II. DIAGNOZA SYTUACJI SPOŁECZNEJ W GMINIE
8. ZDROWIE I PROBLEM NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI
W gminie Grodzisk Wielkopolski funkcjonuje szpital publiczny ze 130-letnią tradycją, 3 podmioty podstawowej opieki zdrowotnej, specjalistyczne podmioty medyczne i 9 aptek. Osiem podmiotów opieki zdrowotnej zapewnia funkcjonowanie 27 poradni specjalistycznych.
Cztery podmioty opieki zdrowotnej scalają kilka poradni w ramach usług Narodowego Funduszu Zdrowia: Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej (5 poradni), MediGro Sp. z o.o. (8 poradni), Centrum Medycyny Rodzinnej (6 poradni), Poradnia Zdrowia Psychicznego MEDYK Sp. z o.o. (2 poradnie).
Mieszkańcy mają dostęp do 3 podmiotów opieki zdrowotnej o profilu fizjoterapia (w tym do fizjoterapii domowej), 1 podmiotu opieki pielęgniarskiej i 5 zakładów opieki stomatologicznej w ramach NFZ.
Całodobową opiekę medyczną zapewnia SP ZOZ w ramach 5 oddziałów, pomocy w nagłych przypadkach w ramach Izby Przyjęć oraz nocnej i świątecznej pomocy medycznej.
Poniższa tabela przedstawia dane szczegółowe na temat zakładów opieki zdrowotnej z kontraktami NFZ (w 2021 r.) oraz aptek w gminie.
Tabela 5. Podmioty opieki zdrowotnej z kontraktami NFZ i apteki w gminie
lp. nazwa jednostki adres jednostki
1. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki
Zdrowotnej w Grodzisku Wielkopolskim ul. Mossego 17,
62-065 Grodzisk Wielkopolski 2. Przychodnia Zespołu Lekarzy Rodzinnych
„Ochrona Zdrowia” w Grodzisku Wielkopolskim
ul. Mossego 25,
62-065 Grodzisk Wielkopolski
3. MediGro Sp. z o.o. w Grodzisku Wielkopolskim ul. Mossego 23, 62-065 Grodzisk Wielkopolski
4. Przychodnia GRO-DENT/Centrum Medycyny
Rodzinnej w Grodzisku Wielkopolskim os. Wojska Polskiego 111, 62-065 Grodzisk Wielkopolski 5. Gabinet Lekarski Romuald Olszewski
Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska w Grodzisku Wielkopolskim
ul. Przemysłowa 1,
62-065 Grodzisk Wielkopolski
34 6. Poradnia Zdrowia Psychicznego MEDYK
Sp. z o.o. w Grodzisku Wielkopolskim
ul. Zbożowa 26,
62-065 Grodzisk Wielkopolski
7.
Przychodnia Specjalistyczna Mariusz Grebieniow Poradnia Chirurgii Ogólnej w Grodzisku Wielkopolskim
ul. Polna 4,
62-065 Grodzisk Wielkopolski
8. Gabinet Chorób Skóry Dorota
Leńska-Filipowicz w Grodzisku Wielkopolskim ul. Mossego 25,
62-065 Grodzisk Wielkopolski
9.
Pielęgniarsko-Położniczy Ośrodek Medycyny Środowiskowo-Rodzinnej REMEDIUM
B. Kaźmierczak, M.J. Rusiecka Spółka Jawna w Grodzisku Wielkopolskim
ul. Mossego 25,
62-065 Grodzisk Wielkopolski
10.
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Zakład Gabinet Fizjoterapii Mirosława Lorenc w Grodzisku Wielkopolskim
ul. Garbary 23, ul. Mossego 25, 62-065 Grodzisk Wielkopolski
11.
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej
„PANACEUM” Gabinet Fizjoterapii w Grodzisku Wielkopolskim
ul. Krótka 1,
62-065 Grodzisk Wielkopolski
12.
Wielkopolskie Centrum Fizjoterapii
Mateusz Romanowski Fizjoterapia Domowa w Grodzisku Wielkopolskim
ul. Poznańska 21,
62-065 Grodzisk Wielkopolski
13.
Andrzej Hajdasz, Joanna Hajdasz HADENT Spółka Cywilna Gabinet Stomatologiczny HADENT w Grodzisku Wielkopolskim
ul. Plac Świętej Anny 14, 62-065 Grodzisk Wielkopolski
14. Gabinet Stomatologiczny Sławomir Jurkowski w Grodzisku Wielkopolskim ul. Zbąszyńska 17,
62-065 Grodzisk Wielkopolski 15. Indywidualna Praktyka Lekarska D. Seniuk-Zglińska w Grodzisku Wielkopolskim ul. Powstańców Chocieszyńskich
69, 62-065 Grodzisk Wielkopolski
16. PRIMADENT SP. z o.o. Przychodnia
Stomatologiczna w Grodzisku Wielkopolskim
ul. Powstańców Chocieszyńskich 108a, 62-065 Grodzisk
Wielkopolski
17. Przychodnia GRO-DENT w Grodzisku Wielkopolskim os. Wojska Polskiego 111, 62-065 Grodzisk Wielkopolski 18. Apteka Osiedlowa w Grodzisku Wielkopolskim os. Wojska Polskiego 49, 62-065 Grodzisk Wielkopolski 19. Apteka Lekabel na Mossego w Grodzisku
Wielkopolskim
ul. Mossego 11,
62-065 Grodzisk Wielkopolski 20. Apteka Lekabel na Szerokiej w Grodzisku
Wielkopolskim ul. Szeroka 27,
62-065 Grodzisk Wielkopolski 21. Apteka Lekabel na Poznańskiej w Grodzisku
Wielkopolskim ul. Poznańska 18,
62-065 Grodzisk Wielkopolski 22. Apteka Lekabel Centrum Leków w Grodzisku Wielkopolskim os. Wojska Polskiego 111,
62-065 Grodzisk Wielkopolski 23. Apteka Lekabel w Grodzisku Wielkopolskim ul. Nowotomyska 46b,
62-065 Grodzisk Wielkopolski 24. Apteka Rodzinna w Grodzisku Wielkopolskim ul. Mossego 23,
62-065 Grodzisk Wielkopolski 25. Apteka „Arnika” w Grodzisku Wielkopolskim ul. Żydowska 11,
62-065 Grodzisk Wielkopolski
35 26. Apteka im. Królowej Jadwigi w Grodzisku
Wielkopolskim
ul. Bukowska 10,
62-065 Grodzisk Wielkopolski Źródło danych: Urząd Miejski w Grodzisku Wielkopolskim.
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w 2020 roku liczba porad udzielonych w mieście w ramach podstawowej opieki zdrowotnej była niższa niż w latach 2018-2019 (81.360 w 2018 r., 81.785 w 2019 r., 73.888 w 2020 r.), podobnie jak liczba porad udzielonych w ramach ambulatoryjnej opieki zdrowotnej (148.645 w 2018 r., 146.428 w 2019 r., 127.227 w 2020 r.). Wpływ na spadek liczby udzielonych porad miała pandemia zakaźnej choroby COVID-19, wywoływanej przez koronawirusa SARS-CoV-2.
Specjalistyczne świadczenia zdrowotne, świadczenia zdrowotne w warunkach zamkniętych oraz nocną i świąteczną opiekę lekarską i pielęgniarską dla mieszkańców gminy realizują również placówki działające poza gminą:
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Wolsztynie (ul. Wschowska 3, 64-200 Wolsztyn), Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Nowym Tomyślu (ul. Poznańska 30, 64-300 Nowy Tomyśl), Centrum Medyczne w Wolsztynie (ul. Dworcowa 3, 64-200 Wolsztyn), Centrum Medyczne w Rakoniewicach (ul. Ogrodowa 11a, 62-067 Rakoniewice) oraz Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej nad Matką i Dzieckiem w Poznaniu (ul. Krysiewicza 7/8, 61-825 Poznań).
Schorzeniami najczęściej stwierdzanymi u dorosłej populacji są choroby układu krążenia. Obok schorzeń narządów ruchu i neurologicznych należą one do najczęstszych przyczyn niepełnosprawności, która oznacza trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą niezdolność do pracy. Relatywnie rzadziej o obniżonej sprawności w codziennym życiu decydują uszkodzenia narządu wzroku i słuchu, choroba psychiczna oraz upośledzenie umysłowe.
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w 2019 roku 37,5%
zgonów w gminie Grodzisk Wielkopolski spowodowanych było chorobami układu krążenia, przyczyną 28,2% zgonów były nowotwory, a 5,8% zgonów spowodowanych było chorobami układu oddechowego. Z tego powodu od lat Gmina Grodzisk Wielkopolski współrealizuje programy zdrowotne obejmujące m.in.: szczepienia przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego HPV,
36 odpowiedzialnego za powstanie raka szyjki macicy, badania w kierunku wczesnego wykrywanie nowotworów złośliwych dolnego odcinka przewodu pokarmowego, badania służące wczesnemu wykrywaniu chorób układu moczowo-płciowego mężczyzn oraz badania mammograficzne służące wykrywaniu raka piersi.
Mimo upływu lat, jedynym, pełnym źródłem informacji, które na szczeblu gminnym pozwala ustalić liczbę osób niepełnosprawnych oraz dokonać ich charakterystyki są dane Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 roku. Wyniki ostatniego, przeprowadzonego w 2011 roku Spisu nie zostały bowiem szczegółowo opracowane na szczeblu gminnym. Podobnie będzie w przypadku danych Narodowego Spisu Powszechnego 2021.
W 2002 roku w gminie Grodzisk Wielkopolski mieszkało 4.479 osób niepełnosprawnych, w tym 2.008 mężczyzn i 2.471 kobiet. Wśród nich większość stanowiły osoby niepełnosprawne prawnie (4.245 osób), czyli takie, które w czasie badania posiadały aktualne orzeczenie ustalające niezdolność do pracy, stopień niepełnosprawności, celowość przekwalifikowania lub inwalidztwo (osoby w wieku 16 lat i więcej) lub dysponowały uprawnieniem do pobierania zasiłku pielęgnacyjnego (dzieci poniżej 16 roku życia). Osoby niepełnosprawne tylko biologicznie, czyli takie, które nie posiadały orzeczenia, ale miały (odczuwały) całkowicie lub poważnie ograniczoną zdolność do wykonywania czynności podstawowych, stanowiły grupę 234 osób.
Udział osób dotkniętych niepełnosprawnością w ogóle mieszkańców gminy wynosił 24,4%, a w ich strukturze wiekowej dominowały osoby w wieku produkcyjnym (3.023 osoby) i poprodukcyjnym (1.329 osób). Dane szczegółowe w tym zakresie przedstawiają poniższe wykresy.
37 Wykres 13. Osoby niepełnosprawne
w ogóle mieszkańców gminy w 2002 roku
Wykres 14. Struktura wiekowa osób niepełnosprawnych w gminie
w 2002 roku
Źródło danych: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002.
Osoby niepełnosprawne będące w wieku produkcyjnym stanowiły 26,9%
ogółu ludności gminy będącej w tej ekonomicznej grupie wieku w 2002 roku. Dużo większy był udział osób dotkniętych niepełnosprawnością w gronie osób w wieku poprodukcyjnym, wynosił on bowiem 58,9%.
Na poziom uczestnictwa osób niepełnosprawnych w życiu społecznym i zawodowym ma wpływ nie tylko rodzaj i stopień niepełnosprawności czy wiek, ale również posiadane wykształcenie, a co za tym idzie przygotowanie zawodowe.
W 2002 roku wśród mieszkańców gminy w wieku 13 lat i więcej dotkniętych niepełnosprawnością największą grupę stanowiły osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym (1.674 osoby) oraz podstawowym ukończonym (1.572 osoby). Niski poziom wykształcenia w znaczący sposób utrudniał osobom niepełnosprawnym znalezienie i utrzymanie zatrudnienia. Potwierdzają to dane dotyczące poziomu ich aktywności zawodowej, z których wynika, że zdecydowana większość osób dotkniętych niepełnosprawnością była bierna zawodowo (409 osób).
4245;
23,1%
234;
1,3%
13913;
75,6%
liczba osób niepełnosprawnych prawnie liczb osób niepełnosprawnych tylko biologicznie liczba pozostałych mieszkańców gminy
127;
2,8%
3023;
67,5%
1329;
29,7%
liczba osób niepełnosprawnych w wieku przedprodukcyjnym
liczba osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym
liczba osób niepełnosprawnych w wieku poprodukcyjnym
38 Dane szczegółowe na temat poziomu wykształcenia osób niepełnosprawnych z gminy oraz ich aktywności ekonomicznej przedstawiają poniższe wykresy.
Wykres 15. Osoby niepełnosprawne w wieku 13 lat i więcej w gminie według poziomu wykształcenia w 2002 roku
Wykres 16. Osoby niepełnosprawne w gminie według aktywności
ekonomicznej w 2002 roku
Źródło danych: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002.
Orzecznictwem o niepełnosprawności w odniesieniu do mieszkańców gminy Grodzisk Wielkopolski zajmuje się Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Grodzisku Wielkopolskim. Według jego danych, w latach 2018-2020 liczba wydanych mieszkańcom gminy orzeczeń o niepełnosprawności (dla dzieci do 16 roku życia) ulegała wahaniom (51 w 2017 r., 65 w 2018 r., 56 w 2019 r.), a liczba wydanych orzeczeń o stopniu niepełnosprawności (dla osób powyżej 16 roku życia) zwiększała się z roku na rok (z 475 w 2018 r. do 600 w 2019 r.). Dane szczegółowe w tym zakresie przedstawia poniższy wykres.
99; 2,2%
liczba osób aktywnych zawodowo pracujących liczba osób aktywnych zawodowo bezrobotnych liczba osób biernych zawodowo
nieustalony status na rynku pracy
39 Wykres 17. Mieszkańcy gminy zaliczeni przez PZON w Grodzisku Wielkopolskim do osób niepełnosprawnych i stopnia niepełnosprawności w latach 2018-2020
Źródło danych: Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Grodzisku Wielkopolskim.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Grodzisku Wielkopolskim obejmuje wsparciem część osób niepełnosprawnych, pomagając im tym samym wypełniać role społeczne i zawodowe. Ze stałych świadczeń opiekuńczych, tj. zasiłku pielęgnacyjnego, świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego, oraz z zasiłku dla opiekuna korzystają średnio rocznie 773 rodziny. W grupie tej znajduje się 306 osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, 300 osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności powstałym przed 16. rokiem życia i 170 dzieci do 16. roku życia. W 2018 roku z dodatkowych świadczeń pomocy społecznej z powodu niepełnosprawności skorzystało 179 rodzin liczących 349 osób, w 2019 roku – 178 rodzin z 343 osobami, a w 2020 roku 152 rodziny liczące 280 osób.