P r z y p a d e k w a d l i w e g o p r z e w i n i ę c i a ł w o r n i k a s i l n i k a p r q d u s t a ł e g o .
D w u b ie g u n o w y siln ik b o c z n ik o w y prądu stałego, 440 V, 1450 o b r/m in o m o cy 3,5 K M ; 7,3 A — po n a p ra w ie, p o le g a ją c e j n a c a łk o w ite j z m ia n ie u z w o je n ia tw o r- n ik o w eg o , z o sta ł u ru c h o m io n y ty tu łe m p ró b y b ez obcią
ż e n ia ( n a b ie g ja ło w y ) , p rz y c zy m zau w a ż o n o , że p rą d b ie g u ja ło w e g o s iln ik a w y n o s ił 3 A , p o d czas g d y n o rm a l
n ie p o w in ie n o n w y n o sić ok. 15% p r ą d u n o m in aln eg o , czyli ok. 1,1 A ; p o n a d to u z w o je n ie tw o r n ik a p rz y biegu ja ło w y m n a d m ie r n ie się g rz a ło . P r z e s u w a n ie szczo tek po k o m u ta to r z e n ie ty lk o , że n ie p o p ra w iło te g o s ta n u rzeczy, lecz, p rz e c iw n ie , p o w o d o w a ło jeszcze w ię k sz e isk rzen ie, k tó re g o p rz y n o rm a ln y m p o ło ż e n iu szczo tek n i e . było.
W ty m s ta n ie rz e c z y n ie m ogło b y ć m o w y o u ru c h o m ie n iu siln ik a .
P o n ie w a ż lic z b a o b ro tó w s iln ik a b y ła w ię k sz a od n o rm a ln e j i p rz y b ie g u ja ło w y m w y n o s iła 1500 ob r/m in , sp ra w d z o n o c e w k i m a g n e s o w e . O p o rn o ść je d n a k ż e obu c e w e k o k a z a ła się je d n a k o w a , b ie g u n o w o ść ic h b y ła p r a w id ło w a , n ie zach o d ziło w ię c o s ła b ie n ie p o la m a g n e ty czn e g o . P rz y c z y n a z a te m w a d liw e g o z a c h o w a n ia się s il
n ik a m u s ia ła tk w ić w tw o rn ik u .
P ie r w o tn ie p rz y p u s z c z a n o , że w u z w o je n iu tw o r n i
k a zach o d zi z w a rc ie m ięd zy z w oj ow e, f a k t b o w ie m , że p r z y j t
&
Nr. 11 W I A D O M O Ś C I E L E K T R O T E C H N I C Z N E STR. 315
b ieg u ja ło w y m s iln ik z u ż y w a ł n a d m ie rn ie du żo p r ą d u w sk a z y w a ł n a to, że w y k o n y w a ł o n d o d a tk o w ą p ra c ę ; b a d an ie je d n a k ż e tw o r n ik a w y k ry w a c z e m n ie u ja w n iło zw arcia m ię d z y z w o ja m i.
W ó w czas p o w s ta ła o b a w a , czy p rz y p rz e z w a ja n iu tw o rn ik a n ie p o p e łn io n o o m y łk i co do d a n y c h te c h n ic z nych u zw ojen ia. D a n e u z w o je n ia p ie rw o tn e g o b y ły n a stę p u ją c e : lic z b a ż ło b k ó w Ż = 48, lic z b a w y c in k ó w k o m u ta to ra K “ 48, lic z b a ze z w o jó w S = 48, lic z b a zw o jó w w k a ż d y m z e z w o ju 13, ś r e d n ic a d r u t u n a w o jo w e g o 1 m m , poskok ż ło b k o w y y ż = 21, p o sk o k k o m u ta to r o w y y k — 1;
u zw o jen ie rę c z n e . P r z y p r z e w ija n iu tw o r n ik a w sz y stk ie p o p rzed n ie d a n e u z w o je n io w e z o sta ły n a ogół z a c h o w a n e ; zm ieniono je d y n ie p o sk o k ż ło b k o w y , czy n ią c go ró w n y m yż = 24; p rz y ty m ro z d z ie lo n o k a ż d y zezw ój n a d w ie czę
ści, ta k że czo ło w e części 6 z w o jó w u m ieszczo n o z je d n e j stro n y w a łu , 7 -m iu z a ś p o z o sta ły c h zw o jó w — z d ru g ie j stro n y , a to w c e lu n a d a n ia g ło w icy u z w o je n io w e j s y m e tr y cznego k s z ta łtu . Z ach o d ziło w ięc p y ta n ie , czy z m ia n a p o - skoku żło b k o w eg o n ie m o g ła sp o w o d o w a ć w a d liw e j p ra c y silnika; z m ie n io n e m u u z w o je n iu p o d w z g lę d e m p o p ra w ności nic je d n a k ż e n ie m o ż n a b y ło z a rz u c ić ; je s t ono b o w iem d o k ła d n ie śre d n ic o w e , p o p rz e d n ie zaś b y ło u z w o je niem o p o sk o k u sk ró c o n y m .
W zro st p o b o ru p r ą d u p rz e z siln ik w s k a z y w a ł n a to, że w tw o r n ik u z a c h o d z ą n ie w ą tp liw ie s tr a ty n a p o k o n a nie p e w n e j d o d a tk o w e j p ra c y p rz e c iw d z ia ła ją c e j n o r m a l
nem u b ie g o w i siln ik a , co m o g ło b y m ie ć m ie jsc e , g d y b y część zezw o jó w n a w in ię to w o d w ro tn y m k ie r u n k u . S p r a w dzenia d o k o n a n o w te n sposób, że tw o r n ik (t — ry s . 1)
W zro st liczb y o b ro tó w s iln ik a p rz y is tn ie n iu pow y ższeg o b łę d u w u z w o je n iu tłu m a c z y się ty m , że p o n ie w a ż z m n ie j
szy ła się lic z b a sz e re g o w o p o łą c z o n y c h zezw o
jó w w gałęzi, w k tó ry c h p o w s ta w a ła t. zw . siła p rz e c iw e le k tro m o to ry c z - n a (o k ie r u n k u p rz e ciw n y m do p r ą d u d o p ły w a ją c e g o do siln ik a z s ie c i), — siln ik , u s iłu ją c w y tw o rz y ć siłę e le k tro m o to ry c z n ą p ra w ie ró w n ą n a p ię c iu n a szczot
k a c h , o d p o w ied n io z w ię
k s z y ł sw e o b ro ty . P o u su n ię c iu b łę d u w u z w o je n iu s iln ik p r a co w a ł b ez z a rz u tu .
B . G.
K o n s e r w a t o r p r z y c z y n q z a n i e c z y s z c z e n i a t r a n s f o r m a t o r a .
T ra n s f o rm a to r ty p u sp e c ja ln e g o o m o cy 40 kV A i p rz e k ła d n i n a p ię ć 3000/240 V, k tó r y p ra c o w a ł n a sieci p rz e z czas dłuższy, z o stał o d łączo n y od n ie j w c e lu z re
-Rys. 2.
W adliw e p rz y łą c z e n ie k o ń có w zezw o jó w d o k o m u ta to ra .
R y s. 1.
S p ra w d z e n ie u z w o je n ia tw o rn ik a .
ułożono czo p am i n a k o z ła c h ta k , a b y go m o ż n a b y ło o b r a cać, do d w ó ch zaś s ą s ie d n ic h w y c in k ó w k o m u ta to r a k d o p ro w ad zo n o p rz e z zesp ó ł p o łą c z o n y c h ró w n o le g le ż a ró w ek p r ą d sta ły , k tó r y n ie p rz e k r a c z a ł n o m in a ln e g o p r ą d u gałęzi. N a d re w n ia n e j d eseczce d u m ie sz c z o n o ig łę m a g nesow ą a, k tó r a o d w ra c a ła się z c h w ilą , g d y z n a la z ła się n a d z e z w o je m n a w in ię ty m w a d liw ie . W te n sp o só b s t w ie r dzono, że k o ń c e d w ó c h zezw o jó w (ry s . 2) b y ły sk rz y ż o w a n e ; p o p e łn io n o w ięc b . p o w a ż n y b łą d p rz y u z w a ja n iu tw o rn ik a , p o m im o z a p e w n ie ń n a w ija c z a , że ro b o tę sw ą w y k o n a ł, ja k n a le ż y .
R y s. 3.
W id o k w e w n ę trz n y tr a n s fo r m a to ra .
STR. 316 • W I A D O M O Ś C I E L E K T R O T E C H N I C Z N E • Nr 11
Nr.
11
W I A D O M O Ś C I E L E K T R O T E C H N I C Z N E STR. 317
u m ieszcza się n a s lu p ie w p o b liż u p rz e w o d ó w , do z a b ez
p ie c z e n ia k tó r y c h je s t o n p rz e z n a c z o n y . E le k try c z n e p r z y łą c z e n ie o c h ro n n ik a o d b y w a się p rz y p o m o cy o cy n o w a n y c h lin e k m ie d z ia n y c h (a i b — ry s. 2) o p rz e k r o ju 4 m m 2 i d m g o ści 40 cm .
(E T Z . Z eszy t 35/1937 r.) .
U d
R y s. 2.
W idok o c h ro n n ik a p rz e c iw p rz e p ię c io w e g o d la sieci n is k ie g o n a p ię c ia .
NOW A M E TO D A POM IARÓW ELEK TR OK AR DIO GRAFICZNYCH. J a k w ia d o m o , p o m ię d z y d w o m a d o w o l
n y m i p u n k ta m i n a p o w ie rz c h n i c ia ła lu d z k ie g o w y s tę p u ją t. zw. napięcia b ioelek tryczn e, k tó r y c h w ielk o ść m oże b y ć w o d p o w ie d n i sp o só b z m ie rz o n a . S zczególnie w y ra ź n ie w y stę p u ją te n a p ię c ia p o m ię d z y k o ń c z y n a m i, a m ia n o w i
cie m ięd zy o b y d w o m a k o ń c z y n a m i g ó rn y m i, a w ięc d ło ń m i obu rą k , o ra z p o m ię d z y k a ż d ą z d ło n i a le w ą n o g ą. N a p o d sta w ie o d p o w ie d n ic h p o m ia ró w m o ż n a tą d ro g ą w y z n a czyć — w sposób p o ś r e d n i — w ielk o ść, c h a r a k te r y z u ją cą d ziałaln o ść s e rc a c z ło w ie k a , czy li t. zw . e le k try c z n y
„wektor serco w y ”. D o te g o c e lu słu ż y p rz y r z ą d zw an y e le k tro k a rd io g ra fe m , sz e ro k o o b e c n ie sto so w a n y w m e dycy n ie p rz y ro z p o z n a w a n iu sc h o rz e ń serco w y ch .
W y zn aczen ie w p o w y ż sz y sposób „ w e k to ra se rc o w e go” d a je je d n a k ż e o b ra z n ie k o m p le tn y i ja k g d y b y z n ie k ształco n y . T o te ż od r . 1926 p ro w a d z o n e są b a d a n ia w k ie r u n k u u m o ż liw ie n ia n a p o d s ta w ie p o m ia ró w e le k tro k a rd io g ra fic z n y c h p ra w id ło w e g o i k o m p le tn e g o o d tw o rzen ia e le k try c z n e g o s t a n u s e r c a lu d z k ie g o , czy li w sp o m nian eg o „ w e k to ra s e rc o w e g o ” . P r a c e te, ro z p o c z ę te przez B u rg e ra , w y k a z a ły , że „ w e k to r s e rc o w y ” w c ią g u k a ż dego u d e rz e n ia s e rc a z m ie n ia n ie ty lk o sw ą w ielk o ść, lecz i k ie ru n e k , a w ię c w ir u je , o p is u ją c s w y m k o ń c e m p e w n ą z a m k n ię tą lin ię k rz y w ą , z w a n ą „ e le k try c z n y m p o le m osi se rc a ” . L in ia t a m ó w i le k a r z o w i o s ta n ie s e rc a b ez p o ró w n a n ia w ięcej, a n iż e li z w y k łe d o ty c h c z a s sto so w a n e e le k tro k a rd io g ra m y .
O statn io , w r . 1936, d w a j b a d a c z e n ie m ie c c y — H e l
le r i S ch ello n g — w p ro w a d z ili o sc y lo g ra fic z n e z d e jm o w a nie e le k try c z n y c h p ó l se rc o w y c h , o p ra c o w u ją c t. zw . m e todę trio g ra f u ; p rz y ro z p o z n a w a n iu c h o ró b s e rc o w y c h m e toda ta p o sia d a d o n io słe z n a c z e n ie i m a p rz e d so b ą d u ż ą przyszłość. (E . T . Z. Z e sz y t 4 0 1 9 3 7 r .) .
NOWY MODEL TELEFO N U GŁO ŚNIK O W EG O . Od szeregu la t sto so w a n e są za g r a n ic ą u rz ą d z e n ia , u m o ż li
w ia ją c e p ro w a d z e n ie ro zm o w y n a o d leg ło ść p r z y p o m o cy m ik ro fo n u i g ło ś n ik a — w z a m ia n sto so w a n e g o d o ty c h c z a s m ik ro te le fo n u trz y m a n e g o w rę k u . G łó w n e z a le ty teg o u rz ą d z e n ia p o le g a ją n a ty m , że p o z o sta w ia o no b io r ą c y m u d z ia ł w ro z m o w ie obie rę c e w o ln e, d z ię k i c z e m u w czasie ro z m o w y m o ż n a p isać, p rz e k ła d a ć a k ta i t. p . P o z a ty m u d z ia ł w ro z m o w ie b ra ć m oże k ilk a osób, co d a je d u ż ą o szczędność czasu .
Z asad n iczy p o d w zględem technicznym m om en t sta n o w i tu zastosow an ie specjalnego przekaźnika e le k tr o
a k u sty c z n e g o , s te ro w a n e g o n a d ro d z e a k u sty c z n e j, czyli p rzez głos m ó w iące g o ; p o d w zg lęd em d z ia ła n ia p rz e k a ź n ik p o d o b n y je s t do p rz e k a ź n ik a p o lary z o w a n e g o , p rz y k tó r y m k o tw ic z k a m oże b y ć p rz e łą c z a n a n a o b ie s tro n y . K o t
w ic z k a p rz e k a ź n ik a p rz e łą c z a w o d p o w ie d n ic h c h w ila c h a u to m a ty c z n ie o b w o d y m ik ro fo n u i g ło śn ik a, p rz y czym sam o p rz e łą c z a n ie o d b y w a się n ie z m ie rn ie szybko, gdyż tr w a z a le d w ie 0,008 -f- 0,02 se k u n d y . W łączo n e są zaw sze m ik ro fo n osoby m ó w iące j o ra z g ło ś n ik osoby s łu c h a ją c e j.
T o też ro z m o w a p ro w a d z o n a za p o m o cą tego ro d z a ju te le fo n u g ło śn ik o w eg o p rz y p o m in a w d u ż y m sto p n iu ro zm o w ę p ro w a d z o n ą osobiście.
O p ra c o w a n y n ie d a w n o p rz e z je d n ą z w y tw ó rn i n ie m ie c k ic h n o w y m o d el te le fo n u gło śn ik o w eg o n ie p o siad a, j a k d o ty ch cz as, g ło ś n ik a ty p u rad io w e g o ; b a d a n ia b o w iem w y k a z a ły , że g ło śn ik i ra d io w e n ie n a d a ją się w ogóle do p o ro z u m ie w a n ia się n a d ro d z e te le fo n ic z n e j, gdyż z n ie k s z ta łc a ją p ro w a d z o n ą ro zm o w ę w p e w n y c h z a k re s a c h c zęsto tliw o ści. D la te g o też zasto so w an o n o w y głośnik d y nam iczny o n ie w ie lk ic h ro z m ia ra c h . P o n ie w a ż s tw ie rd z o no, iż m ó w im y m im o w o li w ty m k ie r u n k u , sk ą d sły szy m y g łos k u n a m sk ie ro w a n y , — um ieszczono m ik ro fo n (m — ry s . 3) w e w sp ó ln e j sk rz y n c e z g ło śn ik ie m g. U rz ą d z e
-R ys. 3.
N o w y ty p te le fo n u głośnikow ego.
n ie w z m a o n ia k o w e w p rz y łą c z o n e je s t do sieci p r ą d u zm ien n eg o za p o m o cą w ty c z k i s; la m p y w z m a c n ia k a z a sila n e są p rą d e m z m ie n n y m . S k rz y n k a g ło śn ik o w a, k tó r a n a ry s . 3 p o k a z a n a je s t z o d ję tą p o k ry w ą p, m oże b y ć u s ta w io n a n a b iu r k u ; w y m ia r y je j w y n o sz ą 15 X 15 X 10 cm .
(S ie m e n s Z e its c h rift. Z eszy t 1/1936 r .) . G IG A NTY CZNY STOPER ELEKTRYCZNY. N ie d a w n o z b u d o w a n y z o sta ł n a o lim p ijs k im sta d io n ie s p o r
to w y m w B e rlin ie o lb rz y m ic h ro z m ia ró w sto p e r e le k try c z n y . S ta n o w i go sy n c h ro n ic z n y z e g a r e le k try c z n y (z sa m o c z y n n y m ro z r u c h e m ), z a o p a trz o n y je d y n ie w e w s k a zó w k i m in u to w ą o ra z se k u n d o w ą , i u m ieszczo n y n a je d n e j z w ież p rz y w e jśc iu n a a m f ite a tr sta d io n u . O w ie l
k o śc i z e g a ra św ia d c z ą n a jle p ie j jeg o w y m ia ry : ś re d n ic a ta r c z y c y fe r b la tu w y n o si 3,5 m , dłu g o ść zaś w sk a z ó w k i se k u n d o w e j — 2,10 m . S te ro w a n y p rz e z n a c iś n ię c ie g u z i
k a k o n ta k to w e g o (p rz e z s ta r te r a k ie ru ją c e g o b ie g a m i), s to p e r te n p o z w a la — d z ię k i d o sk o n a łe j sw ej w id z ia ln o ści —• n a ła tw e o rie n to w a n ie się w w y n ik a c h sp o rto w y c h w id zo m , sie d z ą c y m n a w e t w n a jd a ls z y c h rz ę d a c h a m f ite a tr u .
Z a ró w n o e ste ty c z n ie w y k o n a n y sto p e r (z a m ia s t c y fr — no w o czesn e „ p a łk i” ; obie w sk a z ó w k i — p o z ła c a n e ) , ja k i w p o d o b n y m s ty lu w y k o n a n y o ra z u m ieszczo n y n a le w e j w ieży z e g a r g o d z in o w o -m in u to w y (ró w n ie ż e le k try c z n y ) — sta n o w ią p ię k n ą ozdobę s ta d io n u .
(Z e its c h r if t f ü r F e rn m e ld e te c h n ik . Z eszy t 6/1937 r .) . W IE LK A F O N T A N N A ŚW IETLN A N A W YSTAW IE W D U SSE LD O R FIE. W czasie teg o ro c z n e j w y sta w y w D ü s s e ld o rfie w y k o n a n o w ie lk ą fo n ta n n ę , w y ch o d ząc p rz y te m z in n y c h , n iż d o ty c h c z a s zało ż eń ; p o sta n o w io n o m ia n o w ic ie u ją ć g rę w o d y w d o k ła d n ie z a k re ś lo n e stru g i, n a d a ją c im kształty ściśle geom etryczne o c h a ra k te rz e
STR. 318 • W I A D O M O Ś C I E L E K T R O T E C H N I C Z N E
a rc h ite k to n ic z n y m . W ty c h w a r u n k a c h k a ż d y s tru m ie ń w o d y s ta w a ł się do p e w n e g o sto p n ia e le m e n te m a r c h ite k to n ic z n y m , z k tó re g o k o m p o n o w a n o g e o m e try c z n e fig u ry w o d n o -św ie tln e , g ru p u ją c s tru m ie n ie o ró ż n y c h w y so k o ś c ia c h i łą c z ą c je w o d p o w ie d n i sposób; w y so k o ść poszcze
g ó ln y c h s tru m ie n i p rz e k r a c z a ła p rz y ty m n ie je d n o k ro tn ie
R ys. 4.
J e d n a z fig u r u tw o rz o n y c h p rz e z s tr u g i w ody.
50 m . B a se n d o o k o ła fo n ta n n y o w y so k o ści ok. 1 m o św ie
tlo n y z o sta ł od s tro n y z e w n ę trz n e j za p o m o cą n ie w id o c z n y c h r u r ty p u „ lin e s tr a ” w te n sposób, że g ó rn y b rz e g o ta c z a ją c e j b a s e n śc ia n y p o z o sta w a ł w c ien iu . D zięk i te m u o b razy , s tw a r z a n e p rzez poszczególne zesp o ły słu p ó w w o
-4, 5 i 6. W a rto zazn aczy ć, że u tw o rz o n e w te n sposób o b ra z y z n a jd o w a ły się w ruchu; po szczeg ó ln e s tru m ie n ie o raz g ru p y s tru m ie n i w zn o siły się z o lb rz y m ią szybkością k u górze, o p a d a ją c n a s tę p n ie k u d o ło w i. R u c h y te o d b y w a ły się ry tm ic z n ie , p rz y c z e m p o w s ta w a n ie i z a n ik a n ie p o sz c z e g ó ln y c h o b ra z ó w u ło żo n e z o sta ły w p e w n e j z góry u p la n o w a n e j k o le jn o śc i.
Do o św ie tle n ia fo n ta n n y u m ieszczo n o w b a s e n ie na g 'ę b o k o śc i ok. 5 cm p o d p o w ie rz c h n ią w o d y ok. 500 n a św ie tla c z y , k tó r e d o s ta rc z a ły ś w ia tła w ro z m a ity c h o d cie n ia c h ; d z ię k i o d p o w ie d n ie m u d o b o ro w i k o lo ró w oraz n a tę ż e ń ś w ia tła u z y sk a n o e f e k t je d y n y w sw o im ro d z a ju .
Ł ą c z n a m oc p o m p , u ż y ty c h do p rz e p o m p o w y w a n ia w o d y w fo n ta n n ie w y n o siła 950 kW , m oc zaś z a in s ta lo w a n y c h re f le k to ró w 250 kW ; p o za ty m zu ż y to 2000 m r u r o ra z ok. 10 k m k a b li i p rz e w o d ó w e le k try c z n y c h . Ś red n ica g łó w n y c h p rz e w o d ó w z a s ila ją c y c h (w o d n y c h ) w liczbie 18 w y n o siła od 80 do 250 m . W u rz ą d z o n e j częściow o pod b a s e n e m h a li m a s z y n o w e j u s ta w io n o 3 zespoły pom p o m o cy 300 k W k a ż d y . W y d a jn o ś ć k a ż d e j z p o m p w y n o siła 800 m 3 w o d y n a g o d z in ę p rz y w y so k o ści tło c z e n ia 100 m.
W p e łn y m r u c h u p o m p y w y rz u c a ły w p o w ie trz e w ciągu je d n e j m in u ty 100 000 litr ó w w o d y , d z ię k i czem u ca łą z a w a rto ś ć b a s e n u (1000 m 3) p rz e p o m p o w y w a n o w ciąg u 10 m in u t.
D o ste ro w a n ia in s ta la c ją f o n ta n n y u sta w io n o w je d n y m z p a w ilo n ó w w y s ta w o w y c h s p e c ja ln ą n a s ta w n ię (ry s.
7 ); o so b a m a n ip u lu ją c a p rz y n a s ta w n i m o g ła przez okno o b se rw o w a ć fo n ta n n ę , z m ie n ia ją c je j o ś w ie tle n ie o raz w y sokość p o szczeg ó ln y ch s tr u m ie n i w o d y d ro g ą e le k try c z n e go s te ro w a n ia z a su w . Z m ia n a k o lo ró w p ro m ie n i, k tó ry m i n a ś w ie tla n o słu p y w o d y , o d b y w a ła się sa m o czy n n ie p rzy po m o cy s p e c ja ln e g o u rz ą d z e n ia k o n ta k to w e g o . W iększość
R ys. 5.
O b ra z u tw o rz o n y p rz e z s tru m ie n ie w ody.
d y , c z y n iły w ra ż e n ie w y ra s ta ją c y c h ze św ie tln e g o f u n d a m e n tu . R ó ż n o ro d n o ść o b ra z ó w u z y sk iw a n o w te n sposób, że w e w n ą trz b a s e n u ro zm ieszczo n o ok. 750 d ysz w g. ś c i
śle o k re ślo n e g o p la n u ; p rz e z p rz e łą c z a n ie o d p o w ied n ich ich k o m b in a c y j m o ż n a b y ło o trz y m a ć do trz y d z ie s tu ró ż n y c h o b ra z ó w ; n ie k tó re z p o śró d n ic h p o k a z a n e są n a ry s.
R ys. 7.
N a s ta w n ia do r e g u la c ji s tr u g w o d y o ra z naśw ietlaczy . n a św ie tla c z y z a o p a trz o n o w ż a ró w k i 1 0 0 0 -w ato w e, przy czym n a ś w ie tla c z e b y ły je d n o k o lo ro w e . D z ię k i o d p o w ied n im p rz e łą c z n ik o m m o ż n a b y ło o d ra z u p rz e łą c z y ć o św ie
tle n ie fo n ta n n y n a in n y k o lo r — n p . z czerw o n eg o na n ie b ie sk i
(S ie m e n s Z e its c h rift. Z e sz y t 8/1937 r.).
R ys. 6.
W id o k je d n e j z w ie lu fig u r f o n ta n n y św ie tln e j.