Zasadnym jest stwierdzić, iż zacieśnienie relacji RFN i Francji przesądziło o stworzeniu ram polityki klimatyczno-energetycznej unii, która u progu trze-ciej dekady XXI wieku ma decydujący wpływy na kształtowanie się ram funk-cjonowania sektorów elektroenergetycznych państw należących do UE, w tym również Polski. Z tej perspektywy należy podkreślić, iż uprawnioną wydaje się teza, że realizowana na początku lat 90 XX w. koncepcja rozwoju sektora
elek-60 Można mieć również wątpliwości, czy takie programy jak: 200+, czyli rewitalizacji sieci bloków 200MW (które są z zasady mniej sprawne i droższe w eksploatacji niż instalacje o zwie-lokrotnionej mocy) są w dłuższej perspektywie uzasadnione, ponieważ rewitalizując moce ist-niejące a nie rozwijają nowych, które według istniejących prognoz będę Polsce potrzebne. O programie 200+ szerzej w: A. Smolik, Rewitalizacja bloków 200 MW, http://orka.sejm.gov.pl/ opinie8.nsf/nazwa/390 20161117_ 1/$file/390_20161117_1.pdf [15.09.2018].
61 Zasadniczym jej celem jest współpraca na płaszczyznach: energetycznej, logistyczno-transportowej i informatyczno-telekomunikacyjnej w Europie Środkowej i w Europie Środ-kowo-Wschodniej. Szerzej: Szczyt Trójmorza z udziałem prezydenta USA, http://www.prezy-dent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,664,szczyt-trojmorza-z-udzialem-prezydenta-usa.html [15.09.2018].
troenergetycznego RFN znalazła swoje odzwierciedlenie w kierunkach rozwo-ju polityki klimatyczno-energetycznej UE (władze Niemiec w procesie kształ-towania tej unijnej polityki potrafiły do niej przekonać w pierwszej kolejno-ści państwa wysokorozwinięte Europy Zachodniej, szczególnie Francje, któ-rej kluczowe uwarunkowania bilansu energetycznego nie kolidowały z pryn-cypiami polityki klimatyczno-energetycznej UE). Dzięki szczególnej pozycji Niemiec w UE koncepcja kierunków transformacji energetycznej RFN mogła stać się, przy poparciu władz francuskich swoistym katalizatorem dla polity-ki klimatyczno-energetycznej UE, natomiast polityka unijna w powyższej sfe-rze skutecznym mechanizmem wypracowania optymalnych warunków jego rozwoju w ramach ustanawianego przez UE prawodawstwa z dziedziny elek-troenergetyki, które w zdecydowany sposób projektuje rozwiązania dotyczące np. dekarbonizacji sektorów elektroenergetycznych państw UE. Dlatego opie-rając się na powyższych rozważaniach zasadnym jest stwierdzić, iż Energie-wende można uznać, za skuteczne narzędzie realizacji ekonomicznych i poli-tycznych interesów RFN w wymiarze wewnętrznym jak i zewnętrznym. Na-leży przy tym podkreślić, iż polityczny a nie ekonomiczny charakter tego kie-runku zmian w sektorze energetycznym Niemiec jest szczególne warty uwagi, gdyż jedynie przesłanki polityczne mogą powodować to, iż pomimo coraz większych strat finansowych generowanych przez ten projekt z uporem ko-lejne ekipy rządzące w RFN są w stanie go realizować obciążając za pomo-cą mechanizmów podatkowych i opłat wybrane sektory niemieckiej gospo-darki, a w największym stopniu społeczeństwo niemieckie (tzw. ekologizm zo-stał w niemieckim społeczeństwie skutecznie ugruntowany przez ostatnie trzy dekady, ale biorąc pod uwagę narastające nastroje antysystemowe np. sukces w wyborach parlamentarnych AfD, może on ulec zachwianiu w obliczu proble-mu groźby wykluczenia energetycznego coraz większej liczby wyborców). Na-leży również stwierdzić, iż tzw. urynkowienie źródeł produkcji energii z OZE w RFN jest możliwe w skutek doprowadzonego do długotrwałej nierentowno-ści sektora energetyki opartej na węglowodorach, czy wręcz politycznej decyzji o rezygnacji z energii jądrowej do 2022 r. Dlatego w wyniku takich, a nie innych decyzji politycznych dominacja energii produkowanej z OZE w bilansie ener-getycznym RFN do 2040 r. może się stać faktem, ale jeszcze wcześniej sektor ten zostanie doprowadzony do poziomu rentowności w wyniku decyzji politycz-nych UE (decyzje te zostaną podjęte w skutek presji politycznej RFN i Fran-cji). Dzięki tym krokom na forum unijnym w pierwszej kolejności niemiecka energetyka stanie się (obok francuskiej) najbardziej konkurencyjną na
wspól-notowym rynku energii, co doprowadzić do destabilizacji i załamania wów-czas nierentownych sektorów innych państwa europejskich opartych w dużym stopniu na paliwach węglowodorowych, a co za tym idzie ograniczona zosta-nie konkurencyjności ich gospodarek.
Analizując natomiast trzy podstawowe wymiary geopolityczne Energie-wende należy zaznaczyć, iż koncepcja ta w pierwszym z nich – globalnym – może stać się jednym ze skutecznych narzędzi ekspansji ekonomicznej Nie-miec, ponieważ państwa rozwijające się z uwagi na presje międzynarodową będą potrzebowały kapitału oraz technologii, aby przeciwdziałać skutecznie procesowi globalnego ocieplenia (choć z punku widzenia logiki wydaje się to dziwne, gdyż RFN – populacja 82 mln – emituje obecnie niemal 2,5 % po-ziomu emisji CO2, natomiast cała Afryka – populacja ok. 1000 mln – emitu-je obecnie niemal 3,4% światowej emisji, natomiast Federacja Rosyjska z po-pulacją rzędu 140 mln ok. 4,5% światowej emisji CO2). Należy również do-dać, iż analizując zapisy poszczególnych szczytów klimatycznych państwa wy-sokorozwinięte zobligowały się do stworzenia specjalnego funduszu ok. 100 mld USD rocznie przeznaczonego dla państw rozwijających się w walce z glo-balnym ociepleniem. W tym przypadku można być niemal pewnym, iż fun-dusz ten „wróci” w dużej mierze do państw wysoko uprzemysłowionych, któ-rych koncerny są głównymi depozytariuszami zaawansowanych technologii OZE, a pozostałe próby pozyskania dodatkowego kapitału na rosnące zapo-trzebowanie sektora energetyki opartego o OZE spowodują dalsze zadłużanie się tych podmiotów w mechanizmach bankowych kontrolowanych przez pań-stwa tzw. bogatej północy. Na marginesie można dodać, iż w przedmiocie dy-plomacji ekonomicznej RFN prowadzi skuteczną politykę transferu OZE w za-mian za preferencyjne kredyty związane z inwestycjami niemieckich koncer-nów w państwa rozwijających się (np. Brazylia). Równocześnie dzięki promocji technologii OZE i zwalczaniu zjawiska globalnego ocieplenia RFN może zwiększyć swoją pozycje międzynarodową dążąc do reformy ONZ, aby w kon-sekwencji uzyskać pozycję stałego członka Rady Bezpieczeństwa, co niewąt-pliwe zrównoważy status polityczny na arenie międzynarodowej tego państwa z siłą ekonomiczną (piąta gospodarka pod względem PKB na świecie w 2016 r.).
Kolejną przestrzenią, w której władze Niemiec mogą wykorzystać Energie-wende może być wymiar regionalny, ponieważ w długiej perspektywie i z po-wodów mechanizmów prawnych wdrażanych za pomocą polityki klimatycz-no-energetycznej UE państwo to może zyskać status europejskiego ekspor-tera energii z nadwyżek „urynkowionej” OZE. Ta sytuacja będzie
dodatko-wo zwiększała dodatni bilans handlowy Niemiec, a w konsekwencji spododatko-wodu- spowodu-je rosnące przewagi gospodarki niemieckiej. W skutek uzależnienia od ener-gii sprowadzanej z RFN rządy i społeczeństwa państwa ościenne mogą znaleźć się w sytuacji trwałego uzależnienia, co wpłynie na stabilność i efektywność ich gospodarek, które najprawdopodobniej zmuszone będę ze względu na ist-niejące deficyty w produkcji energii z OZE do zakupów tej energii z Niemiec. To może doprowadzić, do upadku różnych gałęzi przemysłu uzależnionych od dużego zapotrzebowania na energię, a co za tym idzie utraty części miejsc pra-cy i zmniejszenia dynamiki wzoru PKB, którego utrzymanie na wysokim po-ziomie może być niezbędne do zabezpieczenia coraz większej populacji osób niepracujących (m.in. z powodu starzenia się społeczeństw europejskich). Do-datkowym wysiłkiem dla gospodarek tych państw będzie próba podniesie-nia efektywności energetycznej, a co a tym idzie poniesiepodniesie-nia jej kosztów, które w wyniku nałożenia się innych wyzwań cywilizacyjnych w globalnym czy regio-nalnym wymiarze może okazać się wyjątkowo trudnym procesem. Uwzględ-niać również należy cywilizacyjny ciężar tego projektu, który w skutek de-cyzji politycznych w wymiarze regionalnym może spowodować zwiększenie atrakcyjności RFN w pozyskiwaniu wysoko wykwalifikowanych specjalistów, a zwiększający się dystans w poziomie życia w porównaniu z państwami są-siadującymi (o niższym PKB) spowoduje dalszy ubytek ich populacji w wieku produkcyjnym na skutek emigracji.
W ostatnim bilateralnym aspekcie władze RFN za pomocą zmiany tempa i zakresu wdrażanie własnej polityki energetycznej oraz jej politycznych na-rzędzi realizacji mogą wywierać skuteczny wpływ na przestrzeń polityczną in-nych państw (w pieszej kolejności ościenin-nych). Bezpośrednim narzędziem po-wiązanych z wieloetapowym wdrażaniem strategicznej koncepcji Energiewen-de będą różnego rodzaju fundacje polityczne i organizacje lobbistyczne obecne za pomocą środków finansowych w przestrzeni politycznej i gospodarczej państw, których władze będą skonfrontowane z koniecznością restrukturyza-cji sektora elektroenergetycznego w wyniku polityki dekarbonizarestrukturyza-cji realizo-wanej przez UE. Te fundacje, think-thanki czy wprost organizacje lobbistycz-ne mogą być użyte do wspierania właściwych wyborów politycznych z punku widzenia interesów niemieckiej polityki energetycznej, poprzez wpływ na eli-ty polieli-tyczne, naukowe, a co za eli-tym idzie szerokie rzesze społeczne. Proces ten może być stymulowany za pomocą grantów, projektów, stypendiów i różne-go rodzaju inicjatyw finansowanych w przestrzeni społecznej. Dzięki temu na terytorium państw ościennych mogą powstawać ruchy społeczne,
ugrupowa-nia polityczne czy nieformalne gremia, które będą preferować rozwiązaugrupowa-nia ko-operatywne w stosunku do niemieckich założeń w dziedzinie elektroenergety-ki (nie będą wdrażanie rozwiązania alternatywne). Może to w praktyce przy-pominać dyskurs polityczny, społeczny czy naukowy w ostatnich niemal dwu-dziestu latach, który w praktyce wykluczał obecność osób i pojęć niezgodnych z doktryną polityczną RFN. To w konsekwencji może doprowadzić do rezy-gnacji np. Polski z programu energetyki jądrowej, która w zoptymalizowanej formie może stać się elementem ważącym na pozycje geopolityczną naszego kraju, jeśli w najbliższych dekadach (korzystając z sojuszu wojskowego z USA) i zacieśnienia współpracy z władzami Izraela czy Ukrainy, lub ChRL polskie rządy będą skłonne rozwijać nowe projekty geopolityczne.