Naukowe
ISSN 1898-6447 e-ISSN 2545-3238 Zesz. Nauk. UEK, 2020; 1 (985): 85–102 https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2020.0985.0105
1 (985)
Maciej Leszek Hyży, Uniwersytet Gdański, Wydział Zarządzania, Katedra Rachunkowości, ul. Armii Krajowej 101, 81-824 Sopot, e-mail: maciej.hyzy@ug.edu.pl, ORCID: https://orcid. org/0000-0002-5810-0819.
Artykuł udostępniany na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne- -Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0); https://creativecommons.org/licenses/ by-nc-nd/4.0/
Maciej Leszek Hyży
Ocena wdrożenia procedur
raportowania schematów
podatkowych na przykładzie
wybranych przedsiębiorstw
StreszczenieCel: Celem artykułu jest ocena wdrożenia procedur raportowania schematów
podatko-wych na podstawie wybranych spółek.
Metodyka badań: W artykule zastosowano następujące metody badawcze: analizę aktów
prawnych, literatury przedmiotu oraz studium przypadku.
Wyniki badań: Z przeprowadzonych badań wynika, że wdrożenie procedur raportowania
schematów podatkowych miało zarówno zalety, jak i wady. Do głównych zalet wdrożenia procedur raportowania schematów podatkowych można zaliczyć umożliwienie efektyw-niejszego zarządzania ryzykiem podatkowym. Największą wadą wdrożenia raportowania schematów podatkowych było zaś to, że we wszystkich badanych podmiotach zarząd i kierownicy działów finansowo-księgowych mieli problemy ze zrozumieniem terminów używanych w Ordynacji podatkowej, związanych ze schematami podatkowymi.
Wnioski: Z przeprowadzonych badań wynika, że efektywne wdrożenie procedur
raporto-wania schematów podatkowych umożliwia skuteczniejsze zarządzanie ryzykiem podat-kowym. Konieczne są dalsze badania, z których będzie jednoznacznie wynikać, że dzięki
wdrożeniu procedur raportowania schematów podatkowych zmaleje ryzyko popełnienia błędu podczas raportowania schematów podatkowych.
Wkład w rozwój dyscypliny: Oryginalnym wkładem artykułu jest prezentacja wraz z chara-
kterystyką elementów procedury raportowania schematów podatkowych.
Słowa kluczowe: schematy podatkowe, MDR, procedury raportowania schematów
podat-kowych, opodatkowanie.
Klasyfikacja JEL: M41.
1. Wprowadzenie
Procedury raportowania schematów podatkowych pomagają ograniczyć ryzyko podatkowe. Celem artykułu jest ocena wdrożenia procedur raportowania schematów podatkowych na podstawie wybranych spółek. Tezę badawczą pracy sformułowano następująco: „Dzięki wdrożeniu procedur raportowania sche-matów podatkowych codzienne funkcjonowanie wybranych przedsiębiorstw jest efektywniejsze, a przede wszystkim umożliwia skuteczne zarządzanie ryzykiem podatkowym”. Analizując wskazane korzyści, zastosowano następujące metody badawcze: analizę aktów prawnych, literatury przedmiotu oraz studium przy-padku. W studium przypadku zaprezentowano wdrożenie procedur raportowania schematów podatkowych na przykładzie trzech podmiotów. Badania przeprowa-dzono w latach 2019–2020.
W artykule zaprezentowano również zalety i wady wdrożenia procedur rapor-towania schematów podatkowych na podstawie wdrożeń dokonanych w trzech wybranych spółkach prawa handlowego. W podsumowaniu wskazano dalsze możliwe kierunki badań nad funkcjonowaniem i udoskonaleniem raportowania schematów podatkowych.
2. Wprowadzenie do raportowania schematów podatkowych
Uregulowania dotyczące raportowania schematów podatkowych (mandatory
disclosure rules – MDR) są nowymi przepisami w polskim ustawodawstwie
podatkowym. Zaczęły one obowiązywać od 1 stycznia 2019 r. w wyniku nowe-lizacji Ordynacji podatkowej (Obowiązek… 2019). Celem wprowadzenia tych regulacji jest uszczelnienie systemu podatkowego.
Zgodnie z art. 86a pkt 10 ustawy Ordynacja podatkowa (Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. … 2019), przez schemat podatkowy rozumie się uzgodnienie, które:
a) spełnia kryterium głównej korzyści oraz posiada ogólną cechę rozpo-znawczą,
b) posiada szczególną cechę rozpoznawczą, c) posiada inną szczególną cechę rozpoznawczą.
Obowiązek raportowania schematów podatkowych został nałożony na trzy rodzaje podmiotów: promotora, korzystającego i wspomagającego. W praktyce promotorami są przede wszystkim doradcy podatkowi, radcy prawni, adwokaci, pracownicy banku lub instytucji finansowej doradzającej klientom oraz w określo-nych sytuacjach biegły rewident (Kaczmarek 2019, s. 296). Biegły rewident staje się promotorem w sytuacji, gdy doradzi swojemu klientowi, jak zmniejszyć obcią-żenia podatkowe. Korzystającym jest firma, która zastosowała się do podpowiedzi doradców podatkowych, radców prawnych, adwokatów czy biegłych rewidentów i zamierza wdrożyć zaproponowany przez wymienione osoby schemat podatkowy. Wspomagający to podmiot, który pomaga w opracowaniu, rozpowszechnianiu lub wdrażaniu uzgodnienia, np. przez wykonanie zlecenia doradczego, księgo-wego, konsultingoksięgo-wego, dotyczącego schematu podatkowego. Przykładem może być biuro rachunkowe, któremu promotor lub korzystający zlecił przygotowanie analizy wykazującej różnice w przepływach finansowych, zachodzące między stanem sprzed wdrożenia schematu podatkowego oraz po jego wdrożeniu (Kacz-marek 2019, s. 298).
Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej schematy podatkowe dzielą się na: transgraniczne, standaryzowane i inne. Raportowaniu podlegają wszystkie sche-maty podatkowe transgraniczne, a pozostałe tylko wówczas, gdy spełnione jest jedno z następujących tzw. kryteriów kwalifikowanego korzystającego (Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. … 2019, art. 86a par. 4), tzn.:
– przychody lub koszty korzystającego albo wartość aktywów tego podmiotu w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych, przekroczyły w roku poprzedzającym lub w bieżącym roku obrotowym równowartość 10 000 000 euro,
– jeżeli udostępniane lub wdrażane uzgodnienie dotyczy rzeczy lub praw o wartości rynkowej przekraczającej równowartość 2 500 000 euro,
– jeżeli korzystający jest podmiotem powiązanym w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych lub art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych z takim podmiotem.
W przypadku schematów podatkowych szczególnego znaczenia nabiera właściwe administrowanie procesem zarządzania schematami podatkowymi. Bardzo pomocna w tym zakresie jest konieczność posiadania wewnętrznej proce-dury dotyczącej raportowania schematów podatkowych.
Z przepisów Ordynacji podatkowej wynika, że osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej będące promotorami, zatrud-niające promotorów lub faktycznie wypłacające im wynagrodzenie, których
przy-chody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych, przekroczyły w roku poprzedzającym rok obrotowy równowartość 8 000 000 zł, muszą wprowadzić i zastosować wewnętrzną procedurę w zakresie przeciwdziałania niewywiązywaniu się z obowiązku przeka-zywania informacji o schematach podatkowych, zwaną dalej „wewnętrzną proce-durą” (Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. … 2019, art. 861 par. 1).
3. Przegląd aktów prawnych w zakresie raportowania schematów
podatkowych
Wprowadzenie przepisów dotyczących raportowania schematów podatkowych wynikało z częściowej transpozycji Dyrektywy Rady (UE) 2018/8221 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych.
Według stanu na 31 lipca 2019 r. obowiązek raportowania schematów podatko-wych funkcjonuje w następujących państwach: Węgry, Litwa, Polska i Słowenia. Wstępna wersja raportowania schematów podatkowych została opublikowana w 14 państwach UE: Austria, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Niemcy, Włochy, Luksemburg, Niderlandy, Portugalia, Słowacja, Hiszpania i Wielka Brytania. W pozostałych państwach członkowskich UE trwają formalne (Łotwa i Szwecja) bądź nieformalne (Belgia, Francja, Rumunia, Irlandia i Malta) konsul-tacje w zakresie wdrożenia przepisów dotyczących raportowania schematów podatkowych. Pozostałe trzy kraje członkowskie (Bułgaria, Chorwacja i Grecja) nie podjęły działań legislacyjnych w zakresie wdrożenia raportowania schematów podatkowych (EU Mandatory… 2019).
W przypadku Polski obowiązek raportowania schematów podatkowych wszedł w życie 1 stycznia 2019 r. Do Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (publikacja: Dz.U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.) został dodany rozdział 11a zatytułowany „Informacje o schematach podatkowych”.
Podkreślić należy, że regulacje krajowe różnią się fundamentalnie w dwóch aspektach od przepisów unijnych. Po pierwsze, zakresem krajowego raporto-wania są objęte nie tylko schematy podatkowe transgraniczne, ale także krajowe. Po drugie, celem dyrektywy jest przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania, które jest zjawiskiem szkodliwym, naruszającym zasady uczciwej konkurencji na wspólnym rynku, natomiast Ministerstwo Finansów za schematy podatkowe uznaje także m.in. zupełnie legalne i dozwolone przez ustawodawcę rozwiązania przynoszące korzyści podatkowe (np. działalność w SSE, pod pewnymi warun-kami możliwość korzystania z ulgi B+R i Innovation Box). Powoduje to de facto
nałożenie dodatkowych obowiązków administracyjnych na przedsiębiorców, którzy nie mają nic wspólnego z unikaniem opodatkowania ani w wymiarze krajowym, ani zagranicznym.
Wprowadzając schematy podatkowe do polskiego systemu podatkowego, ustawodawca znacznie rozszerzył zakres czynności traktowanych jako schematy podatkowe. Z powodu nieprawidłowej transpozycji kryterium głównej korzyści oraz kryterium transgranicznego nie został spełniony minimalny standard harmo-nizacji (Ladziński i Wasiluk 2019).
Obowiązek przekazywania informacji o schematach podatkowych ciąży przede wszystkim na promotorze, ale w pewnych okolicznościach, wymienionych w przepisach Ordynacji podatkowej, również na korzystającym i wspomagającym. Promotor przekazuje Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informację o schemacie podatkowym na formularzu MDR-1, w terminie 30 dni od dnia następnego po udostępnieniu schematu podatkowego, od następnego dnia po przy-gotowaniu do wdrożenia schematu podatkowego lub od dnia dokonania pierwszej czynności związanej z wdrażaniem schematu podatkowego – w zależności od tego, które z tych zdarzeń nastąpi wcześniej.
Jeżeli korzystający nie został poinformowany zgodnie z art. 86b par. 2 lub 3 Ordynacji podatkowej, przekazuje Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informację o schemacie podatkowym na formularzu MDR-1, w terminie 30 dni od dnia następującego po udostępnieniu mu schematu podatkowego, przygotowaniu przez niego schematu podatkowego do wdrożenia lub od dnia dokonania pierwszej czynności związanej z wdrażaniem schematu podatkowego przez korzystającego, w zależności od tego, które z tych zdarzeń nastąpi wcześniej (Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. … 2019, art. 86b).
Jeżeli wspomagający: 1) nie został poinformowany o NSP schematu podatko-wego lub nie została mu przekazana informacja, o której mowa w art. 86b par. 3 Ordynacji podatkowej oraz 2) przy zachowaniu staranności ogólnie wymaganej w dokonywanych przez niego czynnościach, przy uwzględnieniu zawodowego charakteru jego działalności, obszaru jego specjalizacji oraz przedmiotu wyko-nywanych przez niego czynności, powziął lub powinien był powziąć wątpliwości, że uzgodnienie, w odniesieniu do którego jest wspomagającym, może stanowić schemat podatkowy – jest on obowiązany niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie pięciu dni roboczych od dnia, w którym powziął lub powinien był powziąć wątpliwości, o których mowa w pkt 2, wystąpić z odrębnym pismem do promotora lub korzystającego zlecających wykonanie czynności o przekazanie mu pisemnego oświadczenia, że uzgodnienie nie stanowi schematu podatkowego. W terminie, o którym mowa w zdaniu poprzednim, wspomagający obowiązany jest zawiadomić Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o wystąpieniu sytuacji opisanej powyżej, wskazując dzień, w którym powziął on wątpliwości, że
uzgod-nienie stanowi schemat podatkowy, oraz liczbę podmiotów, do których wystąpił o przekazanie mu pisemnego oświadczenia, że uzgodnienie nie stanowi schematu podatkowego. Wspomagający może wstrzymać się z wykonaniem czynności w odniesieniu do uzgodnienia do dnia otrzymania tego oświadczenia, potwier-dzenia nadania numeru schematu podatkowego (NSP) lub informacji, o której mowa w art. 86b par. 3 Ordynacji podatkowej (Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. … 2019, art. 86b par. 3).
Ustawodawca określił również datę graniczną dla:
– schematu podatkowego transgranicznego: 25 czerwca 2018 r.,
– schematu innego niż schemat podatkowy transgraniczny: 1 listopada 2018 r. Wymienione daty graniczne oznaczają konieczność retrospektywnego prze-kazywania informacji o schemacie podatkowym, jeśli pierwszej jego czynności związanej z jego wdrożeniem dokonano po dacie granicznej (Objaśnienia
podat-kowe… 2019).
O szybkim i niedbałym wdrożeniu przepisów o raportowaniu schematów podatkowych świadczy fakt, że promotorzy, korzystający i w określonych sytu-acjach wspomagający będą musieli ponownie zgłosić informacje o schematach podatkowych. Jest to wynik tego, że Polska jako jedyny kraj w Unii Europejskiej wprowadziła obowiązek raportowania transakcji krajowych, podczas gdy według uregulowań unijnych obowiązek raportowania dotyczy tylko transakcji transgra-nicznych (Zalewski 2020, Modzelewski 2019).
Zgodnie z przygotowywaną nowelizacją przepisów o schematach podatko-wych, przewidzianą na gruncie nowych przepisów, ma zostać wprowadzone nało-żenie obowiązku ponownego zaraportowania schematów podatkowych trans-granicznych, jeśli pierwszej czynności związanej z ich wdrażaniem dokonano między 26 czerwca 2018 r. a 31 marca 2020 r. Zgodnie z nowymi przepisami raportowanie powinno następować według podobnej metodologii jak na gruncie obecnych przepisów:
– w pierwszej kolejności schemat powinien zaraportować promotor (w terminie do 31 maja 2020 r.);
– jeśli korzystający nie został poinformowany o NSP schematu, raportuje schemat w terminie do 30 lipca 2020 r.; termin ten odnosi się zarówno do infor-macji o schemacie podatkowym (MDR-1), jak i inforinfor-macji o korzystaniu ze sche-matu (MDR-3);
– w dalszej kolejności obowiązek zaraportowania schematu transgranicznego może ciążyć również na wspomagającym, jeśli nie został on poinformowany o NSP schematu (termin na złożenie informacji upływa 31 sierpnia 2020 r.) – nało-żenie retrospektywnego obowiązku raportowania schematów na wspomagającego jest nowym rozwiązaniem, które nie występowało na gruncie poprzedniej ustawy.
Nowy projekt ustawy przewiduje również uproszczone zasady przekazywania informacji o wspomnianych wyżej schematach transgranicznych – obowiązek ponownego zaraportowania schematu będzie zasadniczo ciążył na podmiocie, który uprzednio przekazał tę informację do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (dotyczy to sytuacji, gdy do przekazania informacji o schemacie zobowiązany był więcej niż jeden podmiot). Zgodnie z projektowanymi zmianami dotychczas nadane NSP dla schematów transgranicznych staną się nieważne z mocy prawa z dniem 1 kwietnia 2020 r. i zostaną zastąpione przez nowe NSP nadane ponownie zgłoszonym schematom transgranicznym (które będą zgodne z wzorcem wyma-ganym przez UE).
4. Przegląd literatury w zakresie raportowania schematów
podatkowych
Z uwagi na to, że raportowanie schematów podatkowych jest nową regulacją, literatura i opracowania naukowe dotyczące tej materii są bardzo nieliczne.
Zagadnienie raportowania schematów podatkowych przez przedsiębiorstwa komunalne zostało podjęte przez M. Rzeszutek (2019). Autorka zwraca uwagę na fakt, że wprowadzenie raportowania schematów podatkowych w Polsce jako tzw. dobrej praktyki dla podatników przyczyni się do upowszechnienia tego rozwią-zania. Zdaniem M. Rzeszutek obowiązek informacyjny doprowadzi z pewnością do aktualizacji i korekt stosowanych strategii, modeli i metod zarządzania spół-kami komunalnymi. Według autorki wymogi ustawowe w zakresie raportowania transakcji powodują konieczność szczegółowej weryfikacji każdej operacji gospodarczej.
Bezpośrednią przesłanką wprowadzenia raportowania schematów podatko-wych są wyniki badań dokonywanych przez specjalistów zatrudnionych przez Unię Europejską (Taxation Trends… 2019). Z przeprowadzonych badań trendów wpływów podatkowych wynika, że efektywne wpływy z tytułu podatku docho-dowego od osób prawnych systematycznie spadają od 2005 r. Szczegółowe dane zaprezentowano na rys. 1. Z przedstawionego wykresu wynika, że ustawowe i skuteczne opodatkowanie osób prawnych zmniejsza się od 2005 r., natomiast przychody przedsiębiorstw rosną powoli od 2009 r. (Kaźmierski 2018).
Pomimo że obecnie nie ma wielu pozycji literatury krajowej i zagranicznej dotyczących schematów podatkowych, warto zwrócić uwagę na kilka opracowań, które mogły mieć wpływ na implementację rozwiązań w zakresie raportowania schematów podatkowych do prawodawstwa poszczególnych krajów unijnych. O sposobach obejścia prawa podatkowego pisał P. Karwat (2002, s. 45), z kolei
zjawisko uchylania się od podatku dochodowego i metody jego ograniczenia anali-zował A. Bernal (2008, s. 57). 3,5 3 2,5 2 1,5 1 % PKB % 2005 2007 2009 2011 2013 2015 2017 2019 0,5 0 29 27 25 23 21 19 17 15 Dochody z podatku od osób prawnych (lewa oś)
Najwyższa stawka podatku (prawa oś)
Rys. 1. Wpływy z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych
Źródło: taxation_trends_report_2019_key_messages (data dostępu: 1.05.2019).
Przegląd regulacji w zakresie raportowania schematów podatkowych, obej-mujący definicje promotora, korzystającego, wspomagającego, zawierający wyja-śnienie, czym jest schemat podatkowy, określający, czy każdy schemat podatkowy podlega raportowaniu oraz na czym polega obowiązek przekazywania informacji o schemacie podatkowym, a także opisujący odpowiedzialność karną za naru-szenie obowiązków w zakresie raportowania MDR, zawiera rozdział pt. „Rapor-towanie schematów podatkowych (MDR)” (Podatki 2019… 2019).
Autorzy różnych opracowań zwracają uwagę na istotne luki w regulacjach dotyczących raportowania schematów podatkowych i konieczność dokonania zmian (Koślicki 2019). Wątpliwości autorów budzi to, jak konkretna grupa korzystających powinna złożyć raport MDR-3, czy obowiązek ten dotyczy kwali-fikowanych korzystających, czy wszystkich korzystających. W takiej sytuacji najprostsza optymalizacja podatkowa, dopuszczona nawet przez ustawy podat-kowe, jak przejście rzemieślnika na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, czy też na kartę podatkową, może zostać uznana za schemat podatkowy, z którego zastosowania należy zdać raport MDR-3. Eksperci podatkowi zwracają uwagę, że celem wymienionych regulacji nie było wprowadzenie obowiązku raportowania schematów podatkowych przez wszystkich korzystających. Wyrażane są również poglądy, zgodnie z którymi tylko kwalifikowany korzystający jest zobligowany do raportowania schematów podatkowych.
Istotne są rozważania dotyczące konieczności raportowania schematów podat-kowych przez biura rachunkowe. Należy zwrócić uwagę, że biuro rachunkowe może występować zarówno w charakterze wspomagającego, jak i promotora. Autorzy opracowań zwracają uwagę, że promotorem może być nawet księgowa, która dokonuje rozliczeń danego klienta.
Przygotowanie scenariuszy rozwiązań podatkowych, nawet jeżeli kancelaria nie wskaże własnej rekomendacji, także może prowadzić do uznania, że podmiot działa w charakterze promotora. Stanie się tak, gdy opinia nie będzie zawierała jednoznacznej rekomendacji doradcy, ale będzie skonstruowana w sposób pozwa-lający na porównanie skutków podatkowych przyszłych działań, w czego konse-kwencji rozsądny podmiot jest w stanie wywnioskować, jaki wariant jest reko-mendowany z perspektywy podatkowej (nawet jeżeli literalnie takie wskazanie nie zostanie sprecyzowane). Zdecydowanie częściej biuro rachunkowe będzie występowało w charakterze wspomagającego (Zaniewicz 2019).
Od 1 stycznia 2019 r. podmioty świadczące usługi doradcze, w szczególności radcy prawni, adwokaci i doradcy podatkowi zostali zobowiązani do ujawniania tzw. schematów podatkowych udostępnianych podatnikom. Ustawodawca wprowadził pewne instrumenty chroniące tajemnicę zawodowo wymienionych podmiotów. Niemniej należy zwrócić uwagę na słabość mechanizmów gwaran-tujących zachowanie tajemnicy zawodowej przez wymienione grupy zawodowe. Budzi to wątpliwości co do zgodności przyjętych rozwiązań (Wilk 2019).
5. Procedura raportowania schematów podatkowych
i jej wdrożenie w podmiotach wybranych do badania
5.1. Elementy procedury raportowania schematówDo badania w sposób celowy wybrano trzy spółki prawa handlowego. Więk-szościowym udziałowcem (akcjonariuszem) wszystkich spółek jest jeden podmiot dominujący z siedzibą w Gdańsku.
Zawartość wewnętrznej procedury określono w art. 86l par. 2 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (publikacja: Dz.U. 2019 r. poz. 900, 924, 1018, 1495, 1520, 1553, 1556, 1649, 1655, 1667, 1751, 1818, 1978, 2020 i 2200), zgodnie z którym wewnętrzna procedura obejmuje w szczególności (z uwzględ-nieniem charakteru, rodzaju i rozmiaru prowadzonej działalności) stosowane zasady postępowania (Wawrzonkiewicz, Wolak i Zagórski 2019):
1) określenie czynności lub działań podejmowanych w celu przeciwdziałania niewywiązywaniu się z obowiązku przekazywania informacji o schematach podatkowych,
2) środki stosowane w celu właściwego wypełnienia obowiązku przekazy-wania informacji o schematach podatkowych,
3) określenie zasad przechowywania dokumentów oraz informacji,
4) określenie zasad wykonywania obowiązków obejmujących przekazywanie Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacji o schematach podatko-wych,
5) określenie zasad upowszechniania wśród pracowników tego podmiotu wiedzy z zakresu przepisów omawianego rozdziału,
6) określenie zasad zgłaszania przez pracowników rzeczywistych lub poten-cjalnych naruszeń przepisów omawianego rozdziału,
7) określenie zasad kontroli wewnętrznej lub audytu przestrzegania przepisów omawianego rozdziału oraz zasad postępowania określonych w wewnętrznej procedurze.
Wewnętrzna procedura podlega akceptacji przez członków kadry kierowniczej wyższego szczebla danego podmiotu, w tym członków zarządu lub dyrektorów posiadających wiedzę z zakresu prawa podatkowego oraz podejmujących decyzje mające wpływ na ryzyko jego nieprzestrzegania przez kontrahentów będących korzystającymi (Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. … 2019, art. 86l par. 3).
5.2. Praktyczne rozwiązania w zakresie wdrożenia procedury raportowania schematów podatkowych
Charakterystykę badanych podmiotów przedstawia tabela 1, natomiast opis zawartości procedury raportowania schematów podatkowych zamieszczono w tabeli 2.
Z przeprowadzonej analizy wdrożenia procedur raportowania schematów podatkowych w wybranych do badania spółkach wynika, że w pierwszej kolej-ności konieczne jest powołanie zespołu ds. analizy schematów podatkowych. W jego skład powinni wchodzić nie tylko przedstawiciele kierownictwa działów finansowo-księgowych (główny księgowy, dyrektor finansowy), ale również kierownicy innych działów (np. działu zaopatrzenia, działu technicznego i handlo-wego). Jest to istotne, ponieważ w praktyce to kierownik działu handlowego (dyrektor handlowy) będzie miał największą wiedzę dotyczącą rodzajów klientów spółki i określenia, na jakich warunkach będzie odbywała się sprzedaż. Podobnie kierownik działu zaopatrzenia będzie podejmował decyzje, od kogo i na jakich warunkach będą nabywane dany materiał, towar czy usługa. Stąd wymienieni przedstawiciele działu handlowego i zaopatrzenia muszą ściśle współpracować z działem finansowo-księgowym. Konieczny jest przepływ informacji pomiędzy wymienionymi działami po to, żeby ocenić i ograniczyć ryzyko niewykrycia występowania schematu podatkowego.
Tab ela 1 . C ha ra kt er ys ty ka s pó łek , w k tó ry ch w dr oż on o p ro ce du ry r ap or to wa ni a sc he m ató w p od at ko w yc h Ro dz aj s pó łk i i f or m a p ra w na Si ed zib a O pi s d zia ła ln oś ci Pr zyc ho dy ze s pr ze da ży za 2 01 8 r . (w z ł) Śr ed ni or oc zne za tru dn ien ie w 2 01 8 r . Su m a bi la ns ow a za 2 01 8 r . (w z ł) Wy ni k fina nso w y za 2 01 8 r . (w z ł) Sp ół ka A ( sp ół ka ak cy jn a) G da ńsk Sp ół ka z ajm uj e s ię p rz eł ad un ki em t ow a-ró w w p or ta ch m or sk ich o ra z w p oz os ta -ły ch p un kt ac h p rz eł ad un ko w yc h 72 9 08 6 32 ,5 2 39 8,10 66 8 29 5 03 ,12 –3 9 28 59 8,7 7 Sp ół ka B ( sp ół ka z o. o.) G da ńsk Sp ół ka z ajm uj e s ię g łó w ni e s pe cja -lis ty cz ny m s pr zą ta ni em b ud yn kó w pr ze m ysł ow yc h, d zia ła ln oś cią u słu -go wą z wi ąz an ą z z ag os po da ro wa ni em te re nó w z iel en i o ra z r ob ot am i z wi ąz a-ny m i z b ud ow ą d ró g s zy no w yc h i k ol ei po dz iem nej 17 9 57 6 86 ,6 2 58 3 85 7 69 0,6 0 25 7 92 1,6 5 Sp ół ka C ( sp ół ka z o. o.) G da ńsk Sp ół ka z ajm uj e s ię o ch ro ną p rz ec iw po -ża row ą 17 01 7 37 0,1 9 15 8 3 67 5 51 4, 98 52 9 63 1,3 5 Źr ód ło : o pr ac ow an ie w ła sn e n a p od sta w ie s pr aw oz da ń f in an so w yc h o ra z s pr aw oz da ń z ar zą du p ob ra ny ch ze st ro ny : h ttp s:/ /ek rs. m s.g ov .p l/r df /p d/ se ar ch _d f ( da ta d os tę pu : 3 1.0 7.2 01 9) .
Tab ela 2 . Z aw ar to ść p ro ce du ry r ap or to wa ni a sc he m ató w p od at ko w yc h G łó w ne e lem en ty p ro ce du ry Ch ar ak te rys ty ka Ce l w pr ow ad ze ni a w ew nę trz ne j pr oc ed ur y r ap or to wa ni a sc he m at ów p od at kow yc h Ok re śle ni e t ry bu i z as ad p os tę po wa ni a w z wi ąz ku z p rz ep isa m i d ot yc zą cy m i r ap or to wa ni a s ch em at ów p od at ko w yc h w r oz um ien iu U sta w y z d ni a 2 9 s ier pn ia 1 99 7 r . – O rd yn ac ja p od at ko wa ( ar t. 8 6a –8 6o ) w ba da ne j s pó łc e p eł ni ąc ej ro lę p od at ni ka o ra z w sp om ag ają cy ch p eł ni ąc yc h o bo wi ąz ki g łó w ne j k się go we j W yk az w aż ni ejs zy ch s kr ót ów W ym ien iono a kt y p ra w ne , k tó re m ają z as to so wa ni e w p rz yp ad ku p ro ce du ry r ap or to wa ni a s ch em at ów p od at ko w yc h Ze sp ół d o s pr aw a na liz y sc he m at ów p od at kow yc h W sk az ano z es pó ł d s. m on ito rin gu s ch em at ów p od at ko w yc h, d iag no zu ją cy w yk or zy sta ni e o ra z w dr aż an ie s ch em at ów po da tk ow yc h z u wz glę dn ien iem p eł ni on yc h f un kc ji p rz ez p os zc ze gó ln e o so by w z es po le Ob ow ią ze k pr ze pr ow ad ze ni a pr zeg lą du w stę pn eg o Ok re ślono , ż e n a d zie ń 1 s ty cz ni a 2 01 9 r . ( we jśc ie w ż yc ie p rz ep isó w u sta w y z d ni a 23 p aź dz ier ni ka 2 01 8 r . w pr ow a-dz ają cy ch z m ia ny m .in . w O rd yn ac ji p od at ko we j) u po wa żn ien i p ra co w ni cy p od at ni ka d ok on ają p rz eg lą du p ro ce du r we w nę trz ny ch w c elu u sta len ia, c zy s ą w yk or zy sty wa ne s ch em at y p od at ko we . O kr es o bj ęt y w er yf ik ac ją: – d la t ra ns ak cji t ra ns gr an icz ny ch : o d 2 5 c ze rw ca 2 01 8 r . d o 3 1 g ru dn ia 2 01 8 r ., – d la t ra ns ak cji k ra jo w yc h: o d 1 l ist op ad a 2 01 8 r . d o 3 1 g ru dn ia 2 01 8 r . Za sa dy u po ws ze ch ni an ia w śró d pr ac ow ni ków w ie dz y Cz ęś ć p ro ce du ry o kr eś laj ąc a, ż e w yz na cz en i p ra co w ni cy p od at ni ka o ra z c zł on ko wi e z ar zą du o bo wi ąz an i s ą d o o db y-cia s zk ol en ia d ot yc zą ce go r ap or to wa ni a s ch em at ów p od at ko w yc h Sł ow ni k l eg al ny ch d ef in icj i Pr ze gl ąd g łó w ny ch p oj ęć i d ef in icj i z wi ąz an yc h z e s ch em at am i p od at ko w ym i Ob ow ią zk i i nf or m acy jn e w p rz yp ad ku w ys tą pi en ia sc he m at u po dat ko we go Pu nk t z aw ier a: – d ef in icj e k or zy sta ją ce go , – o bo wi ąz ki i nf or m ac yj ne w z ak re sie c zy nno śc i p od jęt yc h p rz ed d ni em 1 s ty cz ni a 2 01 9 r . o ra z p o 1 s ty cz ni a 2 01 9 r ., – d an e w ym ag an e w i nf or m ac ji o s ch em ac ie p od at ko w ym , – s po só b p rz ek az yw an ia i nf or m ac ji d o S ze fa K ra jo we j A dm in ist ra cji S ka rb ow ej o s ch em ac ie p od at ko w ym , – o bo wi ąz ek p rz ek az an ia i nf or m ac ji d o S ze fa K ra jo we j A dm in ist ra cji S ka rb ow ej p rz ez w ię ce j n iż j ed en p od m io t Ob ow ią zk i i nf or m acy jn e ws pom ag ają ce go ( ks ięg ow eg o) W t ej c zę śc i p ro ce du ry o kr eś lono : – o bo wi ąz ki w sp om ag ają ce go w p rz yp ad ku , g dy n ie z os ta ł p oi nf or m ow an y p rz ez p rom ot or a l ub k or zy sta ją ce go o N SP s ch em at u p od at ko we go , – o bo wi ąz ki w sp om ag ają ce go w p rz yp ad ku , g dy p ow zi ął w ąt pl iw oś ć, ż e u zg od ni en ie m oż e s ta no wi ć s ch em at p od at-ko w y, – s po só b p rz ek az yw an ia i nf or m ac ji d o S ze fa K ra jo we j A dm in ist ra cji S ka rb ow ej o s ch em ac ie p od at ko w ym
G łó w ne e lem en ty p ro ce du ry Ch ar ak te rys ty ka Ze sp ół d o s pr aw m on ito rin gu sc he m at ów p od at ko w yc h – zw an y d al ej z es po łem M DR W s pó łk ac h, w k tó ry ch w dr oż ono p ro ce du ry r ap or to wa ni a s ch em at ów p od at ko w yc h, p ow oł ano z es po ły d o s pr aw m on ito rin gu s ch em at ów p od at ko w yc h. Z es po ły t e b ęd ą s ię d zie lił y n a o so by o dp ow ie dz ia ln e w ed łu g p od at kó w, j ak ie m og ą p ow od ow ać w ys tą pi en ie k on ie cz no śc i r ap or to wa ni a s ch em at u p od at ko we go Szc ze gó ło wa p ro ce du ra ra po rtow an ia sc he m at ów po da tk ow yc h W s zc ze gó ło we j p ro ce du rz e n a p od sta wi e l ist y w er yf ik ac yj ne j z es pó ł M DR o ra z g łó w ny k się go w y d an ej s pó łk i d ok o-nu je o ce ny , c zy d an a c zy nno ść s pe łn ia k ry te ria z ak wa lif ik ow an ia j ej d o s ch em at u p od at ko we go . G łó w ny k się go w y po wi ni en s po rz ąd za ć o św iad cz en ie o w ys tą pi en iu b ąd ź n iew ys tą pi en iu s ch em at u p od at ko we go . J eś li z es pó ł M DR i g łó w ny k się go w y s tw ier dz ą, ż e d an a c zy nno ść s pe łn ia k ry te ria u zn an ia z a s ch em at p od at ko w y, t o n al eż y t en f ak t zg ło sić d o S ze fa K ra jo we j A dm in ist ra cji S ka rb ow ej Za łą cz ni k n r 1 : L ist a c zy nno śc i, dz ia ła ń b ąd ź u zg od ni eń re al iz ow an yc h c yk lic zn ie p rz ez pr ac ow ni kó w ba da ny ch s pó łek , kt ór e n ie s ta no wi ą s ch em at u po da tk ow eg o W z ał ąc zn ik u n r 1 w ym ien iono t e c zy nno śc i, d zi ał an ia b ąd ź u zg od ni en ia, k tó re n ie s ta no wi ą s ch em at u p od at ko we go , al e s ą t yp ow e d la d an ej sp ół ki , w k tó re j p rz ep ro wa dz on o w dr oż en ie p ro ce du ry ra po rto wa ni a s ch em at ów p od at ko w yc h Za łą cz ni k n r 2 : L ist a cz yn no śc i, d zi ał ań b ąd ź uz go dn ień re al iz ow an yc h pr ze z p ra co w ni kó w s pó łek , kt ór e w ym ag ają k aż do ra zo we j we ry fik ac ji, c zy s pe łn iaj ą wa ru nk i u zn an ia i ch z a s ch em at po da tk ow y W z ał ąc zn ik u n r 2 w ym ien iono t e c zy nno śc i, d zi ał an ia b ąd ź u zg od ni en ia, k tó re s ta no wi ą s ch em at p od at ko w y i m og ą w ys tę po wa ć w s pó łc e, w k tó re j p rz ep ro wa dz ono w dr oż en ie p ro ce du ry r ap or to wa ni a s ch em at ów p od at ko w yc h Za łą cz ni k n r 3 : P ro to kó ł ws tę pn ej w er yf ik ac ji M DR W z ał ąc zn ik u n r 3 d an y p ra co w ni k i g łó w ny k się go w y s pó łk i d ok on uj ą o pi su w er yf ik ow an eg o d zi ał an ia. W t ym z ał ąc zn ik u p ra co w ni k i g łó w ny k się go w y p ow in ni p od ać u za sa dn ien ie, d lac ze go w i ch o pi ni i w er yf ik ow an e dz ia ła ni e, c zy nno ść b ąd ź u zg od ni en ie m oż e b yć u zn an e z a s ch em at p od at ko w y. P od u wa gę t rz eba w zi ąć k ry te riu m gł ów ne j k or zy śc i p od at ko we j o ra z k ry te riu m o gó ln ej c ec hy r oz po zn aw cz ej Źr ód ło : o pr ac ow an ie w ła sn e n a p od sta w ie p ro ce du r w dr oż on yc h w b ad an yc h s pó łk ac h. cd . t ab eli 2
Bardzo ważne jest również przeszkolenie poszczególnych pracowników w zakresie rozpoznania konieczności raportowania schematów podatkowych. Pomocne są w tym opracowane dwa załączniki:
1) załącznik nr 1: Lista czynności, działań bądź uzgodnień realizowanych cyklicznie przez pracowników badanych spółek, które nie stanowią schematu podatkowego,
2) załącznik nr 2: Lista czynności, działań bądź uzgodnień realizowanych przez pracowników spółek, które wymagają każdorazowej weryfikacji, czy speł-niają warunki uznania ich za schemat podatkowy.
Właściwie przeszkoleni pracownicy umożliwią efektywniejsze zarządzanie raportowaniem schematów podatkowych. Wiedza dotycząca tego, co jest sche-matem podatkowym, a co nie, pozwoli uniknąć pomyłek i błędów w rozpoznawaniu obowiązku raportowania schematu do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.
Kolejną istotną kwestią dotyczącą wdrożenia procedur raportowania schematów podatkowych było powołanie zespołu do spraw monitoringu schematów podatko-wych (zespołu MDR). W zespole takim obowiązuje podział na osoby odpowie-dzialne według rodzajów podatków, jakie mogą powodować wystąpienie koniecz-ności raportowania schematu podatkowego. W szczególkoniecz-ności należy wydzielić następujące rodzaje podatków: podatek od towarów i usług (VAT), podatek docho-dowy od osób prawnych, podatek dochodocho-dowy od osób fizycznych, podatek od czynności cywilnoprawnych, podatek od nieruchomości oraz podatek od środków transportowych. Taki podział osób umożliwi lepsze zarządzanie obowiązkami w zakresie poszczególnych tytułów podatkowych, a przede wszystkim efektyw-niejsze zarządzanie schematami podatkowymi.
6. Ocena wdrożenia procedur raportowania schematów
podatkowych
Po zakończeniu wdrożenia procedur raportowania schematów podatkowych w wybranych podmiotach postanowiono ocenić jego jakość. W tym celu zadano pytania osobom z zarządu i kierownictwa działów finansowo-księgowych wybra-nych spółek.
Postawiono następujące pytania:
1. Czy wdrożone procedury były pracochłonne? 2. Czy były one zrozumiałe?
3. Czy umożliwiły one efektywniejsze zarządzanie ryzykiem podatkowym? 4. Czy umożliwiły one sprawniejszy obieg dokumentów?
5. Czy procedury ograniczyły ewentualne ryzyko popełnienia błędów, nieter-minowej przesyłki danych, w szczególności ryzyko wystąpienia sankcji karnej?
6. Czy umożliwiły one wskazanie konkretnych osób odpowiedzialnych za rozliczenie poszczególnych rodzajów podatków?
7. Czy w procedurach zostało jasno zdefiniowane, co jest, a co nie jest sche-matem podatkowym?
Wyniki oceny wdrożenia procedur raportowania schematów podatkowych zostały zaprezentowane w tabeli 3.
Tabela 3. Wyniki oceny wdrożenia procedur raportowania schematów podatkowych
Pytanie Spółka A Spółka B Spółka C
Czy wdrożone procedury były pracochłonne? tak tak nie Czy wdrożone procedury były zrozumiałe? nie nie nie Czy wdrożone procedury umożliwiły efektywniejsze
zarządzanie ryzykiem podatkowym? tak tak tak
Czy wdrożone procedury umożliwiły sprawniejszy
obieg dokumentów? nie nie nie
Czy wdrożone procedury ograniczyły ewentualne ryzyko popełnienia błędów, nieterminowej przesyłki danych, w szczególności ograniczyły ryzyko wystą-pienia sankcji karnej?
tak nie nie
Czy wdrożone procedury umożliwiły określenie konkretnych odpowiedzialnych osób za rozliczenie poszczególnych rodzajów podatków?
tak tak tak
Czy we wdrożonych procedurach jasno
zdefinio-wano, co jest, a co nie jest schematem podatkowym? nie tak tak Źródło: opracowanie własne na podstawie pytań zadanych po wdrożeniu procedur raportowania schematów podatkowych.
Z przeprowadzonego badania wynika, że wdrożenie procedur raportowania schematów podatkowych miało zarówno zalety, jak i wady.
Do zalet wdrożenia procedur raportowania schematów podatkowych zaliczyć można to, że umożliwiły one efektywniejsze zarządzanie ryzykiem podatkowym. Dzięki wdrożonym procedurom wyznaczono konkretne osoby odpowiedzialne za rozliczenie poszczególnych rodzajów podatkowych. Wdrożone procedury w większości badanych spółek pozwoliły jasno zdefiniować, co jest, a co nie jest schematem podatkowym.
Do wad wdrożenia raportowania schematów podatkowych należy to, że we wszystkich badanych podmiotach zarząd i kierownicy działów finansowo--księgowych mieli problemy ze zrozumieniem terminów używanych w Ordynacji podatkowej, związanych ze schematami podatkowymi. Dodatkowo we wszystkich badanych spółkach nie odnotowano poprawy w zakresie obiegu dokumentów
finansowo-księgowych. W większości badanych spółek wskazano również, że wdrażanie procedur było pracochłonne. Szczególnie niepokojącym sygnałem było to, że wdrożone procedury raportowania schematów podatkowych nie ograniczyły ryzyka popełnienia błędu lub wystąpienia sankcji karnej spowodowanej brakiem wysłania raportu dotyczącego schematu podatkowego.
7. Zakończenie
Celem artykułu była ocena wdrożenia procedur raportowania schematów podatkowych na podstawie wybranych spółek. Przeprowadzone badania udowod-niły prawdziwość postawionej tezy badawczej, według której dzięki wdrożeniu procedur raportowania schematów podatkowych codzienne funkcjonowanie wybranych przedsiębiorstw jest efektywniejsze, a przede wszystkim umożliwia skuteczne zarządzanie ryzykiem podatkowym.
W artykule zaprezentowano także zalety i wady wdrożenia procedur rapor-towania schematów podatkowych na podstawie wdrożeń dokonanych w trzech wybranych spółkach prawa handlowego. Z przeprowadzonych badań wynika, że efektywne wdrożenie procedur raportowania schematów podatkowych umożliwia skuteczniejsze zarządzanie ryzykiem podatkowym.
Konieczne są dalsze badania, z których będzie jednoznacznie wynikać, że dzięki wdrożeniu procedur raportowania schematów podatkowych zmaleje ryzyko popełnienia błędu podczas raportowania schematów podatkowych.
Literatura
Bernal A. (2008), Zjawisko uchylania się od podatków dochodowych i metody jego
ogra-niczania, Difin, Warszawa.
Dyrektywa Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2011/16/ UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opo-datkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych, Dz. Urz. UE L 139, 5 czerwca 2018 r.
EU Mandatory Disclosure Rules – An Update on Local Country Implementation Status and Trends – Global Tax Alert (2019),
https://www.ey.com/gl/en/services/tax/interna- tional-tax/alert--eu-mandatory-disclosure-rules---an-update-on-local-country-imple-mentation-status-and-trends (data dostępu: 8.08.2019).
Kaczmarek M. (2019), Raportowanie schematów podatkowych (MDR) (w:) Podatki 2019
– najważniejsze zmiany VAT, CIT, PIT, Ordynacja podatkowa, Wydawnictwo
Rachun-kowość, Warszawa.
Karwat P. (2002), Obejście prawa podatkowego: natura zjawiska i sposoby
przeciwdzia-łania mu, Dom Wydawczy ABC, Warszawa.
Koślicki K. (2019), Raportowanie schematów podatkowych z istotną luką, https://www. prawo.pl/podatki/mdr-1-mdr-3-kto-ma-skladac-raportowanie-schematow-podatko-wych,418709.html (data dostępu: 12.06.2019).
Ladziński A., Wasiluk D. (2019), O nieprawidłowej implementacji dyrektywy 2018/822 (MDR) i jej konsekwencjach, „Przegląd Podatkowy”, nr 5.
Modzelewski W. (2019), Problemy z informacją MDR-3, https://biznes.interia.pl/szukaj/ news/witold-modzelewski-mdr-3-wzbudza-poploch,2611005? (data dostępu: 25.04.2019).
Objaśnienia podatkowe Ministerstwa Finansów z dnia 31 stycznia 2019 r. Informacje o schematach podatkowych (MDR) (2019), https://www.podatki.gov.pl/media/4417/
obja%C5%9Bnienia-podatkowe-mdr-z-dnia-31-01-2019.pdf.
Obowiązek informowania Szefa KAS o schematach podatkowych (2019), „Biuletyn
Infor-macyjny dla Służb Ekonomiczno-Finansowych”, nr 5(1012).
Podatki 2019 – najważniejsze zmiany VAT, CIT, PIT, Ordynacja podatkowa (2019),
Wydawnictwo Rachunkowość, Warszawa.
Rzeszutek M. (2019), Raportowanie schematów podatkowych przez przedsiębiorstwa
komunalne – wybrane aspekty (w:) Tendencje rozwojowe i wyzwania w obszarze współczesnej rachunkowości i sprawozdawczości, red. J. Dyczkowska, Wydawnictwo
Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
Taxation Trends in the European Union: Main Results (2019), European Union, Eurostat,
Directorate-General for Taxation and Customs Union.
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (2019), tekst jednolity Dz.U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (2019), tekst jednolity Dz.U. z 2019 r. poz. 865 z późn. zm.
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (2019), tekst jednolity Dz.U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.
Wawrzonkiewicz K. (2019), Informacja o schemacie podatkowym i sposób jej przekazania
do Szefa Administracji Skarbowej, Serwis Doradztwa Podatkowego, Warszawa.
Wawrzonkiewicz K., Wolak K., Zagórski M. (2019), Wzorcowa instrukcja wewnętrzna
określająca obowiązki związane z raportowaniem schematów podatkowych przez podatników, dyrektorów finansowych i księgowych RSP-53, Instytut Studiów
Podat-kowych Modzelewski i Wspólnicy, Warszawa.
Wilk M. (2019), Ujawnienie schematów podatkowych a tajemnica zawodowa doradcy
podatkowego, „Przegląd Podatkowy”, nr 2.
Zalewski Ł. (2020), Transgraniczne schematy podatkowe trzeba ponownie raportować.
Eksperci: To absurd, „Dziennik Gazeta Prawna”, 11.02.2020.
Zaniewicz E. (2019), Raportowanie schematów podatkowych przez biura rachunkowe, LEX/el. 2019.
An Evaluation of the Implementation of Tax Scheme Reporting Procedures (Abstract)
Objective: The purpose of the article is to evaluate the tax scheme reporting procedures
selected companies use.
Research Design & Methods: Legal acts, the subject literature and a case study were
Findings: The study shows that the implementation of tax scheme reporting procedures
offers both advantages and disadvantages. The main advantage is that the procedures have enabled more effective tax risk management. The main drawback is that in all of the enti-ties surveyed, the management board and heads of finance and accounting departments had problems understanding the terms used in the tax code related to tax patterns.
Implications / Recommendations: The research shows that the effective implementation
of tax scheme reporting procedures enables more effective tax risk management. Further research is needed, with a view to showing that implementing tax reporting procedures mitigates the risk of making a mistake when reporting tax schemes.
Contribution: The original contribution of the article is its presentation and
characterisa-tion of the elements of the tax patterns reporting procedure.
