prawnego:
Wnioski Rzecznika Praw Obywatelskich rozpoznane przez Sąd Najwyższy i Naczelny Sąd Administracyjny:
IV.567.4.2018 z29 listopada 2019 r. - wniosek do Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego dotyczącego podstawy udzielenia zabezpieczenia poprzez umieszczenie uczestnika postępowania w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym.
Wniosek uwzględniony (uchwała SN z 9 marca 2021 r., sygn. akt III CZP 89/19).
Po rozstrzygnięciu zagadnienia prawnego przedstawionego przez Rzecznika Praw Obywatelskich Sąd Najwyższy podjął uchwałę: „W postępowaniu
toczącym się na podstawie ustawy z dnia 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób, przepisy art. 2 ust. 3 tej ustawy w zw. z art. 730 § 1 i art. 755 § 1 k.p.c. nie stanowią podstawy prawnej udzielenia zabezpieczenia przez umieszczenie osoby, której dotyczy to postępowanie, w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym”.
175 V. Skargi do Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, skargi
kasacyjne do Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz przystąpienia do postępowań przed sądami administracyjnymi i organami administracji
W okresie objętym Informacją Rzecznik Praw Obywatelskich skierował następujące skargi do Wojewódzkich Sądów Administracyjnych:
V.7018.809.2020 z 7 stycznia 2021 r. - skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej za niezastosowanie się do obowiązku zakrywania ust i nosa w miejscach
ogólnodostępnych.
Zaskarżoną decyzją Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny utrzymał w mocy decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego,
wymierzającą stronie administracyjną karę pieniężną w wysokości 5.000 zł za nieprzestrzeganie obowiązku zakrywania ust i nosa na terenie placówki handlowej. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że okoliczność niezastosowania się przez ww. do wspomnianego obowiązku została udokumentowana w notatce służbowej sporządzonej przez funkcjonariusza policji.
Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że zgodnie z art. 46a ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w przypadku wystąpienia stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia zagrożony obszar wraz ze wskazaniem rodzaju strefy, na którym wystąpił stan epidemii lub stan zagrożenia epidemicznego oraz rodzaj stosowanych rozwiązań, w zakresie określonym w art. 46b. Przepis ten, w brzmieniu obowiązującym do 29 listopada 2020 r., przewidywał możliwość ustanowienia przez Radę Ministrów obowiązku poddania się badaniom lekarskim oraz stosowaniu innych środków
profilaktycznych i zabiegów przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie. Z literalnej treści przytoczonej regulacji wynika w sposób jednoznaczny, że
obowiązek, o którym mowa, mógł zostać nałożony wyłącznie na dwie kategorie osób tj. osoby chore oraz osoby podejrzane o zachorowanie. Tymczasem, w § 24 ust. 1 rozporządzenia z dnia 7 sierpnia 2020 r., Rada Ministrów ustanowiła do odwołania powszechny nakaz zakrywania ust i nosa w miejscach
publicznych. W świetle przytoczonej wyżej treści upoważnienia ustawowego, nie ulega wątpliwości, że Rada Ministrów ustanawiając wskazany obowiązek wykroczyła poza przyznane jej przez ustawodawcę kompetencje.
VII.501.305.2020 z 18 lutego 2021 r. - skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w sprawie naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych w przypadku przetwarzania danych dotyczących zdrowia.
Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Prezesa UODO z żądaniem wszczęcia postępowania administracyjnego w przedmiocie naruszenia
przepisów o ochronie danych osobowych, w przypadku przetwarzania danych
176 dotyczących zdrowia M.L. przy okazji wykonywania przez nią testu
diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2. Prezes UODO odmówił wszczęcia postępowania. Jako podstawę niniejszego postanowienia wskazał art. 61a § 1 k.p.a. w zw. z art. 7 ustawy o ochronie danych osobowych. Według Prezesa UODO wszczęcie postępowania w przedmiocie naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych w przypadku przetwarzania danych osobowych konkretnej osoby jest ściśle związane z realizacją uprawnienia przez tę osobę wynikającego z art. 77 RODO, co oznacza, iż może być ono wszczęte
wyłącznie na żądanie osoby, której dane dotyczą.
W ocenie Rzecznika zaskarżone postanowienia narusza art. 7 oraz art. 77 § 1 k.p.a., pomijając zastosowania art. 64 § 1 k.p.a. w zw. z art. 188 k.p.a., poprzez zaniechanie wezwania Rzecznika Praw Obywatelskich do usunięcia braków w postaci wskazania adresu zamieszkania M.L. w wyznaczonym terminie, a także art. 61a § 1 k.p.a. poprzez jego błędne zastosowanie, mające istotny wpływ na wynik sprawy.
Ponadto naruszony został art. 77 RODO poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że przepis ten wyklucza możliwość przeprowadzenia postępowania administracyjnego przez Prezesa UODO dotyczącego ochrony danych osobowych na wniosek konstytucyjnego organu ochrony praw i wolności (RPO) w sprawie podjętej przez Rzecznika z urzędu w celu ochrony praw obywatela oraz 14 pkt 6 ustawy o RPO w zw. z art. 9 pkt 3 ustawy o RPO i w zw. z art. 208 Konstytucji poprzez przyjęcie, że Rzecznik nie posiada
legitymacji do żądania wszczęcia postępowania administracyjnego przez Prezesa UODO w sprawach podjętych z urzędu z zakresu ochrony praw i wolności jednostki dotyczących ochrony danych osobowych obywateli.
VII.510.133.2020 z 2 marca 2021 r. - skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na uchwałę Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych.
Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych (PKRRP) w W. uchwałą z dnia 3 października 2020 r., na podstawie art. 134 k.p.a. stwierdziło
niedopuszczalność odwołania wniesionego przez K.K. od rozstrzygnięcia Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych (ROIRP) w W. dotyczącego odmowy
umorzenia składek członkowskich należnego od radcy prawnego K.K.,
ponieważ rozstrzygnięcie ROIRP w przedmiocie odmowy zwolnienia ze składek członkowskich nie jest decyzją administracyjną w rozumieniu k.p.a., ale
obowiązkiem cywilnoprawnym.
Zaskarżonej uchwale Rzecznik Praw Obywatelskich zarzucił naruszenie art.
15 k.p.a w zw. z art. 127 § 1 k.p.a. oraz art. 78 Konstytucji poprzez naruszenie zasady dwuinstancyjności postępowania, naruszenie art. 60 pkt 6 ustawy o radcach prawnych, poprzez jego błędną wykładnię i uznanie przez organ, że w dyspozycji tego przepisu nie mieści się rozpoznawanie odwołania od
rozstrzygnięcia ROIRP w przedmiocie odmowy umorzenia składek
członkowskich oraz naruszenie art. 134 k.p.a. poprzez stwierdzenie przez organ
177 niedopuszczalności odwołania od rozstrzygnięcia ROIRP, co doprowadziło do braku merytorycznego rozpoznania odwołania, mimo braku podstaw do uznania niedopuszczalności takiego odwołania.
W opinii Rzecznika nie powinno budzić wątpliwości, że pomiędzy radcą prawnym a samorządem zawodowym, który rozstrzyga w drodze uchwały o zwolnienie radcy ze składek występuje stosunek publicznoprawny. Składka członkowska jest obowiązkiem, z którego można być zwolnionym przez ROIRP tylko w drodze uchwały. W procedurze tej nie sposób zatem dostrzec
równorzędności podmiotów charakteryzującej stosunki cywilnoprawne. W
związku z powyższym, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. b i c p.p.s.a. Rzecznik wniósł o uchylenie zaskarżonej uchwały w całości.
XI.540.48.2020 z 29 marca 2021 r. - skarga do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego na decyzję w przedmiocie odmowy uznania cudzoziemca za obywatela polskiego.
O.B., obywatelka Ukrainy, zwróciła się do właściwego Wojewody z
wnioskiem o uznanie jej za obywatelkę polską. Decyzją z dnia 27 lipca 2020 r.
na podstawie art. 31 pkt 2 u.o.p. Wojewoda odmówił wnioskodawczyni.
Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył w całości decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 lutego 2021 r. utrzymującą w mocy ww.
decyzję Wojewody.
Zaskarżonej decyzji Rzecznik zarzucił naruszenie przepisów prawa
materialnego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj.: art. 31 pkt 2 w zw.
z art. 30 ustawy o obywatelstwie polskim w zw. z art. 8 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, poprzez jego niezasadne zastosowanie wynikłe z błędnego uznania, że w oparciu o przekazane przez Szefa ABW informacje niejawne stwierdzić należało, że uznanie O.B. za
obywatelkę polską stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego, pomimo spełnienia przez nią przesłanek określonych w art. 30 ust.
1 pkt 2 u.o.p.. Ponadto zaskarżonej decyzji Rzecznik zarzucił naruszenie
przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy tj.: art. 107
§ 5. k.p.a. w zw. z art. 11 u.o.p. i w zw. z art. 47 Karty Praw Podstawowych UE poprzez niezasadne odstąpienie od sporządzenia uzasadnienia zaskarżonej decyzji w części dotyczącej oceny materiałów niejawnych i ustalonych na ich podstawie faktów; a także art. 7 oraz art. 77 § 1 k.p.a. poprzez zaniechanie podjęcia czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego;
oraz art. 10 k.p.a. poprzez nieproporcjonalne i nieuzasadnione ograniczenie możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów w zakresie materiałów niejawnych stanowiących podstawę zaskarżonej decyzji.
Rzecznik wniósł o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji oraz decyzji Organu I instancji.
178 Rzecznik Praw Obywatelskich przystąpił do postępowania przed
Sądami Administracyjnymi:
BPW.7064.7.2020 z 4 stycznia 2021 r. – zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym ze skargi na decyzję
odmawiającą przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.
Zaskarżoną decyzją Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję wydaną z upoważnienia Prezydenta Miasta. Organ I instancji - na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych odmówił skarżącemu przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wnioskowanego z uwagi na
sprawowanie bezpośredniej opieki nad ojcem, legitymującym się znacznym stopniem niepełnosprawności. Organ odwoławczy utrzymując decyzje w mocy, zmienił jednak podstawę prawną decyzji wskazując przepis art. 17 ust. 5 pkt 2 lit a u.ś.r., zgodnie z którym świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, chyba, że
współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu
niepełnosprawności. W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich wykładnia literalna art. 17 ust 5 pkt. 2 lit. a u.ś.r. dokonana w skarżonej decyzji narusza wolności i prawa człowieka i obywatela wskazane w Konstytucji. Negatywna przesłanka w ww. przepisie, rozumiana w sposób bezwzględny, wywołuje daleko idące negatywne konsekwencje dla rodziny i małżeństwa. Otóż, gdy stan zdrowia obydwojga małżonków powoduje, że nie są oni w stanie być dla siebie wzajemnie wsparciem, pozostali członkowie rodziny, którzy chcą - a jednocześnie mają również obowiązek - sprawować nad nimi opiekę, nie mogą uzyskać świadczenia, które uzyskaliby, gdyby taki związek małżeński nie istniał.
Tak rozumiany przepis oznacza pewnego rodzaju sankcję dla osób
pozostających w związku małżeńskim. W konsekwencji taka wykładnia nie może się ostać w świetle przepisów Konstytucji.
WZF.7043.3.2019 z 15 stycznia 2021 r. – zgłoszenie udziału w
postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w sprawie ze skargi na rozkaz personalny w przedmiocie zwolnienia ze służby w Policji.
Rozkazem personalnym Komendant Wojewódzki Policji, w oparciu o art. 41 ust. 2 pkt 5 ustawy o Policji zwolnił skarżącą ze służby w Policji z dniem 5 marca 2020 r. Od powyższej decyzji pismem z dnia 2 marca 2020 r. skarżąca skutecznie wniosła odwołanie, w którym zaskarżonej decyzji zarzuciła szereg uchybień zaistniałych przy stosowaniu przepisów prawa materialnego, jak i przepisów procedury administracyjnej. Następnie Komendant Główny Policji, po rozpatrzeniu odwołania skarżącej zaskarżony rozkaz personalny utrzymał w mocy. Jak wskazano w rozkazie KGP, orzeczeniem Rejonowej Komisji
Lekarskiej podległej ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych skarżącą
179 uznano za zdolną do służby w Policji z ograniczeniem kat. „B” oraz trwale
niezdolną do służby na zajmowanym stanowisku.
W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich zastosowany przez organy obu instancji tryb postępowania mający ma celu zwolnienie Skarżącej ze służby w Policji stanowi nadużycie i obejście obowiązujących przepisów prawa. Związek obejścia i nadużycia prawa w niniejszym przypadku sprowadza się do
wykorzystania fakultatywnego trybu zwolnienia policjanta ze względu na ważny interes służby (art. 41 ust.2 pkt 5 ustawy o Policji), zamiast obligatoryjnego zwolnienia ze służby ze względu na orzeczenie trwałej niezdolności do służby przez komisję lekarską (art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o Policji). Jeżeli bowiem stwierdzone przez komisję lekarską przeciwskazania do służby w
rzeczywistości uniemożliwiają znalezienie adekwatnego stanowiska
służbowego to organ winien zakwestionować je we właściwym dla tego rodzaju spraw trybie odwołując się od orzeczenia komisji lekarskiej.
Rzecznik zauważył, że kategoria B „zdolny do służby z ograniczeniem” ma na celu pozostawienie w służbie funkcjonariusza, który nie posiada pełnej zdolności do służby na niektórych stanowiskach służbowych. Służba taka może mieć charakter czasowy lub – jak w przypadku skarżącej – trwały. Przepisy pragmatyki służbowej nie wskazują, że policjant winien legitymować się pełną zdolnością do służby, w trakcie całej swojej kariery zawodowej. Jeżeli istnieją wątpliwości co do jego stanu zdrowia to art. 40 ustawy o Policji daje
zainteresowanemu lub jego przełożonemu prawo do skierowania na komisje lekarską. Jeżeli w wyniku takiego postępowania wydane zostanie orzeczenie stwierdzające zdolność do służby z ograniczeniem, organ powinien
zaproponować funkcjonariuszowi odpowiednie stanowisko służbowe. W tym miejscu należy zauważyć, że ustawa o komisjach lekarskich odnosi się do całej formacji, nie zaś – jak wskazuje organ - tylko do określonej jednostki
organizacyjnej Policji. Ponadto zakres możliwych do zaproponowania stanowisk obejmuje nie tylko stanowiska równorzędne, ale również wyższe i niższe od stanowiska zajmowanego dotychczas przez policjanta. Jeżeli w ocenie organu przeciwskazania rejonowej komisji lekarskiej, zawarte w orzeczeniu lekarskim uniemożliwiają znalezienie takiej osobie stanowiska winien argumentację taką podnieść w odwołaniu do Centralnej Komisji Lekarskiej. Pragmatyka służbowa nie przyznaje jednak organowi prawa do oceny zdolności fizycznej do służby policjanta, a taki w istocie skutek odnosi zwolnienie Skarżącej ze względu na ważny interes służby.
VII.511.68.2019 z 21 stycznia 2021 r. – zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawie odwołań od uchwał o wynikach egzaminu radcowskiego.
Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego uchylono zaskarżoną przez skarżącego uchwałę Komisji Egzaminacyjnej przy Ministrze
Sprawiedliwości. W uzasadnieniu wyroku wskazano, że zaprezentowana przez
180 Skarżącego koncepcja rozwiązania zadania nie została jednak uznana za
wystarczającą dla uzyskania oceny pozytywnej. Stwierdzone braki rozwiązania przez Skarżącego zadania w stosunku do przyjętego klucza odpowiedzi, w ocenie Komisji, uzasadniają bowiem otrzymaną przez niego ocenę
niedostateczną z tej części egzaminu radcowskiego. Tymczasem w
rozpatrywanej sprawie ocena pracy Skarżącego winna być dokonana także w oparciu o analizę rozwiązania kazusu, jako alternatywnego dla klucza
odpowiedzi, tj. jako całość koncepcji, której wady oraz zalety należało w tym przypadku w pełni wykazać. Tak pogłębiona analiza powinna jednoznacznie dowodzić, czy zaprezentowana przez Skarżącego koncepcja rozwiązania zadania egzaminacyjnego z zakresu prawa karnego zasługuje na ocenę
pozytywną czy też nie. Aby tego dowieść organ odwoławczy winien odnieść się merytorycznie do wszystkich zarzutów odwołania. Sąd dopatrzył się zatem w działaniu organu naruszenia przepisów prawa procesowego, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich skarga Komisji nie zawiera merytorycznego uzasadnienia zarzutów, zaś same zarzuty zostały skonstruowane niedokładnie. Wskazane naruszenia nie dają możliwości polemiki z merytorycznym stanowiskiem Sądu I instancji. Ponadto, lektura całości uzasadnienia orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego nie pozwala przyjąć, że nie zawiera ono koniecznych elementów wymienionych w art. 141 § 4 p.p.s.a. Z uzasadnienia wyroku WSA nie wynika, by popełnił on tego rodzaju błędy, które mogłyby skutkować uchyleniem tego orzeczenia.
Natomiast zarzuty podniesione przez skarżącą kasacyjnie są bezzasadne.
V.7203.53.2020 z 25 stycznia 2021 r. – zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w sprawie ze skargi Miasta na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody stwierdzające nieważność w całości uchwały w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla części miasta.
W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia, Wojewoda wskazał na dwa
zasadnicze motywy stwierdzenia nieważności uchwały. Pierwszym było istotne naruszenie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo geologiczne i górnicze poprzez
wkroczenie przez Radę Miasta w kompetencje organu koncesyjnego. Drugim, uchybienie art. 46 ust. 1 ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
telekomunikacyjnych, które przejawiać się miało uniemożliwieniem realizacji inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej.
W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich skarga gminy jest uzasadniona.
Zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze zapadło bowiem z naruszeniem przepisów powszechnie obowiązującego prawa. Stosownie do art. 91 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, rozstrzygnięcie nadzorcze powinno zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne. Artykuł ten determinuje obowiązek organu nadzoru do zawarcia w rozstrzygnięciu nadzorczym uzasadnienia, z którego
181 treści będzie wynikała argumentacja organu nadzoru, dlaczego uznał on dany akt lub jego część za nieważną. Uzasadnienie prawne aktu nadzoru powinno więc zawierać wyjaśnienie przepisów, których naruszenia zarzuca danemu organowi oraz ustalenie ciężaru gatunkowego (rodzaju) stwierdzonego naruszenia. Zdaniem Rzecznika uzasadnienie zaskarżonego rozstrzygnięcia nadzorczego w sposób oczywisty nie spełnia przywołanych kryteriów.
Wojewoda stwierdził bowiem nieważność uchwały w całości, podczas gdy uzasadnienie odnosi się tylko do jednego przepisu tej uchwały. Ponadto, wobec braku skonkretyzowania planów inwestycyjnych w zakresie infrastruktury
telekomunikacyjnej na obszarze objętym planem miejscowym, brak było
podstaw do zarzucenia zakwestionowanej uchwale istotnego naruszenia art. 46 ust. 1 ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych.
Stanowisko uwzględnione (wyrok z 29 stycznia 2021 r, sygn. akt II SA/Gl 995/20).
Wojewódzki Sąd Administracyjny w G. zauważył, iż zaskarżone
rozstrzygnięcie nadzorcze ostać się nie mogło, albowiem zostało wydane zdaniem Sądu z mającym wpływ na wynik sprawy naruszeniem art. 91 ust. 1 i ust. 3 u.s.g. w zw. z art.28 ust. 1 u.p.z.p. Zgodnie z art. 91 ust. 3 u.s.g.
zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze powinno zawierać uzasadnienie
faktyczne i prawne. Z uwagi na treść rozstrzygnięcia Wojewoda powinien zatem uzasadnić, dlaczego wskazywane jako przesłanka jego wydania naruszenia wskazanych w kontrolowanym akcie przepisów, stanowi istotne naruszenie sporządzania planu w rozumieniu art. 28 ust. 1 u.p.z.p. odnosi się do treści całego planu. Zdaniem Sądu organ nadzoru tego nie wykazał, co zarzucono w skardze i co zasadnie zarzucił Rzecznik Praw Obywatelskich.
V.511.510.2019 z 22 lutego 2021 r. - zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w przedmiocie określenia w podatku od towarów i usług kwoty nadwyżki podatku.
W przedmiotowej sprawie Skarżący, stosownie do art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od towarów, skorzystał z uprawnienia do dokonania korekty deklaracji VAT - 7 za lipiec 2018 r. Naczelnik US określił w podatku od towarów i usług kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do zwrotu za lipiec 2018 r. w kwocie 0 zł, w związku z upływem dwuletniego terminu dokonania korekty podatku należnego. Organ II instancji podtrzymał tę decyzję. Skarżący złożył skargę na ww. decyzję do WSA podnosząc m.in. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 89a ust 2 pkt 5 i art. 89 ust. 2 pkt 3 ustawy o VAT poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i błędne uznanie, że Skarżący nie był uprawniony do skorygowania podstawy opodatkowania oraz podatku należnego od towarów i usług. W ocenie Skarżącego, w przedmiotowej sprawie winien znaleźć
zastosowanie art. 90 ust. 1 Dyrektywy - jako mający charakter bezpośrednio skuteczny - nieprzewidujący konieczności zaistnienia dodatkowych przesłanek
182 na skorzystanie z przewidzianego w jego treści uprawnienia do odpowiedniego obniżenia przez podatnika podstawy opodatkowania, tj. tzw. „ulgi na złe długi”.
Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że podniesione przez Skarżącego zarzuty są w pełni uzasadnione. Dostrzegając niebezpieczeństwo, że
ewentualne oddalenie skargi mogłoby negatywnie oddziaływać na sferę praw i wolności podatnika Rzecznik zdecydował się przystąpić do przedmiotowej sprawy, akcentując jednocześnie istnienie uzasadnionych powodów do skierowania pytania prejudycjalnego do TSUE i systemowego wyjaśnienia kwestii prawidłowej implementacji art. 90 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości
dodanej przez art. 89a ust 2 pkt 5 ustawy o VAT.
Stanowisko nieuwzględnione (wyrok z 25 lutego 2021 r., sygn. akt III SA/Wa 581/20).
Po rozpoznaniu sprawy ze skargi T.R. na decyzję Dyrektora Izby
Administracji Skarbowej w W. w przedmiocie podatku od towarów i usług za lipiec 2018 r., Sąd oddalił skargę. Spór w niniejszej sprawie dotyczył tego, czy Skarżący mógł skorzystać z tzw. ulgi na złe długi w sytuacji, gdy upłynął dwuletni termin od daty wystawienia faktur dokumentujących nieściągalne wierzytelności oraz gdy na dzień poprzedzający dzień złożenia korekty
deklaracji podatkowej dłużnik nie był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.
Sąd podzielił argumentację Skarżącego, że uzależnianie możliwości
skorzystania przez wierzyciela z tzw. ulgi na złe długi od warunku, aby na dzień poprzedzający dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej dłużnik był
zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, jest sprzeczne z prawem
wspólnotowym. Sąd nie dopatrzył się jednak takiego naruszenia w określeniu przez polskiego ustawodawcę dwuletniego terminu na zrealizowanie
uprawnienia do korekty. Sąd stanął na stanowisku, że termin dwuletni wskazany w art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy o VAT jest terminem ,,rozsądnym”
i ,,równoważnym”, umożliwiającym skorzystanie przez podatnika z jego
uprawnienia bez większych trudności i wystarczającym do tego, żeby staranny podatnik skorzystał z omawianej ulgi oraz umożliwiającym organowi
podatkowemu skontrolowanie prawidłowości dokonanej korekty przed upływem pięcioletniego terminu przedawnienia.
Sądy administracyjne wydały następujące orzeczenia:
XI.505.2.2020 z 7 marca 2020 r. - skarga do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego na uchwałę Rady Powiatu w sprawie przyjęcia „Stanowiska Rady Powiatu R. w sprawie powstrzymania ideologii gender i LGBT”.
Skarga odrzucona (postanowienie z 17 lutego 2021 r., sygn. akt III SA/Lu 312/20).
Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazał, że zaskarżona uchwała o treści zawierającej deklarację o charakterze ideowym i światopoglądowym, zgodną z