Od Redakcji.
Spowodu choroby Kol. E. Dańca, prosimy Sz.
Kolegów we wszystkich sprawach dotyczących Redakcji i Administracji Technika zwracać się do Kol. A. Elandta, Katowice, ul. Opolska 11, tel. 337-31 lub 337-32.
IX. Zjazd Inżynierów M echaników Polskich.
W maju roku przyszłego odbędzie się kolejny (IX-ty) doroczny Zjazd Inżynierów Mechaników Polskich. Z ini
cjatywy przedstawicieli Politechniki Lwowskiej obrano jako miejsce tego Zjazdu Lwów.
Program obrad podzielony będzie, jak zwykle, na szereg sekcyj, a mianowicie: energetyczno-konstrukcyjną, warsztatową, metaloznawczą, spawalniczą, wojskowo- techniczną, a nadto możliwe jest utworzenie sekcyj: ba
dania materjałów, lotniczej, samochodowej, naftowo-gazo- wej, maszyn budowlanych oraz maszyn rolniczych.
Poza obradami przygotowuje się liczne wycieczki do zakładów naukowo-technicznych i przemysłowych m.
Lwowa i okolic, oraz dalsza wycieczka do Borysławia i Drohobycza.
Komitet organizacyjny Zjazdu zwraca się obecnie do ogółu inżynierów mechaników polskich z wezwaniem do przygotowania referatów na powyższy Zjazd, komuni
kując, iż termin nadsyłania zgłoszeń upływa dn. 15 grudnia r. b., zaś termin składania gotowych referatów (do druku) 1 marca 1935 r.
Zgłoszenia kierować należy do Komitetu Lwowskiego (p. adr. p. prof. E. Hauswalda, Lwów — Politechnika),
bądź do Komitetu głównego w Warszawie (Stowarzyszenie Inżynierów Mechaników Polskich, ul. Czackiego 3 m. 22).
Koło T arnogórskie P olsk . Stow . Inż. i Techn. Woj. Śl.
Koło, obejmujące powiaty tarnogórski, lubliniecki 1 część świętochłowickiego, liczy obecnie członków 36, a życie Koła przejawia się w zebraniach, odczytach i wy
cieczkach. W roku bieżącym odbyło się 3 zebrania Koła, 2 zebrania Zarządu, wygłoszono dwa odczyty i urządzono dwie wycieczki; pozatem w karnawale urządzona została doroczna zabawa taneczna.
Obecnie, po przerwie wakacyjnej, projektuje się ożywienie Koła przez urządzanie nowych wycieczek i od
czytów.
Zaw odowy Związek P olsk. Inż. i Techn. Woj. SI.
Po okresie wakacyjnym, w którym z natury rzeczy działalność Związku nieco osłabła, Zarząd podjął dalsze prowadzenie akcji w kierunkach poprzednio już wytknię
tych. I tak po przeprowadzeniu korespondencji z Minister
stwem Spraw Wewnętrznych, w dalszym ciągu kontynuuje się prace na terenie miejscowym za wprowadzeniem na Górnym Śląsku jednolitego ogólnopolskiego prawa budowla
nego. Biuro informacyjne wydało Biuletyn Nr. 3. infor
mujący członków Związku o przeprowadzonych przez Zarząd pracach, oraz o nowo wydanych ustawach, m ogą
cych interesować członków. Wreszcie w toku jest akcja, mająca za cel zebranie i przedstawienie postulatów inży
nierów i techników pracujących w przemyśle odnośnie do ubezpieczeń społecznych pracowników umysłowych.
W ostatnich czasach Zarząd przyjął 15 nowych członków do Związku.
W Y K O N Y W A N IE Z A W O D U IN Ż Y N IE R A GÓRNICZEGO A A K A D E M JA GÓRNICZA I P R A K T Y K A . ( A R T Y K U Ł D Y S K U S Y J N Y )
In ż . S t a n i s ł a w H e r m a n , M ik o łó w .
W
z w i ą z k u z d y s k u s j ą p r z e p r o w a d z o n ą n a z e b r a n i u c z ł o n k ó w K o ł a Ś l ą s k i e g o Pol.Inż. G ó r n . i Hutn., s p o w o d o w a n ą p r z e m ó w i e n i e m P a n a W o j e w o d y D r a M ic h a ł a G r a ż y ń s k ie g o n a t e m a t p r a c y s p o ł e c z n e j i n ż y n i e r ó w , w y ł o n i ł o się s z e r e g z a g a d n i e ń p o d n o s z o n y c h p r z e z c z ł o n k ó w Ko ł a , które u ja w n i ł a p r a k t y k a p r z e m y s ł o w a .
P o d n i o s ł y nastrój, j a k o w y n i k p r z e m ó w i e nia P a n a W o j e w o d y , s p o w o d o w a ł c h ę ć u s p r a w
nienia działalności inżyniera w j e g o p r a c y z a w o d o w e j pr z e z o d p o w i e d n i e j e g o p r z y g o t o w a n i e d o z a g a d n i e ń praktyki.
S i ę g a j ą c d o p r z y c z y n n i e d o c i ą g n i ę ć , z a u w a ż o n y c h w działalności i n ż y n i e r ó w n a terenie o k r ę g u p r z e m y s ł o w e g o , d y s k u s j a p o w y j ś c i u P a n a W o j e w o d y w s p o s ó b l o g i c z n y zeszła n a teren A k a d e m j i G ó r n ic z ej , j a k o p o d s t a w o w e j w y c h o w a w c z y n i i n ż y n i e r ó w g ó r n i c z y c h .
A
Str. 420 T E C H N I K Nr. 12.
C h ę ć s p o w o d o w a n i a u z u p e ł n i e ń w n a u c z a niu n a A k a d e m j i G ó r n i c z e j z g o d n i e z w y m a g a n i a m i praktyki, p r z e j a w i a j ą c a się w e w s z y s t k i c h p r z e m ó w i e n i a c h K o l e g ó w , p o w o d u j e m n i e d o w y p o w i e d z e n i a się w tej sprawie, k o n t y n u u j ą c z a p o c z ą t k o w a n ą d y s k u s j ę n a t e m miejscu.
P r z y w y l i c z a n i u n i e d o m a g a ń z a u w a ż o n y c h w u s t o s u n k o w a n i u się i n ż y n i e r ó w d o z a g a d n i e ń , które stawia i m p r z e m y s ł i życie, dała się z a u w a ż y ć p o w s z e c h n a z g o d n o ś ć p r z e k o n a ń d o t y c z ą c a p o g l ą d u , źe A k a d e m j a G ó r n i c z a p r z y g o t o w u j e a b s o l w e n t ó w b a r d z o jednostronnie, nie u w z g l ę d n i a j ą c całkowitej działalności inżyniera n a z a j m o w a n y c h p r z e z n i e g o s t a n o w i s k a c h w p r a k t y c e z a w o d o w e j .
Z a r z u t ten nabiera s p e c j a l n e g o znaczenia, g d y się p o r ó w n a w y m a g a n i a praktyki z p r z y g o t o w a n i e m , jakie o t r z y m u j e się n a A k a d e m j i Górniczej, z w ł a s z c z a g d y się m a n a u w a d z e sta
n o w i s k a k i e r o w n i c z e w p r z e m y ś l e g ó r n i c z y m , które z tytułu racyj g o s p o d a r c z y c h i p a ń s t w o w y c h p o w i n n y b y ć p r z y d z i e l o n e o d p o w i e d n i o p r z y g o t o w a n y m i n ż y n i e r o m g ó r n i c z y m .
N i e d o m a g a n i a te u j a w n i a j ą się w działal
n o ś c i nietylko ściśle z a w o d o w e j ( p r z e m y s ł o w e j ) , lecz r ó w n i e ż z z a w o d e m z w i ą z a n e j działalności społecznej.
P r z y g o t o w a n i e ściśle t e c h n i c z n e w y s t a r c z a ł o p r z e d w o j n ą , g d y struktura p r z e d s i ę b i o r s t w była prostsza i inżynier z a j m o w a ł się p r a w i e w y ł ą c z nie produkcj ą. I n n e c z y n n o ś c i , jak k s i ę g o w o ś ć , z apisy p r z e m y s ł o w e , k o r e s p o n d e n c j a i t. p. a d ministracyjne, z w i ą z a n e z p r o w a d z e n i e m p r z e d siębiorstwa, tak b y ł y proste, że e w e n t u a l n y b r a k w i a d o m o ś c i w y r ó w n y w a ł o się w czasie n o r m a l n y c h zajęć t e c h n i c z n y c h .
O b e c n i e p r z y s z y b k i e m r o z w o j u p r z e d s i ę bio r s t w z a g a d n i e n i a g o s p o d a r c z e i a d m i n i s t r a cy j n e stały się b a r d z o s k o m p l i k o w a n e i z m i e n n e . A b s o r b u j ą o n e lwi ą c z ę ś ć c z a s u sił k i e r o w n i c z y c h i w y m a g a j ą już w i e l o s t r o n n y c h kwalifi- kacyj w d z i e d z i n a c h administracji, organizacji, z a g a d n i e ń g o s p o d a r c z y c h , f i n a n s o w y c h , h a n d l o w y c h , e k o n o m i c z n y c h , p r a w n y c h , p o l i t y c z n y c h i socjalnych.
W d a l s z y m c i ą g u artykułu, dla u p r o s z c z e nia, p r z e d m i o t y p o w y ż s z e j d z i e d z i n y u m i e j ę t n o ś c i b ę d ą nosiły k r ó t k ą n a z w ę „ u m i e j ę t n o ś c i a d m i nistracyjne".
N a s t a n o w i s k a c h w y ż s z y c h p o z o s t a j e nie
w i e l e c z a s u n a załatwianie s p r a w t e c h n ic z nyc h , w s k u t e k c z e g o w y m a g a n a jest s z y b k a i trafna orjentacja w tej p o d s t a w o w e j dziedzinie p r o d u k cji, najwięcej n a t o m i a s t c z a s u p o ś w i ę c a się sp r a
w o m o r g a n i z a c y j n y m , h a n d l o w y m , f i n a n s o w y m , p r a w n y m , s o c j a l n y m , a w ostatnich czasach, s p o w o d u g ł ę b o k o s i ę g a j ą c y c h p r z e m i a n w ustroju g o s p o d a r c z y m s p o ł e c z e ń s t w , w y m a g a n a jest or
jentacja w p r ą d a c h p r z e n i k a j ą c y c h s p o ł e c z e ń s t w o i czy n n i k i m i a r o d a j n e R z ą d u , k t ó r e g o ingerencje c o r a z głębiej sięgają w życie g o s p o d a r c z e kraju.
N a j kor z ys t n i e j s z ą za sadą, a b y s t e r o w a ć bie
g i e m s p r a w przedsi ę bi o r s tw a ze s k u t k i e m d o d a t n i m w u w z g l ę d n i e n i u p o w y ż s z y c h w a r u n k ó w j e g o o b e c n e g o b y t o w a n i a , jest jednolite n i e p o dzielne k i e r o w n i c t w o .
W y m i e n i o n a z a s a d a z m u s z a n a s ż ą d a ć o d k i e r o w n i k a w i e l k i e g o p r z e d s i ę b i o r s t w a p o z a n i e z b ę d n e m w y b i t n e m t e c h n i c z n e m p r z y g o t o w a n i e m nie w mn i e j sz e j m i e r z e d o b r e j orjentacji w d z i e d z i n a c h w y ż e j w s p o m n i a n y c h „ u m i e j ę t ności a d m i nis t r ac y jn y c h ".
T e g o o b e c n i e już nie m o ż n a n a u c z y ć się w czasie n o r m a l n e j p r a c y z a w o d o w e j i często wysiłki w c h o d z ą c y c h w r a c h u b ę j e d n o s t e k nie u w o l n i ł y b y n a b y t y c h p r z e z nich w takich w a r u n k a c h w i a d o m o ś c i o d z n a m i o n d y l e t a n t y z m u i sa- m o u c t w a , i d l atego j e dy n ie w s k a z a n e m ź r ó d ł e m p o d s t a w o w y c h w i a d o m o ś c i , s k ł a d a j ą c y c h się n a całokształt w y m a g a n y c h kwalifikacyj k i e r o w n i k a z akł a du, m o ż e b y ć tylko A k a d e m j a G ó r n i c z a .
O b e c n i e s p o w o d u b r a k u j e d n o s t e k o tak w i e l o s t r o n n y c h kwalifikacjach k i e r o w n i c t w o p r z e d s i ę b i o r s t w dzieli się m i ę d z y o s o b y o ściśle t e c h n i c z n e m i a d m i n i s t r a c y j n o - g o s p o d a r c z e m p r z y g o t o w a n i u najczęściej ze s k u t k i e m u j e m n y m dla b i e g u s p r a w przedsiębiorstwa. W s k u t e k t ego daje się z a u w a ż y ć wielce s z k o d l i w y dla p r z e m y s ł u g ó r n i c z e g o o b j a w , że inżynier g ó r n i c z y jest c o r a z w i ę c e j w y p i e r a n y z n a c z e l n y c h s t a n o w i s k p r z e z e k o n o m i s t ó w , h a n d l o w c ó w i p r a w n i k ó w .
„ W i a d o m o ś c i t e c h n i c z n e ” dla ich n a l e ż y t e g o o p a n o w a n i a w y m a g a j ą s p e c j a l n y c h z d o l ności, n a t o m i a s t „ u m i e j ę t n o ś c i a d m i n i s t r a c y j n e ” są d o s t ę p n e s z e r s z e m u o g ó ł o w i .
D l a t e g o też p o r z ą d e k z d o b y w a n i a w i a d o m o ś c i p o w i n i e n iść t a kż e w t y m s a m y m p o r z ądku, to z n a c z y , że studja t e c h n i c z n e p o w i n n y p o p r z e d z a ć studja n a d „ u m i e j ę t n o ś c i a m i a d m i n i s t r a c y j n e m u .
N a u k o w y charakter s t u d j ó w t e c h n i c z n y c h s p r a w i a to, źe a k a d e m i k w y ż s z y c h szkół te c h n i c z n y c h o d n o s i się z l e k c e w a ż e n i e m d o u m i e jętności z a k r e s u a d m i n i s t r a c y j n e g o i p o p r o s t u nie stara się ich z d o b y ć , to też w rezultacie p o zostaje w t y m w a ż n y m dla p r z e m y s ł u zakresie n i e p r z y g o t o w a n y m .
D l a t e g o n a b y w a n i e tych u m i e j ę tno ś ci nie m o ż n a p o z o s t a w i ć u z n a n i u słuchaczy, lecz z a s t o s o w a ć trzeba p r z y m u s taki s a m i z takiemi s a m e m i r y g o r a m i , jaki jest s t o s t o w a n y p r z y n a u c z a n i u p r z e d m i o t ó w t ec hn ic zn yc h.
S p o ł e c z e ń s t w o d r o g o o p ł a c a j ą c e studja n a A k a d e m j i G ó r n i c z e j m o ż e d o m a g a ć się, a b y studja te b y ł y c e l o w e i i n ż y n i e r o w i e o d p o w i a dali w y m a g a n i o m p r z e m y s ł u , s p o ł e c z e ń s t w a i P a ń s t w a , a b y m o ż n a b y ł o raz s k o ń c z y ć z o b s a d z a n i e m w a ż n y c h k i e r o w n i c z y c h s t a n o w i s k w p r z e m y ś l e j e d n o s t k a m i o p o ł o w i c z n e m p r z y g o t o w a n i u , to z na c z y , jak to dzieje się o b e c nie, al bo t e c h n i k a m i nie p r z y g o t o w a n y m i nale
życie p o d w z g l ę d e m a d m i n i s t r a c y j n y m lub a d ministratorami n i e m a j ą c y m i pojęcia o technice, która jest p o d s t a w ą k a ż d e j produkcji.
O b e c n y stan s t u d j ó w n a A k a d e m j i G ó r n i - niczej zup ełnie nie o d p o w i a d a p r z y t o c z o n y m p o w y ż e j w y m a g a n i o m .
N a w e t w zakresie n a u k t e c h n i c z n y c h jest z n a c z n a r o z b i e ż n o ś ć z w y m a g a n i a m i praktyki p r z e m y s ł o w e j .
P r z e ł a d o w a n i e n a u k t e c h n i c z n y c h p r z e d m i o t ó w teorją już n i e j e d n o k ro t nie b y ł o p o d n o s z o n e ze str ony sfer p r z e m y s ł o w y c h . P r z e ł a d o w a n i e to o d b y w a się o c z y w i ś c i e k o s z t e m w i a d o m o ś c i p r a k t y c z n y c h , k t ó r y c h z a s ó b p r o p o r c jo n a lni e d o te go m u s i b y ć mn ie js zy .
„ W i a d o m o ś c i a d m i n i s t r a c y j n y c h 11 u k o ń c z o n y inżynier w e d ł u g o b e c n y c h w y m a g a ń A k a d e m j i G ó r n i c z e j m o ż e nie m i e ć ż a d n y c h . W p ra k t y c e jest tak, że inżynier p o s k o ń c z e n i u A k a d e m j i w s p r a w a c h a d m i n i s t r a c y j n o - g o s p o d a r c z y c h jest gorzej p r z y g o t o w a n y niż n iższy u r z ę d n i k k a n celaryjny, zaś w s p r a w a c h techniki p raktycznej jest m n i e j w a r t o ś c i o w y dla p r z e d s i ę b i o r s t w a niż sz t y g a r z praktyką.
C o się tyczy w i a d o m o ś c i te or e t y c z n y c h , które tak o b s z e r n i e p o t r a k t o w a n e są w A k a demji, to m ł o d z i e ż trafnie o c e n i a j ą c ich b e z u - ż y t e c z n o ś ć w praktyce, o d r a b i a p r z e p i s a n y materjał tak, a b y g o się tylko p o z b y ć , c o o c z y wiście m a d e m o r a l i z u j ą c y w p ł y w n a t r a k t o w a n i e w y m a g a ń s t a w i a n y c h jej słusznie w i n n y c h dzie
d z i n a c h p r a c y n a u k o w e j .
W rezultacie p o s k o ń c z o n e j A k a d e m j i G ó r niczej m a m y intel igentnego c z ę s t o u z d o l n i o n e g o o b y w a t e l a b e z ż a d n y c h p o d s t a w d o życia p r a k t y c z n e g o , m a ł o u ż y t e c z n e g o w p r z e m y ś l e , p r z e d k t ó r y m z a m k n i ę t a jest d r o g a d o w y ż s z y c h sta
n o w i s k i w s k u t e k t e g o słusznie r o z g o r y c z o n e g o n a starsze s p o ł e c z e ń s t w o , które g o tak „urzą- d z i ł o “.
M a j ą c takie w y n i k i p r z y g o t o w a n i a n a A k a d e m j i G ó r n i c z e j w y ł a n i a się k o n i e c z n o ś ć z r e w i d o w a n i a p r o g r a m u n a u c z a n i a . '
W y c z e r p u j ą c a k r y t y k a o b e c n i e o b o w i ą z u j ą c e g o p r o g r a m u n a u k n a A k a d e m j i G ó r n i c z e j z a w a r t a jest w b r o s z u r c e P a n a Prof. A n t o n i e g o Szimitzka, kt ó r y o d d ł u g i e g o s z e r e g u lat p i a stując s z e r e g n a c z e l n y c h stanowisk, jak w p r z e m y ś l e g ó r n i c z y m tak w i n n y c h d z i e d z i n a c h życia g o s p o d a r c z e g o , jest n i e w ą t p l i w i e m i a r o d a j n y d o w y p o w i a d a n i a u w a g w s p r a w a c h 1 tak w a ż n y c h jak w y c h o w a n i e p o k o l e n i a i n ż y n i e r ó w gór n i c z y c h .
Z artykułu t e g o d o w i a d u j e m y się o z m i a n a c h w p r o g r a m i e n a u k i n a A k a d e m j i Górnic z ej , które ś w i a d c z ą o b r a k u orjentacji w w a r u n k a c h p r a c y i administracji n o w o c z e s n y c h p r z e d s i ę b ior s tw g órniczych.
S z c z u p ł a ilość w y k ł a d ó w z d z i e d z i n y „ u m i e jętności a d m i n i s t r a c y j n y c h " , które m i a ł y b o d a j p o b i e ż n i e z a z n a j a m i a ć p r z y s z ł y c h i n ż y n i e r ó w g ó r n i c z y c h z z a g a d n i e n i a m i , w y s u w a n e m i p r z e z p r a k t y k ę p r z e m y s ł o w ą , zostały p o p r o s t u c a ł k o w icie s kre ś l o n e z p r o g r a m u n a u k A k a d e m j i .
W p o r ó w n a n i u d o s z y b k o w y p r z e d z a j ą c e j n a s ewo l u c j i p r a k t y c z n e g o n a u c z a n i a w a k a - d e m j a c h g ó r n i c z y c h Z a c h o d u , jest to r e k o r d o w y s k o k wstecz, który c h c i a ł o b y się u w a ż a ć ( a b y tak b y ł o ) za n i e p o r o z u m i e n i e .
N i e c h c e się w ie r zy ć , źe w t e d y k i e d y w ł a ś nie życie tak n a m a c a l n i e s t w i e r d z a k o n i e c z n o ś ć p r z y g o t o w a n i a w tej dziedzinie, k i e d y w e w s z y s t kich krajach c y w i l i z o w a n y c h ten dział w i a d o m o ś c i d o z n a j e w s z y b k i e m t e m p i e r o z b u d o w y n a a k a d e m j a c h z a g r a n i c z n y c h , m y w ł aś n i e , k t ó r y m najwięcej b r a k ludzi o d p o w i e d n i o p r z y g o t o w a n y c h , k a s u j e m y s z c z ą t k o w e p r ó b y w p r o w a d z a n i a n i e z b ę d n y c h w i a d o m o ś c i . C h c ą c o s i ą g n ą ć p r a k t y c z n e i p o ż y t e c z n e rezultaty nie w y starczy w p r o w a d z i ć kilka w y k ł a d ó w z d z i e d z i n y g o s p o d a r c z e j , jak to b y ł o w latach ubiegłych, p o w i ę k s z a j ą c w ten s p o s ó b i tak d u ż ą ilość g o dzi n w y k ł a d ó w i ostatecznie n i ew i e l e z m i e n i a j ą c stan o b e c n y .
S t a n o b e c n y trzeba z m i e n i ć g r u n t o w n i e tak — a b y A k ą d e m j a o d p o w i a d a ł a w y m a g a n i o m , które jej s t a w i a p r z e m y s ł i s p o ł e c z e ń s t w o .
P r z e d e w s z y s t k i e m p o w i n n o się z r e w i d o w a ć p o t r z e b ę w o b e c n y m zakresie w y k ł a d ó w p r z e d m i o t ó w z p u n k t u w i d z e n i a p r a k t y c z n e j u ż y teczności p o d a w a n y c h w i a d o m o ś c i .
K a ż d y p r z e d m i o t i j e g o o b ję t o ś ć w y k ł a d o w a p o w i n n a b y ć p o d d a n a rewizji. N a p r z y kład: z b r o s z u r y Prof. S z i m i t z k a d o w i a d u j e m y
się, że „ w zakre s geologji w c h o d z i aż 8 p r z e d m i o t ó w a to: m ineralogja, krystalograf ja, p e - trografja, g e o l o g j a o g ó l n a , g e o l o g j a s t o s o w a n a , g e o l o g j a historyczna, g e o l o g j a z i e m p ols ki ch 'i paleontologja. S ą to w s z y s t k o nie p o s z c z e
g ó l n e działy, lecz o s o b n e p r z e d m i o t y z o s o b - n e m i e g z a m i n a m i , a łącznie zabierają o n e dziś 6 4 5 g o d z i n w y k ł a d ó w i ć w i c z e ń " .
W pierwszej chwili p o p r z e c z y t a n i u t e g o u s t ę p u jest się z d z i w i o n y m , że o b o k u n i w e r s y tetów, g d z i e g e o l o g j a jest t r a k t o w a n a j a k o s p e cjalność, w A k a d e m j i , która m a służyć p r a k t y c z n y m c e l o m g ó r n i c z y m , d o p u s z c z o n o d o ta k i e g o przero st u w dziedzinie, która w p r a k t y c e i n ż y n i e r ó w p r a k t y k ó w s t a n o w i z n i k o m y u ł a m e k ich z a i n t e r e s o w a ń .
N a p e w n o b e z ż a d n e j s z k o d y dla w artości prak t ycz n ej inżyniera nietylko n a l e ż y z m n i e j s z y ć objętość p o s z c z e g ó l n y c h p r z e d m i o t ó w , ale całe p r z e d m i o t y m o ż n a u s u n ą ć z p r o g r a m u n a u k n a A k a d e m j i p o z o s t a w i a j ą c z a m i a s t nich je dy n i e zbiór e n c y k l o p e d y c z n y c h w i a d o m o ś c i dla o g ó l nej orjentacji.
C z y t a się dalej w b r o s z u r z e P a n a Prof. Szi- m i t z k a : „ W e ź m y np. d r u g ą g r u p ę p r z e d m i o t ó w t. zw . „ m a s z y n o w y c h " m a m y ich 10, a to:
m e c h a n i k a teoretyczna, r y s u n e k technic zn y, m a s z y n o z n a w s t w o I, m a s z y n o z n a w s t w o II, m a s z y n y górnicze, elektrotechnika, t e r m o d y n a m i k a , o p a - ł o z n a w s t w o , h y d r a u l i k a i b u d o w n i c t w o . P r z e d m i o t y te z a j m u j ą n a w y d z i a l e g ó r n i c z y m r a z e m 1 3 9 5 g o d z i n czyli 3 2 % “.
N i e n e g u j ą c w a ż n o ś c i p o s z c z e g ó l n y c h p r z e d m i o t ó w dla inżyniera g ó r n i c z e g o , z ilości g o d z i n m a się w r a ż e n i e , że jest tu u k r y t a k o n k u r e n c j a z w y d z i a ł e m f i z y k o - m a t e m a t y c z n y m n a uniwersytetach.
N i e m o ż n a o p r z e ć się w r a ż e n i u , że w tej g r u p i e p r z e d m i o t ó w , a z w ł a s z c z a np. w m e c h a nice teoretycznej, t e r m o d y n a m i c e i elektrotech
nice d a ł o b y się p o z o s t a w i ć lwią c z ę ś ć w i a d o m o ś c i dla w y k ł a d ó w n a u n i w e r s y t e t a c h i pol i technikach, z u ż y t k o w u j ą c u z y s k a n e g o d z i n y p r a k tyczniej.
T r z e b a w z i ą ć p o d u w a g ę , że dziś o d in
żyniera g ó r n i c z e g o w p r a k t y c e k o p a l n i a n e j nikt nie żąd a , a n a w e t p o w i e d z i a ł b y m „nie w o l n o "
ż ą d a ć obliczeń konstrukcji k o m p r e s o r a , turbiny lub centrali elektrycznej, i b y ł b y m b a r d z o c i e k a w d o w i e d z i e ć się, c z y jest w k o p a l n i c t w i e p o l s k i e m d y r e k t o r pr zedsi ębiorstwa, k t ó r y b y o d inżyniera g ó r n i c z e g o tych oblic z e ń i o p r a c o w a n i a p l a n ó w ż ą d a ł ? P o r ó w n u j ą c w y m a g a n i a praktyki z z a k r e s e m w y k ł a d ó w p r z e d m i o t ó w „ m e c h a n i c z n y c h "
n a p e w n o z r o b i ł o b y się lepszy u ż y t e k z tak o b ficie p o ś w i ę c o n y c h i m g o d z i n w y k ł a d ó w .
O c z y w i ś c i e o c e n i a j ą c p o s z c z e g ó l n e p r z e d m i o t y nie m o ż n a g e n e r a l i z o w a ć u s t o s u n k o w a n i a się d o j e d n e g o z p r z e d m i o t ó w w s t o s u n k u d o w s z y s t k i c h innych. N a p r z y k ł a d jeżeli w e ź m i e m y p o d u w a g ę p r z e d m i o t y s t a n o w i ą c e s pe c ja l n o ść g ó r n i c z ą — g ó r n i c t w o I i II.
W t y m w y p a d k u nie n a l e ż y d ą ż y ć d o o g r a niczenia części teoretycznej z a k r e s u w y k ł a d ó w za c z e m p r z e m a w i a j ą n a s t ę p u j ą c e okoliczności:
G ó r n i c t w o s t a n o w i s p e c ja l no ś ć o d r ę b n ą , nie d a j ą c ą się p o r ó w n y w a ć z i n n e m i d z i e d z i n a m i w i e d z y technicznej, w o b e c c z e g o nie d a się p o m y ś l e ć j a k o c z ę ś ć s k ł a d o w a ani m a s z y n o z n a w s t w a ani b u d o w n i c t w a ani m e c h a n i k i , a c z k o l w i e k często o te d z i e d z i n y w i e d z y technicznej za h ac z a .
P o l e g a to n a t e m , że p r z e d m i o t o b s e r w a cji np. w b u d o w n i c t w i e lub m e c h a n i c e m o ż n a i z o l o w a ć o d w p ł y w u sąsied ni c h p o z a p r z e d m i o t e m z n a j d u j ą c y c h się c z y n n i k ó w f i z y c z n o - m e - c h a n i c z n y c h i o d czasu, k t ó r e g o f un k c j ą s ą r o z m a i t e p r z e m i a n y w o t o c z e n i u p r z e d m i o t u o b serwacji.
W gór n ict wi e p r z e d m i o t o b s e r w a c j i nie d a się i z o l o w a ć o d otoczenia, j e g o p r z e m i a n j a k o funkcji czasu. Z t e g o w y n i k a k o n i e c z n o ś ć uj
m o w a n i a ob s er w a c ji n a s z e r o k i m froncie naj
r o z m a i t s z y c h p r z e m i a n w są s i e dz t wi e p o d s t a w o w e j obserwacji, r o z m a i c i e z a l e ż n y c h o d czasu.
C z a s tedy, kt ór y w i n n y c h d z i e d z i n a c h w i e d z y techni c zn ej a lb o jest z u p eł n ie p r a k t y c z nie w y e l i m i n o w a n y , al b o o d g r y w a o z n a c z o n ą lub p r z e w i d z i a n ą rolę j a ko c z y n n i k ściśle ujęty, w g ó r n i c t w i e jest to c z y n n i k często n i e u c h w y t n y i r ó w n o c z e ś n i e stale m a j ą c y w p ł y w n a rezultaty p r a c y górniczej. S t a n ten w y m a g a o d p o w i e d n i c h o d r ę b n y c h m e t o d u j m o w a n i a z j a w i s k w d z i e dzinie gó r nic t w a , c o s t a n o w i o b e c n i e p r z e d m i o t s t u d j ó w t e o r e t y c z n y c h c a ł k i e m specjalnych, nie
s p o t y k a n y c h w i n n y c h dziedz in a c h .
D l a t e g o p o m i m o m a ł e j z a s t o s o w a l n o ś c i p r a k t y c z n e j prac t e o r e t y c z n y c h w tej dziedzinie nie w i d z i się m o ż n o ś c i o d e r w a n i a tej części n a u k i o d jej n a t u r a l n e g o p o d ł o ż a w A k a d e m j i G ó r n i c z e j b e z r y z y k a z a h a m o w a n i a p o s t ę p u w i e d z y w tej dziedzinie.
D r u g ą rzadziej s p o t y k a n ą w i n n y c h dzie
d z i n a c h techniki w ł a ś c i w o ś c i ą jest nieustająca z m i e n n o ś ć w a r u n k ó w p r a c y w o d n i e s i e ni u d o przestrzeni. W g ó r n i c t w i e w c i ą ż p r acuje się z m i e n i a j ą c m i e j s c e p r a c y i jej w a r u n k i w m n i e j szej lub w i ę k s z e j m i e r z e z r ó w n o c z e ś n i e z n a c z
nie o g r a n i c z o n ą m o ż l i w o ś c i ą p r z e w i d y w a n i a i d o b o r u w a r u n k ó w pracy.
R ó w n i e ż w zakresie p o m o c n i c z y c h u r z ą d z e ń g ó r n i c z y c h r o z m a i t y c h m e c h a n i z m ó w i instala- cyj s t a n o w i ą c y c h treść w y k ł a d ó w g ó r n i c t w a II jest z n a c z n a o d r ę b n o ś ć w y m a g a ń i c e l ó w , c o skłania d o p o z o s t a w i e n i a w s z e l k i c h w y k ł a d ó w d o t y c z ą c y c h tych dziedzin n a A k a d e m j i G ó r niczej, p o n i e w a ż m a j ą o n e ścisłą ł ą c z n o ś ć z c a ł o k s z t a ł t e m z a g a d n i e ń g ó r n i c z y c h .
G ó r n i c y c h o d z ą p o d i n n e m „ n i e b e m " p r z y jęto m ó w i ć n a k o p a l n i a c h soli i to p o w i e d z e n i e m a trafne a l e g o r y c z n e znaczenie, c h a r a k t e r y z u jące g ó r n i c t w o . Z p o w y ż s z e g o w y n i k a , ź e z w y k ł a d ó w p r z e d m i o t ó w g ó r n i c t w a I i II nie d a się u s u n ą ć w i a d o m o ś c i t e o r e t y c z n y c h b e z s z k o d y dla całości n a u k i o górnictwie, n a t o m i a s t m o ż n a d ą ż y ć d o tego, a b y ci słuchacze, k tó rz y nie m a j ą n a s t a w i e n i a n a u k o w e g o , nie byli zbytnio o b c i ą ż e n i w i a d o m o ś c i a m i teoret yc zn em i, nie m a j ą c e m i ściślejszego z w i ą z k u z p r a k t y c z n e m z a s t o s o w a n i e m w górnictwie.
P a r ę p o w y ż e j p r z y t o c z o n y c h p r z y k ł a d ó w , jak n a l e ż a ł o b y t r a k t o w a ć g r u p y p r z e d m i o t ó w lub p o s z c z e g ó l n e p r z e d m i o t y , o c z y w i ś c i e nie w y c z e r p u j ą z a g a d n i e n i a rewizji p r o g r a m u n a u k i n a A k a d e m j i Górniczej, lecz są j ed yn ie p r ó b ą p o d e j ś c i a d o t e g o p r o b l e m u i m a j ą w y k a z a ć , źe oc e n a , która c z ę ś ć w y k ł a d ó w p o w i n n a b y ć usunięta, p o w i n n a b y ć t r a k t o w a n a dla k a ż d e g o p r z e d m i o t u o s o b n o ze w z g l ę d u n a r o z m a i t y sto
s u n e k d z iedzin w i e d z y technicznej d o praktyki prz e dsi ę bio rstw g ó r n i c z y c h oraz m o ż l i w o ś c i p o z o s taw ienia części w y k ł a d ó w z d a n e g o p r z e d m i o t u n i e p o t r z e b n y c h ze w z g l ę d u n a b r a k ich p r a k tycznej z a s t o s o w a l n o ś c i dla i n n y c h z a k ł a d ó w n a u k o w y c h , które k w e s t j a m i t e m i p r o g r a m o w o się z a jm u j ą . D l a p o g ł ę b i e n i a p r a k t y c z n e g o p r z y g o t o w a n i a i n ż y n i e r ó w w o b r a n y m z a w o d z i e m o g ł a b y p o m ó c g r u n t o w n i e j p r z e p r o w a d z o n a specjalizacja. N a A k a d e m j i G ó r n i c z e j są n a razie d w a działy: g ó r n i c z y i hutniczy.
W zakresie tych w y d z i a ł ó w m o ż n a p r z e w i d z i e ć specjalizację w s p r a w a c h np. solnych, o b e j m u j ą c ą sole jadalne i p o t a s o w e w r a z z ich p r z e r ó b k a m i , specjalizację w s p r a w a c h k r u s z c ó w z p r z e r ó b k a m i ^ u r o w c a , specjalizację w dziale w i e r c e ń ze s z c z e g ó l n e m u w z g l ę d n i e n i e m p o t r z e b p r z e m y s ł u n a f t o w e g o or az specjalizację w s p r a w a c h m i e r n i c z y c h . Specjalizacja t a k a b y ł a b y k o r z y s t n a ze w z g l ę d u n a z m n i e j s z e n i e objętości w y k ł a d ó w , nie w c h o d z ą c y c h w zakres o br an e j specjalności d o z a k r e s u e n c y k l o p e d y c z n e g o i z y s k a n i a w ten s p o s ó b p o j e m n o ś c i w y k ł a d ó w o c ha r a k t e r z e s p e c j a l n y m i a d m i n i s t r a c y j n y m .
W s z y s t k i e w y d z i a ł y p o w i n n y b y ć j e d n a k ż e * j e d n a k o w o o b c i ą ż o n e jak w zakresie n a u k o g ó l n y c h ( m a t e m a t y k a , fizyka itp. w zakresie nie
z b ę d n y m dla p r z e d m i o t ó w specjalnych), w zakresie „ u m i e j ę t n o ś c i a d m i n i s t r a c y j n y c h " . >
U n i w e r s a l n e g o p r a k t y c z n e g o z n a c z e n i a
„ u m i e j ę t n o ś c i a d m i n i s t r a c y j n y c h " nie trzeba u d o w a d n i a ć , p o n i e w a ż p o w s z e c h n i e jest w i a d o m e m , że s ą o n e j e d n a k o w o p o t r z e b n e jak w p r z e m y ś l e g ó r n i c z y m tak w p r z e m y ś l e h u t n i c z y m , n a f t o w y m , c h e m i c z n y m itp.
/ P o p r z e p r o w a d z o n e j w p o w y ż s z y s p o s ó b • reorganizacji p r o g r a m u n a u k t e c h n i c z n y c h n a - p e w n o znajdzie się d o ś ć g o d z i n w y k ł a d ó w dla tak n i e z b ę d n y c h w p r z e m y ś l e „ u m i e j ę t n o ś c i a d m i n i s t r a c y j n y c h " .
G d y b y n a w e t nie starczyło o s z c z ę d z o n y c h g o d z i n c z a s u n a w y k ł a d y „ u m i e j ę t n o ś c i a d m i nistracyjnych" w c za s o k r e s i e czteroletnich stu
d j ó w w A k a d e m j i n a g r u n t o w n e p r z y g o t o w a n i e a b s o l w e n t ó w w tej dziedzinie, to w a ż n o ś ć s a m e g o z a g a d n i eni a , z d a n i e m m o j e m , z up e ł n i e u p o w a ż n i a d o p r z e d ł u ż e n i a s t u d j ó w a k a d e m i c k i c h o o d p o w i e d n i ą ilość s e m e s t r ó w . S p o d z i e w a m się, że j e d n a k to nie o k a ż e się p o t r z e b n e m .
P r z e d s k r e ś l e n i e m z p r o g r a m u w y k ł a d ó w A k a d e m j i G ó r n i c z e j n a u k i „ O r g a n i z a c j i P r z e d siębiorstw K i e r o w n i c t w a i P r a c y " p r o g r a m ten o b e j m o w a ł n a s t ę p u j ą c e p r z e d m i o t y : „ p r a w o d a w s t w o g ó r n i c z o - f a b r y c z n e " i „o r g a n i z a c j ę p r z e d s i ę b i o r s t w p r z e m y s ł o w y c h " j a k o o b o w i ą z k o w e oraz „ z a s a d y e k o n o m j i s p o ł e c z ne j" j a k o n a d o b o w i ą z k o w e i n a w s z y s t k i e te p r z e d m i o t y z u ż y w a n o tylko 4,1 % g o d z i n w y k ł a d ó w w sto
s u n k u d o całkowitej ilości g o d z i n w y k ł a d ó w n a A k a d e m j i .
W y k ł a d y w tak s z c z u p ł y m zakresie p r z e d m i o t ó w i c z a s u w y k ł a d ó w nie m o g ł y o c z y w i ś c i e w y s t a r c z y ć n a należyte p r z y g o t o w a n i e a b s o l w e n t ó w A k a d e m j i w tej dziedzinie.
W z n o w i e n i e w y k ł a d ó w s k r e ś l o n y c h w tej f o r m i e o c z y w i ś c i e nie r o z w i ą ż e s p r a w y p r z y g o t o w a n i a a b s o l w e n t ó w A k a d e m j i w dziedzinie
„ u m i e j ę t n o ś c i a dm i n i st r ac y j n yc h ".
D l a t e g o jest w s k a z a n e m p r z y w z n o w i e n i u w y k ł a d ó w z d z i e d z i n y „ u m i e j ę t n o ś c i a d m i n i s t r a c y j n y c h " t r a k t o w a ć p o s z c z e g ó l n e p r z e d m i o t y w s p o s ó b p r a k t y k o w a n y dla z a w o d o w c ó w w tej dziedzinie, stosując o d p o w i e d n i e ć w i c z e n i a dla n a b y c i a u m i e j ę t n oś c i s t o s o w a n i a w i a d o m o ś c i z d o b y t y c h n a w y k ł a d a c h . T o zn aczy, że i nżynier p o w i n i e n b y ć p r z y g o t o w a n y d o r o z w i ą z y w a n i a z a g a d n i e ń p r a k t y c z n y c h w tej dziedzinie r ó w n i e d o b r z e jak w dziedzinie w i a d o m o ś c i te c h n i c z n y c h ,
T E C H N I K Nr. 12.
, Str. 424
D l a a b s o l w e n t ó w a k a d e m j i w k o ń c u o b e c n e g o r o k u s z k o l n e g o m u s i a ł o b y się o b ł o ż y ć w y k ł a d a m i z p r z e d m i o t ó w z a k r e s u „umiejętności a d m i n i s t r a c y j n y c h " s e m e s t r y 9 i e wen t . 10, które w p r z y s z ł y c h latach p o z r e o r g a n i z o w a n i u p r o g r a m u n a u k t e c h n i c z n y c h m o g ł y b y b y ć w c i e l o n e d o n o r m a l n e g o 4-letniego c z a s o k r e s u s t u d j ó w n a A k a d e m j i Górniczej.
P r o p o n u j e się to ze w z g l ę d u n a to, a b y d a ć m o ż n o ś ć już n a j b l i ż s z y m a b s o l w e n t o m na le ż y t e g o p r z y g o t o w a n i a się d o s w e g o z a w o d u .
J a k da l e c e z r o z u m i e n i e p o t r z e b y w i a d o m o ś c i z d z i e d z i n y „ u m i e j ę t n oś c i adminis tr ac yj n y c h " jest r o z p o w s z e c h n i o n e ś w i a d c z y fakt, że o d p a r u lat c o r o c z n i e są u r z ą d z a n e p r y w a t n e k u r s y z tej dziedziny, które z n a j d u j ą w ie lu z w o l e n n i k ó w i p o m i m o b r a k u j a k i e g o k o l w i e k n ac i s k u sale w y k ł a d ó w są z a p e ł n i o n e s ł u c h a czami.
O c z y w i ś c i e rezultaty takiej n au k i są b a r d z o nikłe i m o g ą j ed y n i e ś w i a d c z y ć o w y c z u c i u naglącej p o t r z e b y inteligentnych p r a c o w n i k ó w w p r z e m y ś l e . 1)
C z a s w i ę c n a j w y ż s z y a b y w y k ł a d y te p r z e niosły się z p r z y g o d n y c h sal r o z m a i t y c h s t o w a r z y s z e ń i z w i ą z k ó w d o m u r ó w A k a d e m j i G ó r n i czej, g d z i e d o z n a ł y b y o d p o w i e d n i e j dla p r z e m y s ł u , s p o ł e c z e ń s t w a i P a ń s t w a c e l o w e j r o z b u d o w y .
') Jako przykład może służyć cykl wykładów, które odbyły się w Katowicach i w Sosnowcu w październiku i listopadzie, urządzane staraniem .Delegatury Instytutu Organizacji i Kierownictwa" o obfitym programie wykładów.
Fakt, że wykładów takich z inicjatywy samej tylko .Delegatury Instytutu Organizacji Kierownictwa" odbyło się już 52, jest najlepszym dowodem odczuwanej potrzeby wiadomości z zakresu .umiejętności administracyjnych*.
INŻYNIER-MECHANIK
na stanowisko kierownika fabrykat ji śrub i nitów w Za
kładach Przemysłowych na Śląąku — poszukiwany.
Znajomość języka'^liemieckiegó pożądana. Oferty z podaniem życiorysui A odpisami świadectw skła
dać do Administlaćji^Tęchnlka* pod .Śrubiąirnia*^
"
s I T T "
INŻYNIER-MECHANIK
m ł o d y , cztery lata praktyki warszt a t o we j , z m i e n i p o s a d ę , m o ż l i w i e n a Śląsku. Ł a s k a w e z g ł o s z e n i a d o Administracji T e c h nika p o d „ W a r s z t a t o w i e c 3 1 “.
4 -MŁODY ENERGICZNY INŻYNIER ELEKTR. (Pol. Warsz.)
. s i l n o p Ą d o w i e c POS ZUKUJ E P OS ADY
,v" Specjalność: elektryfikacja przemysłu, budowa podstacyj, sieci kablowycfi i ' r u-powietrznych. Racjonalne oświetlenie. Nowoczesna organizacja pracy. Liczne praktyki warsztatowe w przemyśle metalowym i elektrowniach. Dwuletnia praktyka zawodowa przy elektryfikacji zakładów przemysłowych. Samodzielne projektowanie urządzeń rozdzielczych. Pierwszorzędne świadectwa i referencje.
Łaskawe zgłoszenia do Administracji .TECHNIKA* pod .Elektryk-O rganizator'.
O g ł o s z e n i e
U r z ą d W o j e w ó d z k i Śląski o g ł a s z a przetarg p u b l i c z n y n i e o g r a n i c z o n y n a d o s t a w ę p o d k ł a d ó w d o b u d o w y 3 7 k m p o w i e r z c h n i kolei n o r m a l n o t o r o w e j .
T e r m i n w n o s z e n i a ofert d o d n ia 14 g r u d n i a 1 9 3 4 r. g o d z . 11 -tej.
Bliższe s z c z e g ó ł y p o d a n o w G a z e c i e U r z ę d o w e j W o j e w ó d z t w a Ś l ą s k i e g o i n a tablicy u r z ę d o w e j Śl. U r z ę d u W o j e w ó d z k i e g o .
Za Wojewodę:
(—) Dr. Inż. Kaufman
Naczelnik Wydziału Komunikacyjno-Budowlanego.
W Y D A W C A : P O L SK IE S T O W A R Z Y SZ E N IE INŻY NIERÓ W i TECHNIKÓW W OJ. Ś L Ą S K IE G O . R e d a k c j a i A d m in is t r a c j a : In ż. E U G E N J U S Z D A N I E C
W a r u n k i p r e n u m e r a t y : dla członków Stow . Inż. i T echn. — 12 zł. rocznie, dla nieczłonków — 20 zł. rocznie, płatnych w ra ta c h kw artalnych. C e n a p o j e d y n c z e g o n u m e r u — 2 zł. — Rach. bież. w P. K. O . N r. 304-918
Druk: Zakłady Graficzne .MERCURIA* Siemianowice Śl.