PRIORYTETY
CEL PROGRAMU
Wzrost zatrudnienia i utrzymanie aktywności zawodowej osób bezrobotnych
i poszukujących pracy
PRIORYTET 1
Zwiększenie aktywności zawodowej osób bezrobotnych
Z praktyki Powiatowego Urzędu Pracy w Białymstoku (jak i innych urzędów pracy), wynika, że w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy znajdują się grupy osób:
— osoby młode do 30 roku życia,
— osoby po 50 roku życia,
— osoby długotrwale bezrobotne oraz zagrożone wykluczeniem społecznym,
— osoby niepełnosprawne,
— rodzice powracający na rynek pracy i osoby sprawujące opiekę nad osobą zależną.
Dlatego też działania aktywizacyjne skoncentrowane będą głównie na bezrobotnych, którzy doświadczają największych trudności zarówno z wkroczeniem na rynek pracy, jak i utrzymaniu się na nim. W równej mierze dotyczy to osób młodych do 30 roku życia, które wielokrotnie nie posiadają doświadczenia zawodowego, jak i starszych, powyżej 50 roku życia, które mają trudności z dostosowaniem się do wymogów nowoczesnej
Zwiększenie aktywności zawodowej osób bezrobotnych
Promocja przedsiębiorczości i wspieranie samozatrudnienia
Rozwój partnerstwa i dialogu społecznego na rzecz rozwoju rynku pracy
Doskonalenie usług Urzędu
gospodarki, osób z dużą przerwą w wykonywaniu pracy lub mających trudności z odnalezieniem się na nim ze względu na niepełnosprawność.
Natomiast możliwy do zastosowania zakres pomocy, wynika z ustalonego jednego z trzech - profilu pomocy oraz opracowanego Indywidualnego Planu Działania (IPD).
Ustawodawca definiuje osoby z ustalonym I profilem pomocy jako te, które wykazują się dużym stopniem samodzielności, aktywności oraz niewielkim oddaleniem od rynku pracy.
Bezrobotni z ustalonym II profilem pomocy wymagają intensywnego wsparcia ze strony urzędu w celu znalezienia zatrudnienia, dlatego też został dla tej grupy ustalony najszerszy katalog form wsparcia. Natomiast osoby z ustalonym
III profilem pomocy, cechują
się największym oddaleniem od rynku pracy jak i najniższą motywacją do poszukiwania pracy, wymagają przez to szczególnego wsparcia ze strony urzędu i innych instytucji rynku pracy.
Cel 1. Aktywizacja osób młodych do 30 roku życia
Trudna sytuacja na rynku pracy młodzieży jest zjawiskiem obserwowanym niemal w całej Unii Europejskiej. Wśród przyczyn wysokiego poziomu bezrobocia młodzieży w Polsce wymienia się m.in.: niewystarczającą liczbę ofert pracy, niedopasowanie kwalifikacji do potrzeb rynku, brak doświadczenia zawodowego, oczekiwania związane
|z pracą, w tym również wysokie oczekiwania płacowe, często niska mobilność, bariery w poszukiwaniu pracy poza miejscem zamieszkania (koszty zakupu lub wynajmu mieszkania). Ponadto, jak wynika to z obserwacji, osoby młode cechują także obawy przed rozpoczęciem własnej działalności gospodarczej. Podstawowym czynnikiem wpływającym na taką decyzję wydaje się być wizja ewentualnego niepowodzenia takiego przedsięwzięcia oraz jego skutki.
Działania:
objęcie usługą pośrednictwa pracy,
pomoc osobom bezrobotnym w wyborze odpowiedniego zawodu, miejsca zatrudnienia, przekwalifikowania zawodowego:
- udzielanie informacji o zawodach, rynku pracy itp., - prowadzenie grupowych porad zawodowych,
- szkolenia z zakresu umiejętności poszukiwania pracy,
uzupełnianie i podnoszenie kwalifikacji zawodowych w ramach szkoleń,
staże,
bony: stażowy, zatrudnieniowy, na zasiedlenie, szkoleniowy,
przygotowanie zawodowe dorosłych,
refundacja części kosztów wynagrodzenia i składki na ubezpieczenie społeczne (instrument będzie stosowany w latach 2016 – 2018 r.),
refundacja składek ZUS,
zatrudnienie subsydiowane: prace interwencyjne, refundacja kosztów wyposażenie stanowiska pracy, roboty publiczne.
Oczekiwane efekty:
uzyskanie pierwszego doświadczenia zawodowego,
podwyższenie posiadanych oraz nabycie nowych kwalifikacji i uprawnień zbieżnych z potrzebami lokalnego rynku pracy,
pobudzenie przedsiębiorczości,
zmniejszenie udziału osób młodych w ogólnej liczbie bezrobotnych.
Cel 2. Aktywizacja osób po 50 roku życia
Osoby powyżej 50 roku życia jest to grupa osób mających szczególne trudności w ponownym powrocie na rynek pracy. Z jednej strony osoby z tej grupy posiadają cenne z punku widzenia pracodawcy atuty takie jak: ugruntowane przez lata praktyki doświadczenie zawodowe, sumienność w wykonywaniu zadań, lojalność wobec pracodawcy. Jednak pomimo tych niewątpliwych zalet tej grupy bezrobotnych w stosunku szczególnie do osób młodych, pracodawcy poszukujący pracowników, częściej stawiają właśnie na osoby młode.
Argumentami przemawiającymi na korzyść osób młodych do stosunku do grupy 50+ wydają się być takie czynniki jak: dłuższa perspektywa zatrudnieniowa, potencjalna, mniejsza absencja w pracy, powodowana z reguły lepszym stanem zdrowia, większa odporność i wytrzymałość przy pracach wymagających dobrej kondycji fizycznej. Ponadto z obserwacji wynika, że pracodawcy postrzegają kategorię osób 50+ jako tę, która ma większe trudności z szybkim przyswajaniem informacji i umiejętności z zakresu szeroko rozumianych nowych technologii, mających coraz szersze zastosowanie w różnych gałęziach gospodarki.
Działania:
objęcie usługą pośrednictwa pracy,
poradnictwo zawodowe, w tym – szkolenia z zakresu umiejętności poszukiwania pracy, porady indywidualne i grupowe,
umożliwianie uzupełnienia, uzyskania nowych lub zmiany posiadanych kwalifikacji w ramach szkoleń,
organizacja staży,
zatrudnienia subsydiowane: prace interwencyjne, refundacja kosztów wyposażenie stanowiska pracy, roboty publiczne, dofinansowanie zatrudnienia dla osób powyżej 50 roku życia.
Oczekiwane efekty:
ułatwienie ponownego zaistnienia na rynku pracy,
podwyższenie, uzupełnienia, uzyskania nowych lub zmiany posiadanych kwalifikacji w ramach szkoleń,
utrzymanie aktywności zawodowej,
przełamywanie negatywnych stereotypów w stosunku do osób starszych.
Cel 3. Aktywizacja osób długotrwale bezrobotnych oraz zagrożonych wykluczeniem społecznym.
Osoby długotrwale bezrobotne czyli pozostające w ewidencji powiatowego urzędu pracy przez okres powyżej 12 miesięcy w ciągu ostatnich 24 miesięcy, to grupa stanowiąca największe wyzwanie w przywracaniu na rynek pracy. Z powodu długiego okresu pozostawania bez pracy, grupę tę charakteryzuje: niska motywacja i problemy z organizacją powodujące trudności z ponownym dostosowaniem się do rytmu pracy, co w konsekwencji, nawet po otrzymaniu zatrudnienia może stać się powodem jego utraty wkrótce po rozpoczęciu pracy. Innym istotnym problemem są zdezaktualizowane kwalifikacje i umiejętności zawodowe. Jako kolejny czynnik w bardzo znacznym stopniu utrudniający odnalezienie się tych osób na rynku pracy jest brak wiary w siebie, brak umiejętności interpersonalnych i społecznych spowodowany wyłączeniem społecznym, życiem w izolacji, do czego często prowadzi długotrwałe bezrobocie. Nie bez znaczenia wydają się być też funkcjonujące wśród pracodawców negatywne stereotypy dot. tej grupy osób a wynikające z powyżej opisanych trudności.
Działania:
objęcie usługą pośrednictwa pracy,
poradnictwo zawodowe w wyborze odpowiedniego zawodu i miejsca zatrudnienia:
- udzielanie informacji o zawodach, rynku pracy itp., - prowadzenie grupowych porad zawodowych,
- szkolenia z zakresu umiejętności poszukiwania pracy, - organizowanie i prowadzenie porad grupowych,
organizacja szkoleń, mający na celu uzupełnienie dotychczasowych lub zdobycie nowych kwalifikacji,
organizacja staży,
przygotowanie zawodowe dorosłych: praktyczna nauka zawodu lub przyuczenie do pracy,
zatrudnienia subsydiowane: prace interwencyjne, refundacja kosztów wyposażenie stanowiska pracy, roboty publiczne,
wsparcie osób bezrobotnych, planujących założenie spółdzielni socjalnej,
inicjowanie i realizacja programów specjalnych,
zatrudnienie wspierane,
inicjowanie i realizacja działań w zakresie aktywizacji zawodowej i społecznej osób bezrobotnych w ramach Programu Aktywizacja i Integracja,
współpraca z samorządami terytorialnymi w zakresie organizacji prac społecznie użytecznych.
Oczekiwane efekty:
ułatwienie ponownego wkroczenia na rynek pracy,
dostosowanie posiadanych kwalifikacji do potrzeb rynku pracy,
utrzymanie aktywności zawodowej,
wzrost zatrudnienia osób długotrwale bezrobotnych.
Cel 4. Zwiększenie szans na rynku pracy niepełnosprawnych osób bezrobotnych i poszukujących pracy.
Szczególną grupę osób zarejestrowanych w Urzędzie Pracy stanowią osoby niepełnosprawne. Ograniczenie sprawności fizycznej lub psychicznej sprawia, że osoby te są bardziej niż inne grupy osób poszukujących pracy zagrożone wykluczeniem społecznym. W ich przypadku praca ma znaczenie szczególne, gdyż nie tylko umożliwia pozyskanie środków do życia, ale stwarza również możliwość integracji ze społeczeństwem.
Przedłużający się bowiem okres pozostawania bez pracy może prowadzić do braku pewności siebie i braku motywacji, co może powodować obniżenie umiejętności społecznych i zawodowych, a także w skrajnych przypadkach, izolację społeczną. W zwiększaniu dostępności do zatrudnienia, wsparcia wymagają zarówno osoby bezrobotne jak i pracodawcy tworzący miejsca pracy dla osób niepełnosprawnych ze środków krajowych (Fundusz Pracy, PFRON), jak i unijnych (EFS).
Działania:
pośrednictwo pracy,
poradnictwo zawodowe:
— zaplanowanie ścieżki rozwoju zawodowego z uwzględnieniem stopnia i rodzaju niepełnosprawności,
— szkolenia z zakresu umiejętności poszukiwania pracy,
aktywizacja osób bezrobotnych z wykorzystaniem środków z Funduszu Pracy i EFS:
— organizacja staży,
— organizacja szkoleń umożliwiających przekwalifikowanie zawodowe lub zdobycie nowych kwalifikacji,
— umożliwienie praktycznej nauki zawodu lub przyuczenia do pracy w ramach przygotowania zawodowego dorosłych,
— finansowe wspieranie pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne,
— zatrudnienie subsydiowane (prace interwencyjne, refundacja kosztów wyposażenia stanowiska pracy, roboty publiczne),
— ułatwienie osobom bezrobotnym rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej - jednorazowe środki na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej,
aktywizacja osób niepełnosprawnych (bezrobotnych i poszukujących pracy) z wykorzystaniem środków PFRON,
— refundacja kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowisk pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych,
— dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej,
— szkolenia,
współpraca z instytucjami działającymi na rzecz rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych.
Oczekiwane efekty:
zwiększenie szans na zatrudnienie osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy,
dostosowanie kwalifikacji osób niepełnosprawnych do potrzeb rynku pracy,
wzrost poczucia własnej wartości i przełamanie bierności zawodowej,
umiejętność pokonywania barier w poszukiwaniu pracy.
Cel 5. Pomoc rodzicom powracającym na rynek pracy i osobom sprawującym opiekę nad osobą zależną.
Obecny rynek pracy jest miejscem w którym w szczególnie trudnej sytuacji znajdują się osoby, które pozostają bez zatrudnienia przez dłuższy już okres. Pracodawcy poszukujący pracowników, stawiają kandydatom wymagania, które dyktowane są postępującymi szybkimi zmianami i aktualnymi potrzebami rynku pracy, najczęściej dotyczącymi - aktywności, elastyczności, kreatywności, dyspozycyjności a przede wszystkim wiedzy merytorycznej oraz doświadczenia. Ostatnie z wymienionych cech w szczególnym stopniu komplikują sytuację kobiet, powracających na rynek pracy po urodzeniu dziecka oraz osób, które zdecydowały się zrezygnować z zatrudnienia w związku z koniecznością opieki nad osobą zależną. Skuteczny powrót na rynek pracy utrudnia tym osobom głównie długa przerwa w pracy, powodująca niejednokrotnie dezaktualizację posiadanych kwalifikacji oraz wiedzy fachowej. Dostrzegając ten problem, postanowiliśmy w nowym Programie, zdefiniować te grupy jako kolejne, które wymagają szczególnego podejścia oraz wsparcia, w tym z zastosowaniem nowych instrumentów rynku pracy, przewidzianych wyłącznie dla nich.
Działania:
upowszechnianie informacji na temat wsparcia pracodawców zamierzających zatrudnić osoby powracające na rynek pracy (rodzice i osoby sprawujące opiekę nad osobą zależną),
świadczenie aktywizacyjne,
grant na telepracę.
Oczekiwane efekty:
zwiększenie szans na powrót na rynek pracy,
dostosowanie czasu i miejsca pracy do możliwości osoby zatrudnionej.
PRIORYTET 2
Promocja przedsiębiorczości i wspieranie samozatrudnienia
Przedsiębiorczość obywateli jest jednym z głównych czynników, mających wpływ na kondycję gospodarczą państw. W szczególności małe i średnie przedsiębiorstwa postrzegane są jako te, które są „kołami zamachowymi” gospodarek a także, będąc bardziej elastycznymi od dużych podmiotów gospodarczych oraz cechujące się dużą adaptacyjnością na zmieniające się warunki gospodarcze, potrafią skutecznie neutralizować negatywne skutki występujących okresów spowolnienia lub kryzysu gospodarczego. Znaczenie przedsiębiorczości jest regularnie podkreślane i akcentowane także przez Unię Europejską, która nieustannie przypomina i podkreśla, że fundamentem zdrowego rozwoju gospodarczego krajów jest przedsiębiorczość ich obywateli. Dlatego też wszystkie państwa członkowskie w tym Polska, powinny aktywnie wspierać przedsiębiorczość swoich obywateli. Z naszych obserwacji oraz codziennej praktyki wynika, że perspektywą rozpoczęcia własnej działalności gospodarczej stale zainteresowana jest duża grupa osób bezrobotnych. Dlatego też, mając
na uwadze wspomniane powyżej czynniki, staramy się w ramach tego priorytetu, poprzez konkretne działania, zwiększyć szanse tych osób na samorealizację i urzeczywistnienie tych dążeń.
Cel 1. Zwiększenie liczby nowych podmiotów, powstałych w wyniku udzielenia jednorazowych środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej.
Działania:
informowanie bezrobotnych o możliwościach i warunkach uzyskania dotacji na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej,
organizacja szkoleń z zakresu zakładania własnej działalności gospodarczej,
warsztaty dla osób planujących rozpoczęcie działalności gospodarczej,
wsparcie osób bezrobotnych poprzez przyznanie jednorazowych środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej,
upowszechnianie informacji o instrumentach i usługach świadczonych przez Urząd w zakresie rozwoju przedsiębiorczości.
Cel 2. Zwiększenie nowotworzonych miejsc pracy.
Działania:
informowanie pracodawców, planujących tworzenie nowych miejsc pracy o warunkach i zasadach ubiegania się o środki na ten cel,
refundacja pracodawcom kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowisk pracy dla osób bezrobotnych,
upowszechnianie dobrych praktyk.
Ocze0kiwane efekty:
pobudzenie przedsiębiorczości,
powstanie nowych podmiotów gospodarczych,
rozwój istniejących firm – powstanie nowych miejsc pracy.
PRIORYTET 3
Rozwój partnerstwa i dialogu społecznego na rzecz rozwoju rynku pracy
Priorytetowym czynnikiem, mającym bezpośredni wpływ na efektywne działania, zmierzające do zwiększenia szans na aktywizację zawodową osób bezrobotnych a przez to ograniczanie bezrobocia i jego negatywnych skutków, jest dialog i wzajemna współpraca podmiotów wspólnie tworzących rynek pracy – organizacji pozarządowych, instytucji oświatowych, pracodawców społecznych, pracodawców oraz lokalnych samorządów.
Uważamy, że dostrzeżenie wzajemnych możliwości i potencjału wspólnych działań, może przełożyć się na wypracowanie wielowymiarowego, trwałego modelu współpracy na rynku pracy, którego bezpośrednimi beneficjentami będą osoby bezrobotne. Jesteśmy przekonani, że wzajemne otwarcie się na siebie - na swoją wiedzę oraz doświadczenie a także chęć współpracy uruchomiłoby dodatkowe zasoby i kompetencje zaangażowanych stron, tworząc
tym samym podstawę do wypracowywania ram i charakteru współpracy a także zwiększyłoby efektywność późniejszych działań.
Cel 1. Doskonalenie współpracy PUP z pracodawcami, samorządami i instytucjami, działającymi na rzecz ograniczenia bezrobocia.
Działania:
kontynuowanie i rozwijanie współpracy z pracodawcami:
— przekazywanie informacji o możliwym zakresie i formach wsparcia,
— dofinasowanie kosztów zatrudniania osób bezrobotnych,
— szkolenie osób bezrobotnych, zgodnie z potrzebami pracodawców (umowy trójstronne),
— finasowanie kształcenia ustawicznego pracowników i pracodawców w ramach Krajowego Funduszu Szkoleniowego,
kontynuowanie i zacieśnienie współpracy z organizacjami pracodawców,
współpraca z lokalnymi samorządami w zakresie realizacji programów wspierających zatrudnienie i przeciwdziałających marginalizacji społecznej i zawodowej,
współpraca z Wojewódzkim Urzędem Pracy w Białymstoku,
zacieśnianie współpracy z organizacjami pozarządowymi,
rozwijanie współpracy z instytucjami wspierającymi przedsiębiorczość,
kontynuowanie współpracy ze szkołami ponadgimnazjalnymi – przekazywanie informacji o sytuacji na lokalnym rynku pracy, monitoringu zawodów nadwyżkowych, deficytowych i zawodach przyszłości itp.,
kontynuowanie i dalszy rozwój współpracy z lokalnymi mediami na rzecz promocji oferty Urzędu,
współpraca przy realizacji projektów partnerskich na rzecz aktywizacji osób bezrobotnych.
Oczekiwane efekty:
zacieśnienie współpracy Urzędu z partnerami rynku pracy,
zwiększenie zakresu wspólnych inicjatyw na rzecz aktywizacji lokalnego rynku pracy,
pobudzenie przedsiębiorczości - powstawanie nowych podmiotów gospodarczych,
tworzenie nowych miejsc pracy – rozwój istniejących firm.
PRIORYTET 4
Doskonalenie usług Urzędu
Skuteczność działań urzędów pracy w kontekście zmieniającej się sytuacji na rynku pracy oraz cyklicznych nowelizacji obowiązujących przepisów prawa, determinują konieczność stałego podnoszenia kwalifikacji i umiejętności pracowników urzędów pracy.
W naszej opinii, nie ulega wątpliwości, że jakość oraz efektywność realizowanych usług, zarówno tych świadczonych na rzecz osób bezrobotnych, jak i skierowanych do pracodawców zależy od fachowości pracowników - ich wiedzy i umiejętności.
Cel 1. Zwiększenie efektywności i jakości świadczonych usług.
Działania:
podnoszenie kwalifikacji i kompetencji pracowników:
— szkolenia,
— studia I i II stopnia,
— studia podyplomowe,
doskonalenie i poszerzanie form komunikacji z partnerami rynku pracy,
— wizyty w zakładach praca/marketing usług Urzędu,
— targi pracy,
— elektroniczne formy przekazu informacji,
monitorowanie sytuacji na lokalnym rynku pracy,
— sprawozdawczość rynku pracy,
— monitoring zawodów nadwyżkowych i deficytowych,
— monitorowanie zwolnień grupowych,
— badanie potrzeb zatrudnieniowych i szkoleniowych pracodawców.
Oczekiwane efekty:
podniesienie poziomu oraz jakości świadczonych usług,
kreowanie pozytywnego wizerunku Urzędu.
III. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
1. Fundusz Pracy
2. Europejski Fundusz Społeczny
3. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
IV. REALIZACJA I MONITORING PROGRAMU
1. Realizatorem Programu jest Powiatowy Urząd Pracy w Białymstoku.
2. Realizacja zapisanych w Programie działań, będzie prowadzona na bieżąco, co umożliwi szybkie reagowanie zarówno na zmieniające się uwarunkowania w funkcjonowaniu urzędów pracy jak i sytuacji na lokalnym rynku pracy.
3. Sprawozdanie z działań realizowanych w ramach Programu stanowić będzie opracowywane w ujęciu rocznym „Sprawozdanie z działalności Powiatowego Urzędu Pracy w Białymstoku”.
Podpisał:
Zenon Żukowski Przewodniczący Rady