Bogodar Winid
1922–1996
2008, T. 40, ss. 217–232
BOGODAR WINID
1922–1996
Pro fe sor Bogo dar Wi nid uro dzi³ siê 25 maja 1922 r. w Brze zi nach, po wiat Rop czyce. W la tach 1945–1948 stu dio wa³ w Kra ko wie, na Uni wer sy te cie Ja giel loñ -skim, gdzie w 1947 r. uzy ska³ sto pieñ ma gi stra fi lo zo fii w za kre sie ge o gra fii na pod sta wie pra cy pt. Sa te li ty mia sta Kra ko wa oraz w Aka de mii Han d lo wej, gdzie w 1948 r. uzy ska³ tytu³ ma gi stra nauk ekono miczno -hand lo wych na pod sta wie pra cy pt. Ge o gra fia lo t ni cza œwia ta.
Dzia³al noœæ za wo do wa Pro fe so ra by³a zdo mi no wa na przez pra cê dyda k -tycz no-na u kow¹. Roz pocz¹³ j¹ w 1946 r. na Uni wer sy te cie Ja giel lo ñ skim, od 1948 r. do ko ñ ca swe go ¿y cia, czy li przez bli sko 50 lat pra co wa³ w Uni wer sy -te cie Wa r sza wskim. W 1963 r. uzy ska³ sto pieñ na uko wy do kto ra, na da ny przez Radê Na ukow¹ Wy dzia³u Nauk Przy rod ni czych Uni wer sy te tu Wroc³awskie go na pod sta wie roz pra wy Pol ski Przegl¹d Kar to gra ficz ny na tle œwia to we go czaso pi œmien nic twa geografi czno-kar tografi czne go. W 1971 r. uzy ska³ tytu³ na uko wy pro fe so ra nad zwy czaj ne go, a w 1989 r. tytu³ pro fe so ra zwy cza j ne go.
Rów no le gle z prac¹ w Uni wer sy te cie Wa r sza wskim Pro fe sor po dej mo -wa³ pra cê w in nych in sty tu cjach: w 1948 r. w G³ów nym Urzê dzie Pla no wa nia Prze strzen ne go w Wa r sza wie, w la tach 1953–1964 w In sty tu cie Ge o gra fii Pol skiej Aka de mii Nauk. W la tach 1964–1969 pra co wa³ jako na uczy ciel aka -de mi cki na Uni wer sy te cie im. Ha j le Sel la sje I w Ad dis Abe bie w Etio pii. W la tach 1980–1986 by³ do radc¹ na uko wym z ra mie nia ONZ w za kre sie ka r to gra fii w Biu rze Sta ty sty cz nym w Da kce, w Ban gla de szu, a w 1987 r. kon sul -tan tem kar to gra ficz nym UNFPA i UNDP przy spi sie lud no œci w Ade nie w Je me nie. Wyk³ada³ ta k ¿e na wie lu uni wer sy te tach za gra ni cz nych. Na Uni -wer sy te cie Wa r sza wskim pe³ni³ fun kcje kie ro w ni cze. W la tach 1962–1964 by³ pro dzie ka nem Wy dzia³u Bio lo gii i Nauk o Zie mi, a w la tach 1977–1981 pro dzie ka nem Wy dzia³u Ge o gra fii i Stu diów Re gio na l nych do spraw ba dañ na uko wych i wspó³pra cy z za gra nic¹. W la tach 1969–1977 by³ Kie ro w ni kiem Stu dium Afry kani stycz ne go a na stê p nie Dy re kto rem In sty tu tu Afry kani -stycz ne go, w la tach 1977–1980 Kie ro w ni kiem Ka te dry Ka r to gra fii, w la tach 1988–1991 Dy re kto rem In sty tu tu Kra jów Roz wi jaj¹cych siê Wy dzia³u Ge o -gra fii i Stu diów Re gio na l nych.
Pro fe sor dzia³a³ w wie lu to wa rzy stwach na uko wych, pia stuj¹c fun kcje w ich w³ad zach. Od pocz¹tku swo jej dzia³al no œci na uko wej by³ zwi¹zany z Po l skim To wa rzy stwem Geo gra fi cz nym, na stê p nie z To wa rzy stwem Przy -ja Ÿ ni Pol sko-A fryka ñ skiej. By³ cz³on kiem ko mi te tów na uko wych: Ko mi te tu Nauk Orien tali sty cz nych PAN, Ko mi te tu Ba dañ Mi gra cy j nych PAN, Ko mi -te tu ds. Na zew ni c twa Geo gra ficz ne go MNSzWiT (MEN) oraz Ko mi -te tu ds. Ka r to gra fii Ogó l nej przy Pre ze sie G³ów ne go Urzê du Ge o de zji i Ka r to gra fii. By³ cz³on kiem or ga ni za cji miê dzyna ro do wych: In ter na tio nal Car to grap hi cal As so cia tion, Eu ro pe an As so cia tion of De ve lo p ment, Tra i ning and Re se arch In sti tu te (EADI), In ter na tio nal Afri can In sti tu te oraz Miêdzynarodowej Unii Geograficznej.
Pro fe sor Bo go dar Wi nid otrzy ma³ li cz ne od zna cze nia, w tym Krzy¿ Ka wa le r ski Or de ru Od ro dze nia Pol ski (1973), Krzy¿ Ko man do r ski Or de ru Od -ro dze nia Pol ski (1996), Me dal Edu ka cji Na -ro do wej (1979), Z³ot¹ Od zna kê ZNP (1976), Od zna kê Ho no row¹ „Zas³u¿o ny Popu la ry za tor Wie dzy TWP” (1974).
Pro fe sor Bo go dar Wi nid zmar³ w Wa r sza wie 14 grud nia 1996 r. DZIA£AL NOŒÆ NA UKO WA
Zain tere so wa nia na uko we wyst¹pi³y u mnie doœæ wcze œ nie, bo ju¿ w okre -sie gi mna zja l nym. Du¿¹ rolê od gry wa³a tu taj at mo s fe ra do mo wa, g³ów nie wp³yw ojca1, któ ry po tra fi³ przez od po wied ni¹ li te ra tu rê i dys ku sjê nad ni¹ wzbu dziæ g³êb sze zain tere so wa nia do pe w nych dzie dzin na uki – prze de wszy -stkim hi sto rii i ge o gra fii. (...)
Pocz¹tko wy okres mo jej pra cy, to stu dio wa nie li te ra tu ry geo gra fi cz nej tak krajo wej, jak za gra ni cz nej i do tycz¹cej wszy stkich spe cja l no œci tej dys cy p li ny, z po³o¿e niem jed nak g³ów ne go na ci sku na za gad nie nia ge o gra fii fi zy cz -nej i tzw. antro poge o gra fii. (...).
Dru gi okres mo jej pra cy na uko wej trwaj¹cy do roku 1953, cha ra kte ryzu je sku pie nie siê nad ge o gra fi¹ eko no miczn¹, w zwi¹zku z czym poza stu dio wa -niem li te ra tu ry przed mio tu, za po zna jê siê grun to w nie z pod sta wo wy mi dla tej dzie dzi ny ma te ria³ami na uko wy mi, a wiêc wyda wni c twa mi sta ty sty czny mi, ma pa mi i at la sa mi go spo dar czy mi itp.
1 Prof. Walenty Winid, geograf, studiowa³ na Uniwersytecie Jagielloñskim, a nastêpnie na
Uniwersytecie Poznañskim, gdzie w 1925 r. uzyska³ stopieñ doktora filozofii w zakresie geografii. W latach 1927–1930 studiowa³ w Stanach Zjednoczonych, a w latach 1930–1931 w Wielkiej Brytanii. Po powrocie do kraju pracowa³ ponownie na Uniwersytecie Poznañskim i na tej uczelni w 1935 r. uzyska³ stopieñ doktora habilitowanego w zakresie antropogeografii. Od 1938 r. pracowa³ w Akademii Handlowej w Krakowie. W 1943 r. zosta³ aresztowany i wywieziony do obozu koncentracyjnego Auschwitz, w którym zmar³ 18 stycznia 1945 r. (Szaflarski J., 1946, s. 108).
Opano wa nie w pie r wszym okre sie pro ble ma ty ki ge o gra fii fi zy cz nej, a w na stê p nym ge o gra fii eko no mi cz nej po zwo li³o mi zaj¹æ siê ge o gra fi¹ re gio naln¹ œwia ta, któ rej mam za miar po œwiê ciæ siê w swej da l szej pra cy na -uko wej (...).
W kr¹g mo ich zain te re so wañ, w omó wio nych wy ¿ej okre sach, wcho dzi³a za wsze hi sto ria i or ga ni za cja ge o gra fii w Pol sce i na œwie cie.
Przy to czo ny wy ¿ej fra g ment ¿y cio ry su Pro fe so ra, na pi sa ne go w dru giej po³owie lat piê æ dzie si¹tych, uka zu je Jego wszech stron ne zain tere so wa nia pro ble ma tyk¹ ge o gra fii, ty po we dla ge o gra fów okre su miê dzy wo jen nego. Wa r to do daæ, ¿e ju¿ w la tach piê æ dzie si¹tych, wspó l nie z Le chem Ra ta j skim, opu b li ko wa³ Pod rê cz ny At las Œwia ta. W na stê p nych la tach jed nym z naj wa¿ nie j szych kie run ków dzia³al no œci na uko wej Pro fe so ra sta³a siê ka r to gra fia te -ma ty cz na.
W la tach sze œ æ dzie si¹tych i sie dem dzie si¹tych Pro fe sor za j mo wa³ siê prze -de wszy stkim ge o gra fi¹ re gio naln¹, zw³asz cza Afry ki i Ame ry ki £aci ñ skiej. Wa¿n¹ rolê ode gra³ w tym piê cio le t ni po byt w Etio pii (1964–1969) w cha ra kte rze wyk³ado w cy na Uni wer sy te cie im. Ha j le Sel la sie I w Ad dis Abe bie. Po po -wro cie do In sty tu tu Ge o gra fii UW Pro fe sor kon ty nu o wa³ kszta³ce nie m³odej ka dry, prze de wszy stkim osób zain tere so wa nych pro ble ma tyk¹ kra jów roz wi -jaj¹cych siê, nie ty l ko ge o gra fów, ale ta k ¿e przed sta wi cie li in nych dys cy p lin na uki, sku pio nych w utwo rzo nym w 1962 r. Stu dium Afry kani sty cz nym UW. Pro fe sor by³ kie ro w ni kiem tej jed no stki w la tach 1969–1975 i w tym cza sie prze pro wa dzi³ jej reor ga ni za cjê maj¹c¹ na celu: „roz sze rze nie dzia³al no œci dy da kty cz nej, za pocz¹tko wa nie ba dañ na uko wych oraz dzia³al no œci popu larno nau ko wej, stwo rze nie ram œcis³ej wspó³pra cy z in sty tu cja mi poza uniwe rsyte c -ki mi (na uko wy mi, han d lo wy mi i poli ty cz ny mi) oraz stwo rze nie mo ¿ li wo œci pro wa dze nia prac i wy ko ny wa nia us³ug dla tych in sty tu cji (Wi nid 1995, s. 86). W 1975 r. Stu dium Afry kani sty cz ne Uni wer sy te tu Wa r sza wskie go zo sta³o prze kszta³cone w In sty tut Afry kani sty cz ny i w³¹czo ne do Wy dzia³u Neo fi lo lo -gii. W ra mach Stu dium Afry kani stycz ne go dzia³a³o kie ro wa ne przez Pro fe so ra ogól no po l skie se mi na rium afry kani sty cz ne, gru puj¹ce pra co w ni ków nauko -wo-dy dakty cz nych z ucze l ni wa r sza wskich oraz z Gda ñ ska, Kra ko wa, Wroc³awia i Szcze ci na oraz ab so l wen tów Stu dium Afry kani stycz ne go i zna -nych pu b li cy stów. By³o to bar dzo wa ¿ ne fo rum wy mia ny my œli i do œwia d czeñ do tycz¹cych pro ble ma ty ki kra jów Afry ki i wspó³pra cy Pol ski z no wy mi par t -ne ra mi na tym kon ty -nen cie. Pro wa dzo -ne by³y ta k ¿e otwa r te se mi na ria, na któ re za pra sza no pol skich eks per tów wra caj¹cych z Afry ki.
W pie r wszych la tach dzia³al no œci Stu dium Afry kani stycz ne go wy da no pod kie row ni c twem Pro fe so ra At las Po dzia³u Admi ni stra cyjne go Afry ki, a w la tach 1973–1974 przy go to wa no pra cê nie zwy kle cenn¹ dla na uko w ców, stu den tów, dzien ni ka rzy i spe cja li stów wy je ¿ d¿aj¹cych do Afry ki: Afry ka w sta ty sty ce.
Prob le ma ty ka ba dañ in spi ro wa nych przez Pro fe so ra pro wa dzo nych w ra mach Stu dium, a na stê p nie In sty tu tu, by³a bar dzo sze ro ka, obe j mo wa³a za gad nie nia roz wo ju go spo dar cze go, spo³ecz no kul turo we, ge o gra fii, go spo dar ki prze strzen nej, hi sto rii. Wie le z tych ba dañ by³o kon tynu o wa nych w In sty tu cie Kra jów Roz wi jaj¹cych siê Wy dzia³u Ge o gra fii i Stu diów Re gio na l nych, nie któ re z te ma tów po zo staj¹ na dal w sfe rze zain te re so wañ pra co w ni -ków Wy dzia³u.
W dru giej po³owie lat sie dem dzie si¹tych Pro fe sor pro wa dzi³ ki l ka te ma tów ba da w czych w pro ble mach miê dzyre sor to wych i re so r to wych, do tycz¹cych nie ty l ko kra jów roz wi jaj¹cych siê. By³ kie ro w ni kiem te ma tu re sor to -we go PAN „Prze mia ny geo gra fi cz ne w Eu ro pie Za chod niej” (1972–1976), te ma tu w pro ble mie miê dzyre sor to wym SGGW „Su ro w ce ro l ni cze kra jów roz wi jaj¹cych siê” (1976–1978), te ma tu w pro ble mie re so r to wym SGPiS „Na uka i oœwia ta w kra jach roz wi jaj¹cych siê” (1977–1979) oraz te ma tu w pro -ble mie re so r to wym IMGW „At las hy dro logi cz ny Pol ski” (1978–1980).
W grud niu 1977 r., po œmie r ci prof. Le cha Ra ta j skie go, prof. Bo go dar Wi nid zo sta³ powo³any na fun kcjê Kie ro w ni ka Ka te dry Ka r to gra fii WGSR UW. Trzy le t ni okres dzia³al no œci Pro fe so ra jako Kie ro w ni ka Ka te dry Ka r to gra fii przed sta wi³ na stê puj¹co we wspo mnie niu pi sa nym po œmie r ci Pro -fe so ra, jego na stê pca prof. Wi ktor Gry go ren ko:
Wów czas g³ów nym kie run kiem Jego zain te re so wañ sta³a siê ka r to gra fia te ma ty cz na. Za pod sta wo we za da nie uwa ¿a³ opra co wa nie, we wspó³pra cy miê dzy naro do wej, ujed noli co ne go sy ste mu at la sów na ro do wych, re gio na l -nych i spe cja l -nych oraz map te ma ty cz -nych, uw z glêd niaj¹cego po trze by Pol ski i kra jów roz wi jaj¹cych siê oraz prze mia ny w nich za chodz¹ce w zwi¹zku z re wo lucj¹ nauko wo te ch niczn¹. Ciesz¹c siê du ¿ym au to ry te tem w ca³ym œro do wi sku kar to gra ficz nym, w sto sun ko wo kró t kim cza sie zna cz nie roz sze rzy³ za -kres dzia³al no œci na uko wej i pra kty cz nej oraz wspó³pra cê miê dzy na ro dow¹ Ka te dry Ka r to gra fii. Miê dzy in ny mi w kwie t niu 1979 r. zor ga ni zo wa³ miê dzy -na ro dow¹ kon fe ren cjê -na te mat „Rola czaso pi œmien nic twa karto grafi cz ne go w do bie re wo lu cji nauko wote chni cz nej” z oka zji 10le cia Pol skie go Prze gl¹du Karto grafi cz ne go z udzia³em re da kto rów z 10 kra jów Eu ro py i Ame ry -ki Pó³no c nej (Gry go ren ko, 1997, s. 64).
W la tach 1980–1986 pro fe sor wy je cha³ jako eks pert ONZ do Ban gla -de szu, gdzie pra co wa³ w krajo wym Biu rze Sta ty sty cz nym, za j muj¹c siê szko le niem sta ty sty ków i te ch ni ków karto gra fi cz nych, zbie ra niem ma te ria³ów spi so wych, opra co wy wa niem map te ma ty cz nych oraz stan dary zo -wa niem nazw geo gra fi cz nych. Zmo der ni zo -wa³ pra co w niê ka r to gra ficzn¹ w tej in sty tu cji. W 1987 r. by³ kon su l tan tem ONZ do spraw zwi¹za nych ze spi sem po wszech nym w Je me nie Po³ud nio wym. Pra cuj¹c w Cen tra l nej Or ga ni za cji Sta ty sty cz nej w Ade nie stwo rzy³ pra co w niê ka r to gra ficzn¹,
kie ro wa³ opra co wa niem kil ku dzie siê ciu map jed no stek spi so wych, kszta³ci³ pra co w ni ków.
Od 1988 roku Pro fe sor pra co wa³ w In sty tu cie Kra jów Roz wi jaj¹cych siê, dbaj¹c o roz wój ba dañ nad wszy stki mi re gio na mi kra jów roz wi jaj¹cych siê, pod trzy my wa nie ist niej¹cych i nawi¹zy wa nie no wych kon ta któw miê dzyna -ro do wych. Jak da w niej za chê ca³ m³od szych wspó³pra co w ni ków i stu den tów do wy ja z dów za gra ni cz nych, udzia³u w kon fe ren cjach i se mi na riach na uko -wych, orga ni zo wa nia wy praw ba da w czych i sta ¿y za gra ni cz nych. Za chê ca³ te¿ do popu la ry za cji wie dzy, na ma wiaj¹c wie lu pra co w ni ków IKR do pi sa -nia hase³ i ar ty ku³ów w wyda w ni c twach ency klope dy cz nych. Popu la ry za cja wie dzy geo gra fi cz nej by³a jedn¹ z li cz nych form dzia³al no œci Pro fe so ra. Od lat piê æ dzie si¹tych pi sy wa³ no ta t ki geo gra fi cz ne do „Po znaj Œwiat” (miê dzy in ny mi do dzia³u Œwiat w li cz bach), oraz has³a i ar ty ku³y do en cy klo pe dii, ta kich jak En cy klo pe dia Wspó³cze s na PWN i Wie l ka En cy klo pe dia Po w szech na PWN oraz do Ge o gra fii Po wszech nej PWN. By³ cz³on kiem ko mi te -tów re da kcy j nych wy da w nictw ency klope dy cz nych, miê dzy in ny mi Wie dzy Po wszech nej, wy daj¹cej w la tach sze œ æ dzie si¹tych se riê s³ow ni ków geo gra fi -cz nych œwia ta.
Pro fe sor za wsze in te re so wa³ siê no wy mi kie run ka mi i te ch ni ka mi ba dañ geo gra fi cz nych, na bie¿¹co œle dzi³ pu b li ka cje uka zuj¹ce siê w naj wa¿ nie j szych pe rio dy kach geo gra fi cz nych i karto gra fi cz nych wy da wa nych w ró ¿ -nych kra jach. Wa r to zwró ciæ uwa gê, ¿e jed ne z osta t nich Jego pu b li ka cji dotyczy³y GI S -u.
DZIA£ALNOŒÆ DYDAKTYCZNA
Przez piê æ dzie si¹t lat Pro fe sor Bo go dar Wi nid by³ na uczy cie lem aka de -mi c kim, pro wa dzi³ za jê cia z wie lu przed -mio tów: ge o gra fii re gio na l nej œwia ta, ge o gra fii go spo da r czej œwia ta, ge o gra fii eko no mi cz nej kra jów roz wi jaj¹cych siê, geo gra fi cz nych pro ble mów roz wo ju oraz roli œro do wi ska geo gra ficz ne go w po li ty ce roz wo jo wej. W okre sie pra cy w Ka te drze Ka r to gra fii pro wa dzi³ wyk³ady z ka r to gra fii te ma ty cz nej oraz ka r to gra fii i ge o gra fii kra jów roz wi -jaj¹cych siê. W osta t nich la tach swo jej dzia³al no œci dy da kty cz nej podj¹³ wyk³ady z ge o gra fii eko no mi cz nej Azji Po³ud nio wej i pro ble mów roz wo jo wych kra jów Trze cie go Œwia ta dla s³ucha czy pody plo mo we go Stu dium Wie dzy o Kra jach Roz wi jaj¹cych siê, pro wa dzo ne go w IKR oraz stu den tów spe cja li za cji ge o gra fia kra jów roz wi jaj¹cych siê. Przez wie le lat pro wa dzi³ se mi -na ria ma gi ste r skie i pod Jego kierunkiem powsta³o ponad 100 prac magisterskich.
Pro fe sor ini cjo wa³ nowe fo r my kszta³ce nia, prze de wszy stkim stu dia po -dyp lo mo we. Ju¿ na pocz¹tku lat sie dem dzie si¹tych pla no wa³ prze kszta³ce nie
pody plo mo we go Stu dium Afry kani stycz ne go w stu dium po œwiê co ne pro ble -mom wszy stkich kra jów roz wi jaj¹cych siê2.
Jed nym z naj wa¿ nie j szych kie run ków dzia³al no œci kie ro wa ne go przez Pro fe so ra Stu dium Afry kani stycz ne go by³ Ro cz ny Kurs Eks per tów, dla kan -dy da tów do pra cy w kra jach roz wi jaj¹cych siê, utwo rzo ny w 1971 r. Jak pisa³ Pro fe sor: Za da niem ku r su by³o przy go to wa nie spe cja li stów z ró ¿ nych dzie -dzin go spo dar ki do pra cy w kra jach Trze cie go Œwia ta. Na kurs przy j mo wa no oso by, któ re mia³y dyplom uko ñ cze nia stu diów wy ¿szych, by³y do bry mi fa chow ca mi i pra co wa³y w za wo dzie od po wia daj¹cym kie run ko wi uko ñ czo nych stu diów. Na kurs kan dy da ci byli kie ro wa ni przez od po wied nie re so r ty za po œred -ni c twem PHZ „Pol se r vi ce” (…). Na pie r wszy kurs w 1971 r. przy jê to 304 s³ucha czy. Od by wa³y siê rów nie¿ eg za mi ny jê zy ko we dla eks per tów spo za ku -r su. Dla po t-rzeb ku -r su wy da no ponad 20 pod -rê cz ni ków” (Wi nid, 1995 s. 87–88).
Pro fe sor pro wa dzi³ ta k ¿e dzia³al noœæ dy da ktyczn¹ na uni wer sy te tach za -gra ni cz nych, jak ju¿ wspo mnia no w la tach 1964–1969 wyk³ada³ ge o -gra fiê na Uni wer sy te cie Ha j le Sel la sie I w Ad dis Abe bie. W roku 1958 by³ pro fe so rem wi zy tuj¹cym (vi si ting pro fes sor) w Los An ge les, a w roku 1959/1960 w Ka l ku cie. W la tach 1959–1979 wyk³ada³ na 27 uni wer sy te tach w kra jach eu ro pe j -skich, Sta nach Zjed no czo nych Ame ry ki, Ka na dzie, Egi pcie, Ja po nii.
Pro fe sor wie le cza su, ene r gii i uwa gi po œwiê ca³ kszta³ce niu m³odej ka dry. By³ pro mo to rem w 5 prze wo dach do kto r skich i wa r to pod kre œliæ, ¿e te ma ty ka 4 z tych prac do ty czy³a Ame ry ki £aci ñ skiej, a 1 – Hi sz pa nii. Przy go -to wa³ ki l ka na œcie re cen zji w prze wo dach do k-to r skich i habi lita cy j nych, ki l ka opi nii do wnio sków o na da nie tytu³u na uko we go pro fe so ra. Swoj¹ rad¹, po moc¹ a ta k ¿e info r ma cja mi bib lio grafi czny mi i w³as nym ksiê go z bio rem Pro -fe sor s³u¿y³ nie ty l ko swo im do kto ran tom, ale wszy stkim, któ rzy siê do nie go zg³asza li, czê sto kie ro wa ni przez Jego wspó³pra co w ni ków, któ rzy do sko na le wie dzie li, ¿e na po moc i ¿y cz li woœæ Profesora mo¿na zawsze liczyæ.
DZIA£AL NOŒÆ ORGA NIZA CY J NA
W pa miê ci wie lu osób Pro fe sor Bo go dar Wi nid za pi sa³ siê prze de wszy stkim jako or ga ni za tor dzia³al no œci na uko wej. Ju¿ w okre sie stu diów na Uni -wer sy te cie Ja giel lo ñ skim dwu kro t nie, w la tach 1945–1946 i 1947–1948 by³ pre ze sem Ko³a Ge o gra fów Ucz niów UJ (Ha j du kie wicz, Ja ku biec, 1999, s. 154). Z Jego ini cja ty wy i dziê ki Jego zaan ga ¿o wa niu po wsta³o ki l ka jed no -stek Uni wer sy te tu Wa r sza wskie go. Jego dzia³al noœæ wy war³a ta k ¿e g³êbo ki
2 Ten po mys³ Pro fe so ra zrea li zo wa no do pie ro na Wy dzia le Ge o gra fii i Stu diów Re gio na l nych,
tworz¹c pocz¹tko wo Po dyp lo mo we Stu dium Spe cja li stów dla Kra jów Roz wi jaj¹cych siê, a od roku 1990 Po dyp lo mo we Stu dium Wie dzy o Kra jach Roz wi jaj¹cych siê.
wp³yw na In sty tut Ge o gra fii Pol skiej Aka de mii Nauk, w któ rym pra co wa³ w la tach 1953–1964, bêd¹c se kre ta rzem na uko wym In sty tu tu (1953–1959 oraz 1963–1965), kie ro w ni kiem Dzia³u Do ku men ta cji Na uko wej (1953–1956), kie ro w ni kiem Pra co w ni Ge o gra fii Re gio na l nej Œwia ta (1956–1964) (Ro œ ci sze wski 1998).
Od pocz¹tku pra cy w Uni wer sy te cie Wa r sza wskim, pocz¹tko wo w Za -k³ad zie Antro poge o gra fii, w³¹czy³ siê w pra ce zwi¹zane z or ga ni zacj¹ In sty tu tu Geo gra ficz ne go, prze de wszy stkim od bu dow¹ przy dzie lo ne go tej jed no st ce Pa³acu Uruski chCze twerty ñ skich przy Kra ko wskim Przed mie œciu 30. W la -tach 1954–1964 by³ kie ro w ni kiem Ka te dry Ge o gra fii Re gio na l nej, w któ rej zor ga ni zo wa³ Pra co w niê Kra jów Ame ry ki £aci ñ skiej, Pra co w niê Afry ki i Pra co w niê Foto inter pre ta cji. Pro fe sor by³ kie ro w ni kiem Pra co w ni Foto inter pre ta cji w la tach 1963–1964 oraz w la tach 1969–1973. Utwo rzy³ cza so pi s mo „Foto -inter pre ta cja w Ge o gra fii” i do 1965 r. by³ jego na cze l nym re da kto rem3.
Pro fe sor Bo go dar Wi nid ni g dy fo r ma l nie nie kie ro wa³ Pra co w ni¹ Ame ry ki £aci ñ skiej, ale jego wk³ad w roz wój ba dañ nad tym re gio nem œwia ta pro wa dzo nych w In sty tu cie Ge o gra fii Uni wer sy te tu Wa r sza wskie go, a na stê p nie na Wy dzia le Ge o gra fii i Stu diów Re gio na l nych by³ bar dzo du¿y. Pro fe sor by³ pro mo -to rem prac do k-to r skich osób za tru d nio nych w Pra co w ni Ame ry ki £aci ñ skiej, opie ku nem wie lu prac ma gi ste r skich do tycz¹cych pro ble ma ty ki laty noame -ryka ñ skiej, kon su l tan tem w wie lu pro je ktach ba da w czych rea li zo wa nych w Pra co w ni. By³ ucze st ni kiem I Meksy kañsko Pol skie go Sym po zjum Geo gra -ficz ne go (zor gani zowa ne go w To lu ce, sto li cy sta nu Me ksyk, w 1977 r.), któ re roz po czê³o trwaj¹c¹ do dzi siaj wspó³pra cê miê dzy ge o gra fa mi z Uni wer sy te tu Wa r sza wskie go i Auto nomi cz ne go Uni wer sy te tu sta nu Me ksyk. W 1991 r., w cza sie gdy by³ Dy re kto rem IKR, Pra co w nia zo sta³a pod nie sio na do ran gi Zak³adu, w ten spo sób po wsta³ Zak³ad Ba dañ Re gio na l nych Ame ry ki £aci ñ -skiej.
Po po wsta niu In sty tu tu Geo gra ficz ne go UW w 1950/1951 r. (fo r ma l nie w 1952 r.), Pro fe so ro wi po wie rzo no opie kê nad bi b lio tek¹ in sty tu tow¹, a w rze czy wistoœci jej zorgani zo wa nie. Po powo³aniu w 1953 r. In sty tu tu Geo -gra fii PAN, któ ry zlo kali zo wa no w gma chu przy Kra ko wskim Przed mie œciu 30 i prze jê ciu ksiê go z bio ru Pol skie go To wa rzy stwa Geo gra ficz ne go oby d wie bi b lio te ki sta no wi³y wspóln¹ jed no stkê or ga ni za cyjn¹. Jak pisa³ prof. Ma r cin Ro œci sze wski: Na spe cjaln¹ uwa gê zas³ugu je dzia³al noœæ prof. Bo go da ra Wi -ni da w za kre sie kszta³to wa -nia dzia³al no œci po³¹czo nych Bi b lio tek IG PAN i IG UW. Jego ini cja ty wom za wdziê czaæ na le ¿y, i¿ Bi b lio te ka ta sta³a siê jedn¹ z naj wiê kszych i naj le piej za opa trzo nych jed no stek geo gra fi cz nych w Eu ro
-3 Cza so pi s mo „Foto inter pre ta cja w Ge o gra fii”, uka zuj¹ce siê od 1993 r. jako „Tele de te k cja
w Ge o gra fii” jest wy da wa ne przez Pol skie To wa rzy stwo Geo gra fi cz ne, a œci œlej dzia³aj¹cy w nim Klub Teledetekcji Œrodowiska.
pie. By³ ta k ¿e wspó³ini cja to rem oraz kie ro w ni kiem wy daw ni c twa Bi b lio gra fia Ge o gra fii Pol skiej (Ro œci sze wski, 1998, s. 133). Wa r to pod kre œliæ, ¿e Pro fe -sor mia³ swój oso bi sty udzia³ w za opa try wa niu bi b lio te ki w cen ne na by t ki, prze de wszy stkim dziê ki swo im roz leg³ym kon ta ktom za gra ni cz nym. Zwy -czaj prze ka zy wa nia do bi b lio te ki ksi¹¿ek i cza so pism oraz map i at la sów przy wo ¿o nych z wy ja z dów za gra ni cz nych oraz po da ro wa nych przez od wie -dzaj¹cych go œci za gra ni cz nych za szcze pi³ Pro fe sor wie lu swo im ucz niom. Z ini cja ty wy Pro fe so ra po wsta³, pocz¹tko wo w ra mach Ka te dry Ge o gra fii Re gio na l nej, du¿y zbiór prze Ÿro czy (licz¹cy ki l ka dzie si¹t ty siê cy sztuk), sta no wi¹cy przez wie le ko le j nych lat nie oce nion¹ po moc dy da ktyczn¹, zw³asz cza do za jêæ z ge o gra fii re gio na l nej œwia ta. W 1971 r. zbiór prze Ÿro czy prze -ka za no bi b lio te ce (Bie gaj³o S. i inni, 1974, s. 53–54).
Ol brzy mie s¹ ta k ¿e zas³ugi Pro fe so ra w two rze niu bi b lio te ki Stu dium Afry kani stycz ne go. Bi b lio te ka Stu dium Afry kani stycz ne go UW zo sta³a utwo rzo na w 1962 r. Pra wie 80% zgro ma dzo nych przez bi b lio te kê dru ków zwa r -tych i semi na ry j nych po cho dzi z wy mia ny, któr¹ pro wa dzo no z przesz³o 600 kon tra hen ta mi: 295 z Afry ki, 264 z Eu ro py, 79 z Ame ry ki Pó³no c nej, 27 z Azji oraz 2 z Ame ry ki Po³ud nio wej. Kon ta kty dzia³u wy mia ny bi b lio te ki by³y opa r -te na wy mia nie „Afri ca na Bul le tin”, „Przegl¹du In fo r ma cji o Afry ce”, se rii pro ble mo wej, se rii info rma cy j nej o kra jach Afry ki (Wi nid, 1995, s. 88–89).
W kie ro wa nym przez Pro fe so ra Stu dium Afry kani sty cz nym i na stê p nie In sty tu cie Afry kani sty cz nym dzia³a³a rów nie¿ se k cja wy da w nictw, za j mu j¹ca siê pro wa dze niem dzia³al no œci edy to r skiej do tycz¹cej pro ble mów Afry -ki. Wy da wa no cza so pi s ma, in for ma to ry re gio na l ne, pra ce mono gra fi cz ne oraz wie le skry p tów, w tym rów nie¿ skry p ty prze zna czo ne dla s³ucha czy Kursu „Polservice’u”.
Naj wa¿ nie j szym wyda w ni c twem pe rio dy cz nym jest powo³any w 1962 r. Afri ca na Bul le tin, pi s mo o œwia to wym za siê gu i wielo dyscy plina r nym pro fi lu te ma ty cz nym. Pro fe sor by³ re da kto rem na cze l nym „Afri ca na Bul le tin” w la -tach 1969–1996 r. i bar dzo an ga ¿o wa³ siê w pra ce zwi¹zane z wy da wa niem ko le j nych to mów. Wy da ny w 1998 r. tom „Afri ca na Bul le tin” ko le gium re da -kcy j ne za de dy ko wa³o Pro fe so ro wi (Ste fa ñ ski, 1998).
Pro fe sor po œwiê ca³ wie le uwa gi dzia³al no œci je sz cze jed nej pla ców ki Stu dium Afry kani stycz ne go, Oœro d ka In fo r ma cji o Afry ce, przy³¹czo ne go do Stu -dium w 1972 r. Dzia³al noœæ Oœro d ka by³a ukie run ko wa na prze de wszy stkim na two rze nie i aktu ali zo wa nie za so bu info rma cyj ne go o Afry ce. Opra co wy wa no bi b lio gra fiê pu b li ka cji na uko wych au to rów pol skich, wy da nych w kra ju w la -tach 1960–1977, do tycz¹cych pro ble ma ty ki afry ka ñ skiej (Wi nid 1995, s. 90).
Pro fe sor dzia³a³ bar dzo akty w nie w Pol skim To wa rzy stwie Geo gra fi cz nym, któ re go cz³on kiem zo sta³ w 1948 r. W la tach 1949–1952 by³ skar b ni kiem w Zarz¹dzie G³ów nym, w 1960 r. prze wod nicz¹cym Od dzia³u Wa r szaw -skie go, a w la tach 1979–1980 prze wod nicz¹cym Zarz¹du G³ów ne go PTG.
W 1968 r. otrzy ma³ Z³ot¹ Od zna kê PTG. Od 1962 do 1996 r. by³ cz³on kiem i Pre ze sem To wa rzy stwa Przy ja Ÿ ni Pol sko-A fryka ñ skiej.
Pro fe sor by³ jed nym z naj bar dziej zaan ga ¿o wa nych we wspó³pra cê miê -dzy na ro dow¹ pol skich ge o gra fów. Dzia³a³ akty w nie w Miê -dzy naro do wej Unii Geo gra fi cz nej oraz Miê dzy naro do wej Aso cja cji Kar to gra ficz nej. W la tach 1953–1990 by³ cz³on kiem Ko mi te tu Nauk Geo gra fi cz nych PAN, a w la -tach 1952–1980 cz³on kiem Na ro do we go Ko mi te tu ds. Miê dzy naro do wej Unii Geo gra fi cz nej, by³ cz³on kiem ko mi sji MUG, bra³ udzia³ w ki l ku Miê -dzyna ro do wych Kon gre sach Geo gra fi cz nych (w Rio de Ja ne i ro w 1956 r., w Szto k ho l mie w 1960 r., w Lon dy nie w 1964 r., w Mo sk wie w 1976 r., w To kio w 1980 r.). W la tach 1956–1995 by³ cz³on kiem Ko mi sji At la sów Na ro do -wych Miê dzy naro do wej Aso cja cji Kar to gra ficz nej, a w la tach 1979–1980 prze wod nicz¹cym Ko mi te tu Orga niza cyj ne go XI Kon fe ren cji Te ch ni cz nej Miê dzy naro do wej Aso cja cji Kar to gra ficz nej. By³ te¿ cz³on kiem ko mi te tów re da kcy j nych „Pro gress in Car to gra p hy” (1976–1984) oraz se rii kar to gra ficz -nej kwa rta l ni ka „Geo jo u r nal” (1978–1990).
Za gra ni cz ne kon ta kty Pro fe so ra z kilku dzie siê cio ma uni wer syte ta mi i pla ców ka mi ba da w czy mi w wie lu kra jach œwia ta sta no wi³y te¿ trudn¹ do prze ce nie nia po moc dla ki l ku po ko leñ pol skich ge o gra fów i afry ka ni stów. Zw³asz cza w tych la tach, kie dy wy ja z dy za gra ni cz ne na sta ¿e, sty pen dia czy kon tra kty by³y sto sun ko wo rza d kie, Pro fe sor sta ra³ siê za pe w niæ „swo im m³od szym ko le gom”, jak zwyk³ by³ przed sta wiaæ nas w li stach po le caj¹cych, opie kê i ¿y cz li woœæ za gra ni cz nych na uko w ców.
OPRA CO WA NIA BIO GRA FI CZ NE I INNE ZRÓD£A
Przy opra co wy wa niu po wy ¿sze go te kstu ko rzy sta³am prze de wszy stkim z ma te ria³ów udo stê p nio nych przez Ma³¿on kê Pro fe so ra, dr hab. Ja d wi gê Wi ni dow¹ – by³y to ¿y cio -ry sy i wy ka zy pu b li ka cji przy go to wa ne przez Pro fe so ra.
Ba r t ni cki A., 1997, To by³ pra wdzi wy Pro fe sor, Afry ka, Biu le tyn Pol skie go To wa rzy -stwa Afry kani stycz ne go, nr 5, s. 5-8.
Ba r t ni cki A., 1998, The re was a Gre at Pro fes sor, Afri ca na Bul le tin 46, s. 11-14. Bie gaj³o S., Bo na se wicz A., Otok S., Win do wa J., 1974, Zak³ad Ge o gra fii Re gio na l nej
i Po li ty cz nej w la tach 1951/5271/72, Pra ce i Stu dia IG UW, 19, Uni we r sy tet Wa r
-sza wski, Wa r -sza wa, s. 53-66.
Bo na se wicz A., 1997, Bo go dar Wi nid 1922-1996, Cza so pi s mo Geo gra fi cz ne, t. 68, z. 2, s. 251-252.
Do bro czy ñ ski M., 1998, Evo lu tion of In ter na tio nal In te gra tion in Afri ca, Afri ca na Bul -le tin 46, s. 15-22.
Dzie r ¿ykraj Ro ga l ski T., 1992, Pro fe sor Bo go dar Wi nid [w:] Chan ging Fa ces of De ve lo -ping Co un tries, Uni ve r si ty of Wa r saw, Fa cu l ty of Ge o gra p hy and Re gio nal Stu dies, Wa r sza wa, s. 5-8 (tom po œwiê co ny jubi le u szo wi 70-le cia prof. Bo go da ra Wi ni da oraz 30le ciu jed no stek stu diów afry kani sty cz nych na Uni wer sy te cie Wa r sza wskim: Cen trum Stu diów Afry kani sty cz nych, In sty tu to wi Afry kani stycz ne mu, In -sty tu to wi Kra jów Roz wi jaj¹cych siê).
Ga zi cka Do ro ta, 1994, Wy bra ne pu b li ka cje pra co w ni ków In sty tu tu Ge o gra fii i Prze
-strzen ne go Zago spoda ro wa nia Pol skiej Aka de mii Nauk wy da ne w la tach 1953-1993, Do ku men ta cja Geo gra fi cz na, z. 5-6 (su p le ment), Wa r sza wa, 69 s.
Gry go ren ko W., 1997, Bo go dar Wi nid 1922-1996, Pol ski Przegl¹d Kar to gra ficz ny, t. 29, nr 1, s. 63-65.
Ha j du kie wicz M., Ja ku biec A., 1999, Ko³o Ge o gra fów Uni wer sy te tu Ja giel loñ skie go
1881-1999, w: Dzie je Ka te dry i In sty tu tu Ge o gra fii Uni wer sy te tu Ja giel loñ skie go
18491999, red. B. Ko r tus, A. Ja c ko wski, K. Krze mieñ, In sty tut Ge o gra fii Uni wer -sy te tu Ja giel loñ skie go, Kra ków, s. 127-162.
Kan to wicz E. (red.) 2004, 50 lat Zak³adu Ge o gra fii Re gio na l nej w Uni wer sy te cie Wa r
-sza wskim, Pra ce i Stu dia Geo gra fi cz ne, t. 34, WGSR UW, Wa r -sza wa, 186 s.
Koz³owska -Sz czê s na T., 1994, In sty tut Ge o gra fii i Prze strzen ne go Zago spoda ro wa nia
Pol skiej Aka de mii Nauk. Czter dzie œci lat dzia³al no œci 1953-1993, Do ku men ta cja
Geo gra fi cz na z. 5-6, Wa r sza wa, 137 s. + za³¹czni ki.
Mi ku l ski Z. (red.) 1995, Dzie je Stu diów Geo gra fi cz nych w Uni wer sy te cie Wa r sza wskim
1918-1993, Pra ce i Stu dia Geo gra fi cz ne, t. 16, WGSR UW, Wa r sza wa, 174 s.
Ostro wski J., 1997, Pu b li ka cje pro fe so ra Bo go da ra Wi ni da z za kre su ka r to gra fii i GIS, Pol ski Przegl¹d Kar to gra ficz ny, t. 29, nr 1, s. 65-67.
Ostro wski J., 2007, Ma³o zna ne ini cja ty wy i pla ny pro fe so ra Bo go da ra Wi ni da w dzie
-dzi nie ka r to gra fii (w -dzie si¹t¹ ro cz ni cê œmie r ci), Pol ski Przegl¹d Kar to gra ficz ny,
39 nr 1, s. 58-62.
Plit F., 1997, Wspo mnie nie, Afry ka, Biu le tyn Pol skie go To wa rzy stwa Afry kani stycz ne -go, nr 5, s. 8-10.
Plit F., 1999, Wspo mnie nie o Pro fe so rze Bo go da rze Wi ni dzie, Afry ka, Azja, Ame ry ka £aci ñ ska, t. 75, s. 165.
Ro œci sze wski M., 1998, Bo go dar Wi nid 1922-1996, Przegl¹d Geo gra fi cz ny, t. 70, z. 1-2, s. 133-135.
Ste fa ñ ski B., 1998, Let ter from Edi tor, Afri ca na Bul le tin 46, s. 5-7.
Sza fla r ski J., 1946, Wa len ty Wi nid (1894-1945), Przegl¹d Geo gra fi cz ny, t. 19, 1939-1945, s. 108-109.
WY BRA NE PU B LI KA CJE BO GO DA RA WI NI DA Ka r to gra fia i GIS
1963, Ka r to gra fia eko no mi cz na. Me to dy opra co wa nia map go spo da r czych, Wa r sza wa 1960, PPWK, 250 s.; wy da nie 2 po pra wio ne i uzu pe³nio ne, Wa r sza wa, PPWK, 274 s. (wspó l nie z Le chem Ra ta j skim).
1964,Uzu pe³nie nie bi b lio gra fii prac Eu ge niu sza Ro me ra wy ko na nej przez F. Uho r cza
-ka i J. W¹so wi cza, za mie sz czo nej w ksi¹¿ce „Wy bór prac Eu ge niu sza Ro me ra” t. 1,
[w:] Cza so pi s mo Geo gra fi cz ne, t. 35, z. 1, s. 119-126.
1964, At la ses and se rial maps in Afri ca, Afri ca na Bul le tin, no. 1, s. 135-148.
1964, „Pol ski Przegl¹d Kar to gra ficz ny” (1923-1934), Cza so pi s mo Geo gra fi cz ne, t. 35, z. 1, s. 5-20.
1971, „Pol ski Przegl¹d Kar to gra ficz ny” Eu ge niu sza Ro me ra (19231934), Pol ski Prze -gl¹d Kar to gra ficz ny, t. 3, nr 4, s. 151-156.
1975, Pro ble my zin tensy fiko wa nia prac pol skich ka r to gra fów w kra jach roz wi jaj¹cych
siê [w:] Per spe kty wy roz wo ju pol skiej ka r to gra fii. „Ma te ria³y Ogól no po l skiej
Kon fe ren cji Kar to gra ficz nej”, t. 4, Wa r sza wa, s. 111-117.
1976, Uwa gi na te mat afry ka ñ skich at la sów na ro do wych [w:] Pro ble my at la sów na ro -do wych i re gio na l nych. „Ma te ria³y Ogól no po l skiej Kon fe ren cji Kar to gra ficz nej”, t. 3, Wroc³aw- Wa r sza wa, s. 31-35.
1978, Pro ble my ka r to gra fii spo³eczno go spoda r czej w kra jach afry ka ñ skich [w:] Pro -ble my map spo³eczno -go spoda r czych. „Ma te ria³y Ogól no po l skiej Kon fe ren cji Kar to gra ficz nej”, t. 6, Wa r sza wa, s. 73-77.
1979, Cza so pi s ma kar to gra ficz ne a wspó³pra ca miê dzy naro do wa w ka r to gra fii, Pol ski Przegl¹d Kar to gra ficz ny, t. 11, nr 4, s. 146-148.
1980, Ka te dra Ka r to gra fii Uni wer sy te tu Wa r sza wskie go w la tach 19761980 i w per
spe kty wie [w:] Stan i per spe kty wy roz wo ju pol skiej ka r to gra fii. „Ma te ria³y Ogól
-no po l skiej Kon fe ren cji Kar to gra ficz nej”, t. 7, Wa r sza wa, s. 96-100.
1981, Ka r to gra fia te ma ty cz na na us³ugach pla no wa nia prze strzen ne go. Ze szy ty Na -uko we Aka de mii Górni czo- Hut ni czej im. S. Sta szi ca Nr 780, Ge o de zja, z. 63, s. 183-186.
1989, 10 re marks from ex pe rien ces of „na tio nal” at la ses use in de ve lo ping co un tries [w:] In ter na tio nal Car to grap hi cal As so cia tion – Com mis sion on Na tio nal At la ses. Pa pers pre sen ted at the first me e ting of Com mis sion, Sto c k holm/Ki ru na, Swe den, March11-15, 1 s. nlb.
1991, Re marks on the sub ject of na tio nal at la ses for de ve lo ping co un tries. [w:] Map ping the Na tions. ICA/ACI 15th Con fe ren ce and 9th Ge ne ral As se m b ly, Bou r ne mo uth, UK Pro ce e dings, Vol. 1, s. 130-135.
1993, Pol ski GIS i Na tio nal Ge o da ta Po li cy – Fo rum USA 1993 [w:] VIII Szko³a Kar to -gra ficz na. Baza da nych w kar to -gra ficz nym sy ste mie info rma ty cz nym. Wroc³aw 18-20.11, s. 56-59.
1994, Pro ble my GI S -u na œwie cie i w Pol sce [w:] Kon fe ren cja Nauko wo-Te chni cz na „Foto grame try cz na mapa nu me ry cz na mia sta”. Wa r sza wa 24-26 luty, s. 50-58. 1994, GIS – Tele de te k cja – Pol ski Ko mi tet GEODATY – GEOBAZY. Foto inter pre ta cja
w Ge o gra fii 24, s. 11-17.
1996, Po sie dze nie Ko mi sji At la sów Na ro do wych i Re gio na l nych MAK w Pra dze. Pol ski Przegl¹d Kar to gra ficz ny, t. 28, s. 281.
Ge o gra fia kra jów roz wi jaj¹cych siê
1960, Za rys ge o gra fii In dii [w:] Spo³eczno eko nomi cz ne pro ble my In dii. Wy bór te ks -tów, Wa r sza wa PWG, s. 275-293.
1967, Pro blem of towns: pat terns in de ve lo ping co un tries, Pro fes sio nal Ge o gra p her, vol. 19, nr 1, s. 15-16.
1967, Ce j lon [w:] Ge o gra fia Po wszech na, tom IV, PWN, Wa r sza wa, s. 321-326. 1975, Et hio pia, [w:] Es sa ys on World ur ba ni za tion, Phil lip and Son., s. 390-392. 1975, Mia sta w Etio pii, Ge o gra fia w Szko le, nr 3, s. 16-21.
1976, Ad dis Abe ba – mie r nik nie do roz wo ju Etio pii, Pra ce i Stu dia IG UW, z. 20, s. 91-95.
1977, Die Pro ble me der re gio na l ne En twi c klung Äthio piens im kai se r li chen Ze i tra um [w:] In Me mo riam fûr Prof. Maas, Bra un s chwe ig, s. 59-76.
1980, Pro ble my roz wo ju re gio nal ne go Etio pii, Stu dia i Ma te ria³y In sty tu tu Ro l ni c twa Tro pika l ne go, Wy ¿sza Szko³a Ro l ni cza, Kra ków, s. 12.
1981, Com ments on the De ve lo p ment of the Awash Val ley [w:] Ri ver Ba sin Plan ning, Wi ley and Sons, New York, s. 147-167.
Va ria
1951, Bi b lio gra fia prac i ar ty ku³ów W. Na³ko wskie go, Ge o gra fia w Szko le nr 3, s. 134-139.
1956, Zas³ugi prof. Ed war da Sten za dla ge o gra fii re gio na l nej, Przegl¹d Geo fi zy cz ny, z. 3-4, s. 167-169.
1959, Bi b lio gra fia Ge o gra fii Pol skiej 1936-1944, Oprac. Sta nis³aw Le sz czy cki, Ja ni na Pia se cka, Bo go dar Wi nid, In sty tut Ge o gra fii PAN, Wa r sza wa PWN, 315 s. 1956, Bi b lio gra fia Ge o gra fii Pol skiej 19451951, Oprac. Sta nis³aw Le sz czy cki, Bo go
-dar Wi nid, In sty tut Ge o gra fii PAN, Wa r sza wa PWN, 219 s.
1957, Bi b lio gra fia Ge o gra fii Pol skiej 1952-1953, Oprac. Sta nis³aw Le sz czy cki, Ja ni na Pia se cka, Ha li na Tuszy ñska- Rê ka wek, Bo go dar Wi nid, In sty tut Ge o gra fii PAN, Wa r sza wa PWN, 99 s.
1957, Bi b lio gra fia Ge o gra fii Pol skiej 1954, Oprac. Sta nis³aw Le sz czy cki, Ha li na Tuszy ñska- Rê ka wek, Bo go dar Wi nid, In sty tut Ge o gra fii PAN, Wa r sza wa PWN, 67 s.
1961, O sy tu a cji w ucze l nia nych wyda w ni c twach geo gra fi cz nych w Pol sce, ¯ycie
Szko³y Wy ¿szej R. 9, nr 10, s. 57-65.
1961, O po trze bie ba dañ nad ilo œci¹ Po la ków za gra nic¹, Pro ble my Po lo nii Za gra ni cz -nej, Wa r sza wa, t. 2, s. 184-195.
1965, Ap p lied Geo gra p hi cal Stu dies in Et hio pia, Et hio pian Geo gra p hi cal Jo u r nal, vol. III, nr 2, s. 55-61.
1968, Ap p lied geo gra p hi cal work on the UN Eco no mic Com mis sion for Afri ca, Col lo -que In ter na tio nal de Géographie Appliquée, LiPge s. 371-376 .
1974, Sto sun ki za gra ni cz ne In sty tu tu Ge o gra fii Uni wer sy te tu Wa r sza wskie go, Pra ce i Stu dia IG UW, z. 21, Wa r sza wa, s. 119-122.
1977, Po lish Afri can studies: achie ve ments and per spe c ti ves, Afri ca na Bul le tin 25, War -sza wa, s. 7-12.
1977, Re marks on the Tra i ning of Vil la ge Wor kers in Et hio pia in the ye ars 1961-1970, Con fe ren ce Do cu ment no. 11 – In ter na tio nal Wor ks hop Vien na – UNICEF, ss.7.
1978, Edu ca tio nal co o pe ra tion of the so cia list co un tries with Afri ca, Stu dies on De ve lo -ping Co un tries, Afri can Con gress of So cia list Co un tries, Bu da pest, s. 131-135. 1979, Sto sun ki Pol ski z Afryk¹ [w:] Afry ka, KAW, Wa r sza wa, s. 274-280.
1979, Dzia³al noœæ Pol skie go To wa rzy stwa Geo gra ficz ne go, Na uka Pol ska, z. 8, s. 57-71. 1977–1980, Edu ca tio nal and Man po wer Stra te gy in Afri ca [w:] Sbo r nik ku aka de mi ka
Ka me no wa, So fia.
1980, Rola OJA w wa l ce z impe ria li z mem i neoko lonia li z mem w Afry ce, Uni we r sy tet Wa r sza wski, Wa r sza wa, s. 171-183.
1995, Stu dium Afry kani sty cz ne (1962-1975) i In sty tut Afry kani sty cz ny (1975-77) [w:] „Dzie je stu diów geo gra fi cz nych w Uni wer sy te cie Wa r sza wskim 19181993”, Pra -ce i Stu dia Geo gra fi cz ne, t. 16, Wa r sza wa, s. 85-94.
1999, Pro fe sor Eu ge niusz Ro mer – ja kie go zna³em [w:] D. Jê drze j czyk, W. Wilk, Eu ge
-niusz Ro mer jako ge o graf spo³eczno -go spoda r czy, WGSR UW, Wa r sza wa, s. 16-18.
Sum ma ry
Bo go dar Wi nid was born in Brze zi ny on 25 May 1922. In 1945-1948 he stu died ge o gra p hy at the Ja giel lo nian Uni ve r si ty and eco no my at the Aca de my of Com me r ce in Cra cow. His pro fes sio nal ac ti vi ty had be gun in 1946 at the Ja giel lo nian Uni ve r si ty but sin ce 1948 he wor ked at the Wa r saw Uni ve r si ty. He was ap po in ted a De pu ty Dean of the Fa cu l ty of Bio lo gy and Earth Scien ces (1962–1964) and a De pu ty Dean of the Fa cu l ty of Ge o gra p hy and Re gio nal Stu dies (1977–1981). He was also the Di re c tor of the Cen ter of Afri can Stu dies, Afri can In sti tu te (1969–1977), Di re c tor of the Cha ir of Car to gra p hy (1977–1980) and the Di re c tor of the In sti tu te of De ve lo ping Co un tries.
The main fields of in te rest were re se arch con ne c ted with re gio nal ge o gra p hy, car to gra p hy and GIS. In 1963 he re ce i ved the de gree of a Phi lo so p hy Do ctor, ba sed on his dis se r ta tion en ti t led Po lish Car to grap hi cal Re view aga inst the world pe rio di cal
li te ra tu re on ge o gra p hy and car to gra p hy (in Po lish). His re se arch work in clu des many
pu b li ca tions but first of all he was fo un der and Edi tor -in - chief of „Afri ca na Bul le tin”, the most im po r tant Po lish scien ti fic pe rio di cal on Afri ca.
Pro fes sor Bo go dar Wi nid was en ga ged in the in ter na tio nal co o pe ra tion of Po lish ge o gra p hers as the me m ber of In ter na tio nal Geo gra p hi cal Union and In ter na tio nal Car to grap hi cal As so cia tion com mis sions, as well as the me m ber of edi to rial bo ard of „Pro gress in Car to gra p hy”. He spent se ve ral ye ars ab ro ad as le c tu rer at Ha j le Sel la sje Uni ve r si ty in Ad dis Aba ba, Et hio pia, the UN ex pert in car to gra p hy in Sta ti sti cal De pa r t ment in Dhac ca, (Ban gla desh) and UNFPA and UNDP con su l tant at the Po pu la tion Cen sus in Aden (Ye men).
He was re mar ka b le for his ini tia ti ves in the field of te a ching, ma in ly post gra du a te stu dies, as well as the re se arch do cu men ta tion. Pro fes sor Wi nid ac ti ve ly con tri bu ted in
the or ga ni za tion of the li bra ry in the Geo gra p hi cal In sti tu te at Wa r saw Uni ve r si ty and the In sti tu te of Ge o gra p hy of the Po lish Aca de my of Scien ces (in the 50’) and the li bra ry of the Afri can Cen ter of Wa r saw Uni ve r si ty (in the 60’).
Sin ce 1948 he had been a me m ber of Po lish Geo gra p hi cal So cie ty and sin ce 1962 a me m ber and cha i r man of The So cie ty of Poli sh -A fri can Frien d s hip. He was awar ded the Ca va lier Cross of Po lo nia Re sti tu ta (in 1973) and Commander’s Cross of Po lo nia Re sti tu ta (1996).
Pro fes sor Bo go dar Wi nid died in Wa r saw on 14 De ce m ber 1996.
Ma ria Sko czek, In sty tut Stu diów Re gio na l nych i Glo ba l nych, Uni we r sy tet Wa r sza wski, ul. Kra ko wskie Przed mie œcie 26/28, 00-927 Wa r sza wa, e- ma il: ma ria sko czek@ho t ma il.com
