z dnia 1-go lipca 1907 r.
Wydanie urzędowe.
---Gebrüder Böhm Kattowitz O.-S.
N a mocy §§ 196 i 197 Powszechnego P raw a G órni
czego z dnia 24-go czerwca roku 1865 w streszczeniu praw z dnia 24-go czerwca roku 1892 i 14-go iipca roku 1905 (Zbiór praw roku 1865 strona 705, roku 1892 strona 131, roku 1905 strona 307) rozporządza podpisany Wyższy Urząd Górniczy dia kopalń wągli leżących w swym ob
wodzie po w ysłuchaniu zarządów sekcyj IV, Y i VI knapszaftowej spółki zawodowej co następuje:
§
1-Przepisy o strzelaniu w kopalniach węgli, zawarte w Powszecbnem rozporządzeniu policyi górniczej z dnia
18-go s ty c z n ia 1900 r. . . . , , , , , .
- - 2 r .— — lako też w osobnych ustawach i
na-1 5 -g o sie r p n ia na-1904 r. ■' ^
kazach górno-policyjnych przez n astępujące przepisy są uzupełnione:
1. Zakazuje się, ładunek obwinięty w papier lub inne m ateryały włożyć do dziur wywierconych.
2. P atrony mocno eksplodujące (Sprengpatronen) wolno dopiero wtedy wsadzić do dziury wywierconej, jeżeli dziura wywiercona z pyłu wiertniczego troskliwie jest oczyszczoną i pył wiertniczy jako też inny pył węglowy z najbliższego otoczenia dziury wywierconej są uprzątnięte.
3. Wolno najwyżej do połowy dziury wywierconej m ateryały eksplodujące (Sprengstoff) wprowadzać.
4. Jeżeli urzędnik rewirowy (Revierbeamte) nie dopuścił wyjątków, przy strzelaniu w strekach, w których się wydaje węgiel, używ anie m ateryałów gwałtownie wybuchających (brisanter Sprengstoffe) z wyjątkiem bezpiecznych materyłów wybuchających (Sicherheits- spiengstoffe) tylko wtedy jest dozwolone, jeżeli dziura wywiercona tak wilgotną jest, że przy używ aniu innych materyałów w ybuchających naboje zostałyby zatopione.
5. Równoczesne obsadzenie i odstrzelanie więcej niż jednego strzał i w miejscach, w k'orych wydaje się
węgiel, tylko wtenczas dozwolone jest, jeżeli się używ a bezpiecznych materyałów wybuchających (Sicherheitssprengstoffe). Od wykonania tego prze
pisu za pozwoleniem urzędnika rewirowego (Revier
beamten) wolno odstąpić:
1) przy pracach na mocnych flöcach i
2) w innych miejscach roboczych, jeżeli te na sposób w § 4 przepisany są zmoczone.
6. Jeżeli się nie używa bezpiecznych materyałów wy
buchających (Sicherheitssprengstoffe), wtedy me wolno naboje, które na miejscu roboczem, w cyfrze 5 ozna- czonem, w jednej szychcie m ają być odstrzelane, jeden po drugim odstrzelać. Muszą ony raczej tak być odstrzelane, źe pomiędzy pojedynczymi strzałami albo pomiędzy grupami strzałów podług cyfry 5 dopu- szczonemi, tyle czasu jest, że zburzony pył węglowy może się usiadać.
7. § 189 Powszechnego rozporądzenia policyi górniczej otrzymuje następujące streszczenie:
,.Jeżeli W yższy Urząd Górniczy nie dopuścił wy
jątków, to w kopalniach, w których Schlagwetter wystąpią, za m ateryałów wybuchających
1) czarnego prochu i innych wolno wybuchających m ateryałów wcale nie,
2) Guhr-Dynam it, Sprenggelatine i Gelatinedynamit tylko przy użyciu bezpiecznych naboi (Wasser- patronen) używać wolno.“
8. § 191 ustęp 2 Powszechnego rozporządzenia policyi górniczej otrzymuje następujące strzeszczenie:
„Równoczesne obsadzenie i odstrzelanie więcej niż jednego strzału w miejcach, gdzie Schlagwetter są oowiedzone albo ich można się spodziewać, pozwo
lono jest tylko przy użyciu elektrycznego zapalenia momentowego (elektrischer Momentzüudung).“
9. Za wykonanie przepisów w cyfrach 1— 8 danych — bez opuszczenia współodpowiedzialności przynależnych osób dozorujących (§§ 74 i. d. Powszechnego prawa górniczego) — w pierwszym rzędzie miejscowi starsi
— 4 —
(Ortsältesten) i tam, gdzie osobni majstrowie do strzelania (Schiessmeister) są, ciż są odpowiedzial
nymi.
§ 2.
Ust. 1. Aby zapobiedz nagromadzeniu sią węgli i pyłu węglowego sztygar oddziałowy (Abteilungssteiger) i jego zastępca (§ 220 Powszechnego rozporządzenia policyi górniczej) obowiązani są trozsczyć się o to, że
1) z wszystkich streków węgle i pył węglowy zawsze jak najprędzej były usunięte,
2) na węglach pokazujących się w strekach szyny tylko wtedy były położone, jeżeli sol (Sohle) mate- ryałem niepalnym (rajmówką, bergami itp.) jest wyłożonym i
3) innego m ateryału jak wyżej wspomnianego do w ysypania dróg żelaznych nie jest używanym.
U st. 2. Z wyjątkiem głównych dróg fedrunkowych, urzę
dnik rewirowy (Revierbeamte) może od wykonania przepisów zawartych w ustępie 1 cyfr. 2 i 3 uwolnić, jeżeli osobliwe stosunki prac w kopalni (Betriebsver
hältnisse) albo osobliwe stosunki flócowe tego wyma
gają.
§ 3.
Ust. 1. W wszystkich kopalniach węgli m uszą być urzą
dzone przyrządy do sikania, które też trzeba stale utrzym ywać w dobrym stanie, ażeby wszystkie oddziały kopalni, przeznaczone do dobywania węgli, do fedrunku, do jazdy albo do przew ietrzenia kopalni, dla zapobie
gania niebezpieczeństwom z pyłu węglowego podług
§§ 4 — 6 tego rozporządzenia górno-poticyjnego mogły być zwilżone.
Ust. 2. Za wykonanie przepisu w ustępie 1 danego ręczy co do dostarczania potrzebnych pieniędzy, wła
ściciel kopalni (§ 256 Powszechnego rozporządzenia po
licyi górniczej), zresztą kierownik zakładu (B etriebs- führer).
üst. 1. P rzy w ykonaniu wszelkich prac do dobywania węgli (Ausrichtungen, Vorrichtungen) i odbudowali, dla których podług § 3 urządzenie przyrządów do sikania jest przepisanetn, m uszą firsty, stosy, sol, cembrowanie i węgle wydobyte na odległość aż do 20 metrów od miejsca roboty przyrządem do sikania tak być zwilżane, że zburzenie się pyłu węglowego, naw et przez strzał zdmuchujący, jest wykluczonem.
Ust. 2. Za wykonanie przepisu w ustępie 1 danego od
powiadają —• bez opuszczenia współodpowiedzialności przynależnych osób dozorujących (§§ 74 i d. Powszech
nego prawa górniczego) — w pierwszym rzędzie starsi miejscowi (Ortsältesten).
§ 5.
Ust. 1. Streki, służące do fedrunku, jazdy albo przew ie
trzania, włącznie bremsbergów, Überbrechen, Abhauen i Gesenke, dla których podług § 3 urządzenie przy
rządów do sikania przepisanetn jest, przez te przy
rządy według potrzeby do tego stopnia m uszą być zwilżane, że nagromadzony w nich pył węglowy staje się nieszkodliwym.
Ust. 2. Namoczenie w ustępie 1 przepisane m usi być wykonane przez osób pewnych, naznaczonych w do
statecznej liczbie przez kierownika zakładu (Betriebs
führer) albo przez dozorców od niego upoważnionych (§§ 74 i d. Powszechnego prawa górniczego), które to osoby potrafią tak mówić po niem iecku jako też czytać rozporządzenia po niemiecku pisane albo drukowane.
Ci m ają namoczenie na podstawie piśmiennej instrukcyi wykonywać, której im kierownik zakładu B etriebs
führer) albo osoby dozorujące od niego upoważnione wraz z dokładnem objaśnieniem obowiązków na nich spoczywających powinny udzielać.
Ust. 3. Nazwiska tych osób i udzielone im instrukcye m uszą być wpisane do książki cechowej. Każdej z tych
— t) —
. osób musi być egzemplarz tej in sh u k cy i wręczonym ; również jeden egzemplarz musi być przesłany urzędni
kowi rewirowemu (Revierbeamten).
§ 6.
Ust. 1. Przy wykonaniu namoczenia, w §§ 4 i 5 prze
pisanego, mianowicie o to trzeba się starać, żeby pył węglowy w czasie ustania pracy (szczególnie w nocach po niedzielach i świętach) nie stał się suchym.
Ust. 2. Za wypełnienie tego przepisu kierownik zakładu (Betriehsfiibrer) i sztygar oddziałowy (Abteilungssteiger) jako też ich zastępcy są odpowiedzialnymi.
§ 7.
Z przyzwoleniem Wyższego U rzędu Górniczego można na wniosek właściciela kopalni od wypełnienia przepisów danych w § 3 ustęp 1, § 4 ustęp 1, § 5 ustęp 1 i § 6 ustęp 1 albo dla całej kopalni albo dla części tejże od
stąpić.
§ 8.
Przynależni osoby dozorujące (§§ 74 i d. Powszech
nego prawa górniczego), mianowicie sztygar oddziałowy (Abteilungssteiger) i jego zastępca (§ 220 Powszechnego rozporządzenia policyi górniczej) m ają o to się starać, żeby osoby, którym namoczenie w kopalni jest powie
rzone, swych obowiązków dokładnie dopełniły. Muszą dołożyć starania, ażeby niedostatki i uszkodzenia przy
rządów do zwilżania natychm iast zostały usunięte i ażeby, jeżeli tego zaraz nie m ożna zrobić, prawa w tych miej
scach została zawieszoną.
§ 9.
Osoby, podług tego rozporządzenia do namoczenia obowiązane muszą sztygarowi oddziałowemu (Abteilungs
steiger) lub jego zastępcy (§ 220 Powszechnego rozpo
rządzenia policy! górniczej) natychm iast donieść o wszyst
kich przez nich dostrzeżonych niedostatkach tak przy
rządów do sikania jak wszystkiego, co do tych należy, jeżeli te niedostatki albo uszkodzenia im przeszkadzają w wypełnieniu ich obowiązków.
§ 10.
Ust. 1. Niezastosowanie siq do przepisów tego rozpo
rządzenia bądzie karane no mocy § 208 Powszechnego prawa górniczego grzywną aż do 300 m arek i w razie niemożności aresztem, a może podług istniejących praw i nastąpić jeszcze surowsza kara.
Ust. 2. W zglądem współodpowiedzialności za to nieza
stosowanie sią użyje sią stosownie §§ 253— 256 Po
wszechnego rozporządzenia policyi górniczej.
§ U
-Niniejsze rozporządzenie policyi górniczej staje sią obowiązującem z dniem ogłoszenia. Kównocześnie
§ 107 Powszechnego rozporządzenia policyi górniczej traci moc.
§ 12.
Ust. 1. Jeżeli w czasie, w którym to rozporządzenie staje sią obowiązującem, przyrządów do sikania jeszcze nie ma, takowych trzeba aż do 1-go stycznia 1909 r.
urządzić, chyba że na wniosek właściciela kopalni od Wyższego Urządu Górniczego inny term in jest do
zwolony.
Ust. 2. Dopóki przyrządy do sikania odpowiadące prze
pisom tego rozporządzenia nie są urządzone, muszą — z zastrzeżeniem wyjątków na mocy § 7 pozwolonych
— pokłady pyłu wąglowego w miejscach kopalń, przepisami w § 4 i 5 naznaczonych, zamiast przy
rządami do sikania, za pomocą innych (tymczasowych) urządzeń do zwilżania nieszkodliwymi być uczynione.
— 8 —
§ 13.
Ust. 1. N a pozwolenie terminów i wyjątków według tego rozporządzenia dozwolonych stosuje się §§ 260 i 261 Powszechnego rozporządzenia policyi górniczej.
Ust. 2. W nioski, które według § 7 i 12 ustęp 1 przez właściciela kopalni m ają być stawione, muszą, jeżeli się tyczą istniejących budowań kopalni, w przeciągu dwóch m iesięcy od dnia rozpoczęcia ważności niniej
szego rozporządzenia urzędnikowi rewirowem u (Re
vierbeamter) przedłożone.
§ U
-Ust. 1. To rozporządzenie robotnikom kopalń wywie
szeniem — z uw agą § 252 Powszechnego rozporządze
nia policyi górniczej — m usi być oznajmionem.
W szystkim pod ziemią zatrudnionym osobom dozoru
jącym i robotnikom m usi być w jednym egzemplarze wręczonem i to robotnikom tylko polskim językiem władającym w języku niemieckim i w polskiem tłóma- czeniu.
Ust. 1. W szystkich pod ziemią zatrudinonych robotników mianowicie tych, którzy czytać nie potrafią, trzeba o przepisach togo rozporządzenia tyczących się ich za
trudnienia i w inny sposób nauczać — naprzykład przez oświecenie i przez kilkakrotne przeczytanie prze
pisów ich obchodzących ze stósownem wyjaśnieniem, jeżeli potrzeba także w polskim języku.
W rocław, 1-go lipca 1907.