Witold Migał,Wojciech
Borkowski,Sławomir
Sałaciński,Marek Zalewski
Krzemionki, gm. Bodzechów, woj.
kieleckie, AZP
83-71/-Informator Archeologiczny : badania 26, 12-13
22 Neolit
Ponadto badano pozostałości osady wczesnoneoli tycznej (wczesnych faz cyklu lendziel- sko-polgarskiego), znajdujące się pod nasypem grobowca i w jego bezpośrednim sąsiedz twie. W yeksplorowano jam ę (ziemiankę?) o kilkum etrow ej śr., zawierającą bardzo bogaty m ateria! archeologiczny (m.in. kilka naczyń zachowanych w całości lub w postaci dużych, składających się w całość fragm., liczne narzędzia krzem ienne, obsydianowe i kościane) oraz m ateria! archeozoologiczny. C harakterystyczny, wyjątkowo bogaty m ateria! ceram icz ny potwierdzi! w peîni przynależność opisywanego obiektu do wczesnych faz cyklu len- dzielsko-polgarskiego.
D ruga z badanych jam — głęboka piwniczka o przekroju trapezów atym , ze śladami wkopanego w dno drewnianego pojem nika? — dostarczyła, podobnie jak poprzednio, nie wielkiej ilości m ateriału ruchomego, który pozwala jednak na w stępne datow anie tego obiektu i określenie jego przynależności prawdopodobnie do k u ltu ry am for kulistych.
Tegoroczny sezon wykopaliskowy przyniósł dalsze interesujące szczegóły co do sposobu konstrukcji grobowca i jego użytkow ania. Pozyskano także ciekawe m ateriały archeolo giczne i archeozoologiczne odnoszące się do osady wczesnoneolitycznej istniejącej przed założeniem grobowca. Potwierdzono bardzo dobry sta n zachowania i duże walory poznaw cze należących do niej obiektów nieruchom ych, zawierąjących interesujące i liczne m ate riały. Stw ierdzono również, że osadnictwo k u ltu ry am for kulistych n a badanym stanow i sku miało bardziej stabilny niż sądzono dotychczas charakter, o czym świadczy ciekawa konstrukcyjnie jam a, najprawdopodobniej zw iązana z tą kulturą.
W 1992 r. kontynuow ano rozpoznaw anie otoczenia grobowca w celu określenia m.in. wielkości i liczby grobowców m egalitycznych należących do cm entarzyska k u ltu ry pucha rów lejkowatych oraz zasięgu cm entarzyska k u ltu ry megalitycznej i osady wczesnoneoli tycznej, przeprowadźąjąc prospekcję geofizyczną, uzupełnioną sondowaniem. Jej wyniki powinny zostać zweryfikowane przy pomocy wierceń, sondaży i zdjęć lotniczych. Stanow i łoby to etap wstępny przed podjęciem dalszych prac wykopaliskowych n a stanow isku.
M ateriały z badań są przechowywane w Zakładzie Archeologii Średniowiecznej Insty tu tu Archeologii i Etnologii PAN.
B adania będą kontynuow ane.
K lo n o w ic e , s t . 5 Państw ow a S łużba O chrony Zabytków
g m . C z e r s k , w o j. b y d g o s k ie
Badania prow adziła B. G órska-G rabarczyk. O sada z elem entam i k u l tu r leśnych.
•Literatura: Komunikaty..., s. 67-74.
I K raków -Bieianów , et, 27 patrz środkowa i późna epoka brązu
K r z e m io n k i P aństw ow e M uzeum A rcheologiczne
g m . B o d z e c h ó w , w o j. k i e l e c k i e w W arszawie A Z P 8 3 -7 1 /—
Badaniami kierował Witold Migał. Udział wzięli m gr m gr Wojciech Borkowski, Sław om ir Sałaciński, M arek Zalewski. Finansow ane przez Państw ow e M uzeum Archeologiczne w Warszawie. C zternasty sezon badań. Kopalnie krzem ienia pasiastego. Neolit — wczesna epoka brązu, k u ltu ry am for kulistych i m ierzanowicka.
P race prow adzono w 2 rejonach związanych z leżącymi na powierzchni pracowniami przetw órczym i. W obu przypadkach kontynuow ano badania rozpoczęte wcześniej. W pier wszym była to pracownia zlokalizowana w północnym ram ieniu pola eksploatacyjnego,
/ nformator Archeologiczny 13
której eksplorację rozpoczęto w sezonie 1991 — wykop 1/91. Drugi z wykopów zlokalizowa ny został w bezpośredniej bliskości wykopu 7/H/1988. Byl to wykop nad kopalnią 7-610, której wyrobiska rozpoznano wykopaliskowo w latach poprzednich.
Wykop 1/91 to rozpoznana za pomocą przeprowadzonych n a dużym obszarze dolkowań, wyizolowana pracownia krzem ieniarska. W sezonie 1991 wykopem o pow ierzchni 50 m wyeksplorowano w całości pozostałości pracowni występujące w glebie i podglebiu, aż do stropu czerwonej gliny z wietrzeli nowej. Pracow nia ta w całości zw iązana była z produkcją czworościennych siekier przez ludność zaliczaną do k u ltu ry am for kulistych. Po wyeksplo row aniu pracowni, w glinie znalezione zostały 3 mocno spatynow ane zabytki? krzem ien ne: okruch z krzem ienia pasiastego o nieregularnym retu szu kraw ędzi oraz 2 odlupki. Stan zachowania okazów (wyświecenie eolityczne) sugerował, iż mogą to być przedm ioty związane z o wiele wcześniejszą niż neolit jednostką kulturow ą. Z aistniała więc koniecz ność pogłębienia całego wykopu w sezonie 1992 w taki sposób, aby wy eksplorow ana zosta ła cala w arstw a gliny aż do stropu zwietrzałych wapieni, stanowiących w Krzem ionkach n atu raln e podłoże. W trakcie prac nie natrafiono jed n ak na żadne nowe m ateriały mogące wyjaśnić sytuację.
B adania hałdy kopalni 7-610 m iały na celu dalsze rozpoznanie stru k tu ry odkrytej w sezonie 1988. S tru k tu ra ta, określana przez nas jako pracownia — obozowisko górnicze, to wyizolowana stratygraficznie i planigraficznie pracow nia krzem ieniarska, zaw ierająca oprócz pozostałości obróbki krzem ienia ślady dużego, centralnie położonego ogniska. Wykop o powierzchni 8 m3 zlokalizowano w tak i sposób, aby poszerzyć w interesującym nas rejonie wykop 7/H/88. Okazało się, że badana pracow nia znąjdow ała się w ew nątrz stałej konstrukcji słupowej. Dowodem na to są ślady po słupach tworzących ściany, widocz ne w dwóch profilach. Odkrycie takiej konstrukcji je st nowością w historii badania nie tylko kopalń krzemionkowskich, ale też i całego neolitycznego górnictw a w Europie. W wyniku badań pozyskano ok. 25 tysięcy pozostałości krzem iennych oraz 30 fragm. ceram iki k u ltu ry am for kulistych.
I Lelów , st. 13, gm. loco, woj. częstochowskie patrz późne średniowiecze
L in o w o , s t. 6 P aństw ow a S łużba O chrony Zabytków
gm . S w ie c ie n a d O są , w o j. t o r u ń s k i e
A Z P 3 1 -4 7 /9 3
B adania prowadzi! W Sosnowski. Osada k u ltm y ceram iki wstęgowej rytej, k u ltu ry pucharów lejkow atych i cm entarzysko biry tu aln e z okresu wpływów rzym skich (k u ltu ra w ielbarska, faza B2/C1). ’Literatura: Badania archeologiczne Ośrodka Toruńskiego..., s. 95-100.
L in o w o , s t. 25
g m . Ś w ie c ie n a d O są , w o j. t o r u ń s k i e
A Z P 3 1 -4 7 /1 6 0
U n iw ersy tet im. M ikołaja K opernika In s ty tu t Archeologii i Etnologii w To ru n iu
B adania prowadzili d r Stanisław Kukawka (autor spraw ozdania) i d r Jo la n ta M alecka-K ukaw ka. Finansow ane przez U niw ersytet im. Mikotąja K opernika w Toruniu. Drugi sezon badań. Osada? k ultury ceram iki wstęgowej rytej, osada k u ltu ry późnej ceram iki wstęgowej,
