3 SPIS TREŚCI
1 Wstęp ... 9
1.1 Pojęcia podstawowe ... 10
1.2 Pojęcie „zdarzenie niebezpiecznego” i „zdarzenia potencjalnie wypadkowego” ... 13
2 Prawna ochrona pracy w aspekcie rejestracji i analizy zdarzeń niebezpiecznych ... 23
2.1 Dyrektywy Unii Europejskiej ... 23
2.2 Polskie akty prawne ... 24
2.3 Podstawowe przepisy prawa ... 33
2.4 Przepisy szczególne dla górnictwa otworowego ... 37
3 Charakterystyka aktualnego stanu omawianego zagadnienia ... 40
3.1 Piramidy wypadkowości ... 40
3.2 Zdarzenia potencjalnie wypadkowe w piśmiennictwie ... 43
4 Analiza stanu bezpieczeństwa wypadkowego w Grupie Kapitałowej Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. ... 46
4.1 Analiza i ocena wypadków przy pracy ... 46
4.2 Dobór danych źródłowych do analiz ... 60
4.3 Rejestracja zdarzeń niebezpiecznych w zakładach zajmujących się wiertnictwem naftowym ... 61
5 Sformułowanie tematu badawczego ... 63
5.1 Motywacja do realizacji tematu badawczego ... 63
5.2 Tezy pracy ... 64
5.3 Cel pracy ... 65
5.4 Zakres pracy ... 67
6 Charakterystyka wypadków przy pracy w wiertnictwie naftowym... 68
6.1 Klasyfikacja wypadków przy pracy ... 69
6.2 Wskaźniki częstości i ciężkości wypadków przy pracy ... 70
6.3 Rodzaje prac, przy wykonywaniu których doszło do wypadków ... 73
6.4 Przyczyny wypadków przy pracy ... 75
7 Predykcja liczby wypadków przy pracy po wdrożeniu profilaktyki zdarzeń niebezpiecznych ... 82
8 Metody badania wypadków przy pracy ... 94
8.1 Metoda TOL ... 94
8.2 Metoda JSA ... 95
8.3 Metoda FMEA ... 95
8.4 Analiza STEP ... 95
4
8.6 Metoda FTA ... 96
8.7 Metoda drzewa przyczyn ... 97
8.8 Metoda transferu energii ... 98
8.9 Metoda „4 x dlaczego?” ... 98
8.10 Metoda MORT ... 99
8.11 Metoda WAIT ... 99
8.12 Metoda SCAT ... 100
9 Inwersyjna metoda badania zdarzeń niebezpiecznych ... 101
9.1 Scenariusz sytuacji wypadkowej... 101
9.2 Metodyka badania zdarzeń niebezpiecznych ... 102
9.3 Przykład zastosowania metody na podstawie zaistniałego zdarzenia potencjalnie wypadkowego ... 108
10 Podsumowanie pracy ... 115
11 ZAŁĄCZNIK ... 118