"Jana Lechonia świat teatru", Stanisław Kaszyński, "Roczniki Humanistyczne KUL", t.XXIV, z.1, Lublin 1978 : [recenzja]

Aniela Piorunowa

"Jana Lechonia świat teatru",

Stanisław Kaszyński, "Roczniki

Humanistyczne KUL", t.XXIV, z.1,

Lublin 1978 : [recenzja]

Biuletyn Polonistyczny 21/4 (70), 186

/ II/ KARKOWSKI C zesław : Bohater opowiadań Schulza. "M iesięcznik L iterack i" 1978 nr 6 s . 66-73.

Tw órczość Schulza o k re śla ją : z jednej strony - polemika ze w spół­ czesnymi potocznymi wyobrażeniami o literatu rze "re a listy c z n e j", z dru­ giej - sprzeciw wobec młodopolskiej pow ieści psychologicznej, której poetyka nieuchronnie uprzedmiotowiała osobowość bohatera. Wyrazem takiej postawy p isa r z a " je s t rezygn acja z bohatera w ogóle. W obu

zbiorach opowiadań nie pojaw ia się żadna p erson a, którą na gruncie wie­ dzy przedmiotowej ówczesnej publiczności literack iej można by uznać za przedstaw ienie rzeczyw istego człow ieka". Schulzowskie "postaci tylko od czasu do czasu bywają ludźmi, a czasam i być nimi p rz e sta ją

Uniemożliwia to odbiorcy lekturę racjon alisty czn ą, um ieszczając dzieło w "strum ieniu przeżyć o charakterze estetycznym ". Opowiadania Schulza nie są zatem - jak chce Sandauer - wymierzone przeciw kryzysowi kul­ tury w spółczesn ej. Komunikują ra c z e j "o prawidłowościach procesów św ia­ domości tw órczej, podlegającej stanom emocjonalnych intuicyjnych doznań".

B P /70/41 M .P .

/11/ KASZYŃSKI Stan isław : Jana Lechonia świat teatru . "Roczniki Humanistyczne K U L ", t. XXIV, z. 1, Lublin 1976 (wyd. 1978) s . 153-162.

W spuściźnie p isa rsk ie j Jana Lechonia nie zachował się żaden utwór sceniczny, jeżeli nie liczyć drobnych fragmentów dramatycznych. Wertu­ jąc roczniki wydawanego w latach' 1916-1919 czasopism a młodzieży aka­ demickiej "P ro arte et studio" - którego Lechoń był współredaktorem i stałym współpracownikiem, jego recen zje teatralne ogłaszane od r . 1924 w "W iadomościach L iterack ich ", a przede wszystkim "Dziennik" poety, pisany p rzez kilkanaście lat na em igracji, odnalazł autor artykułu wiele wypowiedzi potw ierdzających znany skądinąd fakt, że "tea tr obok poezji był wielką Lechoniową nam iętnością". Interesował się teatrem przez c a­ łe życie, usiłow ał p isa ć teksty dram atyczne, a "w świetle /je g o / p rac kry­ tycznych - artykułów, sprawozdań, not - okazuje się , że Lechoń był by­ strym i wnikliwym obserwatorem /te a tr u /, wrażliwym na w szystkie zjaw i­ ska i sytuacje, zdecydowanie interweniującym piórem ciętym i zjadliwym". P osiadał ponadto dużą wiedzę o dramacie i teatrze, dotyczącą nie tylko tekstu dramatycznego, ale także w arsztatu scenicznego.