Konferencja poświęcona twórczości
S. I. Witkiewicza.
Biuletyn Polonistyczny 14/40, 10-12
- 10
-KONFERENCJA POŚWIĘCONA TWÓRCZOŚCI STANISŁAWA IGNACEGO WITKIEWICZA
77 d n ia c h 3 -5 g r u d n ia 1970 roku I n s t y t u t Badań L i t e r a c k i c h FAN z o r g a n iz o w a ł s e s j ę naukową p o św ię c o n ą t w ó r c z o ś c i S . I . W i t k ie w ic z a .
W ob rad ach s e s j i u c z e s t n i c z y l i znawcy i b a d a c z e b o g a t e j i r ó ż n o r o d n e j d z i a ł a l n o ś c i tw ó r c z e j 7 /itk a c e g o , r e p r e z e n t u j ą c y o ś r o d k i naukowe k rajow e i z a g r a n ic z n e ( p r o f . G erou ld z USA, Z . l l a l i ć z J u g o s ł a w i i ) . Wyjątkowo w sz e c h s tr o n n a tw ó r c z o ś ć W it k a c e g o , m a n if e s t u j ą c a s i ę w ró ż n y c h d z ie d z in a c h k u l t u r y , wy maga w sp ó łp r a c y u c zo n y ch w ie l u s p e c j a l n o ś c i : l i t e r a t u r o z n a w -ców , t e a t r o l o g ó w , f i l o z o f ó w , te o r e ty k ó w i h is to r y k ó w s z t u k i .
W ygłoszon e r e f e r a t y dadzą s i ę p o d z i e l i ć na k il k a grup t e m a ty czn y ch . Na tem a t utworów l i t e r a c k i c h W itk ie w ic z a w ypow ia d a l i s i ę : M ich ał G ło w iń sk i (" W itkacy ja k o P a n t a g r u e l i s t a " ) , Jan B ło ń s k i (" 0 p o w ie ś c ia c h W itk a c e g o " ), K r z y s z t o f Pomian (" P o w ie ść jak o wypowiedź f i l o z o f i c z n a " ) , J e r z y Ziomek ("Nad d o s s i e r p erson aln ym dramatów W itk a c e g o " ).
Dr h ab. U. G ł o w i ń s k i (W arszawa) za ją ł s i ę z w ią z kami łą c z ą c y m i a u to r a " N ie n a sy c e n ia " z R a b e la is 'em ,u ją v ;szy j e iv t r z e c h p e r sp e k ty w a c h - h i s t o r y c z n o l i t e r a c k i e j , s t y l i s t y c z n e j i p o 7 ;ie ś c io w e j. R e f e r e n t s t w i e r d z i ł , i ż d z i e ł o W itk aceg o b y ło p r o r e ste m p r z e c iw s p o ł e c z n i e aprobowanym i z i n s t y t u c j o na lizow an ym formom w ypow iadania s i ę i m y ś le n ia . Dr hab* J . B ł o ń s k i (Kraków) - mówiąc o p r o b le m ie dekadentyzmu W it k a ceg o u w y d a tn ił j e g o s w o i s t o ś ć o ra z e le m e n ty w sp ó ln e z mo dernizm em . ( R e f e r a t j e s t fragm entem p rzy go to w y w a n ej p r z e z au t o r a k s i ą ż k i o W itk ie w ic z u ). Dr K. P o m i a n (W arszawa) zap rop on ow ał nową i n t e r p r e t a c j ę p o w i e ś c i W itk ie w ic z a , zw raca ją c s z c z e g ó ln ą uwagę na k o n s t r u k c ję b o h a te r a i n a r r a t o r a , a p r o f . J . Z i o m e k (P ozn ań ) w s z e c h s t r o n n ie s t y p o l o g i z o - w ał ś w ia t p o s t a c i dramatów W itk a ceg o .
7/ d r u g ie j d u ż ej g r u p ie z n a l a z ł y s i ę r e f e r a t y , w k tó r y c h omówiono zarówno u tw ory l i t e r a c k i e p i s a r z a , ja k je g o t e k s t y p o z a a r t y s t y c z n e . T ezy p ra c d o t y c z y ły g łó w n ie r e l a c j i , j a k i e 2ach od zą m iędzy tym i dwiema d z ie d z in a m i d z i a ł a l n o ś c i p i s a r
- 11
-s k i e j W itk a ceg o - a r t y s t y c z n e j i t e o r e t y c z n e j - a ró w n ież p od staw o w ych z a g a d n ie ń j e g o e s t e t y k i .
Wydawca i b ad acz d r a m a tu r g ii W itk aceg o dr K o n sta n ty P u z y n a (W arszawa) w r e f e r a c i e n t . " P o j ę c ie C z y s t e j Formy u W itk a ceg o " p o d j ą ł s i ę p rób y u s t a l e n i a p odstaw ow ej d la t e g o tw ó r c y k a t e g o r i i f i l o z o f i c z n e j i e s t e t y c z n e j .W n i o s k i r e f e r e n t a w y w o ła ły n ie z w y k le żywą i b u r z liw ą d y s k u s ję .
L ech S o k ó ł (W arszawa) w r e f e r a c i e "W itkacy - t e o r e t y k g r o t e s k i" s z c z e g ó ło w o o p i s a ł k o n c e p c ję g r o t e s k i za w a rtą w p ism a c h a u to r a "Nowych form w m a la r s t w ie " , s t w ie r d z a j ą c z a s a d n ic z ą n ie a d e k w a tn o ś ć w tym z a k r e s ie je g o p r a k ty k i z m yślą t e o r e t y c z n ą .
Dr B ożen a D a n e k - W o j n o w s k a (W arszawa) z a p r e z e n to w a ła p r a c ę z a ty tu ło w a n ą "Uwagi o k a t a s t r o f i z m i e S . I . W itk ie w ic z a " , s y t u u j ą c ą p is a r z a wobec n u r tu k a t a s t r o f i c z n e g o w l i t e r a t u r z e i m y ś li e u r o p e j s k ie j p ie r w s z y c h d z i e s i ę c i o l e c i b ie ż ą c e g o w ie k u .
Jan K u r o w i c k i (W rocław ) w r e f e r a c i e " W itk a cy, S c h u lz , Gombrowicz" p orów n ał k o n c e p c ję formy s to s o w a n e j w t w ó r c z o ś c i t y c h t r z e c h p i s a r z y .
W t r z e c i e j g r u p ie w y r ó ż n ić n a le ż y k il k a r e fe r a tó w omawia j ą c y c h p o z a l i t e r a c k i e pism a W itk a ceg o .
Joanna P o l l a k ó w n a (W arszawa) w p ra cy n t . " F i l o z o f o w a n i e , n a m ię t n o ś c i i - m a la rz e" z a n a liz o w a ła p o g lą d y W itk ie w ic z a na te m a t t e o r i i s z t u k i . J e r z y D e g l e r w r e f e r a c i e "W itkacego k r y ty k a k r y ty k i" mówił o k r y ty c e a u to r a ,fK ie n a s y c e n ia " - m ało d o ty c h c z a s zbadanym o b s z a r z e k u l t u r a l n e j a k ty w n o ś c i p i s a r z a . ' M. K r ó l w w y p o w ied zi " P o lsk a w tw ó r c z o ś c i S . I .W i t k ie w ic z a " z a in t e r e s o w a ł s i ę p rob lem a ty k ą p o l i t y c z n ą a u to r a "Szewców". D a n ie l G e r o u l a w r e f e r a c i e n t . " S g z o t y c z -I n o ś ć u W itk a ceg o . P r z e k ła d - i n t e r p r e t a c j a - a d a p ta c ja " z a j ą ł s i ę problem am i w y n ik a ją cy m i z je g o d o św ia d c z e ń ja k o tłu m a c z a dramatów W itk ie w ic z a , za trzy m u ją c s i ę g łó w n ie na spraw ach zw ią z a n y c h ze s p e c y f ik ą język ow ą p i s a r z a .
W sz y stk ie r e f e r a t y w y w o ła ły ożyw ion ą d y s k u s j ę , k tó r ą na z a k o ń c z e n ie Podstmował dr J . S ł a w i ń s k i , s t w i e r d z a j ą c , ż e celem s e s j i b y ło n i e t y l k o z e b r a n ie i u p orząd ko?/an ie
- 12
-wyników d o ty ch cz a so w y ch badań nad t w ó r c z o ś c ią W itk a c e g o , a l e t a k ż e c e lo w e d op row a d zen ie do pewnego p r z e s y t u t ą p r o b le m a ty k ą , co czasem z r e s z t ą ma k o r z y s t n e s k u t k i d la m e r y to r y c z n y c h r e z u lt a t ó w p r a c y n au k ow ej.
O b szern e s z c z e g ó ło w e sp ra w o zd a n ie z s e s j i u k aże s i ę w z. 2 /1 9 7 1 "P am iętn ik a L it e r a c k ie g o " .
K r z y s z t o f D y b c ia k . J a n u sz P a w ło w sk i
DYSKUSJA NAD PODRĘCZNIKIEM HISTORII PRASY POLSKIEJ
O pracow anie s y n t e t y c z n e g o z a r y su p o d r ęcz n ik o w eg o d z ie j ó w p r a s y p o l s k i e j j e s t jednym z głów n ych zadań p la n o w ych P racow n i H i s t o r i i C z a so p iśm ie n n ic tw a P o l s k i e g o XIX i XX w. I n s t y t u tu 3ad ań L it e r a c k ic h PAN. Do końca 1 9 7 0 r . p rzy go tow a n o w P ra cow n i o b s z e r n e z a r y s y w stę p n e n a s t ę p u j ą c y c h r o z d z ia łó w pod r ę c z n ik a : a o c . dr nab. J e r z y Ł o j e k : "Prasa p o ls k a w l a t a c h 1 7 2 9 -1 S 3 0 " ; dr Zenon K m i e c i k : "Prasa K r ó le s tw a P o l s k i e g o w la t a c h 1 8 6 5 -1 9 0 5 " ; d r h ab . J e r z j M y ś 1 i ń - s k i : "P rasa p o ls k a w za b o r z e a u s t r ia c k im w l a t a c h 1 8 6 7 1 9 1 8 " , ora z dr A n d rzej P a c z k o w s k i : "P rasa p o ls k a w l a t a c h 1 9 1 8 -1 9 3 9 " .
M a t e r ia ły t e omówiono i p rzed y sk u to w a n o na z e b r a n iu w d n ia c h 3 -^ X II 1 9 7 0 , w którym u d z ia ł w z i ę l i p r z e d s t a w i c i e l e : I n s t y t u t u H i s t o r i i PAN, I n s t y t u t u Badań L i t e r a c k i c h PAN, u n i w e r s y te tó w : W arsza w sk ieg o , Ł ó d z k ie g o , W ro cław sk ieg o i T oruń s k ie g o W yższej S z k o ły P e d a g o g ic z n e j w K rak ow ie, Z ak ład u H i s t o r i i P a r t i i KC PZPR, W ojskowego I n s t y t u t u H i s t o r y c z n e g o ,B i b l i o t e k i N arod ow ej, S to w a r z y s z e n ia D z ie n n ik a r z y P o l s k i c h , o r a z a u to r z y r o z d z ia łó w p o d r ę c z n ik a i p o z o s t a l i c z ło n k o w ie z e s p o łu P racow n i H i s t o r i i C z a s o p iś m ie n n ic tw a . Obradom p rzew od n i c z y ł k ie r o w n ik P racow n i p r o f . dr J ó z e f S k r z y p e k . W
d y s k u s j i g ł o s z a b r a ło 1 9 u c z e s tn ik ó w z e b r a n ia .
7/śród g ło só w d o ty c z ą c y c h k o n c e p c j i , p r z e z n a c z e n ia i kon s t r u k c j i p o d r ę c z n ik a odnotow ać wypada w y s t ą p ie n ie p r o f . dra
