Elżbieta Jaworska
"Folkloryzm w Polsce", Józef Burszta,
Poznań 1970 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 14/42, 248
/V/ GÓRSKI Ryszard: Oskar K olberg. Zarys życia i d z ia ła l n ości. I£W. Warszawa 1970 s. 278, nlb. 2, i ł u s t r . , z ł 35,-Pierwszy w h i s t o r i i ludoznawstwa polsk iego szerok i zarys b i o g r a f i i i d z ia ła ln o ś c i Oskara Kolberga, oparty na dokumen
t a c j i źród łow ej. Autor skoncentrował s ię na t e j d zied zin ie,w k tó re j za s łu g i Kolberga jako badacza kultury ludowej wystą p iły n a jw yraźn iej, tzn . na fo lk lo r y s ty c z n e j stron ie jego dzia ła ln o ś c i. Na t l e ten d en cji epoki w zakresie ludoznawstwa o mówiony zo sta ł stosunek Kolberga do tw órczości ludu,jego me tody gromadzenia materiałów i ich wydawania« Autor p rześ le d z ił lo s y poszczególnych tomów s e r i i "Ludu" i obrazów etno g ra ficzn ych , omówił ic h zawartość i głosy k ry ty k i, ukazując jednocześnie ewolucję Kolberga jako badacza i wydawcy*
BP/42 d»» J.
/1/ BURSZTA J ó ze f: Folkloryzm w P olsce. W: F olk lor w ży ciu współczesnym. M ateriały z O gólnopolskiej S e s ji Nau kowej w Poznaniu 1969« W ielkopolskie Towarzystwo Kultu ra ln e . Poznań 1970 s. 9-26.
Autor proponuje wprowadzenie do te rm in o lo g ii kulturowej określen ia "fo lk io ry zm " na oznaczenie zjawisk artystycznych inspirowanych przez sztukę ludową. Za główne cechy f o lk io - ryzmu poczytuje wtórność w stosunku do autentyku ludowego, oderwanie od naturalnego środowiska i słu żen ie celom rozryw k i. Pierw ocin folkloryzm u poszukuje autor w początkach wieku XIX. Terminem tym obejmuje d z ie ła l it e r a c k ie , muzyczne i p la styczne, w różnoraki sposób wyzyskujące motywy ludowe, jak również zjawiska z d zied zin y muzyki beatowej oraz d z ia ła l ność w szelkich zespołów regionalnych, poczynań C e p e lii it p .
Z acieran ie granic między autentycznym tworzywem ludowym a r e a liz a c ją amatorską czy zawodową prowadzi, zdaniem autora, do powstawania f o l k l o r u n a r o d o w e g o , łą czącego n ajlep sze cechy kulturowej p r z e s z ło ś c i wszystkich warstw narodu.