Mirosława Koćwin,Mirosława
Pomarańska,Ryszard
Pomarański,Paweł Dębowski
Zamość - Stare Miasto i twierdza
Informator Archeologiczny : badania 17, 240-241
2 4 0
-o d le g l-o d -o i -o k -o ł-o 12 -o -o -o p -o łu ln l-o w y -w e -o h ó d -od -o b i e k t u 5·
P an i» * ·?. » l e g a ł pod u odd z n a o tn ą w arstw ą p ró o h n io y / o k o ł o 48 ob/j zachow ał a l ą * a t o n i a c«zw a- la ją o y m n a uch w y ce n ia o a ł e j law y fu n d a m e n to w a ł. Wykonane w o a ł o d c l 2 k a m ie n i p o lo y o h , o ią d c lo w o w ygładzonych od s t r o n y w e im ą tr ia e j, tw o r z y ła komorą o ay mi a r a c h o k o ło 5 ,5 2 2 o o m t u o e l o t ł o go d c l Około 3 ■ 1 s z e r o k o ! c i o o m ę t r z o e j o k o ło 40 om. W s z c z e g ó le l a dobrym a t a n i e zach o w ał a l ą Ιο ύ e l zbudowany w o a ł o d o i a k a m ie o l o to o z ako wy oh u p o jo n y ch g l i n ą , k t ó r a a w yniku d ł u g o t r w a ł e j d a l e - l a i n o i o l w y so k ie j t a a p o r e t u r y u l e g ł a p r z e p a ł o w i , a p r z e * t o samo b a rd z o mocno z w i ą z a ła u ło d o n a dodó d o i d l a k a m ie n ie / s t r o n ą o b ro b io n ą d o w n ę t r z a / . Na g łę b o k o id Y II war a t wy m eohanlozow j /7 0 - 80 cm od p o w ie r z c h n i a r Un t ą / n a p r z e w a ż a ją c e j o z ą d c l po zo s t a ł odo 1 p o p l e o u n a t r a f i a n o n a zanhnw any w I d e alnym s t a n i a b ru k kam ienny s p o jo n y , p o d o b n i* ja k d o la n y t u n e l u , p r z e p a l o n ą g l i n ą , W o z ą d o l d ro d k n - wej p l e n a / p r z y d o la n i* p ó łn o c n o -w s c h o d n ie j / n a t r a f i o n o n a p o z io m ie IV w arstw y m eohanlozow j
/ 4 8 - 50 on od p o w ie r z c h n i g r u n t o / n a k l e p i s k o g l i n i a n a , wZDOonlnns k a m ie n ia m i. Ha Jego p o w ie r z c h n i zan o to w an o w y stę p o w a n ie z o e o z o e j l l o d o l ułamków n a o z y d sz k lo n y c h 1 odpadów p ro d u k o y jn y o h * N a t r a f io n o
bu t a k i e n a Jedyny zachow any w o n ło d o l e g z e m p la rz b u t e l e c z k i o w yaokodol 9 om.
S p o d ró d lo o y o h o d k ry ty c h o b ie k tó w wymień I d n a l e t y k i l k a o k tg ila k k a m ie n i / n a o b r z a l u · ta n o wi s k · / p rz e m ie s z a n y c h b e z ła d n ie z fra g m e n ta m i sp ie k ó w , w y p e ło ła ją c a jamy z a l e g a j ą c * w c a l c u do g łę b o k o d o l 1 m. Wydaje s l ą , t e są to w zm ocnieni* o z ą d o l w ziam oej ełiąiów p o d trz y m u ją c y c h k m s t r u k o j ą daohową w i a t y , pod k t ó r ą prow adzono d z i a ł a l n o d d p ro d u k c y jn ą .
Dzyskany m a t e r i a ł zabytkow y w p o s t a c i z n a c z n e j l l o d o l frn g m an tó w wyrobów - g łó w n ie b u t e l e k , a t a k t e n i e c o m n i e j s z e j 11 o d c l s z k lo o y o h p u ch ark ó w , r u r e k o r a z m a t e r i a ł ó w , k t ó r y c h k s z t a ł t 1 f t a k e j ą możne b ę d z ie u z t a l l ó d o p ie r o w w yniku w n ik liw a J a n a l i z y l a b o r a t o r y Jaw J . Wyroby te o r a z sto su n k o w o l i c z n e u łam k i c e r s m l k l p o z w o liły n a a t o l e r d z e n i a , t a h u ta p ro d u k u ją o a masowo w spomniana wyroby s z k lo n e d z i a ł a ł a n a p o c z ą t k u Χ Π Ι1 w iek u .
O ałodó m a te r ia łó w d ró d ło a y o h 1 dok u n e n t s o j e z n a j d u j ą s i ę w P ra c o w n i D z ie jó w S z k ła In e ty tu b a A r o h e o lo g ll 1 I to o g r a f 11 t b l w e r r y t e t u N i k o ł a j a Hops m i k a w T o ru n iu . B a d a n ia z a k o ń c z o n o . T i t* if W p a t r z pddna d re d o lo w ie o a e G ó ra dw. M a rc in a TCZIW - s t a r o M ia s to p a t r z p ó d n e d ra d n lo w la o s e S e k t o r 8 ΤΟΒπΐ p a t r z pódne d re d n io w ie c z e k o d o l d l N e jd w lą ta z e J M a r ii Panny u l , D om inika d e k a 1-9 FF F ra o o m il* K o n s e r a a o ji Z abytków P ra c o w n ia A rob eo lo g lo zao -K o n serw u to rm k m O d d z ia ł w Zam odolu
B a d a n ia p r o w a d z i l i m g r,m g r.M iro s ła w a k o ó w ln , M iro s ła w a F o n a ra ń a k a , S y sz a rd F om arw ńskl pod к ierownlotwwm m gr,V w M S ę b o o a k la g o / a u t o r sp ra w o a d a n la /* F in a n so w a ła W ojewódzka D y re k c ja I n w e s t y c j i w Z am odolu. S z ó s ty s o s cc b a d a ń . M ia s to nowotytma / k o n i e c XVI - XIX w ./·
B a d a n ia k o n c e n tro w a ły s i ę o a wy b ra n у o h o d c in k a c h f o r t y f l k a o j i tw ie rd z y Zanodó*
B a d a n ia w sc h o d n ie g o o d c in k a f o r t y f l k a o j i , pom iędzy b a s tio n a m i 6 -7 o b j ę ł y p o w la r z o h n lą p o uad 5OD a 2 , a a ło S o u o wykopy o d e ł o o l t y p o z o s t a ł o d c l p o ta r o y k c a t a l k u j ą c a j m i a s t a z p rz e d p o lo m tw ie r d z y 1 z w ią z a n ą a p o t s m ą w a rto m ilę , · t a k t e fra g m e n ty Skomunikowanej z p o t · m ą p ó d n l e j n e j i b m o o l o . g l o z n l e g a l e r i i a t r z e l n l o z a j . B a d an iam i o b j ę t o r ó m l a i p r o e d p o le p o to m y o d a ł a n l a j ą o · p e łn y p r o f i l fo a y s u o h a j 1 в o k r a j , ł ą o z o l t a p r z a o lw s k a r p ą , wrma a u k ry ty m i w s k a rp a c h l l e a c y o h e łla k a m l
ztxoié
- S t a r e M ia s to341
-ковШ 1касу]оуя1 c m i ourewanynl d a l e t a a i о bron п ул! p r z e d p o la I a u r a s Carnota s brrfcowaays o ią c lu w k aM n lk a o y J n y s p ray s 1л o r «a
1
Ьи1
о»«оу» a a b a a io a u r o Carnota budynkiaa k o ]o a poaadew looyn a a t r a . f i a fo a y a a k r e j , k td r* p r i a · kn]ao p r z e p ły w a ła a k l ap lo c y a к an a la n p r ie p e a t o v y a . Cały cwawl any в е ^ ( f t p o a a ta ł · XIX a la ко 1 a t a n o a lł k i l k a fa a unovoo*#»olani*o ay акали o Jroonato t a la r d a y .S t a a t b a i l l a kon ty n oowany,
P r u c i· o b a· a r a · n b ją ty a badaniami a r o h a o lo ilo z n y m l b y ło p r se d p o la p o ł odnloweao o a o ła b ia tlo n u
3
, b y ty t o b ad an ia r a to an ło z a a a o b n a i c a planow ana] i n a a a t y o j i , ł a ł o l o n o a lad a a*7
kop da o lą o z n a ] powlarm ohnl o k o ło 140 л3
oba jmująo o a ła prw adpala b a a tlM U 3 .koapoanano a tap у u k o a ta łta w a o la t a r a s u a a tp a odo la k u , o d a ł o o l f t o XT1W wlaozny p e a i o s ta r a n a wyzna- e zo o y p n ą · n a o a r a t a ia a ia c a ad о va W ie lk ie ] Z a la ay b r o a lą o a ] o la a to oA p o łu d n ia , a a ty oh n avara t a ia « a l ach usypana a o a t a ła « r o b la , n u m o l on a k a o o tr u to J a n i d r a m l l o y s l ,
0
r o b la i n o l l1
w la ła d o t a r c ia do M lM ta p r i a i W ielką Zalewą do В rany S s o z o b r z e a k la ], O a ta tu i a tap o sy ta ln у o a tr a ty « r a f i i atanow l u sy p a n ie a ł a a l a z n ł e * XIX a la k u 1 U k a ita łto a a n la fo a y a p r z a s t n a o l p o a le d z y z ł o n l o s o ł a n , a o iD ła n południowy® b a stio n u 3 .la d z o r y a r o b a o lo c lu z n a pa ł o i on o n ad wykapani b ud o v la n 791 w rd to y ch puoktaoh S ta r e g o W la it e : w o b r ą b ie B lok u I X , p r a y p a ła c u Z aaoyekioh o r a s p ra y w la ły k o l a « l a t y , Wytooaaa p a ta « d o k tse n ta a
]4
p r o f i l i , l o n n ta r y z a o ja r a l l k t ó e aro h i to к t u r y , prowadaoat aadaory p o zw a la ją a a a o r la a low ania a l f W « łd m y o h poziOBBOh użytkowy oh 1 bud u wlany oh blokdw 1 pleodw s l a a t a a ta k ie w ItT -a le o Z n e ] k o n f l - « u r a o j l t e r e n u o a ktdrym »lok alizow an o Zamodd.B a d a n ia 1 n a d z o r y bądą k o n ty n o n w s ie .
Z U todd - Z aso zy ak o Ш1 VO ra y t o t 1л.k a r l i C u r ie - S k ło d o w s k i· ]
X atodrw I r u h a o l o g i l w L u b lin l a
B a d a n ia p r o w a d z iła d r I n n a К u t y ł owaka, ria a n a o w a ło B iu ro Bad ad 1 D okisentw o J1 Zabytkdw w Z a a o ia iu . D ru « l s e s on bad a d . F o r t y f i k a c j e o o w o ly tn e / 2 p o l . Х П w, - 1 p o i , X T II w */■
g
P o d o ia a d ru « io « o »ozon u p rz e b a d a n o p o v ia rzoho i f 7 8 л . Wykopy z lo k a liz o w a n o a a H a l l im ooaierf w p a r t i i p d łn o a n e ] 1 p o łu d n io w o ] f o r t y f i k a c j i w o a l u ro z p o z n a n ia lo b a t r o k tu r y o r a z wy- J a d o l a a i a o w o o tu a ln y o b r d i n i o o b ro n o ł o w i o n y ob wyo 1кж] ąoyoh a a a a l l a y U X - v l woźnych p la n d w o b i e k t u ,
W w yniku b e d a d u a t a l o o o , l a o a ło d d tn o u n le d p o w s ta ła r d ® oaz win l e i wląmad Je л o b i* a f o r t y f i k a o J a s i p o w s ta j ą c y · ! ] u l od 2 . połow y Х П w iek u , p r z y ozy л o b l a k t ta o n a jp ra w d o p o d o b n ie j j w i t tzw . W illa w z n ie s io n ą p r z e z J a d a J a ro a s o w lo a a d l a A n a a z a £ o s o y M le « o o k o ło 1633 r .
Malw t y t u a p ro sto w a d uwa«l /sp ra w o z d a n ia » b ad ad - * o o . *11 1 9 8 2 "/ odnoosąoo7"/
a l t do p la o u Z am odoie 1 o k o li o z 1S09 r . - o s p i a n i a ty л i' p o b t r o o l w sa o u o tla la ] o » te ro b a * t łonow a «o
а ш к и - p a ł a o u , c n a ] d u ] o o l ą / a ła b o o a y t a l n y / w la d n io » l e n n y u a ry a ia o h o a n n e « o d o d a l i » a ł o le n 1 a b a a tlo o o a o s o a a Z a so z y a k o . Fnaw äopodohnlw t r a d y o j a z a n k u b a i t l o a o s a s o w k la o y o z iia ] o z t a r o b a a t l o - a o a a ] f o r n l e »pow odow ała w prow adzania t a k i e « o o b i e k t u o a omawiany p l a n . Badana o be on l a t a oon l a n i a o zachowań yu do d z i d n a r y t l a z n a j d u j ą a l t b ow los r d w ila Z a a p i a n i a a 1 7 7 2 -1779 / ? / o d k ry ty a p r a a z P r o f» » o r a l , z i n a w l l a d n i u 1 le a z e z e u l a opub lik o w an y л .