">>Gdy myśl łączy się z przestrzenią<<. Uwagi o przypowieści >>Quidam<<", Zdzisław Łapiński, "Roczniki Humanistyczne KUL", t.XXIV, z.1, Lublin 1978 : [recenzja]

Włodzimierz Bolecki

"Gdy myśl łączy się z przestrzenią".

Uwagi o przypowieści "Quidam",

Zdzisław Łapiński, "Roczniki

Humanistyczne KUL", t.XXIV, z.1,

Lublin 1978 : [recenzja]

Biuletyn Polonistyczny 21/4 (70), 194

/11/ LESZC Z Y Ń SK I Zenon: K ariera "D zierżym ordy". "Roczniki Hu­ manistyczne K U L ", t. XXIV, z. 1, Lublin 1976 (wyd. 1978) s. 303-304.

Autor omawia p ro ces apelatyw izacji wyrazu "d zierżym ord a". P ro ces ten polega na wydobyciu cechy charakterystycznej - psychicznej czy fi­ zycznej _ oraz typowych zajęć postaci i nazwaniu je j określeniem im odpowiadającym. N ajczęściej w literaturze imiona te odnoszą się do głównego bohatera utworu i zostały przejęte do języka polskiego z lite ­ ratu ry zachodniej. Wyraz "dzierżym orda", bądź zapożyczony bezpośred­ nio z przekładu "R ew izo ra", bądź p rzejęty z języka ro sy jsk ieg o , gdzie funkcjonuje jako nazwa pospolita, używany je st jako oderwana od pierw o­ wzoru literackiego ogólna nazwa określonej postawy i wyznaczonego przez nią zespołu zachowań.

B P /70/48 Bb.W .

/11/ ŁAPIŃSKI Zdzisław : "Gdy myśl łączy się z p rz e strz e n ią ". Uwa­ gi o przypow ieści "Quidam ". "Roczniki Humanistyczne K U L ", t. XXIV, z. 1, Lublin 1976 (wyd. 1978) s . 225-231.

P rzestrzen n a konstrukcja "Quidama" ma swoje motywacje h istorio­ zoficzne. G ra b lisk ości i dystansu, statyki i dynamiki, wewnętrznego i zewnętrznego, konkretu i symbolu służy Norwidowi do przedstaw ienia epoki Hadriana jako czasu "panowania despotyzmu umiarkowanego".