Joanna Kalaga,Maria Miśkiewicz
KrzeskKrólowaNiwa. Stanowisko
-grodzisko
Informator Archeologiczny : badania 14, 157-158
157
Wspomniane warstwy p rzykryw ały stok wału W czesnośredniowiecznego nakładając s ię na je go płaszcz gliniany. Pod owym płaszczem odkry to ukośnie zalegające warstwy brunatnej ziem i oraz popiołu położone go na pierw szym p oziom ie drewnianych konstrukcji rusztowych wału. Umocnienia te złożone z 7 belek o średnicy dochodzącej do 14 cm zalegały na o si północny-wschód-południow^-zachód. Podobnie ukierun kowane były następne dwa poziom y konstrukcji odkrytych w tym sezonie badawczym. Datowanie tych konstrukcji, a w ięc płaszcza glinianego i rusztu na podstawie wstępnej analizy m ateriału ceram iczn ego łączyć można z XI1-1 połową X III wieku. Stanowiły one najmłodszą, zewnętrzną fa zę umocnień obronnych grodu, powstałą najprawdopodobniej po spusto szeniu K ru szw icy w trakcie walk dynastycznych końca X I wieku. Są też świadectwem , iż wspomniany w ał został wów czas powtórnie umocniony od strony zew nętrznej dodatkowymi stosami rusztowym i i grubym p ła sz czem glinianym.
M ateria ły przechowywane są w Z A W IHKM P A N w Poznaniu, Badania będą kontynuowane.
K R Z E C Z Ó W -B E ŁC H , gm , Bochnia patrz
w oj. tarnowskie okres wptywów rzym skich
K R Z E S K -K R Ó LO W A -N IW A Uniw ersytet W arszawski Stanowisko— grodzisko Instytut A rch eolo gii
Badania prowadziła m gr Joanna Kalaga. Konsultacja - doc, dr hab. M aria M iśk ie- w icz. Finansował W K Z w Siedlcach, C zw arty sezon badań. Grodzisko /VIII, X I-X II w ./ .
Kontynuowano prace na majdanie grodu o ra z na wale w ew nętrz nym i zewnętrznym . Łączn ie przebadano 116 m2 - w tym 70 m2 m aj danu. Wykop, zlokalizow any w centrum majdanu, odsłonił półziem iankę czworokątną o wym iarach 2,80 x 2,80, w przekroju nieckowatą z pła skim dnem, w k tóre był wbity słup. Wykop nowożytny zn is zc zy ł ją w c z ę ś c i wschodniej, W wypełnisku obiektu wystąpiła ceram ika rę czn ie lepiona, k ości zw ie rzę c e , p rzęślik gliniany i fragm enty silnie skoro dowanych przedm iotów żelaznych. Chronologia obiektu - X I-X H wiek.
Wykopy usytuowane na wałach zewnętrznym i wewnętrznym obję ły koronę o raz zewnętrzne i wewnętrzne stoki umocnień, W wyniku ba dań stwierdzono, że pod nasypem - w obu wałach - występuje warstwa kulturowa zaw ierająca ceram ikę ręczn ie lepioną. Warstwa ta je s t kon tynuacją pierwotnego poziomu użytkowania rozpoznanego w latach ubieg łych, W wykopie, na w ale wewnętrznym odsłonięto re lik ty spalonej kon stru kcji drewnianej pierw otnego umocnienia, k tóre - w odróżnieniu od wyników badań z poprzednich lat - odsłonięto od Btrony wewnętrznego skłonu wału. Wskazuje to na zróżnicowanie zasięgów drewnianej kon
158
strukcji obronnej i ziem n ej. W wykopie na wale zewnętrznym odsłonię* to rodzaj pierwotnego umocnienia utworzonego p rzez nad sypanie, na w a r stwę w yznaczającą poziom użytkowania, gliny przem ieszan ej z piaskiem.
Badania wałów p otw ierdziły istnienie dwóch faz ich użytkowania. Badania będą··kontynuowane,
LUBIN Polska Akademia Nauk
w oj, leszczyń sk ie Instytut H is to rii Kultury
Stanowisko 1 M aterialnej
Zakład A rch e o lo g ii W ielkopolski w Poznaniu
Badania prow adzili doc. dr hab, Zofia Kurna towska i dr hab, Stanisław Kurnatowski. F i nansował W KZ w L eszn ie, T r z e c i sezon ba dań. Zespół architektoniczny i osadniczy klasztoru Benedyktynów /DC-XHI w ,/ . Badania prowadzono w sektorze V III po zachodniej stronie koś cioła i klasztoru. Stwierdzono tu istnienie głębokiego rowu - 1,2 m głębokości od pierwotnej powierzchni. P rzeb iega on prawie rów nolegle do zrekonstruowanej lin ii murów kamiennych z X II wieku w odległości około 11 m. Wspomniany rów ciągnie się na długości około 13 m, u ry wając się w c zę ś c i południowej, Z je go kontynuacją należy się lic zy ć natomiast w c zę ś c i północnej.
P r z y je go krańcu natrafiono na konstrukcję kamienną złożoną z kilku wielkich głazów ułożonych w półokrąg o 0 około 3 m. Być m o że były to umocnienia mostu lub zbiornika ? Opisany rów powstał w okresie wczesnego średniow iecza i został następnie jednorazowo za sypany nie później niż w początkach 2 połowy X III wieku. W iązało się to ze zmianą zagospodarowania p rzestrzen n ego tej p artii obiektu. Na m iejscu bowiem dawniejszego rowu powstał dziedziniec wybrukowany kam ieniam i. Nad nim zalegały warstwy niwelacyjne wyznaczające różne p race porządkowe w tej p artii obiektu.
N ajciekaw sze wyniki przyn iosły badania w sektorze V - w połud- niowowschodniej p artii obiektu, gdzie w poprzednich sezonach natrafiono na fragm ent absydy, rom ańskiej i resztk i murów kamiennych otaczają cych k la szto r. Wykonano tu szero k ie odkrywki wydobywając w całości mur południowy, narożnik południowo-wschodni założenia obronnego o ra z mocno zniszczony mur wschodni. W obrębie murów natrafiono na w arstw y gruzu, kości ludzkich, częściow o zasypiskowe, częściow o niwelacyjne, pod którym i wystąpiły pochówki świadczące o istnieniu w tej c zę ś c i cm entarza użytkowanego przypuszczalnie od wczesnego śred n iow iecza. Ogółem odkryto 38 pochówków, w w ięk szości słabo zachowanych, W niektórych m iejscach uchwycono trzy warstwy grobów nad sobą. Według oceny antropologicznej pochówki reprezentow ały gro by ludności św ieck iej.
