Olena Prus
Zarzyca, gm. Kondratowice, woj.
wrocławskie
Informator Archeologiczny : badania 22, 26-27
2 6
N E O U Tfit - w a rstw a p o d g leb ia o m iąższo ści 3 0 5 0 cm , p rze c h o d z ą c a w c z y sty le s s, ze ś la d a m i In ten sy w n e) d z a ła ln o & l gryzoni;
IV - c a le c lessow y.
W w y n ik u p ra c w yko p alisk o w y ch z a re je stro w a n o m a te ria ły Гагу n u to w ej k u ltu r y c e ra m ik i w stęgow ej rytej z e le m e n ta m i n aw iązu jący m i d o ty p u S z a rv a s E rp a rt, fazy k lasy czn ej g ru p y m allck lej, k u ltu r y C hloplcc-V cscle, k u ltu ry strzy żew sk iej, k u ltu r y trzeInlcckleJ, k u ltu r y łu ży c kiej o ra z z o k re s u p rzeło m u V I VI w . n . c. M ateriały w ięk szo ści w y m ien io n y ch Je d n o s te k w y stą p iły Jed y n ie w w a rstw ie k u ltu ro w ej. O d k ry to n a to m ia s t p o z o sta ło śc i p ię tn a s tu o biektów , w tym : trz y Jam y o sad o w e KCWR, dw ie Ja m y o sad o w e ze złożonym i w n ic h p o ch ó w k am i lu d z k im i, n a jp ra w d o p o d o b n ie j lu d n o śc i g ru p y m allcklej, Je d n ą Ja m ę k u ltu r y p u c h a ró w lejk o w a ty c h , c z te ry Ja m y z I o k re s u epoki b rą z u , p o ch ó w ek lu d z k i bez w y p o sażen ia, by ć m oże ró w n ież zw iązan y z ty m o k re se m , zie m ia n k ę z p o d k o w lasty m p iecem kopułow ym z p rz e ło m u V I VI w. n. e., o raz trzy Ja m y o sad o w e ■ b ard zo u bogie w z a b y tk i - o n ie u s ta lo n e j ch ro n o lo g ii.
M a te ria ły p rzech o w y w an e s ą w KA UMCS. B a d a n ia bwędą k o n ty n u o w a n e .
1
T anow o, gm . Police, woj. szczeciń sk ie, s t. 3 - p a tr z paleolit l m ezolit.T o ru ń . s t. 23 - p a tr z o k re s w pływ ów rzym skich. W le r ib i c a “Ż e le 'w o j. r « d o m » k ie
P.P. Pracow nie K onserw acji Zabytków Pracow nia Archeologlczno· K onserw a to rsk a O ddział w W arszaw ie
B a d a n ia pro w ad ziła m gr H a n n a Lech. F in a n s o w a ł WKZ w R adom iu. Ó sm y se z o n b a d a ń . K opalnia k rz e m ie n ia ‘czekoladow ego’ z o k re s u n e o litu I w czesn ej epoki b rą z u . W y stęp u ją e le m e n ty sc h y l ko w o-p aleo lityczne.
K o n ty n u o w a n o p ra c e zw iązan e z o k re śle n ie m pola górniczego w po łu d n io w ej 1 p o łu d n io w o - w sc h o d n ie j c z ę śc i sta n o w is k a . R ów nocześnie pro w ad zo n o p ra c e w śro d k o w ej części k o p aln i. Z ałożono 6 w ykopów a rc h e o lo g ic z n y c h o p o w ierzch n i 3 7 5 m 2. o d n o to w u ją c w n ic h 11 kolej n y c h szy b ó w b ą d ź Ich fragm entów . W śro d k o w ej części s ta n o w is k a założono w ykop 1/8 8 o p o w ie rz c h n i 7 5 m 2 b e z p o śre d n io p rzylegający do w ykopu II z 1987 r. C elem p ro w ad zo n y ch tu p ra c b y ła e k sp lo ra c ja d ru g ie j części o b iek tó w 5 3 . 61. Poza licznym m a te ria łe m k rz e m ie n n y m w ydobyto z o d k ry ty c h t u szybów d a ls z y c h 13 n a rz ę d z i rogow ych. P ozostałe 2 n arzędzia rogowe od k ry to w szybie n r 74 w w ykopie II /8 8 . W bieżącym sezonie w ykopaliskow ym w yeks- ptorow ano w całości szyby n r S 3. 61 o ra z częściow o szyby n r 73, 74 u zy sk u ją c Ich zarysy. N ato m iast w wykopie V /8 8 nie stw ierdzono żad n y ch obiektów.
Z ro zm iesz czen ia w ykopów i w y stę p u ją c y c h w n ic h obiektów o k re ś lo n o g ra n ic ę p o łu d n io w ą s ta n o w is k a o ra z z a się g pola górniczego. U zy sk an o liczny z b ió r zab y tk ó w k rz e m ie n n y c h .
D o k u m e n ta c ja z b a d a ń o ra z m a te ria ł k rz e m ie n n y z n a jd u ją s ię w PAK PP 1'KZ O /W a rs z a w a . B a d a n ia w t e r e n i e z a k o ń c r o n o .
«
W ładysław ow o, woj. g d a ń sk ie , st. 4 - p a trz w czesne średniow iecze.W rześn lca, gm . S ław n o , woj. słu p sk ie , s t. 1 b - p a trz w czesne średniow iecze. Z a r i y c a , g m . K o n d ra t o w ic e , | M uzeum Archeologiczne we Wrocławiu. w o j, w r o c ła w s k ie .____________B a d a n ia p ro w ad ziła m gr O len a P ru s . F in a n s o w a ł WKZ w e W rocław iu. D ziew iąty s e z o n b a d a ń . O sa d y k u ltu ry lendzlelskle] 1 k u ltu r y p u c h a ró w lejkow atych.
B a d a n ia s ta n o w iły Ш, końcow y e ta p p ra c w ykopaliskow ych, którego p o d staw o w y m celem było ro z p o z n a n ie p o łu d n io w o -zach o d n iej części sta n o w is k a . B a d a n ia f! e ta p u u k o ń czo n o w 1986 r. U m ożliwiły o n e p rzep ro w ad zen ie re k o n s tru k c ji p rzeb ieg u o b w a ro w a n ia z a m y k a ją c e go o sa d ę od s tro n y p ó łn o cn ej, w sc h o d n ie j 1 p o łu d n io w o -w sch o d n iej. E ta p Ш zm ierzał do ro z p o z n a n ia ogólnego ro zp la n o w a n ia o sied la I o k re ś le n ia k ie ru n k ó w Jego rozbudow y.
O d sło n ię to 4 a ry pow ierzchni. W ykop o d łu g o ści 6 0 m w ytyczono n a o si w sc h ó d -z a c h ó d . P rz e b a d a n o 16 ob iek tó w w zlem nych (w ty m Jed n o d o m o stw o półzlem lankow c). O b ie k ty zary so w ały s ię n a poziom ie c a lc a tu ż pod w a rstw ą o rn ą , n a głęb o k o ści ok. 0 .3 5 m . O b ecn o ści w a rstw y k u ltu ro w e j n ie stw ierd zo n o . U legła o n a z n iszczen iu , p o d o b n ie J a k I s tro p y w iększości Ja m w w y n ik u o rk i 1 p rocesów d e n u d a c u jn y c h .
W tra k c ie e k sp lo ra c ji w y p e łn ls k ja m w ydobyto ok. 2 0 0 0 u łam k ó w ró żn y ch n aczy ń , przęśll- kl, to p o rk i, siek ierk i, d łu tk a i rozcle raczę k a m ie n n e o raz n a rz ę d z ia 1 o d p a d y p ro d u k c y jn e k rz e m ie n n e .
Iiiforma lor A rch eo lo g iczn y 1088
2 7
W stę p n a a n a liz a m a te ria łu zabytkow ego w y k azała, że nic w szy stk ie o d sło n ię te w tym se z o n ie o b ie k ty n a le ż y łączyć z k u ltu r ą lcn d zlelsk ą. J e s t to pierw szy p rz y p a d e k w d z ie w ięcioletniej h is to rii b a d a ń o s a d y w Zarzycy, że n a tra fio n o n a m a te ria ły Innej k u ltu r y a rc h e o logicznej. S tw ie rd z o n o bow iem , żc n a o sa d ę k u ltu ry len d zlelsk lej n a w a rstw iły się o b iek ty o sa d n ic z e k u ltu r y p u c h a ró w lejkow atych. W zach o d n iej p a rtii w yk o p u zao b se rw o w a n o w y m i n ie z ale żn o ści s tra ty g ra fic z n e m iędzy Ja m a m i. J a m a zaw ieraj η ca m a te ria ł k u ltu r y p u c h a ró w lejk o w aty ch w k o p a n a z o s ta ła w Ja m ę k u ltu ry len d zlelsk lej, J c s l ta k ż e rzeczą p ew n ą, żc o s a d a k u ltu r y p u c h a ró w lejk o w aty ch p o sia d a ła p ierw o tn ie zn a c z n ie m n iejszy z a się g n iż o sied le k u ltu r y len d zlelsk lej. M ateria ły k u ltu r y len d zlelsk lej p re z e n tu ją śro d k o w ą fazę rozw oju tej k u ltu r y n a D o ln y m Ś lą s k u . M ateria ły k u ltu ry p u c h a ró w lejk o w aty ch w y k azu ją w y raźn e ce c h y je j Tazy lu b o As klej.
B a d a n ia z a k o ń c z o n o .
Z d u ń s k a W o lł-N o w e M ia s to , w o j, » le r a d x k le ______________
B a d a n ia m i k ierow ał m gr A ndrzej P ellslak . F in a n s o w a ! WKZ w S ie ra d z u I M u zeu m A rcheologiczne 1 E tn o g raficzn e w Łodzi. Pierw szy sezo n b a d a ń . O s a d a k u ltu ry p u c h a ró w lejkow atych.
S tan o w isk o o d k ry te zostało w tra k c ie AZP w 1984 r. W czasie pow tórnej p e n e tra c ji w 1987 r, stw ierdzono zagrożenie o b ie k tu p racam i ziem nym i I postanow iono przeprow adzić w ykopaliska.
O s a d a położona Je s t w strefie źró d eł niew ielkiego cie k u , p raw obrzeżnego dopływ u G rab i, n a p ó łn o cn y m sk ło n ie w ydm y, w odległości ok. 3 0 0 m od z a h a g n lo n y c h żró d llsk . O ceniono jej w ielk o ść n a ok. 0 ,2 h a.
P rz e b a d a n o o b s z a r 4 2 5 m 2. O d k ry to p o zo stało ści Jed n eg o d o m u słupow ego, J e d n ą Jam ę o sa d o w ą o ra z d o ść liczne zab y tk i (frag m en ty naczyń, p rzed m io ty k rz e m ie n n e I k a m ie n n e , p o le p a , b ard zo d ro b n e frag m en ty k ości zw ierzęcych). M ateriały w y stęp o w ały w dw óch s k u p i s k a c h . J e d n o sta n o w ił w sp o m n ia n y d o m I to w arzy szące m u zab y tk i. D rugie, gdzie o d k ry to Ja m ę o sa d o w ą u ch w y co n o w odległości ok. 30 m. To sk u p ie n ie zn iszczo n e było częściow o przez p la ś n lc ę . W w y k o p ach są d a rz o w y c h p om iędzy sk u p ie n ia m i o raz ob o k s k u p ie ń n ie było ju ż zabytków .
M ożna przypuszczać, że o sa d a s k ł a d a k się z Jed nego, lu b m oże dw óch dom ów . Je j [łowlerzch- n la użytkow a w ynosiła przypuszczalnie ok. 1000 m a.
Poza w cześniej w sp o m n ian y m i zakłóceniam i, stw ierdzono dalek o Idące zniszczenie sp ow odo w a n e d ziałan iem procesów stokow ych w zm ożonych przez now ożytną orkę. ic h przejaw em było zniszczenie w arstw y k u ltu ro w ej I z n aczn e przem ieszczenie się zabytków w zdłuż sk ło n u wydmy.
C eram ik a pozwala datow ać stanow isko w ram ach fazy wiórecklej k u ltu ry p u ch aró w lejkowatych. M ateria ły p rzech o w y w an e s ą w M uzeum A rcheologicznym 1 E tn o g raficzn y m w Łodzi. B a d a n ia z a k o ń c z o n o .
K o n se rw a to r Z ab y tk ó w A rch eo lo g i c z n y c h w S zczecin ie
B a d a n ia prow adził d r M arek C hłód nickl. F in a n s o w a ł WKZ w Szczecinie. C zw arty se z o n b a d a ń . O sa d a k u ltu ry ceram iki w stęgow ej rytej, obozowi sk o k u ltu ry p u c h a ró w lejkow atych, o sa d a k u ltu ry łużyckiej, cm en tarzy sk o z o k re s u wpływów rzym skich.
S tan o w isk o 4 w Żalęclnle b a d a n e było Już przed w ojną św iatow ą. W la ta c h 197Θ 1 1 9 78-1979 pro w ad zo n e były b a d a n ia ratow nicze. Wobec p o stępującego n iszczenia sta n o w isk a przez w ybie ra n ie p la s k u podjęto w 1988 r. ponow nie p ra c e ratow niczo. B ad an ia k o n cen tro w ały się w zdłuż kraw ędzi plaSnlcy rui o d cin k u o d ługości ok. 100 m l szerokości 5 -1 0 m (łącznie objęły o n e ok. 0 aró w pow ierzchni). O bjęły o n e głów nie o b szar, z którego została w cześniej zep ch n ięta w arstw a ziem i w celu u łatw ien ia ek sp lo atacji p la sk u . P race le spow odow ały zniszczenie w arstw y k u ltu ro wej I części stropow ych obiektów . B ad an ia przyniosły liczne fragm enty ceram ik i k u ltu ry ceram ik i w stęgow ej rytej z n a jd u ją c e się w zepchniętej ziem i l pozostałości Jednego o b iek tu tej k u ltu ry . W w arstw ie k u ltu ro w ej n a teren ie nie zniszczonym odkryto nieliczne fragm enty ceram ik i k u ltu ry p u c h a ró w lejkow atych. Z k u ltu rą łużycką m ożem y w iązać sz e ść o dkrytych obiektów zaw ierają cych nieliczne frag m en ty ceram iki (Jama zasobow a I obiekty o nieokreślonej funkcji). Z c m e n ta - rzyska z o k re s u wpływów rzy m sk ich zachow ał się Jeden g ró b z n ie n a ru sz o n y m pochów kiem . W yposażony był on Jedynie w brązow ą zapinkę z wysoki) jx>chewką, znalezioną przy sk ro n i zm arłego. Z dw óch pozostałych grobów zachow ały się Jedynie resztki wkopów grobowych podczas gdy pochów ki zostały zniszczone n a s k u te k eksploatacji plasku.
B a d a n ia p o w in n y b y ć k o n ty n u o w a n e . Z łl< ;c!no, g m . D o lic e , w o j. i i c i c c i i l t k i c , * t. 4 ______________ M u zeu m A rcheologiczne 1 E tn o g ra ficzne w Lodzi
