Wnioski z analizy działalności inwestycyjnej spółek

 Pomimo pozyskania kapitału z giełdy, spółki inwestowały również kapitał pozy-skiwany z innych źródeł – głównie wypracowanych zysków i zadłużenia długo-terminowego. Średnio łącznie w okresach (0), (+1) i (+2) spółki pozyskiwały rocznie dodatkowo około 30% kapitału z debiutu (średnia przycięta 28,5%). Ist-nieje korelacja pomiędzy średnią wielkością pozyskanego kapitału ponad emisję

w okresie (+1) a wzrostem PKB w tym okresie oraz zmianą WIG w roku debiutu. Średnia wielkość kapitału pozyskiwana przez spółki w okresie (+2) jest również dodatnio skorelowana ze wzrostem PKB w tym okresie i ujemnie skorelowana ze wzrostem PKB w roku debiutu.

 Nie widać tendencji, aby spółki przeznaczały kapitał pozyskany z emisji na spła-tę zadłużenia długoterminowego. Wartość swojego zadłużenia zwiększały rocz-nie średnio o 7% (średnia przycięta) wartości kapitału z emisji w kolejnych 3 la-tach począwszy od okresu (0). Największe tendencje do zmniejszania zadłużenia długoterminowego w okresie (0) wykazywały spółki debiutująceh w latach 2000–2002, 2005–2006 oraz 2009. Jak widać, są to lata o stałej koniunkturze. W okresie (+1) skłonność do zmniejszania zadłużenia długoterminowego prze-jawiały spółki debiutujące w latach 1999–2000, 2002–2004, a w okresie (+2) spółki debiutujące w latach 2001 oraz 2007. Istnieje dodatnia średnia zależność (R = 0,48, p = 0,1174) pomiędzy skłonnością do zaciągania kredytów długoter-minowych a wzrostem PKB w okresie (0). Rodzaj sektora nie wywiera wpływu na skłonność spółek do korzystania z zadłużenia długoterminowego.

 Średni przyrost wartości kapitału własnego ponad pozyskany z emisji w trzech kolejnych latach począwszy od okresu (0) rocznie wynosił 18,4% (średnia przy-cięta) kapitału z emisji. Jakkolwiek istniały lata, w których średnio następowało zmniejszanie kapitału własnego, to spółki debiutujące w poszczególnych latach różnią się w sposób istotny statystycznie ze względu na wzrost kapitału własnego ponad emisję. Średnia ilość pozyskanego kapitału własnego ponad emisję w okresie (0) jest średnio skorelowana ze zmianą WIG w tym okresie. W okresie (+1) jest wprawdzie również skorelowana ze zmianą WIG, jednak o wiele silniej (R = 0,92). Natomiast w okresie (+2) istnieje średnia zależność pomiędzy wzro-stem PKB w tym okresie oraz ujemną zależnością pomiędzy wzrowzro-stem PKB w okresie (0). Spółki działające w poszczególnych sektorach różniły się w spo-sób statystycznie istotny ze względu na wielkość pozyskiwanego kapitału wła-snego ponad emisję. Najwięcej kapitału wławła-snego ponad emisję pozyskiwały spółki z sektora surowcowego i energetycznego, a najmniej spółki z sektora fi-nansowego i z sektora przemysłu lekkiego.

Aktywność inwestycyjna spółek

 W roku debiutu najpopularniejszym kierunkiem inwestowania były inwestycje krótkoterminowe oraz pozostałe aktywa obrotowe. W inwestycjach długotermi-nowych i rzeczowych aktywach trwałych lokowano po około 20% kapitału pozy-skanego z emisji. W kolejnych dwóch latach po emisji wycofywano kapitał z inwestycji krótkoterminowych i pozostałych aktywów obrotowych i lokowano je w inwestycjach długoterminowych i rzeczowych aktywach trwałych. Taka ak-tywność inwestycyjna powodowała, że wielkość kapitału ulokowana w inwesty-cjach długoterminowych i rzeczowych aktywach trwałych z roku na rok rosła i w okresie (+2) wynosiła odpowiednio 61% i 50% kapitału pozyskanego z

emi-sji. Natomiast wielkość kapitału ulokowana w inwestycjach krótkoterminowych i pozostałych aktywach obrotowych po ulokowaniu w nich stosunkowo dużego kapitału w okresie (0) na skutek wycofywania go w kolejnych latach spadała, osiągając w okresie (+2) w każdym przypadku wartość równą około 20% kapita-łu pozyskanego z emisji.

 Inwestycje krótkoterminowe są głównym kierunkiem inwestowania w okresie (0), natomiast w okresie (+1) i (+2) spółki powszechnie wycofują kapitał z tych aktywów. Skłonność do inwestowania i wycofywanie kapitału z inwestycji krót-koterminowych nie zależy ani od roku debiutu, ani od sektora, w którym działa przedsiębiorstwo. Występuje dodatnia zależność pomiędzy skłonnością spółek do inwestowania w te aktywa a zmianą WIG w danym okresie.

 Inwestycje długoterminowe są stałym kierunkiem inwestowania debiutujących spółek. Wielkość kapitału inwestowana w te aktywa w ciągu trzech lata począw-szy od okresu (0) oscyluje wokół 20% wielkości kapitału z emisji. Istnieje dodat-nia zależność pomiędzy skłonnością spółek do inwestowadodat-nia w te aktywa w okresie (+1) a zmianą WIG w okresie (0). Skłonność spółek do inwestowania w te aktywa w okresie (+1) i (+2) po emisji jest również dodatnio skorelowana ze wzrostem PKB w tych okresach.

 Rzeczowe aktywa trwałe są również stałym kierunkiem inwestowania debiutują-cych spółek. W okresie (0) spółki inwestowały w te aktywa średnio około 20% kapitału z emisji, w okresie (+1) wartość ta nieznacznie rosła, aby następnie w okresie (+2) spaść do około 10%. Skłonność spółek do inwestowania w te ak-tywa zmieniała się wraz ze zmianą roku debiutu. W latach 1998–2000 spółki sto-sunkowo dużą część kapitału z emisji inwestowały w te aktywa w okresie (0) i (+1), aby następnie w okresie (+2) wycofywać się z tych inwestycji. W następ-nych latach debiutu takich tendencji już nie widać. Różnice w tych tendencjach są wyraźne, gdyż różnice pomiędzy próbami z poszczególnych lat debiutu są sta-tystycznie istotne. Skłonność do inwestowania w rzeczowe aktywa trwałe uza-leżniona jest także od sektora, w którym działa przedsiębiorstwo, gdyż różnice pomiędzy próbami z poszczególnych sektorów są istotne statystycznie. Najwięk-szą skłonność do inwestowania wykazywały spółki z sektora metalowego (MET) oraz usług finansowych (średnio w każdym roku powyżej 30% kapitału z emisji). Natomiast najmniej spółki z sektora energetycznego (ENE) –0,5%. Istnieje duża i dodatnia zależność pomiędzy skłonnością do inwestowania w te aktywa w okresie (+2) a wzrostem PKB w tym roku.

 Inwestowanie w pozostałe aktywa obrotowe (suma należności i zapasów po-mniejszona o zobowiązania krótkoterminowe) jest, podobnie jak inwestycje krótkoterminowe, tymczasowym miejscem lokowania kapitału. Ten kierunek in-westowania jest popularny w okresie (0). W następnych latach po debiucie popu-larne jest wycofywanie kapitału z tych aktywów. Skłonność do inwestowania w pozostałe aktywa obrotowe w okresie (0) oraz (+1) nie zależy od roku debiutu

oraz sektora, w którym działa spółka. Istnieje natomiast ujemna zależność po-między skłonnością do inwestowania w okresie (+2) a wzrostem PKB w okresie (0) (R = –0,664, p = 0,018453).

 Wartości niematerialne i prawne oraz pozostałe finansowe aktywa trwałe nie sta-nowiły istotnego kierunku inwestowania. Wielkość kapitału inwestowana w te aktywa w poszczególnych okresach nie przekraczała 3% kapitału pozyskanego z emisji.

Miejsce ulokowania kapitału

 Jakkolwiek inwestycje krótkoterminowe najpierw były popularnym kierunkiem inwestowania (okres (0)), a następnie wycofywano z nich kapitał, to jednak na koniec okresu (+2) spółki ulokowały w nich średnio 22% kapitału z emisji. Kapi-tał, jaki został ulokowany na koniec okresu (+2), wykazuje średnią i dodatnią za-leżność (R = 0,594, p = 0,041521) ze zmianą WIG w tym okresie.

 W wyniku systematycznego inwestowania przez spółki kapitału w inwestycje długoterminowe, na koniec okresu (+2) spółki ulokowały w nich średnio ponad 60% kapitału z emisji. Wielkość kapitału, jaka została ulokowana w tych akty-wach, nie zależy od sektora, w którym działa przedsiębiorstwo. Występuje silna i dodatnia zależność (R = 0,747, p = 0,003327) pomiędzy średnią wielkością ka-pitału ulokowanego w tych aktywach w okresie (+1) a zmianą WIG w roku de-biutu oraz wzrostem PKB w okresie (+1) (R = 0,718, p = 0,005709). Słabsza zależność (R = 0,601, p = 0,038588) występuje pomiędzy średnią wielkością ulo-kowanego kapitału w tych aktywach na koniec okresu (+2) a zmianą WIG w roku debiutu.

 Na koniec okresu (+2) spółki ulokowały w rzeczowych aktywach trwałych śred-nio 50% kapitału z emisji. Istnieje wysoka i ujemna korelacja (R = –0,699, p = 0,011374) pomiędzy wielkością kapitału ulokowanego w rzeczowych aktywach trwałych na koniec okresu (+2) a wzrostem PKB w okresie (0). Może to ozna-czać, że spółki inwestujące w latach złej koniunktury nie kierują się timingiem przy podejmowaniu decyzji o wejściu na giełdę, lecz potrzebą pozyskania kapita-łu na sfinansowanie swoich programów inwestycyjnych. Wielkość kapitakapita-łu, jaka została ulokowana w tych aktywach, uzależniona jest od sektora, w którym dzia-ła spółka, gdyż różnice pomiędzy próbami są istotne statystycznie. Najwięcej ka-pitału ulokowały spółki z sektora metalowego (MET) –94,3%, surowcowego (SUR) –83,3% i handlowego (HAN) –74,5%, a najmniej z sektora energetyczne-go (ENE) –1,4%.

 Po początkowym ulokowaniu kapitału w pozostałe aktywa obrotowe w następ-nych okresach spółki wycofywały go, tak iż na koniec okresu (+2) ulokowały w tych aktywach średnio 17,2% kapitału pozyskanego z emisji. Wielkość kapita-łu, jaka została ulokowana na koniec okresu (+2), wykazuje umiarkowaną ujem-ną korelację (R = –615, p = 0,033170) ze wzrostem PKB w okresie (0). Zależ-ność ta jest podobna jak w przypadku rzeczowych aktywów trwałych i być może

wynika z tych samych przesłanek. Wzrost inwestycji w rzeczowe aktywa trwałe pociąga bowiem za sobą także wzrost zapotrzebowania na kapitał obrotowy.  Wartości niematerialne i prawne oraz pozostałe finansowe aktywa trwałe są

naj-mniej popularnymi aktywami, w których ulokowano kapitał. Na koniec okresu (+2) w wartościach niematerialnych i prawnych ulokowano średnio 6,8% kapita-łu z emisji, a w pozostałych finansowych aktywach trwałych 3,9%.