W województwie mazowieckim zlokalizowanych było w 2009 r. 17,3% ogółu funkcjonujących w Polsce przedsiębiorstw. Obszar ten stanowi centrum gospodarcze naszego kraju. W 2009 r. bilans zarejestrowanych na tym obszarze przedsiębiorstw zmniejszył się w stosunku do roku poprzedniego o 2.125 podmiotów sektora prywatnego.
Jednocześnie, odnotowany został wzrost liczby upadłości o 15,7% (+16 upadłości).
Dłużnicy niewypłacalni tego regionu stanowili 17,0% ogółu prowadzonych spraw upadłościowych. W ujęciu bezwzględnym był to również region o największym odsetku upadłości, jakie miały miejsce w 2009 r.
Tabela 30. Upadłości przedsiębiorstw w województwie mazowieckim w 2008 i 2009 r. na tle liczby podmiotów gospodarczych w bazie REGON
Dynamika
Sektor publiczny ogółem - zarejestrowane w REGON Sektor publiczny - nowo zarejestrowane w REGON Sektor publiczny - wyrejestrowane z REGON Ogółem jednostek zarejestrowanych w REGON:
Kategoria jednostek gospodarczych:
Sektor prywatny ogółem - zarejestrowane w REGON Sektor prywatny - nowo zarejestrowane w REGON Sektor prywatny - wyrejestrowane z REGON
Ogółem nowo zarejestrowanych w REGON Ogółem wyrejestrowanych z REGON
OGÓŁEM POSTAWIONYCH W STAN UPADŁOŚCI
Liczba upadłości w 2009 r. określona została na podstawie postanowień sądowych ogłoszonych od 1.01.2009 do 16.03.2010 r.
Źródło: obliczenia własne na podstawie danych opublikowanych w MSiG za lata 2009 i 2010 (10/2009 - 255/2009, a także 1/2010 - 46/2010) oraz informacji z Banku Danych Regionalnych GUS (stan bazy danych aktualny na dzień: 30 marca 2010 r.).
Pomimo, iż liczba upadłości, a także liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w regionie mazowieckim jest najwyższa w kraju, to intensyfikacja procesów upadłościowych wyrażona wskaźnikiem RBU=0,99 j. pozwala określać ten region jako obszar nieznacznie poniżej przeciętnej koncentracji upadłości. Względnie duża liczba działających tam jednostek gospodarczych (jako punkt odniesienia) powoduje, że w odniesieniu do natężenia życia gospodarczego w województwie mazowieckim i pozostałych regionach Polski, na tym terenie upadało stosunkowo niewiele podmiotów (9 miejsce na 16 województw).
Średnio w każdym miesiącu 2009 r. w tym regionie ogłaszanych było 10 upadłości, zaś 4.450 podmiotów gospodarczych sektora prywatnego było wyrejestrowywanych. Liczba likwidacji na tym obszarze, w stosunku do roku 2008, zwiększyła się o 88,2%.
Tabela 31. Struktura organizacyjno-prawna upadłości podmiotów w województwie mazowieckim w latach 2008 i 2009
1 - Działalności gospodarcze i spółki cywilne 13 12,75% 19 16,10%
2 - Spółki jawne 1 0,98% 1 0,85%
3 - Spółki partnerskie 0 0,00% 0 0,00%
4 - Spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne 0 0,00% 1 0,85%
5 - Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością 77 75,49% 87 73,73%
6 - Spółki akcyjne 8 7,84% 8 6,78%
7 - Spółdzielnie 1 0,98% 1 0,85%
8 - Stowarzyszenia, fundacje 1 0,98% 1 0,85%
9 - Przedsiębiorstwa państwowe 1 0,98% 0 0,00%
102 100,00% 118 100,00%
- Działalności gospodarcze i spółki cywilne - Spółki jawne
- Spółki partnerskie
- Spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne - Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością - Spółki akcyjne
- Spółdzielnie
- Stowarzyszenia, fundacje - Przedsiębiorstwa państwowe
Źródło: obliczenia własne na podstawie danych MSiG.
Wykres 12. Miesięczny rozkład upadłości w województwie mazowieckim w podziale na rodzaj prowadzonych procesów sądowych w 2009 r.
MIESIĘCZNY ROZKŁAD UPADŁOŚCI W PODZIALE NA RODZAJ POSTĘPOWANIA UPADŁOŚCIOWEGO
4
Źródło: obliczenia własne na podstawie danych MSiG.
W strukturze ogółu upadłości (118 podmiotów), zanotowanych w województwie mazowieckim, znalazło się aż 73,7% spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i 16,1%
osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Ponad 86,4% upadłości tego regionu prowadzonych było w celu likwidacji majątku dłużników. Natomiast tylko w odniesieniu do 16 postępowań upadłościowych sąd orzekł o możliwości zawarcia układu z wierzycielami.
Większość upadłości (49,2%) stanowiła grupa przedsiębiorstw, będących własnością prywatną osób fizycznych i innych podmiotów. Nie mniej jednak, aż 12,7%
bankrutujących firm stanowiły jednostki zagraniczne.
Tabela 32. Struktura własnościowa upadłości przedsiębiorstw w województwie mazowieckim w 2009 r.
Liczba
Własność mieszana w sektorze prywatnym z przewagą własności prywatnej krajowej pozostałej
OGÓŁEM UPADŁYCH JEDNOSTEK Zakończona działalność lub brak danych
Upadłości w województwie mazowieckim według formy własności (klasyfikacja przyjęta przez GUS)
Rozszerzenie (opis) formy własności:
UPADŁOŚCI W PODZIALE NA FORMĘ WŁASNOŚCIOWĄ
2009
Własność państwowych osób prawnych
Własność mieszana w sektorze prywatnym z przewagą własności zagranicznej Własność krajowych osób fizycznych
Własność zagraniczna
Własność mieszana w sektorze prywatnym z przewagą własności krajowych osób fizycznych
Własność mieszana w sektorze prywatnym z brakiem przewagi któregokolwiek rodzaju własności prywatnej
Własność Skarbu Państwa
Własność mieszana między sektorami z przewagą własności sektora prywatnego, w tym z przewagą własności zagranicznej
Własność prywatna krajowa pozostała
Źródło: obliczenia własne na podstawie danych MSiG.
Działalność gospodarcza niewypłacalnych dłużników, związana była przede wszystkim z branżą sprzedaży hurtowej. Aż 18,6% upadłych przedsiębiorstw stanowiły hurtownie, których profil działalności stanowiła głównie sprzedaż artykułów elektrycznych i sprzętu AGD, maszyn oraz urządzeń dla przemysłu, handlu i nawigacji, a także (w zdecydowanej większości) pozostałej sprzedaży hurtowej. W sektorze handlu detalicznego odnotowanych zostało 7 upadłości, spośród których 3 podmioty prowadziły sprzedaż odzieży.
Drugą, relatywnie dużą grupą upadłości (9,3%) stanowiły firmy, zajmujące się pozostałą działalnością finansową, pośrednictwem finansowym, a także kupnem, sprzedażą i wynajmem nieruchomości na własny rachunek.
Podobnie jak w pozostałych województwach, również w regionie mazowieckim znaczny udział (7,6%) miały upadłości w branży budowlanej. Były to w głównej mierze podmioty, wykonujące roboty ogólnobudowlane związane ze wznoszeniem budynków, wykonywaniem instalacji elektrycznych w budynkach i budowlach, wykonywaniem stolarki budowlanej oraz realizacją pozostałych budowlanych prac wykończeniowych.
W strukturze analizowanych upadłości należy zwrócić również uwagę na jednorodną grupę (6,8%) firm transportowych, przewożących towary pojazdami uniwersalnymi i specjalistycznymi, a także firm wspomagających transport lądowy i lotniczy.
Biorąc pod uwagę strukturę wcześniej przedstawionych w raporcie upadłości, mających miejsce w innych regionach kraju, należy zauważyć, że w województwie mazowieckim względnie niewiele upadłości dotyczyło firm produkcyjnych. Ten rodzaj działalności wykonywało zaledwie 7 przedsiębiorstw (5,9%) spośród podmiotów upadłych w tym regionie. Ta sytuacja jest pochodną struktury firm, zarejestrowanych głównie w aglomeracji warszawskiej.
Ostatnią zidentyfikowaną, homogeniczną grupą upadłości, były wydawnictwa, których działalność dotyczyła wydawania czasopism i publikacji periodycznych, gazet oraz książek. Jednak grupa tych podmiotów stanowiła tylko 3,4% ogółu upadłości prowadzonych na tym terenie.