2 + substratu występuje ppoces utleniania Fe
2. WYBÓR RDZENIA FERRYTOWEGO
Z przyjętego w wymaganiach dla pamięci PAO 6 ozasu cyklu To równego 2 ^ps określono czas przełączania rdzenia ts ,
przyjmując ustaloną doświadozalnie [4] proporoję czasu prze- łąozania tg do czasu cyklu Tc, jak 1 : 4. Wynika z tego, że czas przełączania tg powinien wynosić 0 ,5 ^ 8 , w wymagany oh warunkach pracy rdzenia.
Na rys. 1 podano określenia czasu przełączania t_, podsta-s
wowych sygnałów z rdzenia uV^, dY1 , dV2 oraz charakterysty
kę czasową impulsu prądu wzbudzającego Im.
Przy wyborze średnioy rdzenia posłużono się danymi kata
logowymi [5], [6], [7], [8], [9], gdzie zestawione są opty
malne wymiary rdzeni dla określonego czasu cyklu pamięci.
Zależności te wyliczane są przez wytwórnie na podstawie przyjętych doświadczalnych ustaleń między czasem Tc i cza
sem tg , który zależy od średnioy rdzenia i parametrów ściśle związanych z tworzywem ferrytowym.
79
-W rozpatrywanym przypadku wybrano rdzeń o średnicy 0,8 mm, umożliwiający realizację pamięci o minimalnym ozasie cyklu 1,5 /is.
Dla założonej pojemności podbloku PAO 6 [10] wynosząoej 4096 słów 25 bitowyoh, podstawowym kryterium przy wyborze am
plitudy prądu wzbudzającego Im było wybranie rdzenia charak
teryzującego się jak największą prostokątnością pętli histe- rezy i niewielkimi jej zmianami w zakresie przyjętych tempe
ratur praoy rdzenia, tj. od 0 do 70°C.
m ,nt~ '
Rys. 1, Przebiegi zaian la, uY^, dY^, dY^ w funkcji ozaeu
Wielkość Im jest określona przez oharaktenystyki rdzenia.
W większości rdzenie o mniejszych prądach mają mniejszą prostokątność. Na skutek tego przy zastosowaniu tych rdzeni w blokaoh, otrzymywane są większe zakłócenia różnicowe, in- dukcyjność i moc przy połówkowym wzbudzaniu rdzeni. Z prze
prowadzonych badań w tym zakresie [4] z uwzględnieniem pa
rametrów wtórnych rdzeni 01], 02], [13] , to znaczy amplitud sygnałów napięciowyoh indukowanych przy wzbudzaniu rdzenia impulsami połówkowymi przy różnych stanach magnetycznych te
go rdzenia, wynika, że występującym w płatach pamięoi zakłó—
ceniem różnicowym o znacznej wartości jest Vd4 określone za
leżnością /1/i
71/
a indukoyjność i moc tracona przy połówkowym wzbudzaniu rdze
ni określane są wyrażeniami 72/ i /?/:
gdzie: rw jest sygnałem zakłócenia przy wybieraniu "1"
połówkowym impulsem odczytu i zapisu* Sygnał ten jest wytwarzany wówczas, kiedy rdzeń będący w stanie rw 1 /iys. 2/ jest wzbudzany przez połówkowy impuls odczytu Ipr,
wr Vh2 jest sygnałem zakłócenia przy wybieraniu "0"
połówkowym impulsem odczytu i zapisu. Sygnał, powsta
je wtedy, kiedy rdzeń znajdujący się w stanie wrz jest wzbudzony przez połówkowy impuls odczytu Ipr, d Vh1 jest sygnałem zakłócenia połówkowego wybranej
"1". Sygnał ten jest wytworzony, kiedy rdzeń będący w stanie d1 jest wzbudzany przez połówkowy impuls odozytu Ipr,
Ip - amplituda połówkowego prądu wzbudzenia.
Na rys. 2 przedstawiono stany magnetyczne rdzenia wystę
pujące podczas badania rdzeni. Przyjęte oznaozenia^są
zgod-Określona wyrażeniem /2/ indukoyjność związana z prosto- kątnośoią rdzenia przez w przypadku osiągania znacz
ny oh wartości, powoduje konieczność wzbudzenia rdzeni więk
szą mocą przełąozania, w wyniku czego następuje zwiększenie 72/
73/
ne z podanymi w publikacji [4].
81
-napięcia. Zjawisko to jest niekorzystne ze względu na ograni
czoną wytrzymałość napięciową tranzystorów wzmacniaczy prądów wzbudzania.
Dążenie do osiągnięcia małych I^g» Phs 1 Vd4 oraz potrze
ba stosowania rdzeni o szerokim temperaturowym zakresie pracy ukierunkowały wybór rdzenia z grupy materiałów litowo-niklo- wych o dużej prostokątności i zakresie pracy od 0 do
70°C.-W grupie tej przeprowadzono porównanie charakterystyk i danych katalogowych następujących typów rdzeni: 6F3 Philips, FX 2762 Mullard, 304-07 Ampex, 270MI-RCA, PC 315 Plessey.
Z charakterystyk tych rdzeni określono minimalny sygnał d i jego stosunek do zakłócenia d V z dla dolnej granicy temperaturowego zakresu pracy rdzenia, w najbardziej skraj
nych warunkach dla współczynnika zakłócenia R a równego 0,61,s wyrażonego zależnością /4/:
B_ = & /4/
3 Im
Równocześnie sprawdzano, czy dla górnej granicy temperaturo
wego zakresu pracy stosunek prądu łamiąoego Ib do pełnego prą
du przełączającego Im nie osiąga zbyt małych wielkości. Prądem Ib przyjęto zgodnie z [4j określać amplitudę impulsu połówko
wego prądu zapisu, który powoduje występowanie podwójnej war
tości zakłócenia d V_ w porównaniu z nominalnymi warunkami wzbudzenia. Określenie wielkości tego stosunku jest utrudnio
ne, nieliczne tylko wytwórnie podają wystarczającą liczbę da
nych do jego wyliozenia.
Z danych (8 } 9] wynika, że stosunek Ib/Im zwykle przyjmo
wany jest rzędu około 0,55* W przypadku przyjmowania tego stosunku wielkośoi 0,6, można dopuścić nawet - 10% marginesy prądów wzbudzenia. Dla rdzeni 304-07, 270 MI i 6F3 stosunek ten nie przekraczał 0,55 óla granicznej temperatury 70°C i przy nominalnych prądach wzbudzenia.
Przy wyborze rdzeni do bloków bardzo pomocnymi stały się współczynniki temperaturowe C-^ i Cv , zdefiniowane w dokumen
tach [12], [13] i wyrażone zależnościami /5/, /7/:
/5/
gdzie T2 > ^ i Eg - o ustalonej wielkości:
C.v
76/
dla ustalonych wartości Im i Rs .
Współczynniki te wymiernie określają stałość podstawowych parametrów Ib i uV^ w temperaturowym zakresie pracy rdzeni.
Uzyskane z wyliczeń wartości C^, dla rozpatrywanych rdze
ni wykazują, że najmniejszą wartość mają rdzenie 270 MI i 6F3 , ten ostatni dla zakresu od 10 do 70°C, a nie 0 do 75°C
jak rdzeń RCA, mimo to, zakładając liniowość Ib w zakresie 0 - 75°C wyróżnić należy rdzeń 6F3» ńla którego wyliczona wartość wynosiła 1,11 mA/°C.
Najmniejszą wartością współczynnika Cv , wyliczonego z za
leżności /7/> charakteryzowały się rdzenie 304-07 i 6F 3 » z tym, że dla rdzenia Ampexa wyliczano go z napięcia d , a nie u zgodnie z definicją. Różnioe były niewielkie, z przewagą dla rdzenia 6F3«
0 wyborze rdzenia 6F3 nie zadecydował jednak współczynnik C , głównie natomiast wartość współczynnika C^, będącego mia
rą zmian prostokątności w funkcji temperatury pracy rdzenia.
W dużym stopniu o wyborze tego rdzenia zadecydowało także do
kładne udokumentowanie właściwości i charakterystyk rdzeni obrazujących przebieg zmian głównych parametrów rdzenia t_,s t , u V ^ , d 7^, d V z W funkcji prądu Im oraz temperatury ńla
83
-fi
Rys. 2. a - rdzeń pamięciowy z czterema uzwojeniami
b - przebieg pętli histerezy rdzenia pamięciowego przy działa
niu ciągiem impulsów prądowych
84
-dwóch najozęśoiej przyjmowanych współczynników Rs , tj. 0,5 i 0,61. Umożliwiało to dokładne określenie minimalnego syg
nału dV^ dla dolnej granicznej temperatury pracy, w warun- kaoh pobudzania prądami o stosunku Rg równym 0,61. Był to bardzo ważny czynnik, który zmniejszał niepewność projektowa
nia matryc w warunkach realizaoji pamięci PAO 6%
Podstawowe parametry rdzenia 6F3 w warunkach pracy były następujące:
o pełny prąd przełączenia
• współczynnik zakłócenia
• czas trwania narastającego impulsu prądu Im
• czas trwania prądu Im Sygnały napięciowe rdzenia 9 sygnał zakłócający jedynki 9 sygnał zakłóconego zera 9 czas szczytu
9 czas przełączania