STOSOWANE ZABEZPIECZENIA DZIAŁALNOŚCI EKSPORTOWEJ

Badanej zbiorowości zadano również pytanie o stosowane metody zabezpieczenia prowadzonej działalności eksportowej. Metod, które chronią przedsiębiorstwa przed zagrażającym ryzykiem, związanym przede wszystkim z zawieranymi trans-akcjami z kontrahentami z zagranicy. Rozkład procentowy udzielonych odpowie-dzi prezentuje tabela 5.

Najczęściej wskazywaną odpowiedzią było ubezpieczanie działalności eks-portowej, wskazało ją 22% badanych przedsiębiorców. 13% ankietowanych wy-mieniło przedpłatę, 10% – akredytywę, 5% – gwarancje bankowe, 5% – zaliczkę, a 4% – zapisy w umowach handlowych. Różnorodność metod wskazanych przez ankietowanych pozwala na sformułowanie wniosku, że brak jest jednej metody, która odpowiadałaby oczekiwaniom przedsiębiorców w sposób całkowity i w pełni satysfakcjonujący. Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa potrzebują więc metody, która uwzględniałaby w pełni ich interes ekonomiczny.

146 Hanna Soroka-Potrzebna

Tabela 5. Metody zabezpieczania działalności eksportowej wskazane przez badane pod-mioty

Metoda zabezpieczania działalności eksportowej Udział procentowy odpowiedzi

Ubezpieczenia 22 %

Przedpłata 13 %

Akredytywa 10 %

Zaliczka 5 %

Gwarancja bankowa 5 %

Uczciwy klient 4 %

Umowy handlowe 4 %

Weksle 3 %

Profesjonalna firma spedycyjna 1 %

Cesje przelewu wierzytelności 1 %

Logistyka 1 %

Przynależność do networków i ich programów zabezpieczających 1 % Źródło: opracowanie na podstawie własnych badań empirycznych.

4. PODSUMOWANIE

Główne korzyści uczestnictwa MŚP w eksporcie to mniej agresywna konkurencja, zdobywanie nowych rynków zbytu, a także większa skala produkcji sprzedawa-nych towarów. Ponadto na zwiększenie się liczby przedsiębiorstw eksportujących ma wpływ relatywne obniżenie wydatków na transport i komunikację oraz zmniej-szanie ograniczeń, które występowały w przeszłości w handlu zagranicznym.

Badania wśród mikro, małych i średnich przedsiębiorców wskazują, że przed-siębiorstwa ograniczające swoją działalność tylko do rynku krajowego nie widzą możliwości rozpoczęcia eksportu przede wszystkim z uwagi na rodzaj prowadzonej działalności lub zbyt duże ryzyko z nią związane. Podmioty prowadzące działal-ność eksportową zauważają korzyści płynące z prowadzenia tej działalności. Po-trafią również wskazać metody zabezpieczania prowadzonej działalności, tak aby zabezpieczyć ją przed ryzykiem, na które może być narażona. Pozwala to na sfor-mułowanie wniosku, iż potrzebna jest większa promocja działalności eksportowej, ukazująca jej liczne korzyści. Wydaje się, iż kluczową rolę w tym obszarze podjąć powinna władza lokalna wspierana przez władzę centralną. Tematem do dyskusji pozostają narzędzia, które mogłyby zostać w tym celu wykorzystane oraz organy, które powinny realizować te działania.

Jednocześnie należy zauważyć, że różnorodność metod wykorzystywanych dotąd przez przedsiębiorstwa wskazuje, na brak jednej metody, która mogłaby za-spokoić w pełni potrzeby przedsiębiorstw z sektora MŚP. Istotna staje się tu rola samych oferentów zabezpieczeń, takich jak zakłady ubezpieczeń czy banki, którzy powinni badać opinię oraz potrzeby swoich klientów. Niewielki udział osób wyku-pujących takie narzędzia jak ubezpieczenia czy gwarancje bankowe, świadczy

Działalność eksportowa w opinii przedsiębiorstw sektora MŚP 147

o ich złym skonstruowaniu lub niewystarczającej polityce promocyjnej tychże pod-miotów. Co do pozostałych metod, niewątpliwie ich małe wykorzystanie wynika z niskiej świadomości przedsiębiorców. Podniesienie poziomu świadomości w za-kresie zabezpieczenia ryzyka jest procesem długotrwałym i kosztowym, lecz nie-zwykle ważnym, który niewątpliwie powinien zostać włączony w działania za-równo władz administracji publicznej, jak i podmiotów prywatnych.

LITERATURA

Bank Pekao S.A. (2014). Raport o sytuacji mikro i małych firm w roku 2013. Warszawa:

Bank Pekao S.A.

Biernaś, B. (1999). Handel zagraniczny. Wrocław: Wyższa Szkoła Zarządzania i Finansów we Wrocławiu.

Dudziński, J., Knap, R. (1999). Handel zagraniczny. Szczecin: Wydawnictwo Zachodnio-pomorskiej Szkoły Biznesu w Szczecinie.

Fandrejewska, A. (2012). Działa prawie 2,2 mln firm. Rzeczpospolita, data publikacji: 7-8 stycznia 2012, B4.

Jajuga, K. (2009). Część I. Teoretyczne podstawy zarządzania ryzykiem, 1. Koncepcja ry-zyka i proces zarządzania ryzykiem – wprowadzenie. W: K. Jajuga (red.), Zarządza-nie ryzykiem. Warszawa: PWN.

PARP (2013). Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2011-2012. Warszawa: PARP.

Rymarczyk, J. (2004). Internacjonalizacja i globalizacja przedsiębiorstwa. Warszawa:

PWE.

Wach, K. (2008). Działalność eksportowa małopolskich przedsiębiorstw w procesie inte-gracji europejskiej. Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej, nr 250, Zarządzanie i Marketing, z. 14, 453-464.

Wołodkiewicz-Dominirski, Z. (2014). Eksport małych i średnich przedsiębiorstw w 2012 r. Warszawa: Biuro Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu. Analizy BAS, 1(105).

148 Hanna Soroka-Potrzebna

Export activity in the opinion of entrepreneurs form the SME sector

Abstract: Benefits from exporting for businesses are significant, they include among others: the opening of businesses on new markets, lowering unit costs of the outgoing production, extending the life cycle of products, acquisition specialists that are missing on the market. Statistical data indicate that small and medium-sized enterprises (SMEs), which dominate in the total number of all market actors, rarely decide to take the export business. The paper will present the results of research conducted among micro, small and medium-sized entrepreneurs in West Pomerania re-gion that involve analysis of the reasons why firms are not willing to export. In addition, the will paper presents the results of research among exporting SMEs, which enable to draw conclusions and recommendations for the future

Keywords: export; microenterprise; small enterprise; medium-sized enterprise; entrepreneur;

JEL codes: L26

S u g e r o w a n e c y t o w a n i e :

Sadowska, M. (2016). Edukacja w zakresie przedsiębiorczości w polskim systemie kształcenia oraz w państwach europejskich.

W: M. Kosała, M. Urbaniec, A. Żur (red.), Współczesne dylematy badań nad przedsiębiorczością („Przedsiębiorczość Mię-dzynarodowa” vol. 2, nr 1). Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, s. 149-164.

Edukacja w zakresie przedsiębiorczości