Nowo budowane budynki wielorodzinne niepodłączone do miejskiej sieci ciepłowniczej ogrzewane są z kotłowni gazowej dla danego budynku. W starych zasobach mieszkaniowych przeważają indywidualne (dla każdego mieszkania) systemy zaopatrzenia w ciepło, najczęściej piece węglowe, etażowe c.o. węglowe lub gazowe oraz w niewielkim stopniu ogrzewanie elektryczne (piece akumulacyjne oraz wkłady grzejne do pieców kaflowych).
Domy jednorodzinne i pozostałe mieszkania w budownictwie wielorodzinnym ogrzewane są indywidualnymi systemami grzewczymi. Według danych uzyskanych z ankiet, danych gazowni i danych GUS dominują systemy centralnego ogrzewania (ogrzewanie z kotłowni w budynkach wielorodzinnych oraz indywidualnych), ogrzewanie indywidualnymi piecami węglowymi (ok. 5 000 mieszkań). Pozostałe systemy ogrzewania: ogrzewanie olejowe, propan-butan i elektryczne szacowane są na kilkaset instalacji.
Zaopatrzenie w węgiel realizowane jest ze składów opału na terenie Miasta i okolicy oraz poprzez zakupy bezpośrednie od producentów przez odbiorców. Składy opałowe zaopatrują głównie odbiorców indywidualnych.
Poprawę bezpieczeństwa dostaw ciepła powinno zapewnić realizowanie rekomendowanych działań:
sukcesywna modernizacja źródeł ciepła zasilających miejską sieć ciepłowniczą i lokalne systemy ciepłownicze poprzez zwiększenie sprawności wytwarzania i dystrybucji ciepła,
modernizacja i rozbudowa miejskiego systemu ciepłowniczego poprzez modernizację sieci i węzłów cieplnych, podłączanie do sieci miejskiej odbiorców, którzy obecnie zasilani są ze źródeł ciepła o wysokich kosztach jednostkowych;
inwestowanie w mikrokogenerację w oparciu o gaz ziemny,
zwiększenie udziału biomasy w ramach współspalania w ENGIE EC Słupsk Sp. z o.o.
3.3. System gazowniczy
Sieć gazowa Miasta Słupsk zarządzana jest przez Polską Spółkę Gazownictwa, Oddział Zakład Gazowniczy w Koszalinie. Gazownia mieści się w Słupsku. W sieci gazowniczej prowadzony jest gaz rodzaju E. Odbiorcy w mieście Słupsk są zasilani gazem ziemnym.
Sieć gazowa średniego ciśnienia podająca gaz ziemny dla Słupska zasilana jest z dwóch stacji gazowych wysokiego ciśnienia:
od strony zachodniej ze stacji „Bolesławice" (przepustowość 8000Nm3/h),
od strony wschodniej ze stacji „Redzikowo" (przepustowość 20000Nm3/h).
Obie stacje zlokalizowane są poza granicami Miasta.
Tabela 4. Zestawienie stacji redukcyjnych na terenie Słupska Stacje gazowe średniego ciśnienia będące własności PSG sp. z o.o.
Lp. Lokalizacja (ulica) Nr dzialki Przepustowość [m3/h]
1 Racławicka 167/3 1200
Stacje gazowe średniego ciśnienia będące własnością innych podmiotów Lp. Lokalizacja
(ulica)
Nr budynku
Przepustowość [Nm3/h]
1 Ogrodowa 10
Tabela 5. Zestawienie długości gazociągów niskiego, średniego i wysokiego ciśnienia
Lp. Lokalizacja
Długość gazociągów [m]
Wysokiego
ciśnienia Średniego ciśnienia Niskiego ciśnienia OGÓŁEM
stal stal PE razem stal PE razem stal PE ogółem
1 2 3 4 5 6=4+5 7 8 9=7+8 10=3+4+7 11=5+8 12=10+11
Miasto -Słupsk
5704,0 14307,5 31882,1 46189,6 101988,5 13574,1 115562,6 122000,0 45456,2 167456,2
Istnieje rezerwa gazu ziemnego w sieci dystrybucyjnej na pokrycie wzrostu zapotrzebowania gazu ziemnego.
3.4. Przewidywane zmiany zapotrzebowania na gaz
PSG OZG przewiduje wzrost zapotrzebowania na gaz w kolejnych latach i dysponuje rezerwami na pokrycie wzrostu zapotrzebowania.
Budowa sieci gazowej jest realizowana w przypadku zaistnienia technicznych i ekonomicznych warunków dostarczania gazu, a zainteresowany zawarciem umowy o przyłączenie lub umowy sprzedaży gazu spełni warunki przyłączenia do sieci i odbioru.
Łączna długość sieci niskiego i średniego ciśnienia na terenie Miasta wynosi 185 365 m, a grupa odbiorców gazu liczyła 29 766 gospodarstw, z czego 6 228 gospodarstw wykorzystywało go w celu ogrzewania mieszkania. Mimo iż 5 026 szt. istniejących przyłączy gazowych do mieszkań, aż 6 228 gospodarstw korzysta z gazu ziemnego do celów grzewczych. Osoby korzystające z instalacji w 2016 roku stanowiły 84,9% mieszkańców, co oznaczało spadek względem roku 2010 o 1,3%.
W ostatnich latach wystąpił spadek liczby odbiorców gazu w mieszkaniach w stosunku do 2010 r. równy 4 736 osobom, stanowiącym 1,3% odbiorców. Zmniejszająca się liczba odbiorców świadczy o tym, że w nowo wybudowanych budynkach wielorodzinnych, do których doprowadzone jest sieć ciepłownicza lub posiadają własną kotłownię, nie doprowadza się gazu ziemnego do poszczególnych mieszkań. Preferowane jest gotowanie na kuchni elektrycznej.
Tabela 6. Sieć gazowa Miasta Słupska w latach 2010-2016 Urządzenia sieciowe – sieć gazowa
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 długość czynnej sieci ogółem
[m] 164,1 165,2 171,6 175,4 172,9 182,9 185,4
czynne przyłącza do budynków ogółem (mieszkalnych i
niemieszkalnych) [szt.]
4 695 4 743 4 796 4 855 4 905 4 985 5 026
odbiorcy gazu [gosp.] 30 657 30 557 30 720 30 095 29 608 29 052 29 766 odbiorcy gazu ogrzewający
instalacji [%] 86,2 86,1 87 86,7 85,2 84,9 84,9
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS
Na podstawie danych uzyskanych z PSG S.A. nie można precyzyjnie określić ile pojedynczych mieszkań korzysta z ogrzewania gazowego, gdyż budynki wielorodzinne zasilane z jednej kotłowni gazowej też są wymienione, jako odbiorcy z ogrzewaniem.
Niemniej z przeprowadzonych analiz wynika, że tylko ok. 10% odbiorców w domkach jednorodzinnych, do których doprowadzono przyłącze gazowe korzysta z tego nośnika do celów grzewczych.
Systemem elektroenergetycznym na terenie Miasta Słupsk zarządza ENERGA Operator Sp. z o.o. Poniżej w tabeli 7 zaprezentowano dane dotyczące liczby odbiorców na terenie Słupska.
Tabela 7. Liczba odbiorców energii elektrycznej na terenie Miasta Słupsk
2008 2016
Lp. Wyszczególnienie odbiorców Liczba odb. Liczba odb.
1 Gospodarstwa domowe 41 658 43 145
2 Usługi, handel i drobny przemysł nN
5 516 5
168
3 Przemysłna SN 36 36
4 Przemysłna WN 0 0
5 Razem 47 210 48 349
Dane linii elektroenergetycznych znajdujących się na terenie Słupska i będących na majątku i w eksploatacji ENERGA Operator Sp. z o.o.
Tabela 8. Wykaz sieci elektroenergetycznych Miasta Słupsk
Linie kablowe nn z przyłączami 661 km
w tym trasa kablowa oświetleniowa 201 km
Linie napowietrzne nn z przyłączami 60 km
w tym trasa napowietrzna oświetlenia 10 km
Linie kablowe 15 kV* 224 km
Linie napowietrzne 15 kV* 39 km
Stacje transformatorowe 15/0,4 kV 225 szt.
GPZ 4 szt.
* Z uwagi na to, że majątek sieci SN terenowych jest ewidencjonowany w poszczególnych liniach, długości linii SN, które znajdują się na obszarze Miasta są szacunkowe.
4. Analiza bezpieczeństwa energetycznego Miasta Słupsk
Zgodnie z art. 3 pkt 16 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U.
2012, poz. 1059 ze zm.), bezpieczeństwo energetyczne jest stanem gospodarki umożliwiającym pokrycie bieżącego i perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na paliwa i energię w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, przy zachowaniu wymagań ochrony środowiska.
W celu zapewnienia właściwego poziomu bezpieczeństwa energetycznego, przyłączane do poszczególnych systemów sieciowych urządzenia, instalacje i sieci podmiotów ubiegających się o przyłączenie muszą spełniać wymagania techniczne i eksploatacyjne zapewniające:
bezpieczeństwo funkcjonowania systemu gazowego, systemu elektroenergetycznego albo systemu ciepłowniczego,
zabezpieczenie systemu gazowego, systemu elektroenergetycznego albo systemu ciepłowniczego przed uszkodzeniami spowodowanymi niewłaściwą pracą przyłączonych urządzeń, instalacji i sieci,
zabezpieczenie przyłączonych urządzeń, instalacji i sieci przed uszkodzeniami w przypadku awarii lub wprowadzenia ograniczeń w poborze lub dostarczaniu paliw gazowych lub energii,
dotrzymanie w miejscu przyłączenia urządzeń, instalacji i sieci parametrów jakościowych paliw gazowych i energii,
spełnianie wymagań w zakresie ochrony środowiska, określonych w odrębnych przepisach,
możliwość dokonywania pomiarów wielkości i parametrów niezbędnych do prowadzenia ruchu sieci oraz rozliczeń za pobrane paliwa lub energię.
Przyłączane do sieci urządzenia, instalacje i sieci podmiotów ubiegających się o przyłączenie, muszą ponadto spełniać także wymagania określone w odrębnych przepisach, w szczególności: przepisach prawa budowlanego, o ochronie przeciwporażeniowej, o ochronie przeciwpożarowej, o systemie oceny zgodności oraz w przepisach dotyczących technologii wytwarzania paliw gazowych lub energii i rodzaju stosowanego paliwa.
Środkiem zapewniającym bezpieczeństwo zasilania odbiorców w energię elektryczną i ciepło systemowe jest obowiązek utrzymywania zapasów paliw w ilości zapewniającej
utrzymanie ciągłości dostaw energii elektrycznej lub ciepła do odbiorców, nałożony na przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub ciepła.
Obniżenie ilości zapasów paliw poniżej wielkości określonych w przepisach, możliwe jest wyłącznie, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ciągłości dostaw energii elektrycznej lub ciepła, w przypadku: wytworzenia na polecenie właściwego operatora systemu elektroenergetycznego energii elektrycznej w ilości wyższej od średniej ilości energii elektrycznej wytworzonej w analogicznym okresie w ostatnich trzech latach, lub nieprzewidzianego istotnego zwiększenia produkcji energii elektrycznej lub ciepła, względnie wystąpienia, z przyczyn niezależnych od danego przedsiębiorstwa energetycznego, nieprzewidzianych, istotnych ograniczeń w dostawach paliw zużywanych do wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła.
W wymienionych przypadkach, przedsiębiorstwo energetyczne jest obowiązane do uzupełnienia zapasów paliw do wielkości określonych w przepisach w terminie nie dłuższym niż dwa miesiące od ostatniego dnia miesiąca, w którym rozpoczęto ich obniżanie, natomiast w przypadku, gdy uzupełnienie zapasów paliw, z przyczyn niezależnych od przedsiębiorstwa energetycznego, nie będzie możliwe w tym terminie, na pisemny wniosek przedsiębiorstwa energetycznego Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może w drodze decyzji do przepisowej wielkości, biorąc pod uwagę zapewnienie ciągłości dostaw energii elektrycznej lub ciepła do odbiorców. Termin ten nie może być jednak dłuższy niż cztery miesiące od ostatniego dnia miesiąca, w którym rozpoczęto obniżanie zapasów paliw.
Wniosek o wskazanie dłuższego terminu uzupełnienia zapasów paliw, zawierający szczegółowe uzasadnienie i harmonogram uzupełnienia, przedsiębiorstwo energetyczne obowiązane jest złożyć nie później niż na 30 dni przed upływem dwóch miesięcy od ostatniego dnia miesiąca, w którym rozpoczęto obniżanie zapasów paliw.
Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub ciepła jest obowiązane informować operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub operatora systemu połączonego elektroenergetycznego o stanie urządzeń wytwórczych oraz o zużyciu i stanie zapasów paliw zużywanych do wytwarzania energii elektrycznej w źródłach przyłączonych do sieci przesyłowej lub koordynowanej sieci 110 kV, jak również informować w formie pisemnej, najpóźniej w trzecim dniu od dnia, w którym rozpoczęto obniżanie ilości zapasów paliw poniżej wielkości określonych we właściwych przepisach, Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o obniżeniu ilości tychże zapasów paliw oraz o sposobie i terminie ich uzupełnienia wraz z uzasadnieniem.
W polskim systemie prawnym kluczowe dla bezpieczeństwa zasilania w ciepło i energię elektryczną kwestie utrzymywania właściwych zapasów paliw szczegółowo reguluje rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 lutego 2003 r.
w sprawie zapasów paliw w przedsiębiorstwach energetycznych (Dz. U. Nr 39, poz. 338 ze zm.). W przypadku zagrożenia:
bezpieczeństwa energetycznego Rzeczypospolitej Polskiej polegającego na długookresowym braku równowagi na rynku paliwowo energetycznym,
bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej,
bezpieczeństwa osób,
wystąpieniem znacznych strat materialnych
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części mogą być wprowadzone na czas oznaczony ograniczenia w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła.
Ograniczenia w sprzedaży paliw stałych polegają na sprzedaży tych paliw na podstawie wydanych odbiorcom upoważnień do zakupu określonej ilości paliw.
Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła polegają na ograniczeniu maksymalnego poboru mocy elektrycznej oraz dobowego poboru energii elektrycznej, lub zmniejszeniu lub przerwaniu dostaw ciepła.
Ograniczenia te podlegają kontroli w zakresie przestrzegania ich stosowania, przy czym organami uprawnionymi do kontroli stosowania ograniczeń są: Prezes Urzędu Regulacji Energetyki – w odniesieniu do dostarczanej sieciami energii elektrycznej, wojewodowie – w odniesieniu do paliw stałych oraz ciepła, oraz inspekcje gospodarki energetycznej właściwe w sprawach regulacji gospodarki paliwami i energią dla: jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych, jednostek organizacyjnych Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej i Biura Ochrony Rządu oraz jednostek organizacyjnych więziennictwa podległych Ministrowi Sprawiedliwości, oraz jednostek organizacyjnych Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Centralnego Biura Antykorupcyjnego.
Szczegółowe unormowania prawne w kwestii zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła zawiera rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła (Dz. U. Nr 133, poz. 924).
Zawarte w powyższych rozdziałach szczegółowe informacje dotyczące systemów energetycznych Miasta Słupsk utwierdzają, iż nie ma zagrożenia co do pewności zasilania Miasta.
5. Lokalne utrudnienia w dostępie nośników energii
Utrudnienia w rozwoju systemów sieciowych można podzielić na dwie grupy:
czynniki związane z elementami geograficznymi,
czynniki związane z istnieniem obszarów podlegających ochronie.
Przy obecnym stanie techniki niemal wszystkie utrudnienia związane z czynnikami geograficznymi mogą być pokonane, ale wiąże się to z dodatkowymi kosztami, mogącymi niejednokrotnie nie mieć uzasadnienia. Czynniki geograficzne dotyczą zarówno elementów pochodzenia naturalnego, jak i powstałego z ręki człowieka. Mają przy tym charakter obszarowy lub liniowy. Do najważniejszych należą:
akweny i cieki wodne,
obszary zagrożone zniszczeniami powodziowymi,
tereny bagienne,
obszary nieustabilizowane geologicznie (np. tereny zagrożone działalnością górniczą, uskokami lub lawinami, składowiska odpadów organicznych itp.),
trasy komunikacyjne (linie kolejowe, zwłaszcza wielotorowe i zelektryfikowane, główne trasy drogowe),
tereny o specyficznej rzeźbie terenu (głębokie wąwozy i jary lub odwrotnie: wały ziemne lub pasy wzniesień).
W przypadku istnienia tego rodzaju utrudnień należy dokonywać oceny, co jest bardziej korzystne: pokonanie przeszkody czy jej obejście. Warto przy tym zauważyć, że odpowiedź w tej kwestii zależy również od rodzaju rozpatrywanego systemu sieciowego: najłatwiej i najtaniej przeszkody pokonują linie elektroenergetyczne, trudniej sieci gazowe, a najtrudniej sieci ciepłownicze.
Utrudnienia związane z terenami chronionymi mają charakter obszarowy. Do najważniejszych należą:
obszary przyrody chronionej: parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, pomniki przyrody, zabytkowe parki,
kompleksy leśne,
obszary urbanistyczne objęte ochroną konserwatorską oraz zabytki architektury,
obszary objęte ochroną archeologiczną,
cmentarze,
tereny kultu religijnego,
tereny zamknięte (kolejowe lub wojskowe).
Przez tereny leśne nie powinny przebiegać linie napowietrzne oraz podziemne.
Szczególnie przez drzewostany o składzie gatunkowym zgodnym z siedliskiem, a także przez rezerwaty przyrody istniejące, projektowane i proponowane oraz ich otoczenie, jak również w rejonie istniejących pomników przyrody żywej i nieożywionej, obiektów proponowanych do uznania za pomniki oraz w rejonach obiektów i zespołów kulturowych.
Jak widać, w niektórych przypadkach prowadzenie elementów systemów zaopatrzenia w energię jest całkowicie niemożliwe, a dla pozostałych jest utrudnione, wymagające dodatkowych zabezpieczeń potwierdzonych odpowiednimi uzgodnieniami i pozwoleniami.
Ponadto w przypadku obszarów objętych ochroną konserwatorską mocno utrudnione może być prowadzenie działań termorenowacyjnych obiektów.
Utrudnienia występujące w mieście Słupsk:
rzeka Słupia,
lasy pokrywające 13% powierzchni Miasta
przez Miasta przebiegają ciągi komunikacyjne drogi krajowe, powiatowe i gminne,
2 cmentarze rzymskokatolickie
64 zabytki nieruchome wpisane do Rejestru zabytków województwa pomorskiego m.in.
kościół p.w. Św. Mikołaja, Zamek Książąt Pomorskich wraz z młynem zamkowym i ogrodami, kościół parafialny p.w. NMP, zespół murów miejskich wraz z Basztą Czarownic i Bramą Młyńską, układ urbanistyczny Miasta Słupska, kościół parafialny p.w. Św. Jacka, kaplica szpitalna p.w. Św. Jerzego, ratusz, Poczta Główna wraz z ogrodzeniem i budynkiem gospodarczym i inne
na terenie Miasta Słupska znajdują są 93 pomniki przyrody. 70 z nich zostało ustanowionych przez Radę Miejską w Słupsku, natomiast 23 przez Wojewodę. Na pomniki przyrody w Słupsku składają się: pojedyncze drzewa – 70, grupy drzew – 18, aleje drzew – 5.
6. Bilans zapotrzebowania w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe
Roczne zużycie paliw pierwotnych i energii elektrycznej dla Miasta sporządzono na dzień 31.12.2015 r. Obejmuje ono zużycie wszystkich mediów energetycznych występujących na terenie Miasta, tj. paliw stałych (węgiel, drewno), paliw ciekłych (olej opałowy, gaz płynny), paliw gazowych (gaz ziemny) oraz energii elektrycznej.
W sporządzonym bilansie zużycia paliw oraz energii elektrycznej zamieszczonym w przedstawionych poniżej tabelach konsumentów paliw pierwotnych podzielono na następujące grupy:
•budynki użyteczności publicznej,
•budynki mieszkalne;
•oświetlenie publiczne;
•przemysł i usługi.
Sporządzono bilans zużycia paliw i energii elektrycznej w jednostkach energii - MWh oraz dla paliw w jednostkach - masowych lub objętościowych.
Poniżej pokazane bilanse energetyczne sporządzono przy następujących założeniach:
Wartości opałowe paliw:
wartość opałowa węgla - 6,29124,0 MWh/Mg
wartość opałowa oleju opałowego 11,173 MWh/Mg
wartość opałowa gazu ziemnego 13,344 MWh/Mg
wartość opałowa gazu płynnego 13,152 MWh/Mg
wartość opałowa drewna 4,337 MWh/Mg Sprawności wytwarzania ciepła:
sprawność kotłowni gazowej 0,8
sprawność kotłowni olejowej 0,8
sprawność lokalnej kotłowni węglowej 0,6
sprawność pieca węglowego c.o. 0,6
6.1. Bilans zaopatrzenia w ciepło
Bilans zaopatrzenia w ciepło zawarto w poniższych tabelach Tabela 9. Bilans energii w 2015 r. w jednostkach naturalnych
Wyszczególnienie
węgiel olej opałowy
gaz
ziemny gaz płynny drewno energia el.
Mg l m3 l m3 kWh
Budynki użyteczności
publicznej 0 0 0 0 0 4863500
Budynki mieszkalne 274477,3 1220674 6266854 223209 62559,55 30 054 742
Oświetlenie publiczne 0 0 0 0 0 3551240
Przemysł i usługi* 5526 0 0 101205 0 633079
RAZEM 280 003,3 1 220 674 6 266 854 324 414 62 559,55 30 696 235,74
* Do inwentaryzacji emisji sektora usług na terenie Miasta Słupsk wzięto pod uwagę ·18 większych zakładów przemysłowych
Tabela 10. Bilans energii w 2015 r. w jednostce MWh
Wyszczególnienie
węgiel olej opałowy
gaz
ziemny gaz płynny drewno energia el.
MWh MWh MWh MWh MWh MWh
Budynki użyteczności
publicznej 0 0 0 0 0 4863,50
Budynki mieszkalne 1726736,72 11729,19 66732,67 6,93 164149,07 30054,74
Oświetlenie publiczne 0 0 0 0 0 3551,24
Przemysł i usługi* 34764,07 0 0 0 165,30 6330,80
RAZEM 1 761 500,7
9 11 729,19 66 732,67 6,93 164 314,37 44 800,28
* Do inwentaryzacji emisji sektora usług na terenie Miasta Słupsk wzięto pod uwagę ·18 większych zakładów przemysłowych
Tabela 11. Bilans ciepła dostarczanego na teren Miasta Słupsk z miejskiej ciepłowni Wyszczególnienie
Ciepło sieciowe
MWh
Budynki użyteczności publicznej 0
Budynki mieszkalne 531 429,21
Oświetlenie publiczne 0
Przemysł i usługi* 264 186,00
RAZEM 777 615,21
* Do inwentaryzacji emisji sektora usług na terenie Miasta Słupsk wzięto pod uwagę ·18 większych zakładów przemysłowych
7. Przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw gazowych
Przeprowadzając analizę przedsięwzięć racjonalizujących użytkowanie ciepła, paliw gazowych i energii elektrycznej przytoczono poniżej wymogi UE określone w dyrektywach unijnych, których wytyczne muszą zostać uwzględnione w prawie krajów członkowskich.
Dyrektywy UE mające wpływ na podejmowanie działań racjonalizujących produkcję i wykorzystanie ciepła i energii elektrycznej.
Polityka energetyczna i ochrony środowiska UE jest określona w kilku dyrektywach, które bezpośrednio bądź pośrednio wpływają na planowanie energetyczne w Polsce. Poniżej wymieniono podstawowe dokumenty.
Dyrektywa dotycząca wspólnych zasad dla wewnętrznego rynku energii elektrycznej (96/92/EC) oraz wewnętrznego rynku gazu (98/30/EC), a także Dyrektywa 2003/53/EC dotycząca energii elektrycznej i Dyrektywa 2003/55/EC dotycząca gazu, zmieniające dyrektywy z lat 1996 i 1998, dotyczące rynków wewnętrznych.
Dyrektywy te od czerwca 2004 r. otwierają wewnętrzne rynki energii elektrycznej i gazu dla odbiorców innych niż gospodarstwa domowe, a od lipca 2007 r. dla wszystkich odbiorców. Dyrektywy te zawierają też inne elementy wymagające rozwiązań prawnych związanych z oddzieleniem funkcji sieciowych od wytwarzania i dostawy, ustanowienia we wszystkich państwach członkowskich organu regulacyjnego o dobrze zdefiniowanych funkcjach, obowiązkiem publikowania taryf sieciowych, obowiązkiem wzmocnienia usług publicznych, zwłaszcza w odniesieniu do odbiorców wrażliwych na zakłócenia, wprowadzeniem monitoringu bezpieczeństwa dostaw i ustaleniem obowiązku cechowania dla paliw mieszanych oraz dostępności danych o niektórych emisjach i odpadach.
A. Dyrektywa dotycząca popierania energii elektrycznej wytwarzanej w odnawialnych źródłach energii na wewnętrznym rynku energii elektrycznej (2001/77/EC).
Strategia UE wymaga, by w roku 2010 łączny udział zużycia energii pochodzącej z odnawialnych źródeł energii (OZE) został podwojony do poziomu 12%. Zakłada się, że udział energii elektrycznej pochodzącej z OZE dojdzie w tym samym okresie do 22%.
Według zapisów dyrektywy Polska ma wyznaczony cel zwiększenia udziału energii ze 36
źródeł odnawialnych w bilansie paliwowo-energetycznym kraju do 7,5% w 2010 roku i do 14% w 2020 roku w strukturze zużycia nośników pierwotnych.
B. Dyrektywa dotycząca efektywności energetycznej budynków(2002/91/EC).
Celem wprowadzenia Dyrektywy jest promocja poprawy, jakości energetycznej budynków w obrębie państw Wspólnoty Europejskiej, przy uwzględnieniu typowych dla danego kraju zewnętrznych i wewnętrznych warunków klimatycznych oraz rachunku ekonomicznego.
Dyrektywa ta ustanawia wymagania dotyczące:
ram ogólnych dla metodologii obliczeń zintegrowanej charakterystyki energetycznej budynków;
zastosowania minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej nowych budynków;
zastosowania minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej dużych budynków istniejących, podlegających większej renowacji;
certyfikatu energetycznego budynków
regularnej kontroli kotłów i systemów klimatyzacji w budynkach oraz dodatkowo ocena instalacji grzewczych, w których kotły mają więcej jak 15lat.
C. Dyrektywa dotycząca popierania kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie ciepła użytecznego na wewnętrznym rynku energetycznym(2004/8/EC).
Celem dyrektywy jest ustalenie ram dla promowania kogeneracji w celu pokonania istniejących barier, ułatwienia elektrociepłowniom penetracji zliberalizowanego rynku i pomocy w mobilizacji niewykorzystanych możliwości poprzez:
zdefiniowanie jednostek kogeneracyjnych, produktów skojarzenia (energia elektryczna, ciepło, energia mechaniczna) oraz paliw stosowanych w EC;
zdefiniowanie wysokosprawnej kogeneracji, jako produkcji skojarzonej zapewniającej przynajmniej 10% oszczędności energii w porównaniu do rozdzielonej produkcji energii elektrycznej i ciepła;
wymaganie od państw członkowskich, aby: umożliwiły certyfikację wysokosprawnej kogeneracji i dokonały analizy jej potencjału oraz zarysowały ogólną strategię 37
wykorzystania potencjalnych możliwości rozwoju kogeneracji.
Przy zastosowaniu „procedury komitologicznej” Komisja przedstawi wytyczne dla wdrożenia metodologii określonych w załącznikach do dyrektywy.
D. Dyrektywa dotycząca zasad handlu emisjami gazów cieplarnianych (2003/87/EC)
Wspólnotowe (unijne) Zasady Handlu Emisjami Gazów Cieplarnianych zaczęły być stosowane od stycznia 2005 r. Zgodnie z tymi zasadami państwa członkowskie muszą ustalić
Wspólnotowe (unijne) Zasady Handlu Emisjami Gazów Cieplarnianych zaczęły być stosowane od stycznia 2005 r. Zgodnie z tymi zasadami państwa członkowskie muszą ustalić