oibszaJrów był!O ZUiPeł.nie niemd2iliwe. Często i w podztilaibae l : 50 000 m:rla!CIZlenia są JUZ na gmndK::y czy:teil:roośai. Tirteść 1@1aifiJCI1ID.a mapy obejtrnuje il"'ÓWi.tllieŻ malte~rJ,aJł o 1cha/I'1alktelmJe ,gos-pcdail"lczym, lnlP· edemeiillty palństwlowego pl.runu gOOipodall"ki. wodlniej, linie lrormmiikacyjne, tre-:z~erwaty ipłl'ZYII'IOdy, mileljsCIOWIOIŚCi 1rurialcyjne i liln:ne.
N a piQidiSitaW'ie d!c6wiadlozeń uzySklanych w to-!ku tych qp.moowaiń Ziaidlarrtia :ZIO!Sttały II'IO~
ne. Chodzi mianowicie o opracowania
materia-~u kiall"ttotgJI'Iaficm~o w ·tJem. LSJPOsób, hy UWIZiględ niały I01llle :n.ile •tylklo dbszał'y wydldb)TiC!ila (w
ll"'e-gi.om.~h e'~1oaltaJCfji !lmpałń węgla taiide
gria-niloe olmoorow kqpailm.li,runych), 1ecz 'I'IÓW!n.ieiŻ
tak-że i ·Oibszacy przyszłościlowe. pemp~.czne,
które w ~eailrn rp1am/ie pięCI1o,1etninn s.ą płl"'Ze
widziane do płOISIZICZielgó1nyc:h etapów barllań.
w
IC0ęści D - są IO!Pil'laiCI()Wiall1Je pe:rspellrtywy lfiOIZISZielrzenia bazy SUII'IOWioowej,, jpl'IOijelkty ;i :LchUIZasaJdin:iendle dWa daliSizytih poszu!kiwań, możJ.i WIOŚC1i W)T'kiol:Zy:s:1Jaln;i,a wmystkiloh składlnlilków
~El!lilny, wnitoski. w ~u dio melt!odY'ki ·i tecilmiikii pr81c geJOilJagilc~uildwawczy;ch.
Tu :zla.IW!a!I'Ita jest ::rówlnież ooa~1iza eloonlc~mkzna
Z.rllalczenia danej kqpailiilny dJLac .go.spadialriki
na:ro-/diowlej.
Milli8!l'rllotwle !kwoty łloiiJcm.e na pra/Cie geo1otgicz-no-poszukiwawcze i inwestycje podkreślają
znaczenie tej części qpraroWrani!a.
U.clhwała :r'Ziądlu C~ooj1i z dnia 29 Sltylcznial 1960 r. poleca. iblplra!OOWialnlite IPierw-srego diłlllg!ooiklreoowe,go pilianru dlo :r. 1975,
w
ciągu 1960 1r., :na;jpóźniej w 1961 r.
A:by m!Ogłla być spelłlnlilane padstawoiWie zada-nie, jaikiim jest oaiłlkowli;be wykorzystani/e zaso-bów SUTOWICÓW .i moiJlii,WlOŚQi Sk.OIDlOillliilcznych klrajiU
w
IOiklresi.e pmeiblu!d1owy społieCZIIlle!j., bada .. nia pas'OOZegói!nyich olbsm!ri&v ,geoliogidzm.Yidh są n:i!ezlbędnytm i wyjści!OW!ym e1a:rnJEID1lem wszei-kiich p!Oc:zytnlalń.JAROSLAV SKACEL
Slezsky ustav Cs. akademie vEid - Opava, CSR
METALOGENEZA
ŚRODKOWYCH
I WSCHODNICH SUDETÓW
B
OGATA HLSTORIA GEOLOGICZNAśriOid.loowylch i WISlohiOidindldh Sudetów spOWIO-dowlała p01WS1:Jallllie w ciągu k!iiliklu
l€fPOk
ibaro'ZIO r·óżiniOIOOdn.y;ch SkupiSk !Ininle!mlnj11clh. Na ,Oibsza-rZJe Gór Oril.ickich, ilrompleksu K~raliok:iiego śl'lliemiku, Gór Rylclhilei~.<:'j)rilcfu., H:r'lu'bego li Niz-kego J eSie'Illilkru odiklry.to górn.iJaeyu:n ~ooobem w enasa~dh h:isiloirycznyioh retki wy!Stąpi>eń JI"Iud. W XX wielru wy:dJo'bylwlaoo j'edniaikże tyJ.lm z niek!tóry;dh rz;łóż :rudy ~ela~Za (w o:klolkach S1Jember.kru), rudy 'obowiu i cym/ku (Nova Vespad
Ryrnai'ovem) ooatz graflilt (w p101hlirż;u StaregiD Mes-ta pod Ślllieżnmem). Owa s1laignia,aja w za--kresie wydobycia surowców użytecznycll sprawiła, że ,geo1odJzy me intereiSIOIWlali się ty-mi 'tlelrenami, tak 'W11ęa nlaiVVI~t po II'Ictku 1945od-, CZJU'Wlaiłlo się 'bmalk piśmlienmc:twa 'PCJSw\iędOinlego obszlaJOOm omaJWl~amej 'CZJę~ki Sudetów. Sprzed drugiej WIOijlniy świa:1lolwe j IPDICihodiZią rp!'laJce · głlów nie .autorów niemiookich. Creskte opracowania I. V. R:rloidha:z!kli, Fr. BlaJrłbcmica, B. M8Icihy mają dha!t'lakttJer ilromphl;aicyjlniy, diriOibnile,jSIZJe Olryigilnla[-ne prace na temat złóż rud w Jesioniku opu-bllllrował 1ediy:niile F1r. Slavi!k, a o ·złO!Żalclh wtćtr-nyelh F1r. FoSepn.y. .
Ro II". 1.945 Z18\PIOICZąf!koWainiO IIlOW1e biadaltlia·.
R. K~ttne1r :ZJe swymi lllle'Zirl.iaroi skall'1la:wał W S,Z'CZJeg'Ól'lllości dewKm Wa:IiSitw Vll'beiiliSik:ilcih, I. Kou!l;ek barl!aił ZiłlożaJ rud, k1Jól"y!tn w olkrlesie późnieiszym poświęcili się przede wszystkim J. P€1ttra:ne1k i Zd. R0111iba. iK. Za~pl,eta.l pinoiWa-d'Ziiił . ibaldlal!llia IIllad krystałinik:i€1tn :i ipa!ledzJOikiem ślągkiim., wŚJI"IÓdi jego uczniów dOO;a!Illli rud
za1j-306
:mow~ail.i s:ilę Ftr. Ba!t'ltals, J. Jl8llll00ka 1i J. SikaceL J. Se!kanilna . pośwtięcił się haidlrunilarn złlóż rud metali niewaznylch, B. F!Oj:t prlalaOWiał nad kh
gmcthełmią. ZlOOai ~graiDiitu i niJElkltćiryldh
meta-D.'IliOil"'ńLciYiclh rud :żle1aizia opits1alł P. Kve1loii. Ze-sJ1:181Wienie ZJłóż SIUJl"OWICÓW ·Wyiflecznj11ch i litera-tUiTy minle!rEl!lqgiCZil!O-IgJórndozej podał T. Kruta.
. Orli II'. 1949 {I'IO!Zjp()lczęto sys1Jelmaityczm.ie biaJda-n:iJa, d: :płl"I8IOO gooil!QgiJCZJrliO-'pOISZJulciWawiCIZle nad 2lk>-ża1Illli ll'll.lldk:miOIŚin ymi Ś\rodikiCJWty~clh 1i 'WISiclhodnicb. Swcte;tów, s:toiS!ując 1Pfzy rtym metody gJelof.izj11cz-nle, ,goochermC'ZigJelof.izj11cz-nle, a 'taiklżle WY'k!onaiDIO szetreg pna1c w.iJE!rtndiczyoh i ,góTllliJCIZiytdh. BI'18!Cie
te
pii'Zy-nilołgły w efekldie iSiZJe/rleg !Il!Owy:clh złóż. Są to prz,edle wszystkim 'ilrnpoognacje epigeootytciZil'e złóż metali nlieże[amydh. Następrl!ie :złio7Ja syn-genetyczne II"'Ud ża1a1Za w deworrl•e wsahlod!nio-sudealcim. W badandalclh tyJCib. u:~srtllliicz;yli igłówlnr.le J. Jane&a., J. Skacel, J. Kućel'a, F. Ba1r1:Jas i B. Zitek.
ZARYS GEOLOGII
Kompleks Sud1~tbw CZI€ISICY ~o1oclłey dzielą
naj1częściej lilia Sude!l;y :zta!Cihodiilllie - łąclmie z ikcystail.inoikiie:m Kral. Snieżnilm li Sudety wscibJodtrlde. W po1Skiim. ipiśmierm.iotwie .geolo-. g!ilczmym wyrlizJilela się pcmadt10 Sudety· śrrodilro Wie.
KrystJaJ!iin.iik
!k:łlodzik;i:, staiil/oWii~cy wsdhodruąi pi<Hudlniilotwlą część Sudtetllów ś:rodlrowych, dzie-lono w przeszłości na: a) starszy kompleks zme-1:Jalmiolrfd/ZJolwa!lly, ,oibejiiillUijący bilotytoiWie PM"a-gnejsy młynowsk:ile, d'WIUmikowe .g!llejsy
'gileraił-towiSklie ~ wanulity; b) mł!odisey' kloonpleks metam01rfic7m.y, obejmujący serię ·· s1lrtańską
i 101rtognejsy śmeżnik.a. P.omdewa!Ż istnieje ibalr-doo śctilsły zwtiąmk genetyCZ\Ily m~ędzy ;gtnejsa-mi 1gietml.Ttmwlki;gtnejsa-mi. ii -gnJeijsami. Śinie.żm.iikla, il'acz.ej Illa[e!iaroby wytl'Óżniilać:
a) serię· strońską jalro starszą jednostkę
stra-tygraficzną o wymtałceniu !pJ(Xn.otonnym (mły
lliOWISklilrn) Oll'arL ip.S'tlrym (s1irtońSkJim),
b) ~oowy iklornpleks śnd.eżnioki. 'Wlralzl
z
fa-Qj'ą gierałtowską, s1la!lllowtiącą stamszy produkt graruty:mcji, Oll'az or1lognej<sy Snil€l'imlilt~ai j;ako loomple!kis ruljjmłodlszy.
Seria stoońsk:a wykazuje
balrdi7Jo
zibli.żoną li-tologię, metamorfizm i zaleganie do krystalicz-nego pasma ISJtJalromes1l'3iki~.w
lm-ystaM.nli.klti s1Ja1romes"bsk!im ibraJk 1jl€dna!k ma~sy .goojSIOIWej, ~ą mo2ma by ·b'VIło ipOl"ÓWtnJać IZ ,gnejsamilgie-!I'Iruł.toW!Sildmi lub Śmeim.:ilm. Rodiolbnie lnlie ma
i~Stobnycih Tlóżndlc rmiiędey pstr.ą smUJą
staromest-slclego !k!rystalini!klu, serią vel!lrovrbeńską i brzeżnymi seriami wypiętrzeniakeprnickie-g!O we wsclhiodmch Suldietadh (sill€1siikurrnJ
w
IWężseym
znalczeniu lflego srowa). Rmró:łmiila się wli.ęc: 1 - p111otero2loik 10 .~alldeniumoni011xm-nym: g!Iliąjsy dlesenskrue (Suidlety 'WISICihoo~
lnlile), 1CZJęiŚĆ S€fl'ii 2laiłnisk:ie:j i SEttJ!a imły.nJow
·Sika {Sudety ŚII'IOld!kiowle},
2 -
prot1erlorziolik o pstrym :rl<liZW'oju: ~ewypi•ę1Jmea1.ia loopmiildkiielgo (Sudety wschodme), -~ ISiell'lilil 'Zialbrskliej, seria stall'lomestska,
seoo
str1ańJslm (SudletyŚ~OIWie).
DLai1Jego też niewy!god!ny jest podrLiał Sudie-tów na poszcze~lne ,części; rp1rzy :opiiSi.e IOO.$o-naLnym W"ylgocill1lie jesrt pnzyj;ąć za ~ani:cę
WL"''eihodmridh i środlk!owycll (we WISic:fuodtn:ildh) Su-idletów .Jri:nri.ę l'laJm2lOW!Sklą (!USklok lmmz~<jWtgki), ipO-I!li;ewtruż illla 'Z1a1chód IOd nilej nie :mla już dlew10nu w wvfl~tał~ooni.u reńskim i tu ~czy się też
Wyłraźnie s11ruktura Wlalr'YIS1C)11j1Sk1a.
Swdletty WiScthddlnlie w Horufbern Jeseinli!lru
Slcla-. dia~j1ą się: a) !Z maJSy'WIÓW !Pfld1Jeirlo2loiCI2lll.VCih, b) ·
z
dbrmżenia dlewtońSki~e~go. Masywy, ldlóroe dZii1e1lą się n/aJ d'Wia g~ÓWIIlie WY1tlilętrZJenliia (kepr-niilc·kie na; :zJaJCihiOdzie, dieseńSk:ile l!lla; rw!Siclhlodzie)sta!lllołWią: l - ,gnleljLS!OW'e ;ją!dro lmiasywtU ~gnejsy
deseńskie w bardziej ścisłym znaczeniu tego terrmJnu), mliiejscatmli. iiilliieikowal!lle i ;prze!W8!r-stwliionle IOirto g~nęjsall.llli, 2 - po'k!rywal :paJrlalmle-t.amolrftczna w :liaJCj.i pstrei (iłUipek miidrowy, paragnejsY. kwarrcvtY, amfibolity, w:auienie). Do !tej p1dkry!Wy SZICZie.ooln~e w 17J~ohod!ndej ldz!ę ści 'wtv'P-i~trnenta kleiołrlnlidkieoo, ipdd względiem mJetamctrflilczm:ym i ,liJtOIIo.$1CI2lllym jest batrdro
21bliżlone diew!ońl"ikte oibr'złerenie te~
'W'y!plię-111 zen.,ia~ (se.l'lilai
&anne
i IEIWiia !Siiodllla. 0erverno-hior1';'1lde_oo ). Wysflę!POW!amJia ka:m/łmu i sy!l:UTU we wsCihloldtn.i:dh SudlefJałdh nie stw:ilerdw.niO. Rim-wcrtm.a . diewtońslk;a potk!rywla1 w ldk:reSie wa-ryscyiSkiej IOlriQgi€1Ilezy ZlOSIJalła ~,®iediiClilla· P1'17;e'Z_gnei~ lllllaiSIVWV pll'I01Jeroz101ilcme, 'W'eik:ulbek
te-f!. O dewon w Hrubem Jeseniku dzieli sie ohec-TIJte m iki:JkJa sel'lili. Na zachodziew
IIliarllkił:adzilewypiętrzenia keprnickiego znajduje się seria Bra.'Illne, ball"d:ziej klu 'WSICihodowli - między· WY··
piętr,zeniem keyT>nickim i deseńskim - znaj-dJUije się serlila silodłia OOrven:ahons{kilego, Zlaś na WISidhód
oo
W'Yip'i.ętrzel!ld!a dleseńskile!go występują w,arstwy vrbeńskie. Część dewonu
ZIIlJajdu-jąoa silę 1111a pół:rrolc od ibl'l7letimego
·uslrok!u
Sude-tów, IJD!ilę<łzy masywem z~m a wa:ratwa--mi Vl'beńskimi, jest nazywana sel'lia vejviską.Jestt · ona ~ln'ile inieirow:an.a d pr2le!Wa:Mtwi!ona stacymi 1gil~j1Salllli. Na. wsdhód IOd Wlall"Stw Vl'benslldch, ikltóre iWyStępują w faJej/i g}ę!boko
mOirSkilej 2l!llaljdwją Silę Watr'stwy a/IlldJeldhJOrsk.i,e
w
fao.iri. fJJ1Sl2JOWI8j, :ilclh wiek olm-eśla się ,jakogÓI'IltCldeWoińSki. Na WISidhód. -
w
iCih nadkładzie znajdują się okruchowce bene8ovskie już
z dlolnego :kial!'lbioaru,
w
ik1J6ryc!h apoty'kJa si:ęOgJI'aJl1:imxm.1e teJ.rton.icZirre łuski skał diewońSkich
{ei'feil.), ułorony1oh w stre~ę na:zywruną Stemlber-sko-hiolnndbeneS.OWSką J..ub . też "progiem"
'WISiclrodinilodlewlońlskilm.
LitoJJoigilcz;nym !11iaStępstwtem w ibalt'ldJzie.j ku zaJCihodlowi !2lilajdiują~cj11dh silę ser1iaCih dleW'Oń
skliidh są: Zla!Said!OWie fylUty, lkWIM"cyty (lkdblenc), fyllity z efuzytami spilitowo-keratofirowym.i, ewentualnie porfirami kwarcowymi (eifel), wapienie (granica- eifel - żywet). W strefie sternbersko-f!,órnobene8owskiej nie występują
zasadowe fyllity i kwarcyty, lecz jedynie wyż
sza część dewonu (eifel). W nadkładzie bene-sowskich okruchowców występują wyższe war-stwy dolnego karbonu, przechodzące w Zagłę
biu Ostrawsko-Karwińskim do górnego karbo-nu produktywnego.
In~ttrml:ie w środ.ilrow'y1dh i wsdhodnJilclh Sudie-taCih bardzo itrud!no jest podizlielić .pod wZiglę
dieim strtatyigmficm:vm. Oczy'W'iśdie, iie wileku e.ifell,Sklilelf!.O !Są 1amffilbloli·1lOIWie masywy w dlroli-. ooldh SdbdtinJa, ~ Je!S1i101n.!illru. ,Masvwv środllrowych
Sudletów
w
wi~cl maJją ICihalralkte!r lŻyrowy (serpentynity, gabra, dioryty, tonality, grano-dimytty) i repooze.ntuj.ą iTIItruzje WiaJI'VscvjSkie, k1Jól!'le w okresie póżniej/SZym prredhodliiły wa-ryscyjsikli cykl :iln1Jrulzywny .granlodioii"Y'tóW' d 1grtanir!JÓIW IIIli!lSY'Wl.l fu1ovs!k:ile,go li di:r1dbn~chmatgyw!Ów ~wtn-ą.tlrz siJ.esillrum. Te dlrldłme
in-1:trluzje ma.ją ibal!'ldiZio dluŻie 7ffi,BJCZ!en!ie rprzy ~
wtsrtlaJWiai!liu trud epigen;etycm.)'idh .jesdonlic!kiej pl'IOW!inojli ll"udniej.
ZŁOZA RUD I KONCEPCJA METALOGENEZY ŚIDOdkiowlo- d wsdhodlniiosudledkie wystwowa-n:iJa rud, WISiklutek zróżndcowania. pod ~ędem
piaJI'Iagene1:y!cmJym, _11wior.ną stz.'ereig WUfP, kltóre :t1110ima sclhiall'l~ pod Wizi~Lędleni gene-rzy. W zasadZie możina przy.j·ąć podi7Jiał oo 'Ził!oża meta~qto!I"fk~ .!i niemetamarfiiczne. Zmleltamor-fi1JOWialne są lglówtndle 7Jłdila trn1d żeliarzJa, nlie7Jme-ta!IlliOll'fiZlOWane - moża lrud 'Illle"llali tnlieiOOlaznycih d. inlnY~Cih me"llaili, ia1 ·azęśclioWo il"Ówtnlileż
sytngE:me-ty;oz:ne złiotaJ rod ilelaza wy'S'tępuj.ąoo w l!llajlba!r-d!ziej naJ
WISCihócl
IWyiSlmliętyeih !PiaJn1rliaidh. dlewoolu.W Ozechotsik>Waidji rozróż.n!iJam:o dlotyiCihczas
ZABREH
•
MOHELNICE 5km ..___... H l usov . ll' ,,
ll
J•UNIĆOV l E j/ / / l l ' l l l E l l l l l l l l l l l l l l .• l l l ' l ' l. l•
.
:
·
H0R BENEŚOV,,
/ //
, l • l l ' l' l""
G"
l " 1· ~7 112 ~ 8 ," 3 ... g ( ) 4 ~ 70 () 5 e 11 STERNBERK E96 €ff}t2l· -'- zmetamorfizowane :rudy żelaza typu Sydva.ranger (A), 2 - rn~amorf!oz.ne rudy żelaza typu skarnowego (B), 3 -syngenetycrzne dewońskie rudy żelaza typu Lahn-Dill (C); (D) waryscyjSk!le :rudy epigenetycrz:ne: 4 - ~ pr-zewagą As, 5 - rz: Pl'2l6Wagą Sb, 6 - Mo, 7 - rudy Cu - Pb - zn typu Impregnacyjnego, 8 -'-·rudy Cu typu irnpreg~Iliacyjnego, 9
-Cu w zł\)'i'....ach żyłowych, 10 - .rudy P b -z.u typu .im~
cyjnego, 11 - rudy Pb - Zn w złożach żyłoiWych, 12 -Zulovski (gmn:!towy) masyw 1 małe intlrurl:je ~anod!Jotrytu
i_ ~ltu
ry podlstaWIOWte p10d -~gl.ędem ,genet:y~cznym grupy rud:
A. Zmert:amlarfirzJolwalnJe ll'U!dly ·żelarzla w mono-tarunym wytksi.zJtałloondlu [pi!'IOftleroz!Oiku (= gnejsy ·deseń·skde) we wschodnich .Su-diei1Ja ch (prawd!optodioihnrlle syJllgenetycme ). B. 2mlretamcll'lfd-ww:aille rrudy żelaiZa rz
towaJI'IZ,y-s:zącytmi im ll"udlami: metali mJileiJeJ1alzm.ydh w ~PStooj faicjd, w środkow:y~ch Sudeltac+h (lp!l"aw-diopodiQibnie eiPjgenetylc~ne ).
C. NieZIIIlleltamoll'f.i:lJowaJnte lUJb sła:bo ~moll'
:f.ioowa.ne sy!Il!genet)71CI2'lile l'ludy że'LaJZa w de-WIOmJie rwsclhlodnilloisudlecklim.
D. N:re.mnert;amor:flirowlal!lle wruryscyj1sik1e epilge-iil!etyJcme ;rud!y metali iJJ.d!eże:LarznJ11Cih,
II"'ZWl-illrl.ęte w dtwóc:h poo\PłroWtirnoj.adh (lrlodz!kired
-STREFY TEKTONICZNE: A - kti"ystall!nirk kłodtziki; B -klty5ta1i.niiik starornffitski; c - sileslkum - C1 ~ębi"zend.e
keprnickie, c, - wypiętrzenie desenskie (od potnocy kra Orlllkiu, ktra PraJd.zi•ad:a, ikiry oskJavskde); D - dewon, Dt -setria B~rmme, Do seria siodła i!arVlOiliiOhoirs.kiiego, Do - . setrda rejvirz:ska, D• - warstrwy vrbenskie, D• - strefa ~ternbersko
-hornorbeon.i$owka, ·E - :warstwy .ande!JOharskle, F - ·
Olktru-_chowce bene§ovskie, G - łu·pki motravricklie, H - dyslollmcja hOtrnomorraWSlk:a (wgłębny ktrystałimllk i paleCJIZIOd.k, pr11.yikrryte
watrStwamd neogenu l m:wartarrz:ędiu)
IZJWiązane ze stmszymi 'intrlliZjlami Wallj1Scyj-skimi SudetÓW środkowyich, jesionickiej -związane z późnlowaJrY\SICY'j:Slcii:md! · mtrll2Jjl8mli
WISłclhodmcih · Sudetów), a występuj1ąoo w dlwóah odmianach: a) w postaci żył i b)
-~cdi.
.
·Złoża grupy A :Sią !l'IDIZlWIDięte pr:zJedie wSIZlyLSI1i-kim rw kirze PnadziJaJda W'yipirętlmmia· dlesen:i-c-llcilego na SW rodJ · Jtradz:iradal. Otaczające · Skały
stanowią biotytow·e para1gnejsy rdac;eńs:ki.e·,
re-preziem!1ruj'ąre płl'a!Wrd.qpodiol:mie stlaii1SZy protero-zoik w wykształceniu monotonnym. Złoża w p01S1la1Ci pcxfaiłdlawanyielh •gnejsów są ułoiżon!e
zu-pełin:ile- ZJgodlruie ~- maj.ą roW!IllolE!igłą lbe!ksturę,
piOIZilarruo ~aJn:ą. Grie,jsy w piOłblia:u 'Ziłóż są ·s:iJnie ~nCIOWie, ·rprw~hodzą na/Wiet w.
kwar-cyty. Rud!a1 IP!r:ZYJbiera pootać dosyć
d'voblli0mar-lł1111::>"'1Jego magnety\tu u~ożoruego pr.ąZk!OWlartlo, jest prz€Jk1aidaillilil Wiall'IStew!lmmi z:OOJ:rn kwiaTCU.
Zd..· P:owba, który ibadał szcoogółiOWIO t.e rzło ża, idkiDeśW: je jlalklo •osadowe 'i za'liliczył do .ty-pu Sydvana!Ilger. M~ą:łJsoość ~óż dioiahiOdzi do ~ :m, ali:lupć """"'"- dlo kiLklu ikiJQmerbvów, jedlrua!k.że
r.udla :lrorliOOil!tnude się w ;SlQCIZe'Wki1l!ah o dłiugośoi
do ikiidkluset :m€11xów. JaJko slk:łiaJdJnrlllci
alkcesorycz-llle·
występują ep1dot, chJ.ory;t, granat i tyta1111t. Stosunek s~o2:
l!le układa się j,ak 2 : l, więc .ruda lllilie ma Witęks:Zlega Zlllaczeni!a IPJI"Iaiktycz-llllego.Zł:oża grupy B .chaJraik'belrYZJuJe pok:rewlień
stwo w wyJStępowaniu, ponieważ wszystkiie one
7lllajdlują silę w psbryJah Sell"liaiah środkowo-su
deokiego lm-ys.tad:inik,u., któve w Ozeiclllosłiowiacji zali~a silę dlo gólmego proteoozo~u. Posztozegól-lllle ilł.IOŻaJ \l"ÓŻmdJą się dJo pewnego stopnia pod
względlern. iPaJragJen~ezy, 7JI1Jamierme ·jeslt oedmak,
że . w dloh 1()11loazleruiru możma wszęd:zlie stwieTdizić
proojawy metaiilliOII'Ifuzy !loontaiktowej
(zesk.ar-'lllOWIOOenie ), że •twlotrz;ą one nieregu1al'!ł11e, strzę
piaste ·bryły d: że mają stil"luk.turę jpOifiałdioWlaiilą, ZW!ł;aszaza przy stref,ach dysJ.olmcyjnych. We 'WI.Seystikiiah pll"Zy,pad!k:JaC!h złom 1Je IZJilajduj-ą się
w wapiJemdlalah lkrystailii,'C7lllJy!Cih. lub
w kontaikcie z :nimi i wykazują starszy metamorfizm reg..o-. na1nyreg..o-.GłÓWlnie SkłaJdlnjki ty1Cih. tl"llld rto: tlienkli: żela!Za,
w różnym sbOipiłliu tmw!I"'Zyszą ian stall'lciki, nie-kiiedy lbruryt d. fluocy\t. Wdek:u ttyidh rud nde
mażlila :akxeśilić, IIlliOŻnia jOOillalk. przypU51WŁać, że LSią IOIIlJe przedlwa~ryscyjskliie. N:iekitÓII'Ie z m.i!ch uLegły ~a:wldqpodnł:mie IIlllim.era:lilmcji w .okre-sie późniejszym. Poglądy na ich .genezę są różne; niektórzy .. a~urtorey widlzą jjdh polezątek
w ~im idkflesie sedymen;mcyjnym,
dlllil!i. 2'JllJÓw pll"eysbaiją :nJ!łi 1€p1geJ1JeiZię,
w
:przypad'-ki.t
zboża w ··dk!OiliooC!h Zalesia tw.ilerdzi. się, że jest ono pochodzenia magmatyczno-likwacyj-nego. Chociaż badania nie są jeszcze zakoń-ozone, wstępnie IOikreś'la się je jlalklo i7Jłom epi-.garuetyczrue, poklrewtiJ.te ~.zmertJamarfi-~owaiilie. Do tej grupy milrl:aza się 'W Czechios.łlo .:wacjli. z!łożJa i ~SitEpJW.am:ia w mlileljSOOWiościla:ch:
Zalesi, Hranicna, Male Vrbno, Horni Hefmani-oo, 1PQ polslk!ilej
strome -
występowiamia w Ma1I1ci:nlrow1iJe, Ja1I110W1ąj Górze :i: IGetniie.·. Małe IZlboiże w ZMesi: llia NE dio Lądka Zdlro-ju zatWiema ma.gl!letyt w ·grlallllaltlowyiclh skall;a;ch skiall"'IliOWyidh na :kJontaJkcie białYJdh lkrysta1icz-nydh 'W!a;piellli i łupków :mikJOwyah, nliiekiedy
rów.nd.eż .amdliibolrtów. Złoże w dlrolńiaach miej-. sOOIWiaśm Hranrllm.a n~a
s
!()Id BiJel'ilc jes!t n1a.j-wilęlklsoo spoślród zawiemj·ący~oh rudy ż,elai1Ja na teremlie Gór Ry!cihlebSkioh. M~tOWIO-d1e marty,tow.a [['IUOO ZllllaJjdiUJjie się 'W lrilkulkiiliarne-·~ dłtugości poztilomie krystaliJCZilly:ch Wlapie-ni diOOIOitnttycznyah w psbl'lelj setri!il probertoroiku (staromest'ski krystalinik). Stosunek magnetytu d:ci hemartyttu 1uikł!ada się ;jak 5 : l. Ma1gnettyt iZiawdenaw
:iiliościlaldh ś~aidlowyCih Zn, Mm., Mg i Al, związ.amed
alro mikroskopowe ilnlkluzjespimi€1H. W tym/Ze :ziliożu w:y1Sitępuj1e rowmeż pi-ryt, p!lrlottyin, galenit i sfailieryt (zwiłlasooza na l()brzlecbeniu :U!oża), w llllłodszJ71ah żyła1dh kwlar-oawyęh :CIZięSJ1io znaddluje si,ę mol!ibdel!liirt i fluo-ryt. W p!Obł:i.żu :zl:Jożia wySitępUj•ą Sme pr:Deobra..:
~eni,a lwnltaiktbowe. Usy;tll.liOIWiaiillile iZ!boż1a przy-pollll!iJ:nJal zroże w KlJetniie. Złtorżoe w pOłbłiżlll
miej-soOIWIOŚcii Mail.e Vtribnlo IllaJ NW 10dl Stall'leho Me-ata jest uttwlorZlone ZJ drobillc!Zilarn:iJstelgo ma.gne-tyltu w gtr;atrll1111;yicznlo-lb~oty;tyc~yah iSkamach z .a~mif!i'bio~, zWJi:~y.cth z p:liZiom2lm · 'biiałydh
!kiryL51talilczny;clh. wapi1eni. Spośrod si.aa-:c:zJków zna,jdlujerny tu pilryt, l!"lZiadz,:,e j ch:a<lllrop~ryt. R u-dy w okolicach Har. Hetmanie na wschód od Srbi:tu IZIIla:jduJą się
w
smm 12la,brezsikii•ej i są UJtWiOO"ZZOille z llllJalgtlleltybo'Wie,j rudy w g~mna to-wylc:h sikama.ah.Złoża grupy C. Niall•e•żą do m.idh ·zło~a pad
~m stnaty:gr"aficznyro ściś1e okreśkme,
!p!OUie'Wiae; na diah koilltaiktaJCih ZUlllł\jdują się łup
ik!i: lU/b wapiletliie z fauną elfe1ską. Są to złloża
nud żelam 10 dhiamaikter:De roadlowym, zw.i!ąmne z 12'JasaidJOWą serti:ą W!Siahodlnilosudecklliego de'Wionu li !2Jail:1czane dio Tud typlll Lahn-D.ihl. ZłJolm zm.aj-duJą się ty1llro w milejsca'ch występow:aJnlia
w
·dleWionie zasadowy;ch efuzywów f.orrm~acjispilitowo-keratofirowych (V. Barth, 1959). Zło ża tworzyły się w środowisku podmorskim z elkisihalacji
w
toku 1cyktu efuz~o, głów ndle w okresie .jego !W'ylgatsam.ia. Cykl efuzywny IIliie proobiieig.alł w :CZialSile 'oałej wacysay;jskiejlP:OOtDelll~ynlcliny row:noezteśnie, pnz.eaiw-nie m!iał on rmnlienny tcha~r.akter w poszoze-gólnycll miejsaaah, zaJeżnie od optymal-ny;c!h ' warunków, oo znajduje potwjerdze-nrie w .rozwojlu :złóż. Złożat
lwilloenttru-ją stę !POdi wz.ględem srt:maityJgmficznym w wyż
iSZJYich !P012Jiiomach i w ze'WillętrznYJdh występtO
'WialrliaJah dewcxnu, !głÓWin!i.e w s1lrefie ste!mber-skio-1benteSovsidej, tzn. w w.ilększe:j odległlości
od ośrodków magmatycznych. Złoża
przybie-rlłlj·ą ikszltałt SOCllewtlrowaJty, prnew:aiŻmńle ,grupu-j:ą !Sii.ę w wię:kisz;e resptoły s1oazewek d! to na. róż
nyiOh !P'Ozilomaicih .s11racyg!"lalfd!cznyJdh, oo dowo-dzi, że cyikl IJ:'Udlotwórlczy ipiOWitall'Zaił się kiłka kiro1mliJe, 'choć JilJB.: ty;ch SraanyJah ptOIZiOillllaJch, przy czym Zlllooa, mają,ukktJdl kulilsowaty, oo :tlłumaC21Y s]ę wytn.ikdlem sfałrltOW!ań :i:zokl1na1nych. Po-s:Dcoogóhle sacrrew!kiiJ OS!iąga,ją miąższość d!o
l O m, dłrugość :po'SZ1C2'lelgólnydh IOOicrZJeW!ek. -200 m, .a w pewnytdh pr.zypadikaah długość ich
,stęga l ikm. P,od!Oibnii·e j1alk 2lmi.tenny j~est iks21ta.U i wi•elkoaść, tl'ÓIŻiny jteSit s!kład miilnetra:lny 12Jłóż.
N ajwartośaiO'WISIZym roimlell"ałem jest magnetyt
wyst@ujący jedynie w złioż,a,ch usy1rui0Wiainyc:h na!j:biaJJ:'1<Wilej na zachód
w
skiałachme1lamior-fiicznj11c:h. Lilc:zme są miln!etrtały z .gll"'UJPY lepto-chlorytów, którym niekiedy towarzyszą syde-ryty. Hematyt W!y!Sitępuje w 1low.arzystwte
kw.alŚilY'Cih ll"ud jaspilirtlowydh.
Wśród ;złóż lllli.lezn:netamor:lliJziOWiainYJcih aru. tor .nliiniej szego aJl"lty1ruiłu !W'y11'Ó'Żlll!ił 12 typów rud:
. l) rudry jaspiillittoWie,
2) ll'lud:y spellrularyttO'Wie IZ rozpOOSZJonym :ma-iglllletyttem,
3) .rudy •hematybowo-ooliJty.cZille,
4) Tludy zw:ięz.łe hemaJtytowe z l'IC:)Zlpl'IOS':wnym magnetytem,
. 5) m~gnetytbowe mrugy .z hema!tyltem,
6) magnetytoWJe masy z 1leptocihLorytami,
'7} syderytowe .rndy ZJ ł~chlorytami i
ma--,gnetyltem,
B) · wa:pilen:ie re s!lmmiendałościaJITlli
dkirl.lSZoo-Wiame magnetyttem,
· 9) warstwlow:ane trud!y leptoahltdryOOwe ·z
I'IO.z-iPUSZCIZJOJJJYiffi maJgnetytem,
10) · toolitycZ\UJe rudy Je.ptoldhlmy1lowle,
11) !1lu:fiilty z leprooh1Jolryl1lam~, 12) tiufiity ::zJ ihoemialtytem.
Skład cllemiJczny 1vud ,jest bar00o ll"Óżny.
NaJjtbao:"dZil€lj war1Jościi0Wie są trUidly typu 6,
w !k1ix:tJ7'ch m;wal'ltOIŚĆ Fe s~ęga 600/o, St02
-15°/o, CaO - 12°/o. H1u<łlv zaSiadowe (ma•
gne-tyt
+
leptochloryty+
węglany) mają 30--400/o Fe d. IOilroło 300/o Si02• T~kstu:ra trud jestpc:tzńlomo wai'IS'twidwalllal (podh!od!rente IOISiadowe),
masywtnal,
r:zad:zi:ej 1ooldityczna (001liltylepto-ohloryttowe iLub hematytowe).
Ni.elzlmetrumołrfizowrune zboża 1tydh rud żela
z;a występują p1I':ZJ€1de wszystk:j!ln w diew1oń5ltim paśmtile steTilllbetr.sikio-ibeneSIOvskim (ZJłtoża w mJiej-SOOWIOŚciaoh: Hom;i ZiVIohllce, Hior. BeneSov,
LeSlooViec iilla Mmia.IW'aclh, Caibova, Morawski
Be-roun, Lodlemce, ChaibiOOv", Htde~ pod!
StJartnber-lk::iem), naiSitępn!ie w Kotli:nJile HidrniOIIlJClr.~vmej
lffiliJędzy Ul'llioove:m taJ Usovem (Benllrov, Klra!lova,
Med!Lov), ,gdzie są one pr;zeważnlile .UJlm-yte pod
osadami kenozoicznymi. Silniej
zmetamorfizo-wane
złoża są w wa!I"Słtwlalah v:nbenslcildh(okoJi-·Cie Hlor. Mes;ta., Ryrnlaifov.a, MaJl€! Mro-aV!ky),
naj!halrdtziej zmetamortfirowaille znajdlują się
w
serii sdiodiłlaJ Ć€1J:'Vienidh01I"Skego ill w a·mrfiboli-towytch masywach: jesitCXn.tickim i sobotińskdm w lłriUlbym J,eselllli.Jlru. Do itej ISalmlej grupy aJUWr 17la11iCZia jedno maJgtnJety.tldwe
zrore
rw
amfttbohl-cie sobotdńskim, które jest pochodzenia ma,.
,gm~'tyiCZilJO-lilkWiaJcy.jiillego.
ZłOŻial 'ty.cih rud tbyły :intensywnie ~ato
waoo w
XVIII d! XIX 'WiiJaku ;i dlaiły ~teklObelanemu hrwtni:ctwru śląSkieruu. Oboonlie pl'iak-tj11cme ?IDa!arenie mają .głóWinlre IIlJOW\O odlklryte
tz1a poimocą metod !g00fii2ycz:ny;dh dU!Żie złom
_między U.ndoov001 ,a Usovem w dldlinie
Morai-wy m NNW od Ołmniuńca.
Złoża grupy D. NaijW'iiększe znaczeri!re 100
ob-IS7lall'Ze środlrowy!ah, · a prZledie wszys!IJk.im
wschodnich Sudetów ma czwarta grupa rud,
respół W!Myscyjskich e.pigenetycznych złóż
gł!ówndle ~rud metalLi nd€iŻieilamytdh. POd ~ę
dem .ge.ochermoznym, a ozęślcilowo genety;CIZIIlym
waryscyjską metalagenezę można podzielić na
dwa
oibszalry:a) kł~, oibe:jmuj:ący WIŁaściw.y obszatr
ś1'101d!k!ow'yd4 Sudetów, ograntLa.oony na NW
btrZJ€!2m.ym :uskokiem · wdledkdm, na SE
dyslo-kalcją !l'.amzowsik.ą obedmujtąoą Góry
Rydllleib-skre i ~ \Kirał. Sneznlika, części<YWto Góry
Orl.iJc!klile. ObSZiaJr ten pod względem geodhe
-mitemym oharakteryz1uje obecność ,si.tanoZJków
metaJi nieże·LaJZ11ycil oraiZI specyficme występo
wanie As i Sb. Gdy w północnej ·części (złoża w Złtotym Stoilru, Hior. HoSt~cach, J aWIOtrndik.u na ŚlaJSk;u, Hor. Foft p•od Jawarnikliem
(prze-Wtaża 'all'lse:nop(trytt, to na po1udlniiu i SE w
znacz-nej itl!Ości występuje anitymonlit w~aiZ :zJ .rurse-.
nopirytem (HynćiJoe kolio SuSilny m zaohód
od Streh.o Mesta, J aikulboV1ioe lroŁo StiJ1Ju). W
Gó-r.aJcb. Ovliclltiah rursenopi:ryt występuJe w ·
akloli-caah Libeirkiu 00; NE ·od RytehilldVia nad rzelką
Knez.
G!Odm.y ,uwa~gi jtest :ftalklt,m
wyiStępującena tym terenie rudy ipi~'~ZJe!Pilia .. tają 1iczi11Je żyrowe intrulZ'jte tyiPu aplitowego i larnjprof.rl'OWiego,
m!iejsaami, Iliai pl'IZykład
w
Hyntli.IOalah,dkrusz-oowaniiie znajdruje się ~~ na jednej
z takLcih żył. P·ondlew:aJŻ okruszicJowalnde
tego
tYIPU i 'WISipO!rrmłiiane IZIŁOIŻia: żyłOWie 'WyStępują
i w sikaŁach se!l":iii: Brainlle, kttórą uWialżalmy m
dlomy tiJ środJlrowy
dewon,
stąd wtniiiOL<llek, że'dmawdlame Zlłloża :rtud IIllaile2;ą do wWkru
'Wa:ry'Scyj-skiego. WsponmilaJne eEuzyty iO ,dhlaJrak!1Je.l'1Ze ży
łowym, ?Jgtodmde 1z1 wynikiamiJ badań D; Nemca,
są !IIJai}llliczniejiSZ'e w p:>~biliirżu ś:redlnliloh i !kwaś
nyJCih lintll'ltWjtiJ typu 1xmali~e. go, lktórte we WISclhodlnliej czę3ci Sudletów śriod
kowytcih tw1olrzą na:j1cmęśctiJej mmieojsre ciała
eyl-ne; re.preDentują one, oczywiście 'Wirarz IZ
"cy-cłl'lebSlcim sjenitem" :(.gr!alll!i!tclidiy n:i.elmlcZJaińslro
zbotostolckie wecirug M. Borilrowslmlelj·, 1957) ·
~ ~yjski cykl mtruzywtny.
b) Właściwy obszar jesiondoki leży lJriZeważ
nie we wsclliOidnibh SudetaJah, ta pod ~ględem
geoahemiJc:mym prakt)llcmd.e ahamlldieryrzruj e
go tbralk As i Sb. Ok!ri~ciowanńle I}JIOdldl:me jest
do tego, jatklie stę ~tyb. ·w skał.aJclh ·
pro1ielro-IZIOiitktu, a więc dewionu i dolniego ik.:alribonu.
·Nalj-wriększe dk!rn.tmJoowande ~\lijemy . jednak w skałach deWIOiń.słkdiclh, które Ila' kOilloonltTialcję
~1getniełtyt~ą okrl1JS'ZOOIWiall1ta ,a rta!k.żJe na
UikształtOWialnie struiktury uSlrolrowej i fałdo
wej m~ały !piOd względle:rn medhian.i!crmym
naj-lepezje W'atr'Unki..
Problem m~gmy pi.le\rWIOtnej jest il'IOZW!i'ąiZJalUY
dlotylc:fuczas tylko w ogólnycll zacysalah. Za
1Jródła
tdk:rltmOOWialll:ia
uw:a\Żia, silę tUikryte naslt:ępstwlo wtargnięciJaJ
magm,
~ utwo:nzylłyma-łe ~towe ;i .gna!Il:odlitory1Jowte ,:iJn11Jruzje
we-Win:8Jtlrz siłesiłrum, graiild!towego masyWU
iSit:rze-lmSlciego, a' w !końou liJcme pegm:atylty. Te
ma-!be din.firUJZje ZIIllaJjduj·ą się na SW 00! ,grtaJnitowego masywu orarz: WewtntąJtr.z silesilkum . na JJi.n:id
SW-NE, mdędizy Sumperrkiem lal fmarlziadem.
krtćxra ·to 1:iJndJa. ptrzeibiega skośnie w ~u do
wewnętmnej struktruey si.lesinrum!. WiOlkół
ma-sywu !grall1!i:1lowlego, a 1taikże ~porm:lliany!Cih
ma-łytCJh. lilrliiiDUIZijiil ZIIloajdluje s1ę obS"llaar wystę)POW!ań
~ah p€!gmaotytiów, lkltóre twldf!zą buk
wy-,gięty ku wsc:hodlowi. ~igeooty!dme występo
'Wialnlie rud/ ki01!11oon1lruje Się
m
zewną'brlz (1tml.lilia NE, E, SE i S) IOdl tego łuku. Na!
10bszalrzle
W'yStlępioWiaJliial ~w jest równiileż klilka
wystąpień z pamgenezą Mo .i Mo----<Ou, na
s1Jref,a z pall'agenezą Ou i Ou - .A:u, następnie Cu - Pb - Zn, a w kiońou Rb d Zn - Ba. W ,1Jdku bad!iń dbeOillOŚci rpierwi.Jastków śłado
wy;ch W SkaiłlołtwólrtCZY'Cih miJoorałaJCih masywu grta!l1li.'towego, w małych mrtlruzjaoh li; w pegma.-tytaJch stwJ.erdzJCXIlJO, 2Je wzJbogarende 1tydh skał
· w pilerwiastlk!i: pamgenezy prowtilnloji jesianic-kiej jest do !P'e'W'IlleJgo stopnia rjednolfute: Mo, Cu, Pb, Zn, Ag: Tymczasem preyjnrujemy Wli.ęc
· uastępujący pogląd
w
od!n!iesreruu do jesi!cmic-k.iego IObSZaJl'\U rUdKmJCŃllego: masyw gmnitowy,małe lilnibruzje w ~urn or,az~ ep]genetyczne
· o.krrurs7Joowame rud metali nie.żJeLa~Znyoh we WLSiclhocłnicll Sude!talcth mają wspólnie poc.hodlze. nie· !Illlagma,tyiCZilll€'.
Proszczególne ciała llWUIZyw;Ilie d: :złoża rud nie powstaWJatły, TZeiC\ZJ .j!aiSila, jednocześnie.
Z~oża ll'Ud obsmJFu ,jesi.Jonii~ riOZIWinię1le
.są w dlwu główny.ch ltypooh: l) impl'l€lgillalcyijne, 2) ~Y :proste, sloośne i poikłaldowe. W chiwili. obeonej iOOJjwi~ znaczendie ma~j:ą :llboża ty-pu dimpoognacyjnego.
Ozyn:niiki decydlująoo o powstaniu złóż można sahalmkteryzować w sposób następujący.: w Je-siJ<mikaoh dażia typu rlmp:re,gnacyJIIlleg<>
powsta-ły w palblWu dogodnytah s1lrtl.lkitur, .g!6wJnie na kontak!Cie dwu s.kiał z.rólŻn!ilOOWialllYJoh pod W2lglę
dlem meahan:icm.ym. POOozas waxyscyjskie.j arogenezy nastąpdły, 2JW'lasZ02la w ~
de-woński.cll, rożnego TOdzaju ZaibU:t'iZieln!ia 10
cha-r,alkterze 114gtęć, 007lciąg.n:i.ęć i ~eoeń, ZW!łasz
c.za na~Stąpiły odkrształceniia 8 - porwierzdhni w "ll'id!Lgndlcih" skaaJaicih d! oałkoWiite rozgnileoe-. nie miejsc ipll"ZJ7ig<)towlainytch już do
idkll"UUSZoowa-ma.
StJorownymi do tego sklałam:i są na pll'Ziy-Mad OOL:ruodewońSik!i;e !kw.rurcyty, warpileinlie etiflu Oll'az środlki()WI()-rdeWIOińsl.kie porficy d: ilrerarbofiry.Złooa rtypu dm[piregn;acyjne'go powstlały z
regu-ły w :klruohyah zabUI1'21onYJC!h iSklałach pod
na-.kłladem skał balrdlziej plastyi07Jlly.oh albo na !loontalro.ile siklał !bardziej plasty.c:Znych, ,lJec:zJ sil-nie zafbu'1'7JOily;ah. W lbdk:u rdktruszJCIOW1an:iJa na-stEpOW!aB:a l"'Ziległra serycytyz.acjra li okwlalrOOWa-nie, a także słaba metasomatoza. Po wytwo-.rne:niitu się złóż ICiśni'en!ie 1górotwól'lc.zJe ustępo wało (sfulba rekrystalizacja).l. Złoża typu impregnacyjnego. Małe złloż,e
_:moliibdenitu i ICihailikopl:rytu ;z 1Illie2ln.a'crzm:ą iloś cią Au oraz siarczku Zn i Pb występuje w de-seńskich gnejsach i migmatytach w miejsco-wośCi Vidly pod Pradziadem. Molibdenit i chal-kopilrylt twarzy impregnacje złdrowe na S
-pGW'iell'"lJCihmJia1Cb rgne.jsów.
Nia!jwtiięksre :zJłOIŻa .typu iilmlpoognacyjneogo
2l!lajdują się w silmłacll dewlo:ńs'kiloh na dbamirze
Zllłltylcib. Hm, HIOII'!Ild!go Mesta i Hornńlglo Bene-SOval. W Z!latych Homah, w lroblienokilah
:kwtalr-:cy.taiąh. złooża osiąg.aj•ą w rstre:fa:oh impregnacyj-nych kilkadziesiąt metrów miąższości. Złoża ko:noenlbrują silę t1Ju na dwóch obszalmdh.: oibszar ~~odind
(
= oibstzJall" ilVIodlre Sztolnile = obs7Jall' plrudn.dJcikil) oratz IOibszlall" :zaJchradni (=
obszalr szJtolniie Mili" = obszrur oleśn.iclti). Wewschod'-ndm
dbSzall'Zie złloża; Zillaijdrują się Illa ikontakclenJadkładu z kWareytów !klolblendkioh, które są
paf:ałdow1a11.1e L?l ~yieniem
im!
zadhodlow.i
i o1Jocwne iplTl'JeZ młods7le fyllJi,ty, Na lkonrtlak-1laiC!h :fyłlitów !L podSaielaJjącyah ikwall'lcytów 1.1e zb01żami tl'lud występują Jokall.niJe jasne wapie-nie', rsilind.e dkinUSZioowaoo 1gaile1Ilite.m.
W Zi!OZIU st:rety UiQZIOIIlie 6ą (pl!OllOWI()j W nad-.k:dJaaure 7ID!iJO.UJ.ą Slę ruay
gauenu.tiOWtO-Sia1ery-f!KJWIO;PlrYirowe, mu.zeQ plry.llOWIO-\Pll'Otynawe, W !J:>O!U1:0ZU ona.LlropllrytiOWIO-p..tJrytowe. W gJ.ebJ.e ZllaiJQIUJą SJ:ę ~lall'loe, se.rycy~y, ~zadk.IO 1~ty li. węg.11any . .Z.atWiail"txliSc Au w rudlz.re ~lllrOI:ll IOilW-ro 4 g.t.t. l11wd:a •twłOil"ZY arobne iZllratl'1€1Ilik rllla S -poiWU!elrrZiahn.l!aJOh .k:wiarcytów.
W ICZięSQli mchoeirurej obszaru występują
x.ud-.ne
umpregnacJe w kWaJI'łcy.ta;oh ahLioryrllOwycllllia · !POgJratnwCZIUI Z'Wliłę.z.ł.YJOO !lrWm"CYltóW ll'qg<)W!OO-wyon.
w
oOS2lail':Zie zaooOK:l!M:n::l. iiDillil.ej jest balry-tu, natomiłast Ullatez.me WJ.ęksZia ;jest zawal'11lośćAu, wysllępuje róWIIlleż Mo.
. U:ksztad:Jt.owand.e :złóż i ich ok:DuszoowanliJe.
za-Le!żą rod pred:yspozyicji .1lektoniJC\Znyah, ID!aijwlię.
sm
IIIl/ią2'SWŚĆ i: 10k!r~oowrllll.1!lle wyatępuje w mieliscaich IP'opil'flJecznYJah fałdów, fJ.e,K.sur li ll"Oi2Um"USZI<mYJah ~>~l:l:ref dys.Jokacy;jny:Cih.ZŁoża w dlro1iCiaiCih. lLoo:mli!go MestaJ majdluj.ą
się również w :warstwach vroeńsk!lcll, jecl!Ila:KlZe w ooryzonbacll WytŻszy.ah pod w,zględletm atma-tYJgl'lalfllaznym. Eli.fe·JS!ka "d!i.ialbaiOOWa" !Siell'li:a jest tu potpr:Zl€(p1attalna Wall'stlwami porfill'lów ;kw,a;roo-wy.oh li kera~tat:iróW:. Klruohe porfiry ii kerastofi-ry podiczas ·~a się fadic!ów ZIOSI1la;ły zgnd.e-cione, mś Sltmefy ilrorutalktu z tufami ~towo ker,a;tofirowymi i diaiba:Z!owymi lai .taJkże ltUifita-ltllli - pos1lteki1x:xn!i.wmńe okirłusooowane. W stre-fie kKmtakbowlej z podilrami ·w d!Uipkacll
serycy-. towycih rzm.ajdują Słię dlmpre,gna~cje sfaleryltu, ga-lieni1lu i piTy;tu, lWI jp!Clldścieladą'Cyah igniJecl,onydh jpOU"fimaah wy~S~tępują gmdJaizdla rsiaii'IazJków z wyż szą Zła'Włalr.tośai.ą rgr8Jlen!i.tu. Pa!t">aageneza minerał
m jest •tu Skl~a wskruitek obecności jesz:crz.te ri:lmytah mi.nlelrlałów: opróaz lgłÓ'Wlnyoh mine,rałów - Slfall.elrytu, gatlenli!tu d! piTyrtru,
w
mediwż;Y'db. ~ah występuje 'tu !rÓW!niieżłlll"S€illiqpi;ryt, 1Cihallropiryrt, prustyt, mol:iibciłenit, syderylt, !bacylt i flurOfl"Y'l;. Sfalieryt jest
jasno-żóŁty i ZlaiW'ilell'a śladowe i1ośoi Hg. Obser'W!uje silę !I'Iówn.ież obecn!OOć nieznam:nYJoh tiJ1ości .Alu i Ag.
Jedlytnym złiOiżem typu \impretgillaiCyjnego we wschodnim paśmJie dewiońskWrn (Srte·m~ ben.eSIOvskim) jest :złoiJe w roko1~oruoh Hiolrnego BenieSovlal. WyrstEpUją:oe
rou
okruszaowanie me-tailii: :nieżelaznycll :zw:irą'Zallle jest ze s1Joofą 'mbu·rreń tek.toniozny;ah w obrębie ~U!Ski dewońskiej .• Łupki dewioński:iie, wapieme 1 forrmcje
spoiiU1lo-wo-kiełra tofwowe maj;ą w IIliald!lcliad:zJile. i podłiożu
diOlmJakarboń,sbe dklruclrow.ce z pojedytrl!CtzJym:i W1k.łiadlkami krzemienlii. Kiell'IWllrowe zaibu'lTlJEmila w · diewolnie są wypeŁn!iJOine dk!rl.liSlOOOWanym kw.aJI:'iOe!rtli żyR!owym, w wyiŻ\stllych piętrach wy-mępuj.ą S<:JWeWki! ball'y.tu. S'lmJły d\ewlońSkie w Ironitakaile. ·z żyŁamii są :zmetamłOil"fimwane
j okzruszroowane sfullecytem, ~ d! piJry-tem; w
wapem:iJa!c!h
wysrt;ępuje metasomaltoza,w
ska~a'Ch ~cycy.tyrzJOW\a!ny:ahapili1Jowo-.kiell'a-Wf:ixlowej fanmacjli. znajdują się znalemej miąż
SZiości .impregna1cje rudne. Strefa ll'ludlonlolśna
'l"IO'Zlaiąga się na prZJestlmJen;i koło l ilmn, I()Sii:ąga
j ąc rui.:ążsoość do l O m. Sfai1elryt ma; ,balrwę · jlas-. ną i za'Wiii€11'1ai :rtówlllież w iilidścilalclh
ślado-wych Rg. . ..
2. Złoża typu żyłowego miały malCzenie
.gi~ÓWIIlli.e w mi:nionYJdh 'CIZJaiSialdh. Znane są !iJ~h dlzliasi:ątlki 00> rtlelrenliJe ldalbego abs2Ja~ru. Wspomnę
.· o mah .tylko w klrótkldśd.
Okirtu!s~Z!oow.a:nie Mo - Cu występuje
w
gra~:nliitaJah Z,ułovskich o(w l()llrolri.ca~ah Zuiliovej,
Vidr-navy i in.), częściowo również w pobliżu Vide!
pod Pradziadem. Ok:ruszoow:ande Au :majdluje
··się
w
dlro1ilcaah J,esionika !i w killru diwlszych.. eMtOIŻaJah z!aiWiilell'tCilj:ącytdh. Plb i As w Gómah
Ry-clll~bSki.ICih :i. w Jesi!O.nik.ach. Okmu.szloow.a!Illie Cu
tlńiaznie wyst~u,je w Górach Ryicl1lebski.clh
(Ny-znertov i Vapenna kioro Zul.ovej, Har. Upuva,
IO!lrolrl.'ae JaiVlOłi'lliilk!u),
w
olkolicad1 Zlatyah Hor,· w ,a!IldelldhiQII'I'SłkitCih wa.TStWialah. !Pod J:alnJOVem,
na lbr:oożnym ,uiSkoku sudeckliiin podi
Ludvfiro-. wem i w: drobnYJdh wystąrpiJe:n.iloh
w
IPObiliżuinJtJrtuzji 'gt"aJlllitbowytah w dkoliaatah
S
tl!nl!P€rlm._
W
Górnch Orlidldah rmaJjduje sitędedlyne
żyłowe .IZiłlaże rud Cu - P.b - Zn
w
s11rotńskiejserili w IQ1~o1Jilcacll Novej Vsi! (na W od Rudavy)
·pod Orililokim .Za.b.oofem. Ok!rusz:oowanie Pb
-Zn w Górach Rychlebskich pod- Nyznerovem,
w
an<Ie.1ahi01Mk.icll Wlall'StwaJah w olooliloaiCihSu-ahej Rudnej i .AmrlelSkilej Hecy w wansltwaJch
v11beńskdch pod Nową Wsią w okolicach
Ry-mafova, .na~stępi'llie . w k!iiliku milejscadh
w
N:i7l-kem Jeseniku. Odrębny obszar rudonośny
za-wierający baryt i siarczki Pb - Zn znajduje
się w olrolicra10h Zabf·e1gu ii Mohehritcy
w
doLi-me
Ml()il"aiVy. .N a 'tell'e.rillie jesóOłn.i:ak!i,e,go Wlaa"YlSCY'j-Skiego
ob-SZa!rU ll'IUdOIIlośnego ZJalZIThaiCZa się pozii()Illlru
stre-fuwtość, pnzy ·czym metal~ klaltal1ielrma'lną
stwieridJZić moli;na· w małym llatSięgu, ·be'ZpOŚII"ed nio ipłl'Zy ~~atni.taah, me~ naltomiast w &ah beą>tOLŚil'leldln:ll ISiąsi.eootwli.e, mew- i epi'-:' tarmaillna ma baro:z1o srerolk!i: msięg
w
lk,ielrU!Ilikuwsobiad!ni:m, na IPołudlnd.e i 1Pl18i\Vdlop()ł(fubniJe ku
północy i północo-wschodowi.
Charakterystycz-łllia: jest gl,eibal kwa~r~OOWio-węglanowtru
ewentwa:l-Illie z baJrytem, siJall"ctzJkami Tud me.taH nieże łaJmylclh, g~d21ile stfa:Le:ryt ma ba!l"Wę jmmą, w
;Ho-ścilaldh śladto\vy:eth 'WY\sltępwje trtęć. Malkisliimium
klanOOJ:ll1Jl'laJcji okr~allli:a epi,genetyc-mego
z.najduj'e .się · jediillalk 'W\ JSika~.eth deWIOńiSki.cll
fa-•Cjd IPI'IOtogeosynk.limJJ..nej.
LITERATURA
-B a11r t a. s F. - Gedlo~e a petrogrlafiC!ke pornery
·· uzem.i 2llate Hary - Hefmalnovlice. "P:i'itrodovedec!k:y
.. sb10mik Ostravskeł:IJO lk:I1aje" (PSOK), XI, 1111r 2/3.
Qpa-wa 1950.
·B ar t h V. - Devan;;Jcy vul:katnismus
i!beirlnlbersk.o-·harllidbenei!ovsik:eho pasma v · Nizkem Jesetn:ik:u. spisy
.·P.aiLa.dkeho IUiilliversitty. Obamun.iec 1959.
.. B.urk.a::rt E. - Moravske nerosty a jejich
litera-tuit;a (wedhl:g I$otpilsu z II'. 1940). Pra!!1Ja, 1953.
· J'llllnecka J .. Sikaceł J. - 2jpraV'a o
geolOI-. gidkem · mapovani v dblasti Horrn.iho Benel!ova.
_ "PSOK" XI, 2/3. {)paiwla ·1o950.
K
e
,t t :n e r R. - Pi'ispev·ek k poznan'i gool:ogie a.pa-, leontalogie chiabicovskehjo devO!lliU. Rozpr. II. Oddz.
·Ces. ta:kaid., XLIX, iillr 7. Pxt~ 1939.
Ke:flt:ner R. - Staiba devc.mu v okloli Vrbna ve
SiJJe71silru. ,.PISOK" XII, m 1/2. Opaw,a 1952.
K e t t n er R. - Z~ava o geologlokiem marpovani
. V
olootli
Hiorniho Beneoova a Leslrovce V Niz. Jese-niktu. "Vest. UUG". Plr1a.gaJ 1952.K e t t n er R. - Zprava o geologickych pomerecih
okioli HQl111Jiho Mesta u R;Ymafova. "Vest. SB'0",
XXIV. Pr.a~g~a 1949.
'Koutl:eik: J. - K petl'IOgJra!Ui ~el~ looisek
v nernetamorfOVJanem devQDu moravs'lrosłezsk.Ych
.JI€łSełniikU. "V-est. SGU" XXIV. Rraga 1951.
.KT'u fa T. - Dadi!i :pi'i~vek k p!Cli7Jn3nl zrudneni
v Rycll.liebsk:Ych horach. "Cas. mar. l!liiUSea" XXXVII.
·:J!iłroo 1952. ·
· K ll" u f a T. - Mi:nlariailiogiloky vtzk!uttn ve Slezstku
v r. 1958. ,,Pi'irodovedn.Y ~as. slezsk:Y" (dawniej
PSOK), XX, nr 3. Oipla!Wia 1959.
K II' u f a: T. -
o
n~eroStech, neroosifmrYoh surovinacha pfednJdh. ll1all.ezistich ve SlezsJru. "PSOK" X, nr 4.
Opiawa 1949.
.K ruf a T. - Rudni lo2:iska v SZ casti RychrełbskY.ch
hbr a pegmart;ity. ve velkolkJunkticlre serii. "Cas. mor.
mtisea" XL. Brno ,1955. · . .
·x:ru fa T. - SLezska .lll!ilhemlog~dlklka
·a 'mcxnta!!l.liSitltoka bilbl.iiogrmfie. "PSOK" XV,
nr
2/3.Opaw.a 1·954.
Ku l! er ·a J. - 2e1eZJorudne lo7!iSk!o v Hrani&le
v Rychlebsky.ch harach; "Ryclllebske hiory", Sbor:nik
p!l'laci o pi'iirotdinich ;po:merech. "Rubli.kta100
ssu
vOpa-voe/' t. 30. Osrt;MWia 1959.
K vet
on
P..s
v o bo d a J. Silr.alt~tekbo:nickY pri~ek ik: l!oZiskum Fe-rud
RYJChtleb-sk;Ydh bor a SZ casti Hrubebo Jesentflk:u. "Sborm.ik
UUG" XVIII. Rrąga 1951.
Nem e c D. Peilr~ie jaV'Oil'IIllilck:ehio masdvu
.a ~ilnych ohiOilUlliln s nim sdruZ:enyeh, I. "PSOK" XII,
nor 3. Opa'Wial 1951, dtto II część "Sbtolmilk UUG"
. XXI (1954), z. 2 Pra~a 1955.
N e m e e D. - GedLot~e m1aJdych ffinych hornin
. v Rycll.lebslcydh borach a sikiupim.~ KrM. Snefnilru.
"Spisy pi'irodoved. fak. MU v Brne" nr 383.
N e m e c D. - Geologie mlialdyoh ~i[nych harnin
V ji2m.i caSiti slrupiilny Kxalidkeho SlnieZnillru. "Cas. pro
m.it!llar. a geoL" III, nr 3. Praga 1958 .
p e t r a n e k J. ~ Predbe2Jn.a z,ptava 10 genesi
haema-tlitov:Ytch rud z MedLova u UniMva, "Veslt. SGU"
XXVI. ~ 1951.
P e tra n e k J. - Zprava o vyzlrumu genese
leptoohltQil'!iJtovYdh, a ma~gnetov.oovych rud u Klra!roric
u Sternbetl'kia, "Vest. SGU" XXVI. Praga 1951.
Posepn y F. Das Goldvorlrornmen: iBCihmes
u. der N.a:Chibiltrllinder "Airlahi.v. f. pralkt. Gebil."
Frei-'berg 1895.
P o u b a Z. - ~va o vy7lkumu ~eloezn.ych rud
v .jad~ru diesenske klenby . •• Vest. UUG" XXVII. Pra-ga 1952.
P o iu /b a . Z. - Zprś.v.a: o geolJQgick.em ma(lJOVarii dkoli
looiselk 2le~eznych rud u Vertnifovic v H'.rulbim
Jase-'nilku, "Zpravy o .geol. vy:zJklumetch UUG". •Ftraga 1959.
·s e k a~ n 'i n a J. - Pi'edbe7Jrui. :łlprava o vyzk!umu
olovlm'DI-zinklovycll. rudln.idh. ~il u Nove Vsi na
Rf-mafuvsklu, "Vest. SGU" XXII. Rraga 1948.
s
kac e 1 J .. _; Lom~o analglletovtce vMalem
Vrlmeu
Stareho Mesta p. SneZ'nikem, ,,Pi'irodovedny ~!as.Ska cel J. - Pfehled getolaglre devonu mezi
Le-sk•OiVaem n. Mor. a Har. Banciorvern, "Sbornik KVM (SLUKO)" oddz. A, III/1955. <»omuniec 1958. S lk:
a
•C e ( J. - Pi:r'Oiblemy meta1og.an.es-e V Jeseni-kaah, "RJudy" m 8. P.rtaJga 1956.S \k! a C e l J. - ZeJ.eZlGruJdna loi:iska J;eseniJku. "Geo-logioky pnuZklum" mcz. I, m 11. Praga 1959. Skacel J., Vo.syka S . - PtehledgealiogieRy• chlebslcych ·hcxr: ,,RY'ahliebske htary"; sbornilk: p!I"ad o pi'ill"'Oddnildh p01merech, Plllbl.ilkiace SSU v Opave,
lloon,. 30. OstraJWia 195·9.
S k
a
o e l J., Z i.t e k B. - Oeologidke maJpiOIII'ani mezi Z1atymi Hocami 1a KialrłO'V'OIU Stud~ou. ,,PSOK" XIX, m l. Opa'Wia 1958.- S ł a v i k: F. -
o
2elemych rudach v lm'Ystallilc'kych b'fidlidch slezskeho J~ikJu. "Sb011'1nik SGU" II ..Pra1ha 1923. ·
-s l a v i lk: Fr. - PfisJpevek k pl(Jrmani rudlniah fil
JeSIEI!lif:ku, "CaJs. vlast. spOiliku musej:n.iho w OlJomOillci" 1923.
S t a n.
e
k J., · K a la l§ e k J. - O vyslkyttu molybde-nttu V ruliavskem p:liuJtonu. "Vestni'k: UUG".Pra'-ga 1953.
Za;pil.•eta:l K. ' - Geologie a ~e IZiellle Mo--ravslroslez.slke; (s dhledem na ~a lioziJska). Brno
1931---.32. ' '
Z a ;p l e t a l K. - Pfehled geologie OLomaookeho kraje. SLUKO. OlomoiuJc.
Z JaJ p :l e :t a ł K. - Pfeh:l:ed .geotlJog~e Slezśkla. Slezskf stuld. ustaN. Opawa 1950.
JAROSLAV ZEZULKA Ustfecllni geo1ogtclk:Y uiiad, Praha
ROZWOJ BAZY SUROWCOWEJ Rlin METALI NIEZELAZNYCH
W PAŃSTWACH KAPITALISTYCZNYCH
D
LA PERSPEKTYWICZNEGOPLANO-WANIA ipll"alC . geoWogtc:ll!lo-:piO.SZUlk!iwaw-c!Zy'C!h TUd me.1Jalli trriereliaamyJdh .baiDdlz,o ważna
je1E1t Ziliadtomość świlia;towej sytuacji swrowoowej, badanie .jej ll'OZWIOjU i taeynników madących na
ill!ią wpływ, nieZiallJ8ŻJ11ie od 1Jeigc;, czy ibęidą one miały :cihall'akt~r poiliilty;czmy, goapodaT~czy, geo-lqgtczny :czy •teahno1ogiJozmy. Jedynile Zl ·tego punktu widlztenta, m-aiZ nia podstarwiJe dobrej znaji0Il1!0Śai sy,tuacji !krraj•OWIP.j .moż,na dlO!PiJ€11'10
Oipll'aJCIOWaJĆ ;właściwą i dłrugo:Letn!ią ikioncepcję
prac ,goologiazno-pOSZIU!kiiw;a~W~ozyi<fu :pooz:cregól--ny;ch SIUOOWIOÓW. Te1go !lodlzła:ju IOOZJeZill!łmille sy-tua,cj!i mia dlwre WJalczenie d\la k:~go geolnga, ponieważ złoża surowcowe w warunkach gos-pod.airld :socj a!li;sty;CZillleLi pawinny by;ć wy!lootrzy-stywaJille w spooób nruj1bałl"dz]ej elronmnli'01Jily.
Przy •głębsrej am.a!liz~e n;i:ekttóryidh 11iedhnlicz-!1Krekonom:icmych d!arny;ch .z 17lalkriesu WSIPÓł
dzlesnej sytuacji swoowtOOWiej w :I)aństwaich ka-piltawiistycznYJc!h dbSie!l'Wuje się pewne hall'd.zo ciekawe ~p~raiWdid·baWości. Oelowe .jest róWinież Zla~ad•Ołinlić z iJ:lliektórymi! wym:ilkami 11Jed am.alilzy szerszy klrąg 1gtoologów. W pra:oaah · goo1ogilcz-niO-ipOSizlllkiWaW1czyoh 1ozęsto 1bawlrem pmejlaiWia
się szlwdiliWia: t.enlchmCija- spOIWIOd!oWia!Ila
.niedo-statec'złllie uzasJadndicmy;mi po1glądami: pos~07Je
gólny;ah :re'SOII'Itów, miejsoowymi paWIOd10011ilami 1tiJb n:iepowodzentilami wyStępuj~Btcymi
w
[plliOCe-Siacll 1JoohlruolJQgi>cmycih, a przede WISzyst'kim bezikrytycznym podlooodlmnliem dlo dirunycilza-CI7JEII'pnięty;oh z puiblikacji
:zrudhod!niloenlłl'\opej-61kilcih, il:liaiSita!wliony•Cih z reguły na efek!ty han-dloWi€.
Na ptrzykładzd~e orowiu, ·cynku i m~, ik!tó-re są obeonde szC2le!gÓlnym pwnlktem
zain:tetre-SO'Wiań świaltowe.go prz~emysbu, mm.na poidać
ndie.które ciekalWie dJarn,e wyipływa1j ąoe z analiz ddlronanly!dh na podis:taJWie pwbJJiikrucji państw ka~pilbaiListycznych.
Według dany;oh na dzteń l .·IStyi<~milal 1958 r. w kT ajaoh kajpiltail.isity;cznylelh udokmme.ntOWłalniO
47 750 000
ton
·cynikiu 1 80 900 000 'bon 01:bowiu. Z tego 460fo :zmsdbów ł()l:baw.iu i dkloło 600/o cyn-iw znajdruje się ll:li!ll terryta1rium Ametrykdi, 21 °/oołowiu i 120/o •cynku w A:UIS11ma!lid, 1•80/o oł:lowiu
i 16% cyniku w Ewrqpie. Zasaldn!iJC?Je
prnesu-nięcia w ldka!liZJai!:Ulii wydobycia tycll metaili
na-stąpiły po dr>ugi•ej Wloimile śwtia1:.o'wl€jj, kiedy
to
w Kanadzie J()ldJlm-yrbo ki~a złóż rudpdlimeta-l~cmY'cih, mviłaSZJcza w BaltteTs, Newoosrtlle i Ma-nJiltouWiedge. W Brn!Zylii :zl<llrganizoW\amiO eks-p1oaJtację dwżych złóż Olliawiu w Sanrta . Oaltari-.
na. WmOIWilono JI"Ó>W1nde·ż Wiyldiobyeie ze sllalrych
lropalń w Idandiii i Grecji 01ra111 czyndK:mle są
przygotowa:rui!a d!o e'lm!pWoata:oji !DJOWYdh złóż
w
Grea:lJland:iJi, Maroku i Fin1arndlid.Największe ZIUŻycie olłiowtiJu ;i 1cy~Illmu w ·oh'Wliili
Obecnej jest
w
USA, Anjglii, Ndiffin!czeoh Za,-. eihodnilclh i Flr:all:licj.i.AngHa i Francj·al mrują u siebie bal!'dizlo skrom-ne ź11Ód.łat slll'IOWICÓW. Anglia dimpamtuje 95% l"ud o}owiu z Aus1mild!i., KaJil.ady i /l)IOłlud!Il'iOJWej ;Rodezji Qll"JaJZ 90% .rud! ~u z AusrbraJ.ili,
Ka-nady~ z Bill'my. Wydldbycie rud olJowiJaWio-cyn-ilrowy;eih we F'lra.nlojliJ starnOWiilllo w 1r. 1957 w
ISti:>-s~u do .Ża!piOtl'IZlelbOWiaJillia 'ZiaJled.wile 7°/o.
Fran-ICUm kapitał ll"Zlą&i jednak SZJell'!egilEml łro!pa.iń i hiult w północnej A:flry;oe, His~panii, Wł~
szedh, Grecji, A.rigenrtylnie., a WleSpÓł ~
ka'I)i:ta-:-łem lbel·g~jiSkiilm WO'ZJeStn!iiozy w Wlydlobyciu JOłó...
w;iu 'i •cynklu
w
.Mgier!i·, Trmezji or:az SziWecji. Belgia l'IUJdi !Oł•owti>OWIO->OynJmwych włtmdiwie nie wydoibyw!a, a •oaiłle 2'Jaipł0trreibowia1Il'ie pałkrywa1z •impol'ltu •ty.oh ~r.ud wlaśn1ie ze ws,pornlilliiaJnY'c:h
~rujów. Najwiękiszy JOidibiiOłl'loa ołowłu d .cyń-"
ku - Stany Zi1ednocoone Ameryki PółniOionej,
CihoC'Iiaż pod względe.rn: zasołbów ;sul'QIWioowyoh
'Zil'llaljidują się w sikali śwli!a,tOIWiej na dlrugim miejsCIU IPO Austm1lili, jlmiPo.l'ltui>e oioolło 20% oło
wiu i 40°/o 'Cynku z Peru, Kanlady, Austll'ialii i Połllldni>dwlei Afu-vki. Nii~emiectka Re.publ'i1kia· Federail!l1al, mimiO ·maCZJnYICib własnYlob z,a,so-bów tych a:-ud, pr:zywiOZli! d.oh 1olooło