Biuletyn katechetyczny

Margarita Sondej, Zbigniew

Zachara, Zbigniew Marek,

Władysław Kubik

Biuletyn katechetyczny

Collectanea Theologica 63/2, 143-152

Z a w a r to ś ć : I. Z A D A N IA K O Ś C IO Ł A W O B E C W S P Ó Ł C Z E S N E G O P L U R A ­ L IZ M U R E L IG IJ N E G O (S p ra w o z d a n ie z X X I I I S y m p o z ju m w M ię d z y z a k o n - n y m W y ższy m In s ty tu c ie K a te c h e ty c z n y m w K ra k o w ie p rz y W y d z ia le T e ­ o lo g iczn y m P a p ie s k ie j A k a d e m ii T e o lo g ic z n e j w K ra k o w ie ). — 1. O tw a rc ie S y m p o z ju m . — 2. R e fe ra ty . — 3. P r a c a w g ru p a c h . — 4. P o d s u m o w a n ie S y m p o z ju m . — II. A K T U A L N E P O L S K IE P O D R Ę C Z N IK I I M A T E R IA Ł Y DO K A T E C H IZ A C JI D Z IE C I I M Ł O D Z IE Ż Y (S p ra w o z d a n ie z S y m p o z ju m K a te c h e ty c z n e g o s tu d e n tó w K U L — A T K ). — II I. D O JR Z A Ł O Ś Ć C H R Z E Ś C I­ JA Ń S K A ( S p r a w o z d a n ie z S y m p o z ju m Z w ią z k u K a te c h e tó w N ie m ie c ).* I. Z A D A N IA K O Ś C IO Ł A W O B E C W S P Ó Ł C Z E S N E G O P L U R A L IZ M U R E L IG IJ N E G O

(S p raw ozd an ie z X X II I S ym p ozju m w M ięd zyzakon n ym W yższym In s ty ­ tu cie K a tech ety czn y m przy W ydziale T eologiczn ym P a p iesk iej A k a d em ii T eo ­ logiczn ej w K rak ow ie)

W d n ia c h 25 i 26 k w ie tn ia o d b y ło się k o le jn e X X I I I S y m p o z ju m K a te ­ c h e ty c z n e w M ię d z y z a k o n n y m W y ższy m In s ty tu c ie K a te c h e ty c z n y m w K r a ­ k o w ie n a t e m a t: Z a d a n ia K o śc io ła w o b e c w sp ó łc z e s n e g o p lu r a liz m u r e l ig i j­ nego. S y m p o z ju m ro z p o c z ę ło się u ro c z y s tą M sz ą św . k o n c e le b r o w a n ą p r z e z k się ż y p r e le g e n tó w — k s. p ro f . d r. h a b . J . C h a r y t a ń s k i e g o S J , k s. p ro f. d r. h a b . W ł. K u b i k a S J — p r a c o w n ik ó w A k a d e m ii T eo lo g ii K a to lic k ie j w W a rs z a w ie o ra z k s. r e k t o r a W y ższeg o S e m in a r iu m D u c h o w ­ n e g o O jców F r a n c is z k a n ó w — o. F r a n c is z k a S o l a r z a . W h o m ilii w y g ło sz o n e j p rz e z ks. p ro f . J . C h a r y t a ń s k i e g o S J z g o d n ie z tr e ś c ią E w a n g e lii (M k 16,9—15) z o s ta ły w y a k c e n to w a n e z a g a d n ie ­ n ia z w ią z a n e z m e s ja ń s k im p o s ła n n ic tw e m J e z u s a i z p o s ła n n ic tw e m K o - • ścio ła.

P r z e m a w ia ją c y p o d k r e ś lił n a jp ie r w , że P a n J e z u s u k a z y w a ł się p o sw o im Z m a r tw y c h w s ta n iu ró ż n y m osobom , a le d o p ie r o g d y s p o tk a ł się z J e d e n a ­ s to m a r a z e m , w ó w c z a s w y p o w ie d z ia ł s ło w a : „ Id ź c ie n a c a ły ś w ia t i n a u c z a j­ cie...” . C h c ia ł p rz e z to p o d k re ś lić , że n a s z a w ia r a i n a s z e p rz e p o w ia d a n ie m a ją b y ć p o d p o rz ą d k o w a n e K o le g iu m A p o sto łó w .

W d n iu Z m a r tw y c h w s ta n ia K o śció ł z o s ta ł ro z e s ła n y . R o z p o c z ą ł się n o ­ w y e ta p h is to r i i z b a w ie n ia — h is to r ii K o ścio ła. O te j h is to r ii K o śc io ła m ó w i n a m I c z y ta n ie li tu r g ii (Dz 4,13— 21). P r z e d s ta w ia o no a p o s to łó w P io t r a i J a n a p r z e d R a d ą . S p o ty k a ją się d w ie m e n ta ln o ś c i. M e n ta ln o ś ć p rz y w ó d ­ ców n a r o d u w y b ra n e g o , k tó r y m n ie o d p o w ia d a n a u k a g ło sz o n a p rz e z a p o ­ sto łó w . Z e s tr o n y o s k a rż o n y c h p a d a ją w te d y o w e w a ż k ie s ło w a : „ R o zsąd źcie, czy s łu sz n e j e s t w o c z a c h B o ży ch b a rd z ie j s łu c h a ć w a s n iż Boga·?” . S ło w a t e często b ę d ą p o w ra c a ły w h is to r ii K o śc io ła , ta k ż e w h is to r i i K o śc io ła w n a s z y m n a ro d z ie .

S ło w a J e z u s a : „ Id ź c ie i n a u c z a jc ie ” ja k k o lw ie k w y p o w ie d z ia n e do J e ­ d e n a s tu , s k ie r o w a n e s ą do c a łe g o K o śc io ła , b o c a ły K o śc ió ł je s t s łu c h a ją c y i n a u c z a ją c y .

* R e d a k to r e m b iu le ty n u je s t k s. W ła d y s ła w K u b i k S J, W a rs z a w a —K r a ­ k ó w .

S y m p o z ju m , k tó r e n a s z g ro m a d z iło , je s t te ż g ło s z e n ie m sło w a i p rz y g o ­ to w a n ie m się d o d a ls z e j p o słu g i sło w a . M u s im y je d n a k p a m ię ta ć , że n a s z e s ło w a , k tó r e b ę d z ie m y k ie r o w a ć d o k a te c h iz o w a n y c h , m u s z ą w y p ły w a ć ze z n a k ó w m e s ja ń s k ic h . T y m n a jw a ż n ie js z y m z n a k ie m m e s ja ń s k im je s t m i ­ łość. D la te g o t a k w a ż n ą rz e c z ą je s t, b y ś m y p o c h y la ją c się n a d n a s z y m d n ie m , n a d n a s z ą p r a c ą , s ta w ia li so b ie to je d n o p y ta n i e : C zy w n a s w id o c z n a b y ła o d w ie c z n a m iło ś ć B o g a ? C zy n a s z e s ło w a p o p rz e d z o n e b y ły c z y n e m w y p ły ­ w a ją c y m z m iło ś c i?

S ło w a n a b i e r a j ą m ocy, g d y w y p ły w a ją z c z y n u . S ło w a J e z u s a z a w s z e w y p ły w a ją z c z y n u m iło śc i i d la te g o p r o w a d z ą d o n a w r ó c e n ia i w y z n a n ia w ia ry .

1. O tw arcie S ym p ozju m

P o M szy św . s. d r M a r g a r ita S o n d e j O SU — d y r e k t o r k a M ię d z y z a - k o n n e g o W y ższeg o I n s ty tu t u K a te c h e ty c z n e g o — w y ra z iła sło w a s e rd e c z n e g o p o d z ię k o w a n ia z a o d p r a w ie n ie M szy św . i w y g ło sz e n ie sło w a B ożego, k tó r e t a k w y r a ź n ie u k a z a ło se n s p o d e jm o w a n ia r a z e m z C h ry s tu s e m w s z e lk ic h tr u d ó w a p o s to ls k ic h , a ta k ż e tr u d u z w ią z a n e g o z o b e c n y m S y m p o z ju m . P o d ­ k r e ś liła , że w ła ś n ie t ą M szą św . z o sta ło o tw a r t e X X I I I S y m p o z ju m w M ię - d z y z a k o n n y m W y ższy m In s ty tu c ie K a te c h e ty c z n y m w K ra k o w ie .

N a s tę p n ie s. M a rg a rita · p o in f o rm o w a ła , ż e k s. k a r d . F r a n c is z e k M a c h a r ­ sk i, k tó r y z a tw ie r d z ił p r o g r a m o b ec n e g o S y m p o z ju m , w y r a ż a ł ra d o ś ć z p o d ­ ję c i a te m a tu z a d a ń K o śc io ła w o b e c p lu r a li z m u re lig ijn e g o . W y ja z d do R z y ­ m u n a ś w ię c e n ia k się ż y b is k u p ó w u n ie m o ż liw ił m u p rz y b y c ie n a S y m p o ­ z ju m . P r o s ił je d n a k o z a p e w n ie n ie o d u c h o w e j łą c z n o śc i i p r z e k a z a n ie b ło ­ g o s ła w ie ń s tw a n a p o d ję te p ra c e . P o w ie d z ia ła n a s tę p n ie , że z a p ro s z o n y k s. b p . K a z im ie rz N ycz ró w n ie ż n ie m ó g ł w z ią ć u d z ia łu w S y m p o z ju m z r a c j i w y ja z d u d o G n ie z n a n a o b c h o d y u ro c z y s to śc i św . W o jc ie c h a , o ra z p o in f o r ­ m o w a ła , że k s. m g r M a r ia n R a p a c z — w iz y ta to r k r a k o w s k ie g o W y d z ia łu K a te c h e ty c z n e g o — w je g o z a s tę p s tw ie w y g ło s i k o m u n ik a t n a te m a t a k t u a l ­ n y c h p ro b le m ó w k a te c h e z y .

P o d k o n ie c sw eg o w y s tą p ie n ia s. M a r g a r it a S o n d e j p o d z ię k o w a ła s. S c h o ­ la s ty c e K n a p c z y k — d łu g o le tn ie j d y r e k to r c e W I K - u z a to , ż e p rz e z 18 l a t p o d e jm o w a ła t r u d o rg a n iz o w a n ia S y m p o z jó w .

B a rd z o s e r d e c z n ie p o w ita ła c z c ig o d n y c h k się ż y p r e le g e n tó w i w s z y s t­ k ic h d r o g ic h u c z e s tn ik ó w S y m p o z ju m o r a z p r z e d s ta w iła p r o g r a m i ży c z y ła w s z y s tk im o w o c n e j p ra c y .

N a p r o g r a m S y m p o z ju m zło ży ły s ię c z te ry r e f e r a ty , k o m u n ik a t, ć w ic z e ­ n ia p r z e p r o w a d z a n e w m n ie js z y c h g r u p a c h o ra z n a b o ż e ń s tw o sło w a B ożego, w k tó r y m u w z g lę d n io n o te k s ty m o d litw ró ż n y c h re lig ii.

B e z p o ś re d n io p o p o w ita n iu k s. m g r M a r ia n R a p a c z — w fo r m ie k o ­ m u n i k a tu — o m ó w ił a k tu a ln e p r o b le m y k a te c h e z y k o r z y s ta ją c z r o z e z n a n ia w a r c h id ie c e z ji k ra k o w s k ie j. K s. M a r ia n R a p a c z p o d k re ś lił, ż e w w ie lk ic h m i a s t a c h — z w ła s z c z a w K r a k o w ie — p o ja w ia się p ro b le m b r a k u in t e g r a c j i k a te c h e z y z e sz k o łą czy k a te c h e tó w z g ro n e m p e d a g o g ic z n y m . K a te c h e c i n a ­ p o ty k a j ą c z a se m o b o ję tn o ś ć lu b n ie c h ę ć ze s tro n y szkoły. P o z a K r a k o w e m w m n ie js z y c h m ie js c o w o ś c ia c h k a te c h e c i szy b k o w in te - g r o w a li s ię w ż y c ie szk o ły . K a te c h e z a w ty c h o ś r o d k a c h je s t m ile w id z ia n a i d o c e n ia n a . Z d a r z a się je d n a k c z a sa m i, ż e r e l a c ja k a te c h e ty d o g r o n a n a ­ u c z y c ie lsk ie g o b u d z i z a s trz e ż e n ia , z w ła s z c z a g d y k a p ła n n ie w n o s i w ś r o d o ­ w is k o sz k o ln e o c z e k iw a n y c h z a c h o w a ń .

S io s try z a k o n n e są. b a rd z o m ile w id z ia n e w szkole. C z a se m u c z ą te ż in n y c h p rz e d m io tó w n p . ś p ie w u . I c h d z ia ła ln o ś ć n a te r e n ie sz k o ły j e s t b a r ­ d z o c e n io n a .

N ie k tó r y c h d y r e k to ró w tr o c h ę r o z c z a r o w a ł p o w ró t k a te c h e z y d o szk o ły . S p o d z ie w a li się w ię k s z e j in ic ja ty w y z e s tro n y k a te c h e tó w , ty m c z a s e m b y ­ w a j ą i ta c y , k tó r z y ty lk o „ z a lic z a ją ” k a te c h e z ę .

O so b o w o ść k a te c h e ty p e łn i o g ro m n ą ro lę . O d je g o p o s ta w y i p o z io m u p r a c za le ż y c z ę sto s to s u n e k n a u c z y c ie li i u c z n ió w d o k a te c h e z y w szkole.

C ią g le p o d e jm u je się w ie le s t a r a ń w c e lu p r z y g o to w a n ia o só b św ie c k ic h d o p ro w a d z e n ia k a te c h e z y , z w ła sz c z a że sto im y p rz e d n ie ro z w ią z a n y m p r o ­ b le m e m z w ię k s z e n ia c z a su d la k a te c h e z y do d w u g o d z in ty g o d n io w o .

N a z a k o ń c z e n ie k s ią d z p r e le g e n t p o d k re ś lił, że p o w r ó t k a te c h e z y d o s z k o ­ ły p rz y n o s i d u ż o p o z y ty w n y c h e fe k tó w , a b ę d ą o n e je s z c z e w ię k s z e w m ia r ę w z ro s tu n a s z e j w ia r y i z a a n g a ż o w a n ia w d zieło k a te c h e z y .

2. R eferaty

a. O jc ie c R e k to r W yższego S e m in a r iu m D u c h o w n e g o O jc ó w F r a n c is z k a ­ n ó w , ks. F r a n c is z e k S o l a r z — C h r z e ś c ija ń s tw o a in n e relig ie.

N a p o c z ą tk u p r e l e g e n t z a z n a c z y ł, że n ie z a m ie r z a w sp o só b c a ło śc io w y p rz e d s ta w ić n a d e r z ło ż o n e j p r o b le m a ty k i w z a je m n y c h r e l a c ji m ię d z y r e l i ­ g ia m i, a le c h c e r a c z e j z a s y g n a liz o w a ć p ro b le m y ta k a k tu a ln e w e w s p ó łc z e ­

s n y m p lu r a lis ty c z n y m św ie c ie .

W p ie r w s z e j czę śc i sw e g o w y s tą p ie n ia s k u p ił s ię n a te o lo g ic z n e j p r o ­ b le m a ty c e r e lig ii n ie c h r z e ś c ija ń s k ic h . N a s tę p n ie z a u w a ż y ł, ż e d a w n ie j w ś ró d teo lo g ó w k a to lic k ic h p r z e w a ż a ła p o s ta w a n e g a ty w n a w o d n ie s ie n iu d o r e ­ lig ii n ie c h r z e ś c ija ń s k ic h , w s p o m a g a n a n a d to p r z e k o n a n ie m , że ty lk o re lig ia c h r z e ś c ija ń s k a o p a r t a j e s t n a rz e c z y w is ty m o b ja w ie n iu B o ży m , k tó r e n ie m o g ło b y ć d o s tę p n e in n y m re lig io m . W s p ó łc z e sn a m y ś l te o lo g ic z n a p o s trz e g a re lig ie n ie c h r z e ś c ija ń s k ie ja k o z ja w is k o p o w sz e c h n e , to w a rz y s z ą c e c z ło w ie k o w i i w s k a z u ją c e m u o k re ś lo n e w z o rc e r e l a c ji d o tr a n s c e n d e n c ji. S ą w y r a z e m p o s z u k iw a n ia B o g a p rz e z l u ­ d z i. R e lig ie t e s ą je d n o c z e ś n ie ja k im ś w y r a z e m o d p o w ie d z i c z ło w ie k a n a B o że o b ja w ie n ie d o c ie r a ją c e do n ie g o p o p rz e z s tw o rz e n ie . J e s t to w p r a w ­ d z ie o b ja w ie n ie n ie p e łn e , c zęsto n ie w ła ś c iw ie o d c z y ta n e i z in te r p r e to w a n e , a le je d n a k rz e c z y w is te . R e lig ie n ie c h r z e ś c ija ń s k ie n ie s ą p o z b a w io n e b łę d ó w i w y p a c z e ń , d la te g o p o tr z e b u ją o c z y sz c z e n ia i d o p e łn ie n ia . N ie m n ie j p r z y ­ n a le ż ą do o g ó ln e j h is to r ii z b a w ie n ia i są o b ję te z b a w c z y m p la n e m B oga, a św ia tło i ła s k a B o ż a w ta je m n ic z y sp o só b d o s ię g a ic h w y z n a w c ó w .

W d r u g ie j czę śc i sw e g o w y s tą p ie n ia p r e le g e n t o m ó w ił z a g a d n ie n ie m o ­ żliw o śc i z b a w ie n ia w r e lig ia c h n ie c h r z e ś c ija ń s k ic h . Za· k s. A lfo n s e m S k o ­ w ro n k ie m p rz y to c z y ł c h ry s to lo g ic z n ą in t e r p r e ta c ję z a s a d y „p o z a K o ścio łem n ie m a z b a w ie n ia ” , k tó r ą m o ż n a w y ra z ić n a s tę p u ją c o : „ G d z ie B o ża ła s k a , ta m je s t B o że z b a w ie n ie , g d z ie B o że z b a w ie n ie , t a m j e s t C h ry s tu s , g d z ie C h ry stu s, t a m j e s t K o śció ł. S tą d tr z e b a p o w ie d z ie ć , że g r a n ic e K o śc io ła p o ­ k r y w a ją się z g r a n ic a m i C h ry s tu s a , czyli K o śc ió ł się g a t a k d a le k o j a k C h ry ­ s tu s. S k o ro w re lig ia c h n ie c h r z e ś c ija ń s k ic h is tn i e je B o ż a ła s k a , je s t w n ic h o b e c n y C h ry s tu s , je s t i K o śció ł.

P o d k o n ie c a u t o r r e f e r a tu p o ru s z y ł z a g a d n ie n ie w y ją tk o w e g o c h a r a k t e ­ r u c h r z e ś c ija ń s tw a o r a z s to s u n k u K o śc io ła d o re lig ii n ie c h r z e ś c ija ń s k ic h . W y ­ ją tk o w y c h a r a k t e r c h r z e ś c ija ń s tw a w y n ik a z p e łn i o b ja w ie n ia B ożego w C h r y ­ stu s ie . J e z u s C h r y s tu s n a jp e ł n ie j o b ja w ił n a m B oga. N ie m o ż e w ię c b y ć d o ­ sk o n a lsz e g o o b ja w ie n ia n iż w O so b ie S y n a B ożego. Z b a w ie n ia k a ż d y d o ­ s tę p u je w y łą c z n ie p rz e z C h ry s tu s a .

S p o tk a n ie k a to lik ó w z r e lig ia m i n ie c h r z e ś c ija ń s k im i w in n o się d o k o n y ­ w a ć w a tm o s fe r z e m iło ś c i i d ia lo g u , w e w z a je m n y m p o s z a n o w a n iu i n a s z e j w sp ó ło d p o w ie d z ia ln o ś c i z a ty c h , k tó r z y s ą n a ró ż n y c h d ro g a c h p r o w a d z ą ­ c y ch d o B o g a w C h ry s tu s ie i p rz e z C h ry s tu s a . M a to b y ć s p o tk a n ie lu d z i p e łn y c h w ia r y , m iło ś c i i n a d z ie i, że n a d e jd z ie d z ie ń , w k tó r y m B óg w e w s z y s tk im b ę d z ie u w ie lb io n y . b. K s. p ro f. d r. h a b . J a n f c h a r y t a ń s k i S J — D ia lo g z in n y m i r e li­ g ia m i a z a c h o w a n ie id e n ty c z n o ś c i c h r z e ś c ij a ń s k ie j.. 10 — C ollectanea T heologica 2/93

K o le jn y p r e le g e n t o p a r ł sw ó j r e f e r a t n a d o k u m e n c ie , k tó r y u k a z a ł s ię w c z e rw c u 1991 r. w L 'O s s e r v a to r e R o m a n o p t. „ D ia lo g a p rz e p o w ia d a n ie " .

Z e w z g lę d u n a c o ra z c z ęstsze k o n ta k ty m ię d z y p rz e d s ta w ic ie la m i ró ż ­ n y c h w y z n a ń in n e re lig ie s ta ły się n a m , k a to lik o m , o w ie le b liż sz e n iż d a w ­ n ie j. D o s trz e g a m y te ż w w y n ik u teg o z b liż e n ia o ż y w ie n ie w ś ró d p r z e d s ta ­ w ic ie li re lig ii n ie c h r z e ś c ija ń s k ic h . N ic d z iw n e g o , że p o ja w ia się p y ta n ie 0 s to s u n e k c h r z e ś c ija ń s tw a do re lig ii n ie c h r z e ś c ija ń s k ic h .

W o d p o w ie d z i d o c h o d z ą do g ło su d w ie s k r a jn e te n d e n c je . J e d n i p r a g n ą z a w s z e lk ą c e n ę n a w r a c a ć c z ło n k ó w in n y c h re lig ii, d r u d z y u w a ż a ją , że n ie m a p o tr z e b y g ło s z e n ia S ło w a , s k ó ro w s z y s tk ie re lig ie m o g ą p ro w a d z ić do z b a w ie n ia . N ie m o ż n a u z n a ć za s łu s z n ą ż a d n e j z ty c h p o s ta w , lecz n a le ż y p o d e jm o w a ć d ia lo g i p o słu g ę S ło w a.

D ialog o z n a c z a w z a je m n ą k o m u n ik a c ję ze w z g lę d u n a w s p ó ln y cel. D ia ­

lo g te n p o w in n a c e c h o w a ć p o s ta w a s z a c u n k u i p rz y ja ź n i.

W k o n te k ś c ie p lu r a liz m u re lig ijn e g o d ia lo g o z n a c z a c a ło k s z ta łt sto s u n ­ k ó w m ię d z y re lig ia m i, r e la c ji p o z y ty w n y c h i k o n s tr u k ty w n y c h z m ie r z a ją ­ cy c h d o w z a je m n e g o p o z n a n ia się i u b o g a c e n ia z z a c h o w a n ie m p o c z u c ia w o ln o ści. N a p ie r w s z y m m ie js c u w d ia lo g u ty m c h o d z i w ię c o z n a jo m o ść , k tó r a p ro w a d z i d o sz a c u n k u . P r a w d z iw y d ia lo g z a k ła d a je d n a k p o n a d to w z a je m n e u b o g a c a n ie się. P o d s ta w ę te g o d ia lo g u s ta n o w i c o ra z b a rd z ie j d o s trz e g a ln e o tw ie r a n ie się K o śc io ła n a re lig ie n ie c h r z e ś c ija ń s k ie n a w z ó r J e z u s a , k tó r y b y ł o tw a r t y n a w s z y s tk ic h lu d z i — n ie ty lk o n a c z ło n k ó w n a r o d u w y b r a ­ neg o .

• D z ię k i d ia lo g o w i z in n y m i r e lig ia m i K o śc ió ł o tr z y m u je sz a n s ę o czy szcze­ n ia s w o ic h w ła s n y c h f o r m d ia lo g u i o d k r y w a n ia n a n o w o b o g a c tw a p r z e k a ­ z u o b ja w ie n ia , j a k i e p o sia d a .

J a k ie fo r m y m o ż e p rz y jm o w a ć d ia lo g m ię d z y r e lig ia m i?

— M oże to b y ć d ia lo g ż y c ia p o le g a ją c y n a ty m , że o so b y p o d e jm u ją c e go c z y n ią w y siłk i, b y o tw o rz y ć się n a ty c h , z k tó r y m i się ż y je n a co d z ie ń 1 w y z b y ć s ię p o c z u c ia o bcości i w ro g o ści.

— I n n y ro d z a j s ta n o w i d ia lo g d zieł, p o le g a ją c y n a w s p ó łp ra c y , k tó r e j c e le m j e s t k s z ta łto w a n ie ś w ia ta sp ra w ie d liw e g o .

— D ia lo g w y m ia n y te o lo g ic z n e j d o k o n u je się m ię d z y e k s p e r ta m i p o ­ sz c zeg ó ln y ch re lig ii, k tó r z y n a d ro d z e w y m ia n y z d a ń o s ią g a ją p re c y z ję p r o ­ w a d z ą c ą do lep sz e g o w z a je m n e g o z ro z u m ie n ia .

— D ia lo g d o ś w ia d c z e n ia re lig ijn e g o m a m ie js c e w ó w c z a s, g d y c h rz e ś c i­ ja n i n d z ie li się w ła s n y m d o ś w ia d c z e n ie m r e lig ijn y m z p rz e d s ta w ic ie la m i in n y c h re lig ii o ra z z u w a g ą s łu c h a o p o w ia d a n ia o ic h d o ś w ia d c z e n ia c h . J e s t to d ia lo g n a jt r u d n i e js z y , a le n a jb a r d z ie j o w o cn y . W d ia lo g u ty m p o d e jm u je się p ró b ę z b liż e n ia d o O soby B oga. P o g łę b ia o n w ia r ę c h rz e ś c ija n i u m o ż li­ w ia g łę b s z e d o ś w ia d c z e n ie w ła s n e j id e n ty c z n o śc i.

J a k i e są w a r u n k i p ra w d z iw e g o d ia lo g u ?

P o w in n a go c e c h o w a ć p o s ta w a ró w n o w a g i, o tw a rto ś c i i p rz y ja ź n i, z a ­ k ła d a j ą c a z a a n g a ż o w a n ie w p o s z u k iw a n ie p r a w d y ; g łę b o k ie p r z e k o n a n ie o w a r to ś c i w y z n a w a n e j r e lig ii; o ra z s z a c u n e k d la in n y c h re lig ii, a b y m ó c o d k ry ć p r a w d z iw ą ic h re lig ijn o ść .

O b o k d ia lo g u je s te ś m y p o w o ła n i d o g ło s z e n ia S ło w a. A n a liz o w a n y d o ­ k u m e n t z w ra c a u w a g ę n a p o tr z e b ę g ło s z e n ia . D ia lo g i g ło sz e n ie s ą ściśle z so b ą złą c z o n e , a le n ie m o ż n a ic h tr a k to w a ć z a m ie n n ie . G ło sz e n ie w in n o d o k o n y w a ć się w d u c h u d ia lo g u . D la te g o c h rz e ś c ija n ie m u s z ą p o g łę b ia ć w ła ­ s n ą w ia rę , o czy szczać s w o ją p o s ta w ę , r o z ja ś n ia ć sw ó j ję z y k , p o g łę b ia ć a u t e n ­ ty c z n o ść k u ltu . K a ż d y d ia lo g z a k ła d a w y m ia n ę i p o z b y c ie się a g re s y w n o ś c i.

N a z a k o ń c z e n ie p r e le g e n t p o d a ł k ilk a w n io s k ó w d la k a te c h e tó w . 1. Z a g ad n ien ie dialogu z in n y m i relig iam i je s t czym ś now ym . P rzed

k a te c h e ta m i s t a je w ię c z a d a n ie p o z n a n ia in n y c h re lig ii, czy li d o k s z ta łc a n ie się.

2. O b o k w ie d z y w a ż n a je s t p a m ię ć w m o d litw ie o p rz e d s ta w ic ie la c h in n y c h re lig ii, i to n ie ja k o o p rz e d m io c ie n a s z e g o o d d z ia ły w a n ia a p o s to l­ sk ieg o , a le ja k o o n a s z y c h b ra c ia c h , k tó r z y ju ż są z b a w ie n i i p ie lg rz y m u ją k u n a s z e m u w s p ó ln e m u O jcu .

3. W a rto te ż z w ró c ić u w a g ę n a u c z e s tn ic z e n ie w E u c h a ry s tii, w k tó r e j u k a z u je się p o w sz e c h n o ść K o śc io ła , je g o m is y jn o ś ć i g łę b o k ie p r z e tw o r z e ­ n ie lu d z k o ś c i p rz e z C h ry s tu s a . I d la te g o p o d c z a s je j s p r a w o w a n ia n ie p o ­

w in n o z a b r a k n ą ć p a m ię c i o p rz e d s ta w ic ie la c h in n y c h re lig ii.

c. K s. d r K a z im ie rz M i s i a s z e k SD B — K a te c h e z a w o b e c w s p ó ł­

c ze sn e g o p lu r a liz m u .

N a p o c z ą tk u ks. K . M isia s z e k s tw ie rd z ił, że te m a t je g o w y s tą p ie n ia d o ­ m a g a się w y ja ś n ie ń i d o p re c y z o w a n ia , g d y ż sto i n a s ta n o w is k u , że n ie m a ­ m y je s z c z e d o c z y n ie n ia ze sp o łe c z e ń s tw e m p lu r a lis ty c z n y m w p e łn y m z n a - czego teg o sło w a . S p o łe c z e ń s tw o n a s z e je s t n a d ro d z e d o p lu r a liz m u .

N o w a rz e c z y w is to ś ć sp o łe c z n a , j a k a ro d z i się w P o lsc e , n ie je s t w o ln a o d tr u d n y c h p ro b le m ó w . M u s im y się p rz y z n a ć , że p o m im o w ie lk ie g o w y ­ s iłk u w y c h o w a w c z e g o K o śc io ła m a m y d o c z y n ie n ia n ie ty lk o z o b o ję tn o ś ­ c ią r e lig ijn ą , a le także· z c h a o s e m lu d z k ie g o m y ś le n ia i w a r to ś c io w a n ia . D o­ ty c z y to sz c z e g ó ln ie ta k i c h z a g a d n ie ń , j a k w o ln o ść , to le r a n c ja , p r a w d a w ż y ­ c iu sp o łe c z n y m , d e m o k r a c ja i p lu r a liz m . N a le ż y b y ć św ia d o m y m , że ro d z e ­ n iu s ię w P o ls c e d e m o k r a c ji to w a rz y s z y s iln a te n d e n c ja d o w y łą c z e n ia d z ie ­ d z in y p o lity c z n e j, e k o n o m ic z n e j i g o sp o d a rc z e j z o b s z a r u w a rto ś c io w a ń e ty c z n y c h . W d ru g ie j części r e f e r a t u p r e le g e n t w s k a z a ł n a s p e c y fic z n e z a d a n ia k a ­ te c h e z y . W o b ec z a is tn ia łe j n o w e j s y tu a c ji k a te c h e z a w in n a z a c h o w a ć in t e g r a l­ n o ść, a w ię c p o z o sta ć w s łu ż b ie S ło w a i p o d e jm o w a ć t r u d w y c h o w a n ia r e ­ lig ijn e g o , k tó r e z m ie rz a d o u k s z ta łto w a n ia p e łn e g o c z ło w ie k a .

P o d e jm u ją c p r o b le m a ty k ę sp o łe c z n ą i p o lity c z n ą k a te c h e z a m u s i się z a jm o w a ć z a g a d n ie n ie m s to s u n k u K o śc io ła d o ś w ia ta , ic h w z a je m n e g o p rz y ­ p o rz ą d k o w a n ia , o d n ie s ie ń i w s p ó łp ra c y .

S p e łn ia ją c f u n k c j ę k ry ty c z n ą , p o w in n a z c a ły m z a a n g a ż o w a n ie m i o d ­ p o w ie d z ia ln o ś c ią p o rz ą d k o w a ć ś w ia t lu d z k ie j m y śli, u k a z y w a ć w ła ś c iw e k r y ­ t e r i a o cen y i w a rto ś c io w a n ia . S tą d do o b o w ią z k ó w k a te c h e z y n a le ż y w y ­ ja ś n ia ć p r a w d z iw e z n a c z e n ie w o ln o ści, p r a w d y w ż y d u sp o łe c z n y m , d e m o ­ k r a c ji, p lu r a liz m u , to l e r a n c j i itp ., n ie p o z b a w ia ją c lu d z i n a d z ie i n a s tw o r z e ­ n ie n o w e g o ty p u s p o łe c z e ń stw a .

N ie z w y k le w a ż n y m z a d a n ie m k a te c h e z y je s t d o p ro w a d z e n ie do in t e g r a ­ c ji w ia r y i ż y c ia w sp ó łc z e s n e g o c z ło w ie k a . I n te g ro w a ć w ia r ę i ży cie znaczy w y k o n y w a ć z a d a n ia w y c h o w a w c z e z m ie rz a ją c e do u f o r m o w a n ia sp ó jn e j

oso b o w o ści.

T e i in n e zadania· p o w in n a p o d ją ć k a te c h e z a , a b y p o m ó c m ło d e m u cz ło ­ w ie k o w i w y k o rz y s ta ć is tn ie ją c e w św ie c ie s y tu a c je o ra z z d o b y w a ć się n a o d w a g ę z a a n g a ż o w a n ia i tw ó rc z o śc i.

d. K s. p ro f, d r h a b . W ła d y s ła w K u b i k S J — T r z y p ie r w s z e p r z y k a ­

z a n ia d e k a lo g u w h o m ilia c h p a p ie s k ic h .

P r e le g e n t ro z p o c z ą ł o d w y p o w ie d z i O jc a Ś w ię te g o , z a w a r te j w h o m ilii n a te m a t I p rz y k a z a n ia , a m ia n o w ic ie , że „ c a łe p ra w o B o że w y r y te n ie g d y ś n a k a m ie n n y c h ta b lic a c h z o sta ło ró w n o c z e ś n ie w y p is a n e o d w ie c z n ie w s e r ­ c a c h lu d z k ic h , ta k że ci, k tó r z y n ie z n a ją D e k a lo g u , z n a ją je g o is to tn ą tr e ś ć ” . S k o ro p ra w o B o że z o sta ło z a p is a n e w se rc u lu d z k im , tr z e b a u czy ć j e o d ­ k ry w a ć . D o te j p r a w d y n a le ż y c zęsto p o w ra c a ć ta k ż e p o d c z a s k a te c h e z y . J e d n o c z e ś n ie p o w in n o się u ś w ia d a m ia ć k a te c h iz o w a n y m , że k a ż d y , k to b u rz y te n f u n d a m e n t, sz k o d z i s a m e m u so b ie i n isz c z y w s z e lk i ła d społeczny.

C h c ą c p o m ó c m ło d z ie ż y w o b e c n y m p lu r a lis ty c z n y m sp o łe c z e ń s tw ie o d ­ k r y w a ć te n B oży f u n d a m e n t, tr z e b a b u d z ić p a m ię ć o k o rz e n ia c h w ia r y , z w ła sz c z a że w s z e lk ie w ro g ie B o g u s iły c h c ą d o p ro w a d z ić d o o d c ię c ia n a s o d k o rz e n i w ia ry . N ie w o ln o z a p o m in a ć o m ie js c a c h w a ż n y c h d la w ia r y n a r o d u , m ie js c a c h m ę c z e ń s tw a i g ło s z e n ia w ia ry .

S z c z e g ó ln ie w a ż n a je s t p a m ię ć -z n a jo m o ś ć h is to r i i n a ro d u , w k tó r e j w i a ­ r a z n a jd o w a ła sw e o d z w ie rc ie d le n ie . T ę h is to r i ę tw o r z ą lu d z ie , w ie lc y c h r z e ­ ś c ija n ie , św ię c i i b ło g o s ła w ie n i, k tó r z y s ta n o w ią ż y w y a r g u m e n t n a rz e c z te j d ro g i, k tó r a w ie d z ie do K r ó le s tw a n ie b ie s k ie g o . S ą to lu d z ie , k tó r z y b u d o w a li ż y c ie n a f u n d a m e n c ie w ia ry , s p e łn ia ją c w o lę B ożą. Z a ty c h lu d z i tr z e b a B o g u d z ię k o w a ć .

H is to r ię tw o r z ą ta k ż e w a ż n e d la n a r o d u w y d a rz e n ia . W n a s z e j h is to r ii t e w y d a r z e n ia w ią z a ły się ze sz c z e g ó ln y m n a b o ż e ń s tw e m d o M a ry i, M a tk i J e z u s a i K o śc io ła . S tą d p a p ie ż p o d k re ś la ł, ż e O n a j e s t n a d z ie ją c a ły c h n a ­ szy ch d z ie jó w , o czy m w k a te c h e z ie n a le ż y p rz y p o m in a ć . N a sz n a r ó d d o ­ z n a w a ł szczeg ó ln eg o w s ta w ie n n ic tw a M a tk i N a jś w ię ts z e j i z a J e j p rz y c z y ­ n ą c ie sz y ł się lic z n y m i z w y c ię stw a m i. I d z is ia j n a s z n a r ó d w ią ż e sw e n a ­ d z ie je z M a r y ją . D la w s z y s tk ic h c h rz e ś c ija n sz c z e g ó ln ie w a ż n e je s t z a k o tw ic z e n ie w C h r y ­ stu s ie . O n je s t w id z ia ln y m o b ra z e m B o g a n ie w id z ia ln e g o . O d n a sz e g o s t o ­ s u n k u d o J e z u s a C h ry s tu s a za le ż y n a s z a r e l a c ja d o B oga. N ie m a in n e j sk a ły , n a k tó r e j m o ż n a b y b u d o w a ć g m a c h w ia r y w p lu r a lis ty c z n y m sp o ­ łe c z e ń s tw ie . Z J e z u s e m C h ry s tu s e m n a jp e łn ie j je d n o c z y m y s ię w E u c h a ­ r y s tii i d la te g o n a k a te c h e z ie tr z e b a sz c z e g ó ln ie d u ż o u w a g i p o św ię c a ć w y ­ c h o w a n iu d o u c z e s tn ic z e n ia w E u c h a ry s tii. G o rą c y m n a s z y m u m iło w a n ie m E u c h a r y s tii m o ż e m y z a c h ę c ić n a s z y c h u c z n ió w d o g łęb szeg o je j u k o c h a n ia .

3. P r a c a w g r u p a c h P o d c z a s S y m p o z ju m u c z e s tn ic z k i p r a c o w a ły ta k ż e w m n ie js z y c h g r u ­ p a c h . P r a c ą p o sz c z e g ó ln y c h g r u p k ie r o w a li: k s. p ro f, d r h a b . W ł. K u b i k S J, s. d r L. S o c h a c k a O SU o ra z s. d r M . S o n d e j O SU. P rz e d m io te m p ra c y g ru p o w e j b y ły te k s ty b ib l ij n e n a te m a t: B ó g o b ja ­ w ia ją c y się w c u d a c h J e z u s a C h ry stu sa . U c z e stn ic z k i o tr z y m a ły n a k a r t k a c h p o w ie lo n e te k s ty z P is m a ś w ię te g o : Ł k 7,1— 10; Ł k 17,11— 19; M t 15,21—28; D z 10; D z 15,1—35. N a p o d s ta w ie te k s tó w m ia ły z n a le ź ć o d p o w ie d ź n a p o d a n e im p y ta n ia : 1) G d z ie lu d z ie s p o ty k a li J e z u s a ? 2) J a c y lu d z ie o ta c z a li J e z u s a ? Z ja k ic h w y w o d z ili s ię n a ro d o w o ś c i? 3) J a k J e z u s re a g o w a ł n a p ro ś b y lu d z i?

4)' J a k ą r e a k c j ę w y w o ły w a ły sło w a i z n a k i J e z u s a ?

W p o d s u m o w a n iu p ra c y g ru p o w e j k s. p ro f . W ła d y s ła w K u b ik S J p o d ­ k r e ś lił, że o d k ry liś m y J e z u s a C h r y s tu s a to w a rz y s z ą c e g o c z ło w ie k o w i n a je g o d ro g a c h ży cia. O ta c z a ją G o lu d z ie ró ż n y c h u g r u p o w a ń i n a ro d o w o ś c i, l u ­ d z ie ró ż n e g o s t a n u i z a w o d u . O to c z e n ie J e z u s a b y ło i j e s t p r a w d z iw ie p l u ­ ra lis ty c z n e .

M ie js c e m s p o tk a n ia c z ło w ie k a z J e z u s e m j e s t c ią g le d ro g a , C h r y s tu s j e s t z a w sz e g o to w y to w a rz y s z y ć c z ło w ie k o w i n a je g o d ro d z e ży cia , a le ch ce, a b y c z ło w ie k G o z a u w a ż y ł, k ie r o w a ł do N ieg o s w ą p ro ś b ę o po m o c. T a p r o ś b a j e s t a k te m w o ln o śc i a je d n o c z e ś n ie w y r a z e m w ia r y , n a k tó r ą t a k b a rd z o J e z u s czek a. P r o ś b ę m o ż n a k ie r o w a ć d o J e z u s a ta k ż e z a in n y c h . M y c h r z e ś c ija n ie p o w in n iś m y p ro s ić J e z u s a za ty c h , k tó r z y G o je s z c z e n ie z n a ją lu b w p e łn i n ie o d k ry li. D ro g a ż y c ia j e s t n ie k ie d y tr u d n a , a le t r z e b a n ią iść. N a d ro d z e n ie m o ­ ż n a s ta ć . J e ś li z a w ie rz y m y m iło ś c i J e z u s a , O n n a p e w n o p o m o ż e d o b rz e

p rz e jś ć n a s z ą d ro g ę ż y c ia i d o jś ć do celu. A le n ie w o ln o z a p o m in a ć , że n a te j d ro d z e s ą z n a m i ta k ż e in n i lu d z ie . Ic h w s z y s tk ic h c h c e C h ry s tu s d o p ro ­ w a d z ić d o p e łn e g o z je d n o c z e n ia z O jcem . D la te g o i m y m u s im y ic h o g a r ­ n ą ć n a s z ą m o d litw ą i m iło ś c ią .

4. P o d s u m o w a n ie S y m p o z ju m

P o d s u m o w a n ie S y m p o z ju m ro z p o c z ą ł k s. p ro f. W ła d y s ła w K u b i k S J o d w s p o m n ie n ia m ie js c a , o sób i w y d a rz e ń . W sz a k ż y ją je s z c z e zało ż y c ie le S tu d iu m W IK -u i S y m p o z jó w , k tó r e k a ż d e g o r o k u się o d b y w a ją . W y m ie n ił n a jp i e r w p ie r w s z ą d y r e k to r k ę W IK -u s. T e re s ę L e d ó c h o w s k ą , k tó r a d o c z e ­ k a ł a się w y n ie s ie n ia n a o łta r z e c z ło n k ó w w ła s n e j ro d z in y . N a s tę p n ie w s p o ­ m n ia ł d r u g ą d y r e k to r k ę śp. s. A n g e lę K u rp is z O SU , k tó r a z a p r a s z a ła p r o f e ­ so ró w A T K n a t e S y m p o z ja . Z k o le i p r e le g e n t w y r a z ił te ż w ie lk ą ra d o ś ć z o b ecn o ści s. S c h o la s ty k i K n a p c z y k O SU , d łu g o le tn ie j d y r e k to r k i W IK -u i o r g a n iz a to r k i w ie lu S y m p o z jó w . W y ra z ił w re s z c ie u z n a n ie d la Z a k o n u św . U rsz u li, k tó r y p rz y g o to w a ł n a s t ę p n ą d y r e k to r k ę , a b y m o g ło b y ć k o n ­ ty n u o w a n e d z ie ło p ro w a d z e n ia I n s ty tu tó w K a te c h e ty c z n y c h i S y m p o z jó w . S z c z e g ó ln e sło w a s k ie ro w a ł p r e le g e n t p o d a d r e s e m d o m u S ió s tr U rs z u la n e k w K ra k o w ie , k tó r y c e c h u je sp e c y fic z n a , p o z y ty w n a a tm o s f e r a ży czliw o ści i o tw a rto ś c i. Z a tę a tm o s f e r ę d o m u i osoby, k tó r e j ą tw o rz ą , tr z e b a P a n u B o g u d z ię k o w a ć .

P o d s u m o w u ją c sa m o S y m p o z ju m p o w ie d z ia ł k r ó tk o , że c ią g le tr z e b a w z r a s ta ć w d u c h u m o d litw y , p o n ie w a ż s ta n o w i o n a n a jle p s z e w y jś c ie n a ­ p rz e c iw p lu r a liz m o w i d z is ie jsz e g o ś w ia ta . O b o k m o d litw y is to tn e j e s t o tw a r ­ c ie się z m iło ś c ią n a lu d z i in n y c h re lig ii, k tó r e j e s t d u ż o w a ż n ie js z e n iż s a ­ m e te o r e ty c z n e r o z w a ż a n ia n a te n te m a t.

S. d r M a r g a r it a S o n d e j OSU, d y r e k to r k a W IK -u , b a rd z o s e rd e c z n ie p o d z ię k o w a ła w s z y s tk im c z c ig o d n y m k się ż o m p r e le g e n to m z a w ie lk ie b o ­ g a c tw o w ie d z y i d o ś w ia d c z e n ia , ja k i m się d z ie lili w a tm o s fe r z e ży c z liw o śc i i p rz y ja ź n i.

U c z e stn ic z k o m S y m p o z ju m , d z ię k u ją c z a z a a n g a ż o w a n ie w p r a c e i tw o ­ rz e n ie ro d z in n e g o k lim a tu , s. M a r g a r it a z ło ż y ła s e r d e c z n e ż y c z e n ia , b y p o d ­ j ę t y w y siłe k , d o k tó r e g o z a c h ę c a ły tr e ś c i p rz e k a z y w a n e n a S y m p o z ju m , p rz y n ió s ł o b f ite o w o c e n a d ro g a c h g ło s z e n ia K r ó le s tw a B ożego i ś w ia d c z e ­ n ia o J e z u s ie C h ry s tu s ie w o b e c k a te c h iz o w a n y c h .

N a k o n ie c s. M a r g a r it a w y r a z iła w d z ię c z n o ść s. P rz e ło ż o n e j d o m u k r a ­ k o w sk ie g o — s. C e c y lii W ite k O SU , a n a je j r ę c e z ło ż y ła p o d z ię k o w a n ie d la w s z y s tk ic h s ió s tr , d z ię k i k tó r y m to S y m p o z ju m m o g ło się o d być.

s. M a r g a rita S o n d e j O S U , K r a k ó w II . A K T U A L N E P O L S K IE P O D R Ę C Z N IK I I M A T E R IA Ł Y P O M O C N IC Z E DO K A T E C H IZ A C J I D Z IE C I I M Ł O D Z IE Ż Y (S p ra w o z d a n ie z S y m p o z ju m K a te c h e ty c z n e g o s tu d e n tó w K U L — A T K ) W r a m a c h w s p ó łp r a c y p ro fe s o ró w i s tu d e n tó w s p e c ja liz a c ji k a te c h e ty c z ­ n y c h n a W y d z ia ła c h T e o lo g ic z n y c h K U L i A T K , z g o d n ie z p r a w ie d w u d z ie ­ s to le tn im z w y c z a je m , o d b y ło s ię 21 k w ie tn ia 1992 r . k o le jn e S y m p o z ju m k a te c h e ty c z n e . S tu d e n c i K U L w r a z z k s. p ro f. d r. h a b . M ie c z y sła w e m M a j e w s k i m S D B i k s. d r. h a b . S ta n is ła w e m K u l p a c z y ń s k i m SD B o ra z ks. lic. S ta ­ n is ła w e m Ł a b ę d o w i c z e m b y li w r o k u o b e c n y m (1992) o r g a n iz a to r a m i S y m p o z ju m . S tu d e n c i A T K w r a z z k s. p ro f. d r. h a b . W ła d y s ła w e m K u b i ­ k i e m S J , k s. d r. h a b . R o m a n e m M u r a w s k i m SD B , k s. m g r. lic. A n d r z e ­ je m H a j d u k i e m S J , s. m g r. lic. H a lin ą K o s e l a k b y li g o śćm i K U L -u .

T e m a te m te g o ro c z n y c h r o z w a ż a ń b y ły A k tu a l n e p o ls k ie p o d r ę c z n ik i i m a te r ia ły p o m o c n ic z e do k a te c h iz a c ji d z ie c i i m ło d z e ż y . S tu d e n c i k a te c h e ty k i A T K w c z te re c h r e f e r a ta c h p rz e d s ta w ili p o d rę c z ­ n ik i d la u c z n ió w i z a ło ż e n ia ty c h ż e p o d rę c z n ik ó w o ra z p a r a le ln y c h p o d ­ rę c z n ik ó w m e to d y c z n y c h d la k a te c h e tó w . P ie r w s z y r e f e r a t n a te m a t: P o d r ę c z n ik i i m a te r a ły do k a te c h iz a c ji d z i e ­

c i n a jm ło d s z y c h w y g ło s iła p. K ry s ty n a S z y m a ń s k a (A T K ). K a te c h e z a p rz e d s z k o ln a p ro p o n o w a n a w ty c h p o d rę c z n ik a c h b a z u je n a d o ś w ia d c z e n ia c h d z ie c k a w y n ie s io n y c h z d o m u ro d z in n e g o i ś ro d o w is k a ró w ie ś n ic z e g o . D o ­ s to s o w a n a do m o ż liw o śc i p sy c h ic z n y c h , k ła d z ie n a c is k n a a k ty w iz o w a n ie , d z ia ła n ie d z ie c k a , co u m o ż liw ia m u p o z n a n ie tr e ś c i re lig ijn y c h . K a te c h e z a d z ie c i p rz e d s z k o ln y c h z a k ła d a ś c is łą w s p ó łp r a c ę z ro d z ic a m i. A u to ro m z a le ż y n a w s z e c h s tro n n y m k s z ta łto w a n iu o so b o w o śc i d z ie c k a , d la te g o p r e z e n to w a ­ n e p o d rę c z n ik i u w z g lę d n ia ją n a s t ę p u ją c e tr e ś c i: b ib lijn e , e k le z ja ln o - li tu r - g ic z n e , k s z ta łto w a n ia sa m e g o sie b ie (s u m ie n ie ), p rz y g o to w a n ie d o d ia k o n ii, do ż y c ia sp o łeczn eg o , do ż y c ia w św ie c ie p rz y r o d y i k u ltu r y .

D ru g i r e f e r a t n a te m a t: B ó g z n a m i cz. I — I V — p o d r ę c z n ik i d la u c z n ió w

i m e to d y c z n e d la k a te c h e tó w w y g ło s iła s. H a lin a C y g a n o w s k a (A T K ).

P o d r ę c z n ik i te s ta n o w ią d o ro b e k g łó w n ie z e sp o łu je z u ic k ie g o . M a ją s w o is tą s tr u k tu r ę . O p a r te w g łó w n e j m ie rz e n a tr e ś c ia c h b ib lijn y c h i litu r g ic z n y c h p o m a g a ją d z ie c k u p r z y ją ć j e w o p r a w ie z e w n ę tr z n e j n a k a n w ie r o k u l i t u r ­ g iczn e g o . P o d a ją d z ie c k u t e tr e ś c i sp o s o b e m z a ró w n o w e rb a ln y m , j a k i w r y ­ s u n k a c h . P r z y g o to w u ją d ziec k o do s a k r a m e n t u p o k u ty i E u c h a ry s tii. W z w ią ­ z k u z ty m p o d k r e ś la ją ro lę c h r z tu w ż y c iu d z ie c k a , w ż y c iu K ościoła· o r a z z a d a n ia w y n ik a ją c e z u d z ia łu w m is ji K o śc io ła , a p rz e d e w s z y s tk im id e ę r e a liz a c ji K r ó le s tw a B ożego. W sz y s tk ie p o d rę c z n ik i d la u c z n ia k o r e l u ją z p o d rę c z n ik a m i m e to d y c z n y m i d la k a te c h e ty . T r z e c i r e f e r a t n a te m a t: K a te c h i z m R e lig ii K a to lic k ie j i r ó w n o le g le p o d r ę c z n ik i m e to d y c z n e w y g ło sił k s. K a z im ie rz Z d z i e b k o O M I (A T K ).

K a te c h iz m R e lig ii K a to lic k ie j s k ła d a się z c z te re c h części i p rz e z n a c z o n y j e s t d la u c z n ó w k la s V —V III. D o n a jw a ż n ie js z y c h cech p o m o cy m e to d y c z ­ n y c h d o s to s o w a n y c h do ty c h ż e p o d rę c z n ik ó w m o ż n a z a lic z y ć : u w r a ż liw ie n ie k a te c h e ty i k a te c h iz o w a n e g o n a c e le k a ż d e j je d n o s tk i k a te c h e ty c z n e j, z a s to ­ s o w a n ie to k u n a u c z a n ia p ro b le m o w e g o w p o sz c z e g ó ln y c h je d n o s tk a c h m e ­ to d y c z n y c h , z a le c e n ie p ra c y w g r u p a c h p rz y ro z w ią z y w a n iu s y tu a c ji p r o b le ­ m o w y c h czy te ż p o d c z a s a n a liz o w a n ia te k s tó w b ib lijn y c h , w re s z c ie w p r o w a ­ d z e n ie in s c e n iz a c ji, n a b o ż e ń s tw p a r a litu r g ic z n y c h , słu c h o w isk itp . u r o z m a ­ ic o n y c h m e to d p ra c y . W ięk szo ść p o l s k i e j d ie c e z ji o p ie r a p r a c ę k a te c h e ty c z ­ n ą z d z ie ć m i i m ło d z ie ż ą k la s V —V I I I n a ty c h w ła ś n ie p o d rę c z n ik a c h . K o le jn y m p r e le g e n te m ze s tro n y A T K b y ł J a c e k T o c h m a ń s k i . W re f e r a c ie n a t e m a t P o d r ę c z n ik ó w d la m ło d z ie ż y s z k ó l ś r e d n ic h p r z e d s ta ­ w ił o p ra c o w a n e p o d k ie r u n k ie m k s. p ro f . d r. h a b . J a n a C h a r y t a ń s k i e - g o S J p o d rę c z n ik i d la k la s y I i I I o ra z p o d rę c z n ik i m e to d y c z n e d la k a te c h e ­ ty . U k a z u ją się o n e p o d w s p ó ln y m ty t u łe m : S p o tk a n ia z B o g ie m . C zęść p ie r w s z a z a w ie r a tr e ś c i c h ry s to lo g ic z n e (S p o tk a n ia z C h r y s tu s e m ), a część II e k le z jo lo g ię (S p o tk a n ia z B o g ie m w K o śc ie le ). Z r a m ie n i a K U L m g r. L id ia S a d o w s k a o m ó w iła p o d rę c z n ik i d o k a ­ te c h iz a c ji o p ra c o w a n e p rz e z s. N . H e k k e r i b p . E d w a r d a M a t e r s k i e - g o. P r z y ic h p o m o c y r e a liz u ją p r a c ę k a te c h e ty c z n ą ci k a te c h e c i, k tó r z y w y ­ b r a l i II S c h e m a t S zczeg ó ło w eg o P r o g r a m u K a te c h iz a c ji.

M a te ria ły do k a te c h iz a c ji szk ó ł ś r e d n ic h o p ra c o w a n e p rz e z p r a c o w n ik ó w i a b s o lw e n tó w K U L p o d k ie r u n k ie m k s. p ro f. d r. h a b . M ie c z y sła w a M a - j e w s k i e g o SD B p re z e n to w a ła m g r. R e n a ta G r o c h o w s k a (K U L ), a M a te ria ły d o k a te c h iz a c ji sz k ó ł ś r e d n ic h k s. W ła d y s ła w a K o s k i o m ó w iła E lż b ie ta K w i e c i e ń (K U L ). K o ń c o w y k r ó t k i r e f e r a t n a t e m a t te o r e ty c z ­ n y c h p o d s ta w tw o rz e n ia p o d rę c z n ik ó w p r z e d s ta w ił k s. m g r. R a f a ł S z e w ­ c z y k (K U L ).

D y s k u s ja po z a p re z e n to w a n y c h r e f e r a ta c h to c z y ła się n ie ty le n a t e m a t sa m y c h p o d rę c z n ik ó w , k tó r e z e b ra n y m s ą z n a n e . W ie le osób sp o ś ró d o b e c ­ n y c h n a S y m p o z ju m k o rz y s ta ło ju ż z n ic h w to k u p r a k t y k i k a te c h e ty c z n e j. R a c z e j p o d k re ś la n o p o tr z e b ę tw o rz e n ia n o w y c h p o d rę c z n ik ó w o p a rty c h n a R a m o w y m P r o g r a m ie K a te c h iz a c ji z r o k u 1971. Z g o d n ie z ż y c z e n ie m K o n fe ­ r e n c j i E p is k o p a tu P o ls k i p r o g r a m r a m o w y s ta n o w i p o d s ta w ę d la o p ra c o w y ­ w a n ia c ią g le n o w y c h szczeg ó ło w y ch sc h e m a tó w p ro g r a m u . D o te j p o ry is tn i e ją ty lk o d w a . P o d r ę c z n ik i p re z e n to w a n e p rz e z s tu d e n tó w A T K są w y ­ ra z e m I " S c h e m a tu P r o g r a m u S zczegółow ego. P o d rę c z n ik i o m a w ia n e p rz e z s tu d e n tó w i a b s o lw e n tó w K U L są d o s to s o w a n e do II S c h e m a tu S zczeg ó ło w eg o . P ro g r a m u . I s tn ie j e c ią g le o tw a r t a m o żliw o ść tw o r z e n ia n o w y c h p o d rę c z n i­ k ó w i n o w y c h u le p s z o n y c h szczeg ó ło w y ch s c h e m a tó w p ro g r a m u . I s to tn ą o b e c n ie s p r a w ą je s t n ie ty le p rz y g o to w a n ie n o w eg o ra m o w e g o p ro g r a m u , ile d a ls z e je g o w y k o rz y s ta n ie . N a p o c z ą tk u l a t 70. z ro z m y s łe m s tw o rz o n o ta k i e r a m y p ro g r a m u , k tó r e b y u m o ż liw ia ły n o w e in ic ja ty w y i co ra z d o sk o n a lsz e p o m o ce szczegółow e. S y m p o z ju m z a k o ń c z a n o s ta ły m z w y c z a je m — w s p ó ln ą E u c h a ry s tią , k t ó - . r e j p rz e w o d n ic z y ł ks. p ro f, d r h a b . W ła d y s ła w K u b i k S J , a h o m ilię w y ­ g ło s ił ks. Z b ig n ie w C a b a ń s k i (A T K ).

ks. Z b ig n ie w Z a c h a ra , G d a ń s k

I I I . D O JR Z A Ł O Ś Ć C H R Z E Ś C IJ A Ń S K A (S p r a w o z d a n ie z S y m p o z ju m Z w ią z k u K a te c h e tó w N iem iec)

W d n ia c h o d 22.09 do 25.09.1991 w W ie s b a d e n -N a u ro d o d b y ło się d o ­ ro c z n e S y m p o z ju m re lig ijn o -p e d a g o g ic z n e Z w ią z k u K a te c h e tó w N ie m ie c (D K V ). W z ię li w n im u d z ia ł lic z n i k a te c h e c i, k a te c h e ty c y o ra z k ie r o w n ic y R e fe ra tó w D u s z p a s te rs k ic h d ie c e z ji n ie m ie c k ic h , a ta k ż e p rz e d s ta w ic ie le in n y c h k r a j ó w : A u s tr ii, G re c ji, L u x e m b u r g a i P o ls k i. O g ó łem o b e c n y c h b y ło 100 osób. S a m o S y m p o z ju m p o ś w ię c a n e b y ło p ro b le m o m d o jrz a ło ś c i c h rz e ś c ija ń s k ie j (W e n n C h r is te n e r w a c h s e n sin d ). P e łn ą je g o d o k u m e n ta c ję c z y te ln ik m o ż e z n a le ź ć n a ła m a c h sty c z n io w e g o (1992) z e sz y tu K a te c h e tis c h e B lä tte r. O s a m y m S y m p o z ju m m o ż n a p o w ie d z ie ć , że b y ło o n o n ie z w y k le i n t e ­ r e s u ją c e z a ró w n o ze w z g lę d u n a o m a w ia n ą p r o b le m a ty k ę , j a k te ż i z r a ­ c ji fo r m o rg a n iz a c y jn y c h . P o z a g ło szo n y m i p rz e z G . F u c h s a , K . H . S c h m i t - t a o ra z F. W . N i e h 1 a r e f e r a ta m i u c z e s tn ic y m o g li b r a ć u d z ia ł w d y s k u s - ja c h - p a n e la c h o ra z a k ty w n ie u c z e stn ic z y ć w w y m ia n ie m y ś li w m a ły c h g ru p a c h . W r a c a ją c do s a m y c h r e f e r a tó w w a r to z w ró c ić u w a g ę n a r e f e r a t G. F u - c h s a, k tó r y o d w o łu ją c się do p is m w ie lk ic h m is ty k ó w K o ścio ła, szczeg ó l­ n ie św . J a n a od K rz y ż a , p o d ją ł p ró b ę z n a le z ie n ia o d p o w ie d z i n a p y ta n ie : k ie d y s ta je m y się w p e łn i d o jr z a ły m i d z ie ć m i B o ż y m i? O m a w ia ją c d a n e z a g a d n ie n ie z w ró c ił u w a g ę n a p o ja w ia ją c e się tr u d n o ś c i, z w ła sz c z a n a b e z ­ siln o ść w p o s z u k iw a n iu w ła śc iw e g o ję z y k a , k tó r y m p o tr a f ilib y ś m y p o p r a w ­ n ie w y ra z ić d o ś w ia d c z e n ia re lig ijn e . F a k t te n n ie z w a ln ia je d n a k z o b o ­ w ią z k u p o d e jm o w a n ia c ią g ły c h p ró b z ro z u m ia łe g o w y p o w ia d a n ia się w s p r a w a c h t a k d la c z ło w ie k a w a ż n y c h . P rz e c h o d z ą c z k o le i d o k o n k r e t­ n y c h e le m e n tó w s t a w a n ia się — w c h rz e ś c ija ń s k im ro z u m ie n iu — d o jr z a ­ łym , p o d k re ś lił, że je d n y m z w a ż n ie js z y c h c z y n n ik ó w te g o p ro c e s u je s t d ą ­ ż e n ie do d o jr z a ło ś c i o so b iste j i r o z w ija n ie p o c z u c ia w ła s n e j w a rto ś c i. B óg b o w ie m c h c e w s p o m a g a ć c z ło w ie k a w je g o ro z w o ju . S p r a w a ta n a le ż y d o is to tn y c h e le m e n tó w c h rz e ś c ija ń s tw a . W ty m k o n te k ś c ie G. F u c h s z w ró c ił te ż u w a g ę n a p o ja w ia ją c y się w c z ło w ie k u lę k p rz e d m iło ś c ią B o g a, p rz e d z a u fa n ie m B o g u i d e c y z ją d o c h o w a n ia M u w ie rn o ś c i. L ę k te n n a z w a ł g rz e ­ ch e m . J e s t o n p r z e ja w e m n ie d o jrz a ło ś c i, k tó r ą m o ż n a o k re ś lić z a rz u c e n ie m

p rz e ż y w a n y c h n a p ła s z c z y ź n ie w ia r y z w ią z k ó w , ja k i e łą c z ą c z ło w ie k a z B o ­ g iem .

W k o le jn y m r e f e r a c ie (V o m T e iln e h m e r z u m S u b je k t . M ü n d ig k e it u n d

L e b e n s w e lto r ie n tie r u n g im L e r n e n E r w a c h s e n e r ) K . H . S c h m i t t p r z e d ­

s ta w ił p ro c e s s ta w a n i a się d o jrz a ły m . P o d k r e ś lił, że w u c z e n iu się d o ro s ­ ły c h s z c z e g ó ln ą ro lę p e łn i u k ie r u n k o w a n ie ż y c ia n a w a rto ś c i. N a to m ia s t F . W . N i e h 1 w r e f e r a c ie (G o tte s S u c h e — C h r is tlic h e r G la u b e u n d d a s

H a n d w e r k d e s L e b e n s) z a jm o w a ł się z a g a d n ie n ie m sz a n s i tr u d n o ś c i w p o ­

d e jm o w a n y c h z d o ro s ły m i p r ó b a c h n a w ią z y w a n ia d ia lo g u o b e jm u ją c e g o s p r a w y r e lig ijn e . A u to r o m ó w ił n ie b e z p ie c z e ń s tw a w k o n ta k ta c h z d o ro s ­ ły m i, k tó r y c h ź ró d łe m je s t p o s ta w a „ w sz y s tk o w ie d z ą c e g o ” n a u c z y c ie la . P o ­ s ta w a t a k a c z ę sto w o g ó le n ie d o p u sz c z a m y ś lą c e j o soby do s a m o d z ie ln e g o w y p o w ia d a n ia s ię w s p r a w a c h w ia ry . P r e l e g e n t p o d k re ś lił te ż , ż e w ła ś n ie m o w a je ś t ty m in s tr u m e n te m , k tó r y n ie ty lk o lu d z io m u m o ż liw ia k o n ta k t m ię d z y so b ą , a le ta k ż e u m o ż liw ia lu d z io m s p o tk a n ie z B o g iem . W ła ś n ie w n a b y w a n iu p rz e z d o ro s ły c h z d o ln o śc i i u m ie ję tn o ś c i w y p o w ia d a n ia się w id z i je d e n z w a ż n ie js z y c h e le m e n tó w re lig ijn e g o k s z ta łc e n ia d o ro s ły c h .

P o z a w y g ło sz o n y m i r e f e r a ta m i te m a to w i d o jr z a ło ś c i c h rz e ś c ija ń s k ie j p o ­ św ię c o n o d w ie d y s k u s je - p a n e le z u d z ia łe m osób sp o z a k r ę g u p e d a g o g ó w r e lig ijn y c h . N a le ż y te ż p o d k re ś lić d u ż ą tr o s k ę o rg a n iz a to r ó w S y m p o z ju m o to , b y je g o u c z e s tn ic y n ie ty lk o b y li b ie r n y m i o d b io r c a m i p rz e k a z y w a ­ n y c h tr e ś c i, le c z s a m o d z ie ln ie m o g li się w y p o w ia d a ć n a p o ru s z a n e te m a ty . O k a z ji k u te m u d o s ta rc z y ły p r z e w id z ia n e p rz e z d w a p o p o łu d n ia tzw . w o r k ­

sh o p s. Z a jm o w a n o się w n ic h b a r d z ie j sz c z e g ó ło w y m i p r o b le m a m i z w ią z a ­

n y m i z d o jr z a ło ś c ią c h rz e ś c ija ń s k ą , a w z w ią z k u z ty m ta k ż e z a d a n ia m i s to ją c y m i p rz e d sz e ro k o r o z u m ia n ą k a te c h e z ą .

N a k o n ie c n a le ż y je szcze w s p o m n ie ć o u m o ż liw ie n iu u c z e s tn ik o m S y m ­ p o z ju m z e tk n ię c ia s ię z c h r z e ś c ija n a m i z a a n g a ż o w a n y m i w ró ż n e fo r m y d z ia ­ ła ln o ś c i c h r z e ś c ija ń s k ie j n a te r e n ie F r a n k f u r t u n a d M en em . C e le m ty c h s p o t­ k a ń b y ło p r z y b liż e n ie m o ż liw o śc i r e a liz o w a n ia w c o d z ie n n y m ż y c iu t a k sze­ ro k o o m a w ia n e g o p o d c z a s S y m p o z ju m p r o b le m u : b y ć /s ta w a ć się c h rz e ś c i­ j a n i n e m w w a r u n k a c h w ie lk o m ie js k ic h .