Dorota Stabrowska
Gliwice. Pl. Rzeźniczy
Informator Archeologiczny : badania 19, 163-164
* 169
-t e pocią*-tow o n ie prow adzono -tu ro b ó -t m u ra rsk ic h . Da-to warne ic h na pods-taw ie m a -te ria -tu archeologicznego przypada na achyiek ХЩ i 1 połowę XIV w. W śród m a le с Lek w yróżniała elę bogato ornam entow ana akckzana pochwa n o ta i rogow y ste m p e l do zdobienia naczyń* W w arstw ach tych zachow ały alę dolne p a r tia drew nia nych, głownie dębowych k o n stru k c ji. Biegły one t pflłnocy n a p o łu d iie, w dwóch rzęd ach , rów nolegle do od słoniętego w wykopie DC-d rzęd u dębowych p all. P ie rw sz y rz ą d , sk ła d ający się z wbitych w ziem ię o k rą g la ków, p o p rzed zielan y ch co ja k iś c z a s s z e ro k ą d eską, znajdował s ię w odległości 0 ,6 0 m na wschód od tych p a ll. Drugi rz ą d , utw orzony z wbitych w ziem ię d esek , p rz e b ie g a ł w odległości 1 ,6 6 m na wschód od rzędu p a ll. P ie rw o tn ie elem en ty obu tych k o n stru k cji ustaw ione były p rz e p u sz c z a ln ie planowo, a le później, pod n a cisk ie m podm okłego g ru n tu , uległy zUnemu p rzech y len iu hu zachodowi. N ajprawdopodobniej było to u m ocnie n ie n a b rz e ż a , będące ró w n o cześn ie ogrodzeniem , lab też śc ian y budyoko o drugorzędnym c h a ra k te rz e .
Z poziom u stro p u tych dolnych w arstw wykonany z o s ta ł wykop fundamentowy pod śre<htiew iecm y m ur ceglany
odsłonięty w wykopie X -e z 1962 r* Mur dobijał czołow o do wspom nianego rz ę d u pionowych desek. N aro słe p o d czas budowy 1 użytkow ania tego m u ru w arstw y o sa d n ic z e , się g a ją c e do w ysokości 1*50-1,60 m , pow stały od połowy XIV do połowy XV w.
W wykopie DC-I, p rz y le g a ją c y m do północnej śc ian y wykopu CC-e, m ożliw e było p rz e śle d z e n ie o sa d nictw a od schyłku ХЗП do połowy XV w. Z a le g a ją c e b ezpośrednio n a calcu , w ystępującym na głębokości 0 ,2 5 m p oniżej poziom u m o rz a , grube pokłady m ierzw y o ra z m a łe z lo n a w nich c z ę ść żelaznego w ędzidła dowodziły, ż e początkow o w p obliża znajdow ały s ię sta jn ie . W ystępujące n ieco wyżej w arstw y w łosia z p o zo stało ściam i wapoa w skazyw ały % kolei na d ziałaln o ść g a rb a rs k ą . N a głębokości 0 ,7 0 m odsłonięty z o sta ł frag m en t я ta r s o n ie ułożonej podłogi, zbudowanej w c z ę ś c i z grubych d e se k , a w c z ę ś c i t półokrągłych bali. położonych wypuk łą stro n ą do góry. W granie ach w ytopu zn alazły s ię też dwie belki podwalino we północnej Ściany budowli, do k tó re j ta podłoga n a le ż a ła . Ł ączy ły się cne z e sobą zam kiem c ie sie lsk im 1 m iały od g óry w ycięte re g u la rn e o tw ory n a czopy pionowych elem entów konstrukcyjnych. Od stro n y w n ę trz a do te j podw aliny przystaw iony był słu p ,' K ierunki drew nianych k o n stru k c ji ujaw nionych w obu wykopach byty zgodne, co mogło w skazyw ać, że n a le ż a ły do jednego z esp o łu . Solidne w ykonanie 1 stosow anie rozw iniętych zasad d e Bielskich dowodziło, że mogły to być - ujawni ca e po r a z p ie rw sz y *ln altu" - p o zo stało ści budynku, n ależąceg o do w czesnego ΧΙΠ- wi ecznego zespołu zamkowego. N a głębokości 1,00 I 1,30 m znaleziono f ra g m e ity drew nianych podłóg, św iad czących, że m ogły tu pow staw ać następ n e budynki, W tych w yższych w arstw ach gruntu dom inowały odpady, pochodzące z produkcji sz e w sk ie j 1 g a rb a rs k ie j, a nieco później tak że ro g o w n lczej. W arstw y średniow ieczne się g a ły do w ysokości 1 ,6 0 m.
W wykopie Х -g. usytuow anym n a g ran icy d ziałek Zamkowa 6- a 1 7, n atrafio n o jedynie na frag m en t średniow iecznego m uru, k tó ry pozw olił skorygow ać p r ż e tś e g , p rz e z ten te re n , kanału Ku m ieli. W wykopie X -h , założonym w m ie jsc u tylnej piwnicy kam ieniczki Zam kowa 5, uzyskano potw ierdzenie w cześniejszych o b se rw a c ji, że tylna elew acja tej kam ien iczk i z o sta ła postaw iona na m u rze średniow iecznym . P o d jęto ponad to bad an ia o c h a ra k te rz e ratow niczym n a działkach Z em te w i 2Б-27, leżący c h po w schodniej s tro n ie te j ulicy. O prócz zbadania odsłoniętych, o sta tn io w tej c z ę ś c i, liczn y ch ś r e & t owiec m y ch m urów /n ie k tó re % nich korespondow ały z m u r o ml m a jd a ją c y m i a lę po zachodniej stro n ie tej u lic y /, wykonano niew ielki wykop na d z ia łc e Zam kow a 25. W ykazał o a, ż e w arstw y zachow ane pom iędzy c a l cero i podłogą piw nicy te j kam ieniczki p o e b o d d ły z XV w.
Badanie zakończono, tra k tu ją c je jako w stęp n ą c z ę ść fazy rozp o zn aw cze j.
GLrWlCE F F P ra c o wille K o n ierw acji Zabytków F I. R z e ź n ic z y P ra co w n ia A rch eo lo g iczn o -K o n serw ato rsk a
O ddalał w W arszaw ie
Badania p ro w ad ziła m gr D orota S tabrow ska, Finansow ał WKZ w Katowicach* P ie rw sz y sezon badań. B ram a R a d b a rs k a -C z a rn a
/x iv -x v m
w. / .P ra c o w n ia ЕВДН P P PK Z O /W a rsz a w a , w ykonująca studium n rb a M e ty c m o -h isto ry c z n e m urów cniej- sld cb w G liw icach, zam ów iła Jako u z a p e ł n i a j ą c e badania a rc h e o lo g ic s ie i a rc h ite k to n ic z n e . Wobec zachow ania znacznej c z ę ś c i m urów n ajw ięcej pytań nasuw ają w ęzły dwóch, ro zeb ran y ch n a początku XIX w, b ra m : Bytom - a ld e j- J ła łe j 1 R a c ib o rs k ie ]-C z a rn e j.
O becny układ m ia sta o ra z a n a liz a ź ró d e ł Ikonografieznych i k a rto g raficzn y ch p rz e są d z iły o w yborze m ie js c a badań p r z y połutku owej k ra węd ΰ P I, R zeźniczego.
2 __
Z a ło tm o W d z le w lę i wykopOw sondażow ych o łą czn e) pow ierzchni 101 ш . Wyktąiy l -Д , IV-VÜI wyty czone były n e w schodnim chodniku 1 jeztkil w południow o-zachotfclej c z ę ś c i p iecu , zed w jego południow o- weciBctale) c z ę ś c i o tw arto wykop Ш na zakończeniu rachow anego tu j e e z e r e odcinka murdw m iejsk ich . Wykop IX zlokalizow ano p rz y w schodniej śc ia n ie k am ien icy n e r o Sue j w p ie r z e i o g ra n ic z a ją c e j od zachodu P I. R z eźn i czy, W piw nicach te) k am ien icy , w tra k c ie prow adzanych badań arch itek to n iczn y ch zo stały o d kryte m itry śre d n io w ie c z n e , k td re ja k s ię wydaja eą p o z o sta ło śc ią B ram y R a c ib o rsk ie j, W wykopie archeologicznym o d sło n ięto w se l» d n l fundam ent tego m uru od stopy znajdującej elę okeśo 2, 30 m p oniżej poziomu d z isie jsz e g o chodnika o ra * niew ielki odcinek p o p rzeczn ie biegnącego, płytko posadow ionego, k am len n ep i fundam entu.
W wyniku p rzeprow adzonych badań u sta lc n o , ze fundam e i t m uru obronnego był p osadow im y Id lk ad zie- • l ą t cen ty m etró w p m lZ ej d z is ie js z e g o poziom u gruntu. W południow o-w schodniej c z ę ś c i p lacu z o stał on całko w icie z n is z c z m y p rz e z p d tz ń e js z ą zabudowę, n iw elacje teren u o ra z wykopy dla w ap « c* e sn y ch in sta la c ji.
W p ro filu zachodnim k ilkunastom etrow ego sondażu otw artego na środku jezd n i, odsłonięto Uca dwdch fragm entów m urów . P ie rw s z y fra g m e n t dłu g o ści 4 m. ro zp o czy n ał s ię w odległości około 8 m l drugi długości
3 ,3 m « o dlsgłośc! około l i - m w l liiu l цжи-ow o b r a n y c h , ue. swwnąłr« n ilsst a . F le rw e z y u s t a ł w in lfa s c u j * c e ^ t j * kam lam i jm t a i k n o i n m schodkowe opadejącym kn pClnocy. Mo In a w nim w y ró tn ić dw ie fa z y · ■ t a r » a - to k stu l« m y fundam eot z kilkom a w arstw am i c e g ie ł, oa którym w p ó to se ja zy m e z a « e zbudowano now ą p a r tie m u ra ceglanego. Drugi frag m en t to nm r s ta ra n n ie zbudowany я kam i « l a łam anego, w ita n e g o ■ spraw ą w apienną, k t ł k j był posadow iony na w a ra tw le I n n y c h k a m la d . P o n lie J południow o-zac bodni ego n aro śn lk a tego шита nalegała brunatna waratwm na m ol owa o ml a* a no i d około 1, SO m z d u ią ilo ś c ią p r z e m iesz an eg o m atarlału c e ra m ic cnego /X IV -XVII w!^ S sa ro -S ó łta . c a l i ow a g lin a pod w a rstw a nam niow ą zaczy* n a ła a lę około 3 m p o n lle j d z isie jsz e g o po d o m u te r o m . V ob ecn ej i a cle badań wydaje się , t e o d ałcn lęte ш а гу są p o z o sta ło śc ią m oatu, prow adzącego p rz e z fo s ę o r a t jego p o tn ie ją c e j prreb u d o w y . W yjsńnlenle tego p ro b łe n a t mögt) p rz y n ie ść d alece badania, k td re m ają być p odjęte w ro k n p rz y a z ły m .
P r a c e n ie p rz y n io sły d u te j 1 l o t c l m a te ria łu nabytków ego, p r s e w a ta ją fra g m e e ty n a c z y ń glinianych, n l . i » n ko t e l zw ierzęcy ch , a t k ła 1 m etalu .
M a te ria ły tabytkow e 1 dokm nentacja znejdkiją a l f w P ra co w n i A rcheologie zn o -K o n eerw ato rek l ej P P PKZ O /W arszaw a.
GŁOGÓWEK P P P ra c o w n ie K onserw acji Zabytków woj. opolskie P ra c o w n ia A rcb eo lo g lcm io -K o n serw ato rsk a P la c K arola M iarki O d d alał w e W rocław iu
P rz eprow adzono badania a rch eo lo g ie cne n a P ła c o K arola M a r k i. Z a d n i e t su g e stią K o n serw ato ra Zabytków A rcheologicznych z a ło lo n o dwa wykopy.
Wykop I zało lo n o na śro d k u p lacu po o d N -S w c e la u sta le n ia c h a ra k te ru n aw arstw ie ń w z w tą tk a t p la nowaną zabudową p lacu. Wykop Π n ało io o o w zacbotfcilej c z ę ś c i p lacu w c e la u c h w y c i ł a d a lsz e g o p rzeb ieg u murów m ie jsk ic h .
W wykopie I długości 40 n t s z e ro k o śc i 1 m odk ry to 1 obiektów śretkilow iocznych o r a z ndw ośytne szam bo. W trz e c h obiektach / obiekty n r: 1 , 1 ,8/ znaleziono fra g m e n ty c e ra m ik i z XIV-XV w. W p o zo stały ch obiektach n ie znaleziono m a te ria łu zabytkow ego. W o b ie k c ie n r 3 , w północnej Jago c z ę ś c i, n a tra fio n o o s bardzo lic z n e fra g m e n ty polepy, praw dopodobnie zw iązanej ■ p elen lsld e m .
W wykopie Π, usytuow anym w zachodniej c z ę ś c i p la c u , uchwycono kam ienne fundam enty m u ru o b ro n nego, Mur p o sia d a ł sz e ro k o ść 1 ,9 0 m. W ykonany był z k am ii i a w apiennego układanego n a za p ra w ie w apien n e j, F u n d am en t m u ru p o sia d a ł c h a ra k te r Łąkowy. Ten typ tun dam Hitu zdeterm inow any był u ro z m a ic o n ą r z e ś b ą te re n u , pobrutdZ oną lic z n y m i ry n n am i pblodowcowyml.
W przypadku zabudowy P la c u K aro la M iarki n a le ż y prz e p ro w a d z ić azero k o p łaazczy zn o w e ь-ндтп O r a tow nicze.
M a te ria ły będą p rz e k a z a n e Kon s e rw alorow i Zabytków A rch eo lo g iczn y ch w Opolu. GNIEZNO p a tr z
woj. po zn ań sk ie w c z e sn e śrttk ilo w ie c z e
B adania p ro w ad ził d r J e r z y Romanow / k ie ro w n ik /, m gr W ojciech Chudy, m gr A n d rzej D w llew lcz, m gr J e n y Kuta s ta l, m g r Rom uald P iw k o , m g r J a ro s ła w Sokołowski. F in an so w a ł WKZ w Opolu, P ie r w s z y eezoo bedań. âred n lo w lecx n y plac ta rg o w y i m n ry o tra n n e .
Stanow isko 13
GRÓDEK, g rru Jabłonna Lâcïc* woj, sie d le ck ie
Stanow isko 1 - Q rodziako
p a ir s wcXe e n e ś r e d a lo w ie tte J A ïttJSZOWICE* gm« K a rlm le rx a Wielka, woj· k ieleckie p a tr z o k r e» wpływów rz y m sk ic h JANOWIC ZK3, gtn. R acław i c e · P a le c zole*,
woj, k ieleck ie Stanow isko 1
Wojewódzki. O środek
A rcheologlczoo -K d n e e n re to re ld w lO eicacb
Badania p rc w a d c ił m g r S ta titia w K ołodziejskie F in an so w ał WO А К w K ielcach , 3x6 s ty eezen badad, śre d n io w ie c z n y z a m e k ’ ohr<zma r e * y d « c j a Korwac Janów,
W ykopaliska m ia ły o a c a la d o s ta ro s e a ie dodatkow ych In fo rm a c ji da n c u ^ o s e j re k o n stru k c ji d re w n ian ej budowli* p o p rz e d z a ją c e j w z n ie s ie n ie ш ш у ц у & Ы а и o t e m ^ - m l t t t k a J a e i D . Z o e ta ł голротяапу
