Przedsięwzięcie „Student dla seniora” ma formę całościowego wydarzenia, które może być powtarzane cyklicznie. Pierwsze spotkanie w ramach projektu „Student dla Seniora” odbyło się 2 grudnia 2017 r., kolejne planowane jest na maj 2018 r. W zamierzeniu organizatorów spotkania takie będą odbywały się w przyszłości dwa razy w ciągu roku akademickiego (okres zimowy, okres wiosenny).
Wydarzenie zgłoszone jako dobra praktyka odbyło się w Instytucie Pracy Socjalnej Uniwer-sytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, wzięło w nim udział ok.
50-60 seniorów. Podczas spotkania seniorzy mieli możliwość skorzystania z pomiarów ciśnienia tętniczego, masy ciała i tkanki tłuszczowej z obliczeniem BMI, pomiarów glikemii. Odbyły się pokazy pierwszej pomocy przedmedycznej, ćwiczenia na fantomach, zostały również omówione zagadnienia dotyczące profilaktyki omdleń w wieku starszym. Na poszczególnych stanowiskach seniorzy uzyskali od członków kół naukowych informacje dotyczące wolontariatu osób star-szych, różnych form aktywności w wieku starszym oraz oferty edukacyjno-społecznej dla naj-starszych mieszkańców Krakowa. Odbyły się również zajęcia w ćwiczeniu pamięci, gry i zabawy – aktywizujące tak studentów, jak i seniorów, oraz loteria, w której seniorzy mogli wziąć udział dopiero po tym, jak odwiedzili wszystkie stoiska i odbyli rozmowy z dyżurującymi przedstawicie-lami organizatorów.
Inicjatorami byli członkowie Koła Naukowego Wolontariatu działającego przy Katedrze Ge-rontologii Społecznej w Instytucie Pracy Socjalnej Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, pracownicy wyżej wspomnianej Katedry oraz członkowie Rady
Opis przedsięwzięcia:
widłowego żywienia, ochrony zdrowia, pierwszej pomocy, wolontariatu seniorów, aktywizacji na rzecz społeczności lokalnej przez wykorzystanie potencjału (wiedzy i umiejętności) studentów z różnych kół naukowych. Zaproszenie do zaangażowania się w przedsięwzięcie przyjęły:
• Studenckie Koło Naukowe przy Zakładzie Pielęgniarstwa Klinicznego Wydziału Nauk o Zdro-wiu Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum,
• Koło Naukowe Miłośników Pielęgniarstwa przy Instytucie Pielęgniarstwa i Położnictwa Wy-działu Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum,
• Koło Naukowe Animatorów Społeczności Lokalnej Instytutu Pracy Socjalnej Uniwersytetu Pe-dagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie,
• Koło Naukowe Edukacji dla Bezpieczeństwa, Sekcja Pierwszej Pomocy, Ratownictwa i Pro-mocji – działające w Instytucie Bezpieczeństwa i Edukacji Obywatelskiej Uniwersytetu Peda-gogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Przygotowanie spotkania z seniorami trwało kilka tygodni (od września 2017 r.). Obejmowało następujące przedsięwzięcia: uzyskanie zgody władz uczelni; opracowanie koncepcji spotkania oraz podział zadań i obowiązków pomiędzy członków Koła Naukowego Wolontariatu (weryfiko-wany w kolejnych etapach); stworzenie listy potencjalnych partnerów (innych kół naukowych, instytucji wspierających i sponsorujących, mediów); przygotowanie materiałów informacyjnych i zaproszeń; aranżacja miejsca spotkania (rozmieszczenie i wyposażenie stoisk, dekoracja).
Przygotowania te były systematycznie konsultowane z przedstawicielami Rady Krakowskich Seniorów oraz kołami naukowymi, które pozytywnie odpowiedziały na zaproszenie do zaan-gażowania się w przedsięwzięcie. Po jego sfinalizowaniu złożono podziękowania instytucjom i osobom wspierającym. Następnie odbyło się spotkanie zespołu realizującego, na którym zo-stały dogłębnie przeanalizowane wszystkie zebrane informacje. Dzięki temu można było wska-zać, co przebiegło zgodnie z planem, gdzie natomiast wystąpiły braki w przygotowaniu lub nieoczekiwane problemy, i na tej podstawie zgłosić propozycje lepszych rozwiązań. Oprócz zebrania zespołu organizującego odbyło się także spotkanie z przedstawicielami Rady Krakow-skich Seniorów, na którym omówiono całokształt inicjatywy oraz zdobyto ważne informacje na temat odbioru wydarzenia przez środowisko seniorów.
Przedsięwzięcie nie wymaga wielkich nakładów finansowych, jest stosunkowo łatwe do zor-ganizowania i przeprowadzenia, ma charakter uniwersalny, ponieważ może być realizowane na wszystkich uczelniach wyższych, zarówno w dużych, jak i mniejszych miastach.
Na łączne koszty złożyły się:
III edycja
• wkład pracy nieodpłatnej pracowników Katedry Gerontologii Społecznej, opiekunów kół na-ukowych, studentów – członków kół naukowych.
Instytut Pracy Socjalnej nieodpłatnie użyczył sal wykładowych, sprzętu multimedialnego, fan-tomów, kącika na słodki poczęstunek. Materiały niezbędne do funkcjonowania stoisk kół na-ukowych (np. broszury informacyjne, ulotki, paski do pomiaru glukozy, ciśnieniomierze, wagi, gry ćwiczące pamięć i koncentrację, informatory dla seniorów) uczestnicy kół przygotowali we własnym zakresie
Informacje o przedsięwzięciu były rozpowszechniane wieloma kanałami: na portalu Głos Se-niora; na stronach internetowych Instytutu Pracy Socjalnej, Ogólnopolskiej Federacji Stowarzy-szeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku, Wydziału Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum; za pośrednictwem Radia Kraków; za pomocą plakatów rozesłanych do instytucji wspierających osoby starsze. Informacje upowszechniała też Rada Krakowskich Se-niorów.
Wydarzenie to połączyło trzy pokolenia: seniorów, ludzi w średnim wieku (opiekunowie kół naukowych) i ludzi młodych (studenci). Seniorzy w naszym przedsięwzięciu pełnili rolę pomysło-dawców, konsultantów oraz beneficjentów. Nie stosowano żadnych kryteriów selekcji. W wy-darzeniu mogła wziąć udział każda osoba starsza. Z kolei studenci pełnili rolę pomysłodawców i organizatorów, a opiekunowie naukowi – rolę konsultantów merytorycznych.
Wspólna praca tych trzech grup złożyła się na efekt końcowy. Studenci wraz z opiekunami kół naukowych wykorzystali dotychczas zdobytą wiedzę, organizując kąciki tematyczne, np. pierw-szej pomocy, profilaktyki zdrowia, gier i zabaw dla osób starszych, wolontariatu osób starszych.
Wzbogacili też swoją wiedzę, przez poznanie i zrozumienie potrzeb osób starszych dzięki nawią-zaniu bezpośrednich relacji. Seniorzy, dzieląc się swym doświadczeniem życiowym i okazując empatię, obdarowywali studentów ciepłym słowem i motywacją do dalszej pracy. Ważnym efek-tem wydarzenia było również nawiązanie bliższych kontaktów międzyuczelnianych – zarówno wśród studentów, jak i opiekunów kół naukowych. Współpraca z Radą Krakowskich Seniorów
wych oraz instytucji ze środowiska lokalnego, niezaangażowanych w pierwsze spotkanie, zgła-szając akces do kolejnych edycji.
O sukcesie przedsięwzięcia zadecydowało kilka czynników: zaangażowanie uczestników Koła Naukowego Wolontariatu, pomoc pracowników Katedry Gerontologii Społecznej Instytutu Pracy Socjalnej, pozyskanie do współpracy wielu różnych instytucji wspierających, a zwłaszcza innych kół naukowych (mimo że w początkowej fazie realizacji projektu kilkanaście zaproszeń zostało odrzuconych z powodu braku/zmiany opiekuna naukowego koła). Niezbyt trafny był na-tomiast wybór terminu spotkania – w sobotę w okresie „mikołajkowym” – należy to potraktować jako wskazówkę na przyszłość.
Przedsięwzięcie zostało wyróżnione za wykreowanie wzoru międzypokoleniowych wydarzeń, wzbogacających – z jednej strony – wiedzę i umiejętności seniorów w wybranych sprawach, z drugiej, ułatwiających studentom poznanie i zrozumienie osób starszych. Walorem wspomnia-nego wzoru jest to, że każde wydarzenie może stanowić odrębną całość, a jednocześnie ukła-dać się w cykl wydarzeń (okresowo organizowanych), podporządkowanych wspólnemu celowi i wartościom.
Wzór łatwo więc powielić w zaprezentowanej formie, ale łatwo też modyfikować pod wzglę-dem treści spotkań lub ich częstotliwości. Przedsięwzięcie nie wymaga szczególnych warunków wstępnych, poza uzyskaniem zgody władz uczelni na wykorzystanie pomieszczeń i sprzętów;
pozyskaniem ewentualnych partnerów (np. z innych uczelni) i ewentualnych donatorów (zapew-niających np. bilety do instytucji kultury, fanty na loterię, poczęstunek).
Wnioskodawca i realizator:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Instytut Pracy Socjalnej, os. Stalowe 17, 31-922 Kraków
e-mail: ipsoc@up.krakow.pl; tel.: 48 12 662 79 50
Instytut Pracy Socjalnej Uniwersytetu Pedagogicznego, Koło Naukowe Wolontariatu działające przy Katedrze Gerontologii Społecznej w Instytucie Pracy Socjalnej
www.ipsoc.up.krakow.pl;
www.glosseniora.pl/artykuly/nazwa/student-dla-seniora-podsumowanie