modernizacji przemysłowych urządzeń
sedymentacyjnych z wykorzystaniem
wypełnienia wielostrumieniowego
Do sformułowania wytycznych mających na celu ułatwienie prac projekto-wych lub modernizacyjnych przemysłoprojekto-wych urządzeń sedymentacyjnych z wypeł-nieniem wielostrumieniowym założono, iż głównym celem urządzenia będzie do-kładne oczyszczenie zawiesiny z cząstek fazy stałej. Dlatego jako pierwsze założe-nie przyjęto, iż będzie to osadnik z strefą klarującą wykorzystujący przeciwprądo-wy proces sedymentacji. Jako dane wejściowe do sformułowania przeciwprądo-wytycznych przy-jęto uzyskane wyniki badań przedstawione w niniejszej rozprawie.
Najczęściej wykorzystywanym typem osadników w stacjach uzdatniania wody są osadniki prostokątne z poziomym układem zgarniacza dennego. Do przykłado-wego osadnika wpływa zawiesina o natężeniu szacowanym na 600 m3/h. Przez
wylew odprowadzane jest ok. 100 m3/h zawiesiny. Założono więc, iż przez osadnik
przepływa ok. 500 m3/h zawiesiny. Średnia wartość obciążenia powierzchniowego
w osadniku wynosi 0,1 m3/m2h. Na podstawie tych danych obliczono, iż po-wierzchnia sedymentacji w osadniku powinna wynosić 5000 m2. Przy zastosowa-niu konwencjonalnego osadnika prostokątnego powierzchnia zabudowy osadnika wynosi w przybliżeniu tyle samo.
W przypadku tradycyjnego osadnika prostokątnego taka powierzchnia sedy-mentacji stanowi duże wyzwanie przy odpowiednim ustawieniu przestrzennym systemów technologicznych. Przy zastosowaniu na przykład pakietu wielostrumie-niowego firmy GEA 2H Water Technologies typu FS42.50 o rozwinięciu po-wierzchni sedymentacji ps =12m2 /m3, oraz przy kącie nachylenia
α
=60° dlatych samych założeń wejściowych, powierzchnia zabudowy osadnika prostokątne-go wynosić będzie ok. 417 m2, przy wysokości pakietu wynoszącej 1m. W przy-padku wypełnień, których przekrój poprzeczny nie jest okrągły do obliczeń należy przyjąć hydrauliczną średnicę przewodu.
Osadnik wypełniany wkładami wielostrumieniowymi wykonany może być z betonu. Konstrukcja wsporcza pakietów wielostrumieniowych wykonana będzie z wsporników GFK. Zarówno pakiety wielostrumieniowe jak i główna część kon-strukcji wsporczej wykonane mogą być z tworzywa PP (polipropylen).
Rys. 12.1. Konstrukcja wsporcza wraz z pakietami wielostrumieniowymi
(wykonane z materiału PP)
Materiał PP coraz częściej zastępuje PCV, poprzez szereg zalet, wśród których ważniejsze to:
- lepsza wytrzymałość przy wysokiej temperaturze (nawet do 80°C),
- małe skłonności do płynięcia, a przez to istotna trwałość przed erozją,
- małe niebezpieczeństwo awarii wypełnień podczas montowania,
- mniejsza gęstość PP w stosunku do PCV,
- wolny od metali ciężkich i chloru, a tym samym przyjazne środowisku,
- możliwość bezproblemowej utylizacji.
Zastosowanie tworzywa sztucznego zapewni odporność korozyjną, ograniczy wagę konstrukcji i zminimalizuje koszty konserwacyjne. Konserwacja polega na
Zgodnie z przeprowadzona analizą literaturową oraz wynikami badań opty-malnym kątem pochylenia pakietów wielostrumieniowych jest kąt z zakresu 45° ÷ 60°. Przy kątach pochylenia mniejszych od 45° mogą pojawić się problemy z samoczynnym oczyszczaniem się powierzchni pakietów, natomiast przy kątach większych od 60° jakość przelewu może nie być wystarczająca.
Podczas projektowania lub modernizacji urządzeń sedymentacyjnych pamiętać należy o występowaniu w zależności od głębokości osadnika różnych stref, w któ-rych zmienia się ilość ładunku zanieczyszczeń usuwanych z klarowanej zawiesiny. Rozkład poszczególnych stref pokazano na Rys. 12.2:
Rys. 12.2. Rozkład stref w osadniku prostokątnym
W osadniku prostokątnym wyróżniono następujące strefy:
1. Strefa h1- strefa zawiesiny sklarowanej. Strefa o głębokości większej niż 0,5 m, następuje w niej uśrednienie wpływów temperatury, różnic gęstości cieczy, oddziaływania krawędzi przelewowej, itp.
2. Strefa h2 - strefa rozdziału i przepływu wstecznego – w niej następuje rozdzielenie zawiesiny.
3. Strefa h3 - strefa prądów gęstościowych i gromadzenia. Strefa w której cząstki stałe opadają na dno osadnika, a zawiesina przepływa w kierunku zewnętrznej krawędzi osadnika. Tu występują maksymalne prędkości przepływu w osadniku.
4. Strefa h4 - strefa zagęszczania i usuwania osadu. W tej strefie następuje koncentracja osadzonego osadu, którego wysokość uzależniona jest od czasu trwania procesu sedymentacji, bez ruchu mechanizmu zgarniania osadu. Występują tu niewielkie prędkości przepływu zawiesiny w kierunku leja osadowego.
Urządzenie wielostrumieniowe powinno być tak zaprojektowane, by nie wy-stępowało zjawisko porywania cząstek ciała stałego przez zbyt szybko płynący strumień. Zgodnie z literaturą zjawisko takie występuje, gdy liczba Reynoldsa dla cieczy przekroczy wartość 2000 ÷ 2300, a liczba Froude’a będzie mniejsza od 10-5.
Układ dostarczania oraz rozprowadzania zawiesiny powinien zapewnić jedno-rodny rozkład prędkości na wejściu do osadnika. Dzięki temu nie będzie występo-wało zjawisko rozbijania wytworzonych agregatów kłaczkowych, wyeliminowane zostaną strefy „martwe” osadnika, a przez to zwiększona zostanie efektywność pracy urządzenia czyli zdolność klarowania zawiesin.
Rys. 12.3. Osadnik prostokątny z wypełnieniem wielostrumieniowym
W celu określenia wymaganej powierzchni sedymentacji należy przeprowadzić następujące etapy projektowania:
- badania statyczne i przepływowe na próbkach docelowej zawiesiny,
- określić maksymalną wartość stopnia sklarowania w zależności od obcią-żenia powierzchniowego,
- dla wybranego stopnia sklarowania i odpowiedniego obciążenia wierzchniowego, zakładając wymagany strumień przepływu wyliczyć po-wierzchnie sedymentacji,
- aby określić powierzchnię pakietu wielostrumieniowego należy obliczoną powierzchnię sedymentacji podzielić przez powierzchnię właściwą wkładu (wskaźnik charakteryzujący każdy rodzaj pakietu wielostrumieniowego),
13. Podsumowanie
Proces wielostrumieniowej sedymentacji zawiesin ziarnistych został już dość dobrze poznany i opisany. Proces sedymentacji zawiesin nieziarnistych wciąż nie jest do końca poznany. Rozprawa rozszerza obszar badań, oraz potencjalnych za-stosowań przemysłowych o nową drogę, jaką mogą być wdrożenia w zakładach uzdatniania wody. Ogólnym, wymiernym efektem rozprawy doktorskiej jest roz-wój wiedzy, oraz szczegółowe poznanie procesu sedymentacji wielostrumieniowej zawiesin nieziarnistych. Przeprowadzono badania zarówno w skali laboratoryjnej jak i technicznej, mające na celu zebranie bardzo ważnych informacji dotyczących sedymentacji zawiesin nieziarnistych. Poprzez badania prowadzone na zawiesinach tworzących się podczas różnych pór roku, a tym samym o różnych własnościach, rozpoznano zagadnienia dotyczące klarowania. Uzyskane wyniki badań wykazały zasadność wykorzystania procesu, gdyż uzyskano wyższy stopień sklarowania niż w przypadku zastosowania procesu bez pakietów wielostrumieniowych. Jest to niezwykle istotne osiągnięcie poznawcze w rozprawie, pozwalające na opracowa-nie wytycznych do projektowania i modernizacji przemysłowych urządzeń wielo-strumieniowych do sedymentacji zawiesin nieziarnistych. Biorąc pod uwagę per-spektywiczne możliwości zastosowania wyniki pozwalają stwierdzić, iż w przy-padku wykorzystania sedymentacji wielostrumieniowej możliwe będzie zaoszczę-dzenie energii i miejsca potrzebnego do posadowienia urządzenia sedymentacyjne-go.
Praktycznym osiągnięciem niniejszej rozprawy jest opracowanie i wykonanie stanowiska badawczego skali pół-technicznej, pozwalającego na określenie jak najbardziej zbliżonych do rzeczywistości wyników, a poprzez to realnego wpływu urządzenia wielostrumieniowego na jakość klarowania zawiesiny. Stanowisko stwarza możliwość prowadzenia dalszych prac badawczych nad doborem najod-powiedniejszego rodzaju wkładu wielostrumieniowego dla danego typu zawiesiny.
Poprzez przeprowadzoną analizę matematyczną uzyskano równanie określają-ce zależność pomiędzy obciążeniem powierzchniowym (parametrem wiążącym wymiary osadnika, natężenie przepływu zawiesiny, oraz właściwości materiału cząstek), oraz mętnością nadawy, a stopniem sklarowania zawiesiny ε.
Praca związana jest z realizacją następujących celów:
- Cel poznawczy - teoretyczne i doświadczalne poznanie procesu
sedy-mentacji wielostrumieniowej zawiesin nieziarnistych.
- Cel praktyczny - uzyskanie danych potrzebnych do projektowania
wy-sokosprawnych urządzeń sedymentacyjnych. Wymienione cele zostały w pełni zrealizowane.
Teza pracy:
„Sedymentacja wielostrumieniowa zwiększa efektywność oczyszczania zawiesin nieziarnistych pochodzących ze stacji uzdatniania wody”
została potwierdzona w badaniach laboratoryjnych zarówno statycznych i jak prze-pływowych, badaniach w skali ułamkowo-technicznej, oraz badaniach wykorzystu-jących pracujący układ przemysłowy.
Badania będące przedmiotem niniejszej rozprawy doktorskiej są częścią pro-jektu badawczego promotorskiego finansowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego nr N N502 455239.
Zakres dysertacji obejmował realizację następujących zadań:
1. Analiza stanu wiedzy w zakresie sedymentacji wielostrumieniowej ze szczególnym zwróceniem uwagi na zawiesiny o charakterze nieziarnistym. 2. Badania statyczne zawiesiny w przewodzie pochylonym.
3. Przepływowe badania laboratoryjne na stanowisku do badania sedymenta-cji wielostrumieniowej.
4. Badania na stanowisku w skali ułamkowo – technicznej.
5. Badania w skali półtechnicznej na rzeczywistym obiekcie – zastosowanie mikrowypełnienia w postaci pojedynczego pakietu wielostrumieniowego. 6. Empiryczny model procesu sedymentacji wielostrumieniowej.
7. Sformułowanie wytycznych do konstruowania lub modernizacji przemy-słowych urządzeń sedymentacyjnych z wykorzystaniem wypełnienia wie-lostrumieniowego w stacjach uzdatniania wody.
Wyniki badań zamieszczonych w niniejszej rozprawie, oraz badań towarzyszą-cych jej wykonaniu zostały wygłoszone w postaci referatów i opublikowane w na-stępujących artykułach:
1. Kowalski W. P., Husak M., Zaczyński M.: Review of selected methods of
characterizing public suspension products quality: short communication;
Polish Journal of Environmental Studies; ISSN 1230-1485. — 2007 vol. 16 no. 3B s. 251–253. — Bibliogr. s. 253, Abstr.
2. Kowalski W. P., Husak M., Zaczyński M.: Review of selected methods of
characterizing public suspension products quality — Przegląd wybranych metod określania jakości produktów sedymentacji zawiesiny komunalnej;
Ochrona i inżynieria środowiska: zrównoważony rozwój: konferencja: Kraków, 21–23 czerwca 2007 r.: informator. — [Kraków: AGH, 2007]. — Pod patronatem: Rektora Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica Prof. dra hab. inż. Antoniego Tajdusia. — S. 45, W3–3.
3. Kowalski W. P., Husak M., Banaś M., Kołodziejczyk K., Roman M., Zaczyński M.: The analysis of possibility of use the multistreams
technolo-gies in water treatment systems : short communication; Polish Journal of
Environmental Studies; ISSN 1230-1485. — 2007 vol. 16 no. 3B s. 254– 257. — Bibliogr. s. 257, Abstr.
4. Kowalski W. P., Husak M., Banaś M., Kołodziejczyk K., Roman M., Za-czyński M.: The analysis of possibility of use the multistreams technologies
in water treatment systems — Analiza możliwości wykorzystania technolo-gii wielostrumieniowych w układach uzdatniania wody; Ochrona i
inżynie-ria środowiska: zrównoważony rozwój: konferencja: Kraków, 21–23 czerwca 2007 r.: informator. — [Kraków: AGH, 2007]. — Pod patrona-tem: Rektora Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica Prof. dra hab. inż. Antoniego Tajdusia. — S. 41, W2–3.
5. Kowalski W. P., Husak M., Zaczyński M.: Micro-fulfillment of the Dorr
settler with the multiflux lamella packet; Polish Journal of Environmental
Studies; ISSN 1230-1485. — 2008 vol. 17 no. 3A s. 348–350. — Bibliogr. s. 350, Abstr.
6. Kowalski W. P., Husak M., Zaczyński M.: Micro-fulfillment of the Dorr
settler with the multiflux lamella packet — Mikrowypełnienie osadnika ko-łowego Dorra pakietem wielostrumieniowym; Ochrona i inżynieria
środo-wiska : zrównoważony rozwój : III konferencja : Kraków, 18–20 września 2008 r. : informator. — [Kraków : AGH, 2008]. — S. 28–29.
7. Kowalski W. P., Husak M., Zaczyński M.: The analysis of influence
differ-ent aid substances at the sedimdiffer-entation process; Polish Journal of
Envi-ronmental Studies; ISSN 1230-1485. — 2008 vol. 17 no. 3A s. 342–344. — Bibliogr. s. 344, Abstr.
8. Kowalski W. P., Husak M., Zaczyński M.: The analysis of influence
differ-ent aid substances at the sedimdiffer-entation process — Analiza wpływu różnych substancji wspomagających na proces sedymentacji; Ochrona i inżynieria
środowiska: zrównoważony rozwój: III konferencja: Kraków, 18–20 września 2008 r.: informator. — [Kraków: AGH, 2008]. — S. 28.
9. Kowalski W. P., Banaś M., Kołodziejczyk K., Husak M., Zaczyński M.:
The analysis of possibility of applying compact multiflux clarifiers to si-multaneous clarifying and thickening of coal suspension; Polish Journal of
Environmental Studies; ISSN 1230-1485. — 2008 vol. 17 no. 3A s. 334– 338. — Bibliogr. s. 338, Abstr.
10. Kowalski W. P., Banaś M., Kołodziejczyk K., Husak M., Zaczyński M.:
The analysis of possibility of applying compact multiflux clarifiers to si-multaneous clarifying and thickening of coal suspension — Badanie proce-su jednoczesnego klarowania i zagęszczania zawiesiny węglowej; Ochrona
i inżynieria środowiska: zrównoważony rozwój: III konferencja: Kraków, 18–20 września 2008 r.: informator. — [Kraków: AGH, 2008]. — S. 27. 11. Kowalski W. P., Husak M.: Definition of coagulant dose influence at
clari-fying process efficiency of flocculent suspension from water purification plant : short communication; Polish Journal of Environmental Studies;
ISSN 1230-1485. — 2009 vol. 18 no. 3A s. 179–182. — Bibliogr. s. 181– 182, Abstr.
12. Kowalski W. P., Husak M.: The analysis of sedimentation time influence at
clarification process efficiency : short communication; Polish Journal of
Environmental Studies; ISSN 1230-1485. — 2009 vol. 18 no. 3A s. 176– 178. — Bibliogr. s. 178, Abstr.
13. Kowalski W. P., Husak M.: Analiza możliwości zastosowania wkładów
wielostrumieniowych do klarowania surowej zawiesiny pochodzącej ze stacji uzdatniania wody — [Possibilities of applying lamella sedimentation to clarifying raw suspension from water purification plant]; Ochrona
i inżynieria środowiska: zrównoważony rozwój / red. t. Marian Banaś ; Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wy-dział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki. — Kraków: WIMiR AGH, 2011. — (Problemy Inżynierii Mechanicznej i Robotyki = Problems of Mechani-cal Engineering and Robotics); (Monografie / AGH. WIMiR ; nr 39). — Tekst pol.-ang. — Na s. tyt. dodatkowo: w 80-lecie urodzin Profesora Jó-zefa Gęgi. — ISBN: 83-89772-42-6. — S. 123–130. — Bibliogr. s. 130, Streszcz. — Afiliacja: Akademia Górniczo Hutnicza im. St. Staszi-ca w Krakowie, Katedra Systemów Energetycznych i Urządzeń Ochrony Środowiska.
14. Kowalski W. P., Husak M.: Possibilities of applying lamella sedimentation
to clarifying raw suspension from water purification plant; Polish Journal
of Environmental Studies; ISSN 1230-1485. — 2011 vol. 20 no. 4A Suppl. s. 156–159. — Bibliogr. s. 159, Abstr.
15. Husak M., Kowalski W. P., Banaś M.: Wskaźniki jakości wód – znaczenie
mętności — [Quality indicators – the importance of turbidity]; Ochrona
i inżynieria środowiska: zrównoważony rozwój / red. t. Marian Banaś; Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wy-dział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki. — Kraków : WIMiR AGH, 2011. — (Problemy Inżynierii Mechanicznej i Robotyki = Problems of Mechanical Engineering and Robotics); (Monografie / AGH. WIMiR ; nr 39). — Tekst pol.-ang. — Na s. tyt. dodatkowo: w 80-lecie urodzin Profe-sora Józefa Gęgi. — ISBN: 83-89772-42-6. — S. 131–143. — Bibliogr. s. 143, Streszcz. — Afiliacja: Akademia Górniczo Hutnicza im. St. Staszi-ca w Krakowie, Katedra Systemów Energetycznych i Urządzeń Ochrony Środowiska.
Literatura
[1] Banaś M.: Badania wpływu stężenia cząstek fazy stałej zawiesiny na
pro-ces sedymentacji. Rozprawa doktorska. AGH Kraków, 2003.
[2] Banaś M.: The fractal structure of the flocculated clay-illite suspensions. Kraków, 2011.
[3] Bandrowski J., Merta H., Zioło J.: Sedymentacja zawiesin. Zasady i
projek-towanie. Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice, 2001.
[4] Batchelor G.K.: An Introduction to Fluid Dynamics. Cambridge University Press, 1972.
[5] Bednarski S.: Osadniki płytowe i możliwości ich zastosowania. Gazeta Cu-krownicza, 85, 12, 274–276; 86, 1, 7–8, 1978.
[6] Bednarski S.: Podział, systematyka i zastosowania osadników z
wypełnie-niem. Inż. i Aparat. Chem., 17, 3, 2–5 1978.
[7] Bednarski S.: Osadniki z wypełnieniem i ich znaczenie w ochronie
środo-wiska. Mat. XIV Krak. Konf. Nauk.-Techn. Przeróbki Kopalin, Kraków–
Jaszowiec 1980.
[8] Bednarski S.: Konstrukcja osadników z wypełnieniem. Inż. Apar. Chem., 21, 1, 3–10, 1982.
[9] Bednarski S.: Szczegóły konstrukcyjne osadników z wypełnieniem i ich
wpływ na sprawność rozdziału. Mat. III Gliw. Symp. „Teoria i praktyka
procesów przeróbczych”, Gliwice 1984, 97, 107, 1984.
[10] Blake J.R., Colombera P.M.: Sedimentation: A Comparison between
Theory and Experiment. Chem. Eng. Sci., 32, 221–228, 1977.
[12] Boycott A.E.: Sedimentation of Blood Corpuscles. Nature, 104, 532, 1920. [13] Bryl J., Pasiński A.M.: Sedimentation Process in Co–current Lamellar
Thickener. Mat. Konf. nt. „Procesy Mechaniczne w Inż. Chemicznej”,
Pra-ce Nauk. Inst. Inż. Chem. i Urz. Ciepl. Polit. Wrocł., ser. konf., 7, Wrocław 1974, 119–124.
[14] Bukowski J.: Mechanika płynów. PWN, Warszawa, 1984.
[15] Camp T.R.: Sedimentation and the Design of Settling Tanks. Trans. Amer. Soc. Civ. Engrs., 111, 895–958.
[16] Clifford P. Johnson, Xiaoyan Li: Settling velocities of fractal aggregates. Environmental Science and Technology, Vol. 30
[17] Culp G.L., Conley W.: High Rate Sedimentation with Tube Clarifier
Con-cept. [w:] Water Quality Improvement by Physical and Chemical Process,
Gloyna E.F. and Eckenfelder W.W., Jr. (Ed.) , Center for Research in Wa-ter Resources, Univ. of Texas Press, Austin–London, 1979.
[18] Culp G.L., Hansen S.P., Richardson G.: High-rate Sedimentation in Water
Treatment Works. Jour. Amer. Water Works Ass., 60, 6, June, 681–698,
1968.
[19] Culp R.L., Culp G.L.: Advances Wastewater Treatment. Van Nostrand Reinhold Company, New York, 1971.
[20] Cywiński B., Gdula S., Kempa E., Kurbiel J., Płoszański H. (1983):
Oczyszczanie mechaniczne i chemiczne, t. 1, Oczyszczanie ścieków, wyd. 2.
Arkady, Warszawa.
[21] Czajkowski M., Gęga J., Jaśkowiec Z., Kowalski W.: Model regresyjny
zjawiska sedymentacji skrępowanej. ZN AGH, 691, Kraków, 113–126,
1978.
[22] Czajkowski M., Gęga J., Jaśkowiec Z., Kowalski W.: Badania modelowe
zjawiska sedymentacji skrępowanej. ZN AGH, 684, s. Sozol. i Sozot.,
z. 14, Kraków, 103–117, 1978.
[23] Czajkowski M., Gęga J., Kowalski W.: Ocena doświadczalna wkładu
wie-lostrumieniowego ENVISED. Mat. XVII Krak. Konf. Nauk.-Techn.
Prze-róbki Kopalin, Kraków–Zakopane, 1983, 273–278, 1983.
[24] Czajkowski M., Gęga J., Kowalski W.: Badania procesu oczyszczania
za-wiesiny ze stalowni konwertorowo–tlenowej w wysokosprawnym osadniku wielostrumieniowym. Mat. II Ogólnopol. Konf. Nauk. nt. „Kompleksowe
i szczegółowe problemy ochrony środowiska”, Inst. Inż. Sanit. Polit. Częst. 1987, z. 3a, 61–68, 1987.
[25] El–Baroudi H.M., Fuller D.R.: Tracer Dispersion in High–rate Settling
[26] Forsell B., Hedström B.: Lamella Sedimentation: A Compact Separation
Technique. Jour. Water Poll. Contr. Fed., 47, 4, 834–842, 1975.
[27] GEA 2H – materiały informacyjne.
[28] Gęga J., Kowalski W., Czajkowski M., Wróbel J.: Konstrukcja i
eksplo-atacja osadników Dorra z wkładami wielostrumieniowymi. ZN AGH,
s. Mechanika, t. 9, 3, 107–115, 1990.
[29] Gęga J., Kowalski W., Wróbel J.: Projektowanie wysokosprawnych
osad-ników wielostrumieniowych. Symp. Hutn., Ostrawa, Czecho-Słowacja
1987.
[30] Gęga J., Kowalski W., Wróbel J.: Osadniki i zagęszczacze Dorra z
wkła-dami wielostrumieniowymi. V Międzynarod. Konfer. Nauk. nt.
„Wysoko-efektywne metody oczyszczania ścieków i odnowa wody”, Polit. Krak., Kraków 1989.
[31] Gęga J., Kowalski W., Wróbel J.: The Radial Clarifiers and Thickeners
with Lamella Modules. [w:] „Chemistry For Protection of The
Environ-ment” (ed. Pawlowski L., Lacy W.J. and Dlugosz J.J.), Plenum Press, New York and London, 465–473, 1991.
[32] Gęga J.: Badania procesu płytkiej sedymentacji w celu określania
głów-nych wymiarów elementów wielostrumieniowych w osadnikach hutniczych.
Zesz. Nauk. AGH, s. Elektr. i Mech. Górn. i Hutn., 94, Prace Inst. Masz. Hutn. i Aut., 6, Kraków, 1979.
[33] Gęga J., Kowalski W.P., Mięso R., Kołodziejczyk K., Zacharz T.: Badania
nowych konstrukcji wielostrumieniowych urządzeń sedymentacyjnych.
Mat. II Konf. Naukowo-Technicznej nt. „Problemy Utylizacji Odpadów w Hutnictwie Żelaza i Stali”, 27–32, Kraków, 2000.
[34] Glinicki Z., Heidrich Z., Roman M., Tabernacki J.: Obliczanie urządzeń do
uzdatniania wody. Wyd. Polit. Warsz., Warszawa, 1978.
[35] Haba J., Nosowicz J., Pasiński A.: Sedymentacja zawiesin w osadnikach
płytowych. Rudy Metale, 23, 9, 440–444, 1978.
[36] Hansen S.P., Culp G.L., Stukenberg J.R.: Practical Application of
Idea-lized Sedimentation Theory in Wastewater Treatment. Jour. Water Poll.
Contr. Fed., 41, 8, 1421–1444, 1969.
[37] Hansen S.P., Culp G.L.: Applying Shallow Depth Sedimentation Theory. Jour. Amer. Water Works Ass., vol. 59, 8 Aug. 1134–1148, 1967.
[38] Hazen A.: On Sedimentation. Trans. ASCE, 53, 45–88, 1904.
[39] Hehlmann J., Kujawska E.: Badania i aplikacje technologiczne osadników
831-[40] Heidrich Z., Roman M., Tabernacki J., Zakrzewski J.: Urządzenia do
uzdatniania wody. Zasady projektowania i przykłady obliczeń. Arkady,
Warszawa, wyd. 1, wyd. 2, 1987.
[41] Ignjatovic L.: Efficient (Tube) Settling Tanks. Mat. V Międzynar. Konfer. Nauk. nt. „Wysokoefektywne metody oczyszczania ścieków i odnowa wo-dy”, wyd. Polit. Krak., Kraków wrzesień 1989, t. 2, 127–132, 1989.
[42] Kiepal A.J.: Zasadnicze zmiany technologiczne w osadnikach. GWTS, LII, 1, 1978.
[43] Kołodziejczyk K., Zacharz T.: Badania wielostrumieniowego
jednoczesne-go procesu sedymentacji współprądowej i przeciwprądowej. Rozprawa
doktorska. AGH Kraków, 2003.
[44] Kowalski W. P.: Badania zjawiska płytkiej sedymentacji skrępowanej. Mat XVIII Krak. Konf. Nauk.-Techn. Przer. Kopalin, Kraków-Krościenko 1984, 123–132, 1984.
[45] Kowalski W. P.: Mathematical model of sedimentation process in the
bended suspension stream. Arch. Ochr. Środ., 1–2 , 109–120 (Polish),
1991.
[46] Kowalski W., Gęga J., Czajkowski M.: Badania eksploatacyjne
zagęszcza-cza Dorra z pierścieniem wkładów wielostrumieniowych. Mat. VIII Gliw.
Symp. „Teoria i praktyka procesów przeróbczych”, Gliwice, 1989.
[47] Kowalski W. P.: Ocena teoretyczna wkładu wielostrumieniowego
ENVISED. Mat. XVII Krak. Konf. Nauk.-Techn. Przeróbki Kopalin, 261–
271, 1983.
[48] Kowalski W. P.: Graficzne określanie sprawności osadników z wkładami
wielostrumieniowymi ENVISED. Mat. III Gliw. Symp. „Teoria i praktyka
procesów przeróbczych”, Gliwice 1984, 157–168, 1984.
[49] Kowalski W. P.: Aspekty teoretyczne projektowania osadników Dorra
z pierścieniem wkładów wielostrumieniowych. Mat. VIII Gliw. Symp.
„Teoria i praktyka procesów przeróbczych”, Gliwice 1989.
[50] Kowalski W. P.: Metoda obliczania szerokości pierścienia wkładów
wielo-strumieniowych w osadnikach Dorra. ZN AGH, s. Mechanika, t. 9, 3, 27–
37, 1990.
[51] Kowalski W. P.: The method of calculations the sedimentation efficiency in
tanks with lamella packets. Archives of Hydro-Engineering and
Environ-mental Mechanics, 3, 2004.
[52] Kowalski W. P.: Podstawy teoretyczne projektowania osadników z
wkła-dami wielostrumieniowymi. Zeszyty Naukowe AGH, Mechanika, s. 27,
[53] Kowalski W. P.: Osadniki wielostrumieniowe. Uczelniane Wydawnictwa Naukowo – Dydaktyczne AGH, Kraków, 2004.
[54] Kowalski W. P., Roman M.: Prędkość opadania ziarna w nieruchomym
ośrodku w otoczeniu granic zmiany opływu. Inż. Chem. i Proc. t. 25, z. 3,
1171–1176, 2004.
[55] Kowalski W. P., Banaś M., Kołodziejczyk K. Zacharz T., Mięso R.:
Zasto-sowanie wielostrumieniowych urządzeń sedymentacyjnych w oczyszczaniu wody i ścieków. UWND AGH, Kraków, 2004.
[56] Kowalski W. P., Banaś M., Kołodziejczyk K., Mięso R., Zacharz T.:
Tech-nologie wielostrumieniowe w ochronie wód. IV Forum Inżynierii
Środowi-ska, Nałęczów, 2002, [w:] Ekotechnologie XXI wieku, monografia wyd. przez Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej, Nałęczów 2002, 87– 97, 2002.
[57] Kowalski W. P., Banaś M.: Badania wielostrumieniowego procesu flotacji. Problemy w Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Hutniczych i Ceramicznych, Kraków, t. 2, 263–269, 2000.
[58] Kowalski W. P., Banaś M.: Wpływ stężenia zawiesiny na prędkość
opada-nia cząstek fazy stałej w zawiesinach rozcieńczonych. Problemy Inżynierii
Mechanicznej
i Robotyki, 6, 157–164, 2002.
[59] Kowalski W. P., Banaś, M., Mięso R.: Charakterystyki granulometryczne
zawiesin o bardzo drobnych cząstkach fazy stałej. Zesz. Nauk. Politechn.
Białostockiej, Nauki Techniczne, nr 139, seria: Budowa i Eksploatacja Maszyn, z. 8, Białystok, 277–284, 2001.
[60] Kowalski W. P., Kołodziejczyk K. Zacharz T.: Eksploatacja urządzeń
se-dymentacyjnych z zastosowaniem sedymentacji współprądowej.
Zagadnie-nia Eksploatacji Maszyn, 3, 99–112, 2004.
[61] Kowalski W. P., Kołodziejczyk K. Zacharz T.: Perspektywy zastosowania
jednoczesnego zagęszczania i klarowania zawiesin. Archiwum Górnictwa,
4, 2004.
[62] Kowalski W. P., Kołodziejczyk K., Zacharz T.: Badania
wielostrumienio-wej sedymentacji współprądowielostrumienio-wej. Inż. Chem. i Proc., t. 22, 777–782, 2001.
[63] Kowalski W. P., Kołodziejczyk K., Zacharz T.: Badania wpływu kąta
po-chylenia przewodów wielostrumieniowych na prędkość sedymentacji w procesie zagęszczania zawiesin. Zesz. Nauk. Politechn. Białostockiej,
seria: Budowa i Eksploatacja Maszyn, z. 9, Białystok, 261–268, 2002. [64] Kowalski W. P., Kołodziejczyk K., Zacharz T.: Konstrukcja modelu
wielostrumie-[65] Kowalski W. P., Mięso R., Banaś M., Kołodziejczyk K., Zacharz T.: The
New Constructions of Lamella Sedimentation Clarifiers and Thickeners.
Proc. of the Polish-Romanian Conference “The Selected Problems of the UMM Activity on the Area of Environmental Protection and Engineering”, AGH, The Walery Goetel School of Environmental Protection and