Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie sprzĊtu, odczynników chemicznych i próbek do badaĔ
analitycznych
Oznaczenie kwalifikacji: A.59 Wersja arkusza: X
EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE
Rok 2014
CZĉĝû PISEMNA
A.59-X-14.05
Czas trwania egzaminu: 60 minut
Instrukcja dla zdającego
1. SprawdĨ, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 10 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgáoĞ przewodniczącemu zespoáu nadzorującego.
2. Do arkusza doáączona jest KARTA ODPOWIEDZI, na której w oznaczonych miejscach:
– wpisz oznaczenie kwalifikacji,
– zamaluj kratkĊ z oznaczeniem wersji arkusza,
– wpisz swój numer PESEL*,
– wpisz swoją datĊ urodzenia,
– przyklej naklejkĊ ze swoim numerem PESEL.
3. Arkusz egzaminacyjny zawiera test skáadający siĊ z 40 zadaĔ. 4. Za kaĪde poprawnie rozwiązane zadanie moĪesz uzyskaü 1 punkt.
5. Aby zdaü czĊĞü pisemną egzaminu musisz uzyskaü co najmniej 20 punktów. 6. Czytaj uwaĪnie wszystkie zadania.
7. Rozwiązania zaznaczaj na KARCIE ODPOWIEDZI dáugopisem lub piórem z czarnym tuszem/ atramentem.
8. Do kaĪdego zadania podane są cztery moĪliwe odpowiedzi: A, B, C, D. Odpowiada im nastĊpujący ukáad kratek w KARCIE ODPOWIEDZI:
A B C D
9. Tylko jedna odpowiedĨ jest poprawna.
10. Wybierz wáaĞciwą odpowiedĨ i zamaluj kratkĊ z odpowiadającą jej literą – np., gdy wybraáeĞ odpowiedĨ „A”:
A B C D
11. Staraj siĊ wyraĨnie zaznaczaü odpowiedzi. JeĪeli siĊ pomylisz i báĊdnie zaznaczysz odpowiedĨ, otocz ją kóákiem i zaznacz odpowiedĨ, którą uwaĪasz za poprawną, np.
12. Po rozwiązaniu testu sprawdĨ, czy zaznaczyáeĞ wszystkie odpowiedzi na KARCIE ODPOWIEDZI i wprowadziáeĞ wszystkie dane, o których mowa w punkcie 2 tej instrukcji.
PamiĊtaj, Īe oddajesz przewodniczącemu zespoáu nadzorującego tylko KARTĉ ODPOWIEDZI.
Powodzenia! A B C D Uk áad graficzny © CKE 2013
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczĊcia egzaminu
Zadanie 1.
W celu odróĪnienia instalacji znajdującej siĊ w laboratorium maluje siĊ rury farbami o róĪnych kolorach, zgodnie z normami PN/ M-01085. Rury doprowadzającegaz maluje siĊ farbą
A. Īóátą. B. biaáą. C. czerwoną. D. pomaraĔczową.
Zadanie 2.
WskaĪ rysunek przedstawiający pipetĊ wielomiarową sáuĪącą do pobierania róĪnych objĊtoĞci cieczy.
Zadanie 3.
W laboratorium chemicznym uĪywa siĊ odczynników o róĪnym stopniu czystoĞci. Najmniejszą iloĞü zanieczyszczeĔ zawierają odczynniki
A. czyste. B. techniczne. C. czyste do analiz. D. spektralnie czyste.
Zadanie 4.
Do analizy alkacymetrycznej potrzebny jest roztwór wodorotlenku sodu o stĊĪeniu 0,1 mol/dm3. Aby przygotowaü taki roztwór ze staáego NaOH, naleĪy wykorzystaü
A. wagĊ techniczną, kolbĊ stoĪkową, zlewkĊ.
B. wagĊ analityczną, cylinder miarowy, szkieáko zegarkowe, zlewkĊ. C. wagĊ techniczną, kolbĊ stoĪkową, zlewkĊ, kolbĊ miarową na 1dm3.
D. wagĊ analityczną, kolbĊ miarową na 1 dm3, szkieáko zegarkowe, tryskawkĊ.
Do szkáa miarowego zalicza siĊ
A. zlewkĊ, biuretĊ, kolbĊ miarową.
B. probówki, parowniczkĊ, cylinder miarowy.
C. szkieáko zegarkowe, lejek szklany, kolbĊ stoĪkową. D. pipetĊ wielomiarową, cylinder miarowy, kolbĊ miarową.
Zadanie 6.
Przedstawiony na rysunku zestaw wykorzystywany jest w pracowni chemicznej do A. przeprowadzania reakcji spalania.
B. otrzymywania H2O w wyniku reakcji syntezy.
C. otrzymywania tlenu w wyniku reakcji rozkáadu. D. otrzymywania wodoru w wyniku reakcji rozkáadu.
Zadanie 7.
W efekcie przeglądu destylarki do wody ustalono jej parametry: pobór mocy 12 kW, zuĪycie wody cháodzącej 220 dm3/h, wydajnoĞü 4,2 dm3/h, masa urządzenia 18,5 kg. W jakim zakresie te parametry
nie zgadzają siĊ z parametrami producenta?
A. jeden parametr róĪni je. B. dwa parametry róĪnią je.
C. wszystkie parametry są zgodne z parametrami producenta.
D. wszystkie parametry są niezgodne z parametrami producenta.
Zadanie 8.
Wszelkie czynnoĞci laboratoryjne ze związkami chemicznymi trującymi powinny byü wykonywane A. przy wáączonej wentylacji.
B. w miejscach ich pobierania.
C. w dowolnych miejscach laboratorium.
D. w zamkniĊtych i wyznaczonych pomieszczeniach bez wentylacji.
Zadanie 9.
Transportem odpadów z laboratorium chemicznego zajmuje siĊ A. licencjonowana firma.
B. pracownik laboratorium.
C. pracownik stacji sanitarno-epidemiologicznej. D. miejskie przedsiĊbiorstwo gospodarki odpadami.
Parametry zakupu wydajnoƑđ ok. 4,5 dm3/h masa urzČdzenia 17,5 kg zuǏycie wody ok. 150 dm3/h pobór mocy ok. 7,5 kW
Zadanie 10.
Karta charakterystyki pozwala sprawdziü, czy uĪywany produkt zawiera substancje chemiczne zagraĪające zdrowiu. KartĊ charakterystyki danego produktu zobowiązany jest sporządziü
A. producent, importer lub dystrybutor. B. kierownik laboratorium chemicznego. C. zleceniodawca badaĔ laboratoryjnych.
D. pracownik uĪywający danego produktu w czasie badaĔ.
Zadanie 11.
Nadtlenek wodoru (H2O2) – bezbarwna, syropowata ciecz – ma silne wáaĞciwoĞci utleniające. Wynikają
one
A. z cháonnoĞci tego związku.
B. z trwaáoĞci tego związku pod wzglĊdem chemicznym.
C. z rozkáadania siĊ tego związku w zetkniĊciu z substancjami organicznymi i wydzielania siĊ tlenu atomowego.
D. z rozkáadania siĊ tego związku w zetkniĊciu z substancjami organicznymi i wydzielania siĊ wodoru atomowego.
Zadanie 12.
Podczas rozpuszczania próbki pobranej do analizy laborant przykryá zlewkĊ szkieákiem zegarkowym. CzynnoĞü tĊ naleĪy wykonaü, aby
A. zapobiec ulatnianiu siĊ próbki. B. zwiĊkszyü rozpuszczalnoĞü próbki.
C. ograniczyü ulatnianie siĊ nieprzyjemnego zapachu.
D. zapobiec ewentualnemu rozpryskiwaniu siĊ próbki i zabrudzeniom.
Zadanie 13.
Wrzucenie do cieczy kawaáeczka pumeksu lub porcelanki zapobiega A. parowaniu cieczy.
B. wytrącaniu siĊ osadów.
C. nierównomiernemu wrzeniu cieczy.
D. wydobywaniu siĊ nieprzyjemnego zapachu.
Zadanie 14.
W trakcie sporządzania roztworów cieczy Īrących naleĪy A. wprowadziü porcjami na przemian ciecz Īrącą i wodĊ. B. naáoĪyü fartuch ochronny i wprowadziü ciecz do naczynia.
C. naáoĪyü rĊkawice ochronne i wprowadziü ciecz Īrącą do naczynia, a nastĊpnie wodĊ.
D. naáoĪyü rĊkawice ochronne i wprowadziü ciecz Īrącą cienką struĪką do niewielkiej iloĞci wody.
Metoda rozdziaáu skáadników roztworu, w której wykorzystuje siĊ róĪnicĊ rozpuszczalnoĞci substancji w dwóch niemieszających siĊ cieczach, to
A. ekstrakcja. B. elektroliza. C. destylacja. D. odpĊdzanie.
Zadanie 16.
Oddzielenia substancji ciekáej od ciekáych domieszek w niej rozpuszczonych nie moĪna dokonaü w procesie A. destylacji. B. ekstrakcji. C. krystalizacji. D. chromatografii.
Zadanie 17.
Oznaczając wodĊ krystaliczną w preparacie moĪna zastosowaü opisaną metodĊ. NaleĪy posáuĪyü siĊ
A. suszarką laboratoryjną, wagą techniczną, áapą drewnianą. B. piecem muflowym, tyglem porcelanowym, wagą analityczną.
C. suszarką laboratoryjną, szkieákiem zegarkowym, wagą analityczną, piecem.
D. wagą analityczną, naczynkiem wagowym, eksykatorem, szczypcami metalowymi, suszarką labolatoryjną.
Zadanie 18.
Woda redestylowana to woda A. mineralna. B. techniczna. C. zanieczyszczona.
D. destylowana, poddana powtórnej destylacji.
Metodyka
…odwaĪyü 1g badanej substancji, substancjĊ wstawiü na 1 h do suszarki o temperaturze 60-80°C. NastĊpnie studziü substancjĊ przez 0,5 h, zwaĪyü i ponownie suszyü przez 0,5 h w temperaturze 105°C. CzynnoĞci powtarzaü aĪ do uzyskania staáej masy próbki….
Zadanie 19.
Zjawisko fizyczne, polegające na zmianie objĊtoĞci roztworu lub mieszaniny na skutek reakcji chemicznej lub oddziaáywaĔ miĊdzycząsteczkowych pomiĊdzy skáadnikami mieszaniny, to
A. sorpcja. B. krystalizacja.
C. absorpcja objĊtoĞciowa. D. kontrakcja objĊtoĞciowa.
Zadanie 20.
Tabela przedstawia informacje dotyczące rozpuszczalnoĞci czterech soli w wodzie w róĪnych temperaturach. Solą, której rozpuszczalnoĞü maleje wraz ze wzrostem temperatury, jest
A. PbI2 B. NaCl C. AgNO3 D. Li2CO3
Zadanie 21.
RozcieĔczenie graniczne toA. iloĞü substancji potrzebna do otrzymania roztworu o najmniejszym stĊĪeniu.
B. najwiĊksze stĊĪenie jonu, przy którym da siĊ on wykryü za pomocą okreĞlonej reakcji. C. najmniejsze stĊĪenie jonu, przy którym da siĊ on wykryü za pomocą okreĞlonej reakcji. D. iloĞü rozpuszczalnika dodanego do substancji w celu otrzymania okreĞlonego stĊĪenia.
Zadanie 22.
W analizie technicznej stĊĪenie roztworu wyraĪa siĊ stosunkiem objĊtoĞci danego roztworu do objĊtoĞci wody uĪytej w celu jego rozcieĔczenia. Kwas solny 1:1 zawiera objĊtoĞci kwasu i wody w proporcji
A. 1 do 1 B. 1 do 2 C. 1 do 8 D. 1 do 9
Zadanie 23.
Który roztwór posiada dokáadnie znane stĊĪenie? A. Wzorcowy. B. OkreĞlony. C. Mianowany. D. Przemiareczkowany. wzór soli rozpuszczalnoƑđ soli [g/100g H2O] 0oC 20oC 40oC 60oC 80oC 100oC AgNO3 127 210 318 446 585 719 NaCl 35,6 35,9 36,4 37,1 38 39 PbI2 0,04 0,07 0,12 0,19 0,3 0,46 Li2CO3 1,5 1,4 1,2 1 0,9 0,7
Ile g chlorku wapnia potrzeba do sporządzenia 200 g jego 4% roztworu? A. 2 g B. 4 g C. 8 g D. 20 g
Zadanie 25.
Na sáoiku z wodorotlenkiem sodu umieszczono etykietĊ z symbolami bezpieczeĔstwa. Symbolem okreĞlającym sposób postĊpowania, minimalizujący ryzyko związane z uĪywaniem tej substancji, jest litera A. H B. S C. P D. R
Zadanie 26.
WskaĪ rysunek przedstawiający metodĊ systematycznego poboru próbek.
Zadanie 27.
IloĞü substancji analizowanej, która jest niezbĊdna do przeprowadzenia oznaczenia, nazywa siĊ A. porcją.
B. dawką. C. miarką. D. odwaĪką.
Zadanie 28.
Do poboru próbek wody stosuje siĊ A. cylinder miarowy.
B. zlewki i kolbki stoĪkowe. C. butelki z nakrĊtką plastikową.
D. butelki szklane z doszlifowanym korkiem lub nakrĊtką z podkáadką teflonową.
Zadanie 29.
W czasie prac terenowych uczeĔ pobraá próbki wody do badania skáadników nieorganicznych: azotu amonowego (próbka I), Īelaza ogólnego (próbka II), magnezu (próbka III), manganu (próbka IV). W ciągu 24 godzin bĊdzie musiaá dokonaü analizy próbki
A. I B. II C. III D. IV
Zadanie 30.
Schemat ilustruje sposób przelewania cieczy z uĪyciem lewarka. Stosuje siĊ go do pobierania próbek A. cieczy niepalnych z duĪych balonów.
B. cieczy dymiących, wydzielających trujące gazy.
C. cieczy Īrących o szkodliwym dziaáaniu na skórĊ, z wiĊkszych naczyĔ. D. odczynników i substancji technicznych z butelek o pojemnoĞci 0,5 litra.
Zadanie 31.
Do pobierania próbek gazów nie sáuĪy A. aspirator.
B. rotametr. C. pipeta szklana. D. worek do gazów.
Zadanie 32.
Sposób pobrania próbki gazu o dowolnej objĊtoĞci do próbnika, z którego nastĊpnie pobiera siĊ gaz do analizy, nazywa siĊ
A. zwykáym áączeniem próbek. B. poĞrednim pobieraniem próbek. C. zbiorczym pobieraniem próbek. D. bezpoĞrednim pobieraniem próbek.
Opakowanie próbki laboratoryjnej powinno zostaü zaopatrzone w informacjĊ zawierającą A. temperaturĊ próbki, nazwĊ producenta, masĊ próbki.
B. miejsce pobrania, sposób pobrania, konsystencjĊ próbki. C. czas pobrania, rodzaj opakowania, czĊstotliwoĞü pobrania.
D. wielkoĞü partii, dane umoĪliwiające identyfikacjĊ: datĊ i miejsce pobrania, nazwisko pobierającego.
Zadanie 34.
Skáadniki próbki zwane matrycą, których zawartoĞü w próbce wynosi od 1% do 100%, to skáadniki A. gáówne.
B. uboczne. C. poboczne. D. uzupeániające.
Zadanie 35.
Rysunek przedstawia etapy zmniejszania próbki ogólnej. Jest to metoda A. bryáowania.
B. stoĪkowania. C. rozdzielania. D. kwartowania.
Zadanie 36.
Do mikroanalizy wykorzystuje siĊ próbki o masie A. 10 mg.
B. poniĪej 10 mg. C. powyĪej 10 mg. D. powyĪej 100 mg.
Zadanie 37.
Cecha zgodnoĞci wyników otrzymanych podczas badania tej samej próbki, taką samą metodą, ale wykonywanych przez róĪnych wykonawców, w róĪnych laboratoriach lub w tym samym laboratorium w róĪnym czasie, to
A. czuáoĞü. B. dokáadnoĞü. C. precyzyjnoĞü. D. odtwarzalnoĞü.
Zadanie 38.
Próbki archiwalne przechowuje siĊ A. pod dygestorium.
B. w wyznaczonym miejscu magazynu w sejfie.
C. w miejscu z áatwym dostĊpem do ĞwieĪego powietrza.
D. w miejscu suchym, zabezpieczającym przed dziaáaniem promieni sáonecznych.
Zadanie 39.
Do niewáaĞciwych sposobów przechowywania pobranej próbki do analizy naleĪy A. otwarcie pojemnika.
B. zamroĪenie gáĊbokie.
C. obniĪenie temperatury próbki do ok. 4°C. D. zastosowanie stabilizatorów i konserwantów.
Zadanie 40.
Dziennik laboratoryjny sáuĪy
A. tylko do odnotowywania iloĞci zuĪytych substancji.
B. do wpisania ogólnych zasad pracy w laboratorium chemicznym. C. wyáącznie do rejestrowania nazwisk osób wykonujących badania.
