Wiesława Krysiak
UWARUNKOWANIA SPOŻYCIA SŁODYCZY, W TYM WYROBÓW CZEKOLADOWYCH, PRZEZ STUDENTÓW ŁÓDZKICH UCZELNI
Zakład Technologii Skrobi i Cukiernictwa Wydziału Biotechnologii i Nauk o Żywności, Instytut Technologii i Analizy Żywności Politechniki Łódzkiej
Kierownik: prof. dr hab. inż. E. Nebesny
Celem badań jest ocena uwarunkowań spożycia słodyczy, w tym wyrobów czekoladowych, przez studentów łódzkich uczelni. Badania przeprowadzono w okresie luty-kwiecień 2016 r., a objęto nimi 308 studentów łódzkich uczelni reprezentujących m.in.: Politechnikę Łódzką, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Medyczny oraz inne uczelnie np. artystyczne. Z analizy danych wynika, że stu-denci łódzkich uczelni z reguły prezentują typowe zachowania konsumenckie, nie odbiegające od zachowań konsumentów w Polsce, jak również w innych wy-branych krajach, w odniesieniu do słodyczy, w tym do wyrobów czekoladowych. Spośród wyrobów cukierniczych ankietowani najczęściej wybierali czekolady i przede wszystkim czekolady mleczne, które spożywali kilka lub raz w tygodniu z reguły w domu w celu zrelaksowania się czy poprawienia nastroju. Wśród stu-dentów łódzkich uczelni niską akceptacją cieszyły się czekolady gorzkie, „light”, „premium” oraz inne nowości produktowe zawierające składniki pochodzące z ziarna kakaowego.
Hasła kluczowe: studenci, preferencje konsumpcyjne, słodycze, wyroby czekola-dowe, czekolady.
Key words: students, consumer preferences, sweets, chocolate products and choco-lates.
Z codzienną dietą należy dostarczać organizmowi składników niezbędnych do jego prawidłowego funkcjonowania (1, 2). Takim pokarmem mogą być również wy-roby cukiernicze, a w szczególności czekolada. Korzyści wynikające ze spożywania wyrobów czekoladowych i czekolady powstają w dużej mierze dzięki występującym w ziarnach kakaowca cennym składnikom m.in. polifenolom (epikatechina i kate-china oraz procyjanidyny należące do grupy fl awonoidów), alkaloidom (teobromina, kofeina), składnikom mineralnym (magnez, potas). Składniki te odgrywają bardzo ważną rolę jako substancje o charakterze prozdrowotnym. Wyrobom czekoladowym, a zwłaszcza czekoladzie gorzkiej, przypisuje się właściwości antyzapalne, antyutle-niające, poprawiające działanie układu krążenia (np. poprzez obniżenie ciśnienia tętniczego, przeciwdziałanie zakrzepom), działanie uspokajające i poprawiające
koncentrację organizmu oraz mogące modulować poziom glukozy i profi l kwasów tłuszczowych. W związku z tym wyrób ten określany jest przez fi zjologów mia-nem „tabliczki szczęścia” (3–6). Mimo zaleceń żywieniowych (7), które wskazują na ograniczanie spożycia słodyczy, w tym również wyrobów czekoladowych, kon-sumpcja ich w umiarkowanych ilościach (np. do 25 g czekolady/dobę) nie budzi zastrzeżeń żywieniowców (8). W Polsce w porównaniu z niektórymi krajami Europy spożycie czekolady jest na stosunkowo niskim poziomie ok. 4 kg/rok (9, 10).
Polski rynek słodyczy rozwija się dynamicznie i wypada bardzo korzystnie na tle innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Świadczą o tym dane branży cukierniczej, które wskazują, że polski rynek dostarcza na teren krajów Unii Euro-pejskie ok. 4% całej sprzedaży detalicznej słodyczy, a w ujęciu sprzedaży globalnej wynosi on powyżej 1%. Ponadto, szacuje się, że do roku 2018 sytuacja ta będzie w dalszym ciągu stabilna, zwłaszcza jeśli chodzi o produkcję i zapotrzebowanie na wyroby zawierające składniki pochodzące z ziarna kakaowego (9). Takie tendencje wynikają z ugruntowanej dobrej jakości polskich produktów, zmiany stylu życia konsumentów oraz dostarczania wyrobów zapewniających tzw. „zdrowy styl ży-cia”. Pomimo tak pozytywnych prognoz nieustannie poszukuje się nowych trendów w otrzymywaniu wyrobów cukierniczych. Jest to spowodowane zarówno propozy-cjami samych producentów, często wynikającymi z przesłanek ekonomicznych, ale przede wszystkim z dostosowaniem tych wyrobów do nowych oczekiwań konsu-mentów. W obecnych czasach w żywieniu człowieka propaguje się styl związany ze zdrowiem i racjonalnym odżywianiem. Uwzględniając panujące „mody” konsument słodyczy ma do wyboru dużą gamę produktów np. wzbogaconych w różne i nowe składniki dające ciekawe połączenia smakowe, słodycze zawierające zamienniki cukru czy pozbawione laktozy (9–12). Istotne jest więc poznanie jak nowe produkty postrzegane są przez osoby młode.
Celem badań jest ocena uwarunkowań spożycia słodyczy, w tym wyrobów cze-koladowych, przez studentów łódzkich uczelni. Badania pozwoliły na ocenę i po-równanie np. jakie czynniki decydują o wyborze przez studentów łódzkich uczelni słodyczy, w tym czekolad, oraz jakie wyroby czekoladowe najchętniej konsumują i czy są świadomi swoich wyborów.
MATERIAŁ I METODY
W celu uzyskania niezbędnych informacji potrzebnych do analizy zachowań stu-dentów odnoszących się do uwarunkowań spożycia słodyczy, w tym zawierających składniki pochodzące z ziarna kakaowego, zastosowano badanie ankietowe, które zostało przeprowadzone drogą internetową w oparciu o autorski kwestionariusz składający się z pytań jednego oraz wielokrotnego wyboru. Pytania jednego wyboru dotyczyły standardowych zapytań o płeć, miejsce zamieszkania, rodzaj i roku stu-diów, ale również tych bezpośrednio związanych z celem ankiety np. rodzajem oraz częstością i ilością spożywanych słodyczy, w tym wyrobów czekoladowych. Pytania wielokrotnego wyboru (max. 3 odpowiedzi) obejmowały m. in. zapytania o prefero-wany rodzaj słodyczy, skład, markę, wartość odżywczą słodyczy, w tym wyrobów czekoladowych. Badania przeprowadzono w okresie luty–kwiecień 2016 r.
Po weryfi kacji otrzymanych ankiet do oceny wyników badań wytypowano 308 ankiet studentów łódzkich uczelni, z czego kobiety stanowiły 68% ogółu ankieto-wanych. W ankiecie udział wzięli studenci w wieku 19–29 lat z różnych wydziałów Politechniki Łódzkiej, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Medycznego i innych uczelni np. Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego. Największy odsetek osób ankietowanych stanowili studenci Politechniki Łódzkiej (53%) oraz Uniwersytetu Łódzkiego (36%). Studenci Uniwersytetu Medycznego i pozostałych uczelni stanowili 11%. Spośród ankietowanych osób odpowiednio 77 i 22% za-deklarowało studiowanie pierwszego stopnia studiów (licencjat/inżynier) lub dru-giego stopnia (magisterskie). Odsetek studiujących na I, II oraz III roku wynosił odpowiednio 43, 23 i 13%. Ponad 2/3 badanych stanowili ankietowani, których kierunek studiów nie był związany z naukami o żywności i żywieniu człowieka. Największy odsetek oceniających (35%) stanowili studenci pochodzący z małych miejscowości (wieś), nieznacznie mniej (25%) z miast liczących powyżej 500 tys. mieszkańców, pozostali ankietowani wywodzili się z miast o wielkości od 50 do 500 tys. mieszkańców.
Wyniki opracowano statystycznie wykorzystując pakiet Statistica 10.0 PL (Stat-Soft) oraz arkusz kalkulacyjny Excel 2013. Do analizy wykorzystano nieparame-tryczny test Chi2 z poprawką Pearsona, przyjmując poziom istotności p≤0,05.
WYNIKI I ICH OMÓWIENIE
Polski przemysł cukierniczy wyróżnia następujące segmenty rynku słodyczy: wyroby czekoladowe, słodkie i słone przekąski, herbatniki i ciastka, wyroby cu-kiernicze oraz gumy do żucia (9, 11). Na ryc. 1 a i b przedstawiono deklarowane przez studentów łódzkich uczelni spożywanie słodyczy i wyrobów czekoladowych. Z analizy danych wynika, że zaledwie 4% respondentów nie spożywa słodyczy, na-tomiast wyrobów czekoladowych 5%. Przedstawione dane potwierdzają tendencję spożycia ww. wyrobów zamieszczoną w raporcie „Rynek słodyczy w Polsce” (11). a) b)
Ryc. 1. Deklarowana przez osoby ankietowane konsumpcja słodyczy (a) oraz wyrobów czekoladowych (b). Fig. 1. Declared consumption of sweets (a) and chocolate products (b).
Stwierdzone bardzo wysokie spożycie słodyczy przez studentów łódzkich uczelni może wynikać z faktu, że ankietę przeprowadzono wśród młodych ludzi (19–29 lat), których Miśniakiewicz (9) Drążek i in. (12) oraz Zujko i in. (13) wskazywali jako grupę osób wykazującą większe zainteresowanie tego rodzaju żywnością.
Z kolei wysokie spożycie wyrobów czekoladowych przez ankietowanych twierdzają dane zamieszczone przez Samolej i in. (10), którzy stwierdzali, że w po-nad 93% polskich gospodarstw domowych konsumuje się czekolady.
Ryc. 2. Preferowane przez osoby ankietowane rodzaje słodyczy. A,B,C – różnice istotne statystycznie p≤0,05
Fig. 2. Types of sweets preferred by respondents.
Z analizy uzyskanych danych dotyczących preferencji spożycia słodyczy wynika, że ankietowani w ponad 85% wybrali czekolady, w ok. 39% wyroby żelowe, ale również w ponad 33% deklarowali konsumpcję wyrobów czekoladowych (ryc. 2). Pozostałe rodzaje słodyczy cieszyły się mniejszym zainteresowaniem.
W raporcie „Rynek słodyczy w Polsce” (11) respondenci wskazywali, również w ponad 60% na czekolady jako jeden z popularniejszy rodzajów słodyczy, nato-miast w prawie 70% rekomendowali ogólnie wyroby czekoladowe jako te najbar-dziej popularne. Zaprezentowane na ryc. 2. tendencje potwierdzali również Brysiak
i Mazur (14), którzy stwierdzili, że wśród 42% puli produktów stanowiących
prze-kąski dominującymi wyrobami są czekolady, cukierki i żelki oraz wyroby czeko-ladowe.
Analizie poddano również taki aspekt, jak częstotliwość konsumowania przez an-kietowanych wyrobów czekoladowych (ryc. 3). Normy żywieniowe (7, 15) wskazu-ją, że cukier i słodycze, powinny być spożywane przez osoby dorosłe niezależnie od płci w ilości nie większej niż 50–70 g dziennych racji pokarmowych. W piramidzie żywienia IŻŻ słodycze zostały umieszczone na 6 poziomie z zaleceniem rzadkiego spożywania. Wyniki ankiety dowiodły, że studenci łódzkich uczelni często spoży-wają wyroby czekoladowe (kilka razy w tygodniu – 37%, codziennie – 19% oraz 18% raz w tygodniu), ale wpisuje się to w ogólne tendencje spożycia tych wyrobów w Polsce i innych krajach. Drążek i in. (12) wskazywali, że czekoladę spożywało
przynajmniej 2 razy w tygodniu 24% respondentów. Inne badania (16) dowiodły, że w Polsce młodzież w wieku 16–25 lat wyroby czekoladowe i kakao spożywa codziennie. W USA średnie spożycie czekolady wynosi 30–90 g/dobę (8). Także prace przeprowadzone przez Zaborskis i in. (17) w latach 2009–2010 w 39 krajach dowiodły, że polska młodzież, niezależnie od płci, spożywa podobne ilości słodyczy i czekolad jak uczniowie ze Szwajcarii, Włoch oraz Belgii.
Wysokie deklarowane spożycie wyrobów czekoladowych przez studentów łódz-kich uczelni może również wynikać z faktu przeprowadzenia ankiety w miesiącach luty–kwiecień, a więc w czasie gdy studenci są w okresie intensywnej pracy umy-słowej (np. sesja egzaminacyjna). Zazwyczaj wymaga to od nich przyjmowania posiłków o zwiększonej wartości energetycznej.
Ryc. 3. Częstotliwość spożywania wyrobów czekoladowych przez osoby ankietowane. A,B, – różnice istotne statystycznie p≤0,05
Fig. 3. Frequency of consumption of chocolate products by respondents.
Analizowano również miejsce i sytuacje towarzyszące konsumpcji wyrobów cze-koladowych (ryc. 4–5). Ankietowani w największym stopniu (ponad 71%) prefe-rowali konsumpcję tych wyrobów w domu. Podobne tendencje stwierdzili Brysiak
i Mazur (14) oraz Müller i in. (18). Jednak duża część respondentów wyroby te
traktowała jako przekąskę (ok. 37%) oraz spożywała podczas np. spotkań, uroczy-stości itp. (ok. 33%).
Na pytanie „Jakie sytuacje towarzyszą spożywaniu tego rodzaju wyrobów” ankietowani wskazywali, że najczęściej (ponad 81%) wynika to z nagłej ochoty zjedzenia czegoś słodkiego oraz odpowiednio w ok. 31 i 28%, ze zrelaksowania się czy sprawienia sobie przyjemności. Rosa-Wojnicka oraz Novak (14) dowodzą,
że wymagania codziennego życia (brak czasu na przygotowanie potraw, szybka poprawa samopoczucia oraz szybko rosnące aspiracje młodych ludzi) są często w sprzeczności z zalecanymi trendami w spożywaniu żywności tradycyjnej. Na inne przyczyny wskazują Samolej i in. (10) oraz Grauer i in. (11), którzy takie zachowania respondentów określają jako determinowane przez tzw. „zachowania impulsowe”. Według Brysiak i Mazura (14) aż 30% kupowanych słodyczy stanowią zakupy impulsowe.
Ryc. 4. Miejsce spożycia wyrobów czekoladowych przez respondentów i okoliczności A, B – różnice istotne statystycznie p≤0,05
Fig. 4. Circumstances associated the consumption of chocolate products by respondents.
Ryc. 5. Sytuacje towarzyszące spożywaniu wyrobów czekoladowych przez osoby ankietowane. A, B – różnice istotne statystycznie p≤0,05
Najczęściej kupowanym przez ankietowanych wyrobem czekoladowym była standardowa ilość np. tabliczka czekolady (46%) lub w ok. 39% niewielka ilość w postaci batonika, czekoladki czy kilku cukierków czekoladowych (ryc. 6). Przed-stawione tendencje w części potwierdzają wyniki badań opublikowanych przez
Czu-pilowską (19), z których wynika, że mieszkańcy Warszawy w wieku do 30 lat aż
w 51% kupują jedną znaną czekoladę. Wśród studentów łódzkich uczelni 12% nie potrafi ło określić ilości kupowanych wyrobów czekoladowych. W Polsce spożycie słodyczy i czekolad w porównaniu np. z krajami Unii Europejskiej jest stosunkowo niskie. Dane literaturowe (10) wskazują, że największymi konsumentami czekolady są mieszkańcy Szwajcarii (ok. 10 kg/rok), Austrii, Holandii i Wielkiej Brytanii (ok. 8 kg/rok). W Polsce przeciętny konsument spożywa ok. 4 kg/rok tych wyrobów, a więc wyniki badań własnych potwierdziły tę tendencję.
Ryc. 6. Ilość kupowanych przez osoby ankietowane wyrobów czekoladowych. A, B – różnice istotne statystycznie p≤0,05
Fig. 6. The amount of chocolate products purchased by respondents.
Na ryc. 7 przedstawiono rodzaj preferowanych przez respondentów wyrobów cze-koladowych. Z analizy danych wynika, że ankietowani w zdecydowanej większości (53%) wybierali czekolady, ale również w 36% nabywali batony, co jest zbieżne z danymi zamieszczonymi w raporcie (12), w którym wskazano, że w Polsce w po-pulacji osób w wieku 15–29 lat najpopularniejsze są batony i wafl e. Z kolei opraco-wanie przygotowane przez Grauera i in. (11) uwidoczniło, że wśród konsumentów popularnymi są zarówno czekolady (ponad 57%), ale także batony oraz cukierki czekoladowe, które były preferowane odpowiednio w ok. 60%, i 68%. Stwierdzo-ne znaczące różnice między badaniami własnymi i przytoczonymi mogą wynikać z faktu, że w ankiecie sporządzonej przez Grauera i in. (11) brały udział bardzo różne wiekowo grupy ludności (24–65 lat). W badaniach własnych nie analizowano spożycia wafl i, gdyż są one zaliczane do innego typu wyrobów cukierniczych.
Ryc. 7. Najczęściej wybierane przez osoby ankietowane wyroby czekoladowe. A, B – różnice istotne statystycznie p≤0,05
Fig. 7. Most frequently chosen chocolate products by respondents.
Wobec faktu, że w najwyższym stopniu z asortymentu wyrobów czekoladowych wybrano czekoladę, przeanalizowano jaki rodzaj tego wyrobu preferują studenci łódzkich uczelni. Wyniki przestawione na ryc. 8 wskazują, że w 67% respondenci wybierali czekoladę mleczną, a czekolada biała i gorzka cieszyła się powodzeniem odpowiednio w 15 i 13%. Na taki rozkład odpowiedzi mógł mieć wpływ fakt, że zdecydowany odsetek ankietowanych to studenci nie studiujący na kierunkach zwią-zanych z żywnością i żywieniem człowieka, a wiek respondentów oraz odczucia sen-soryczne są jednym z istotniejszych czynników decydujących o wyborze produktu spożywczego. Podobne tendencje w odniesieniu do spożycia czekolad mlecznych obserwowali Kerimi i Williamson (4), Miśniakiewicz (9), Samolej i współpr. (10),
Grauer i współpr. (11) oraz Ilow i współpr. (20). Natomiast w odniesieniu do
czeko-Ryc. 8. Preferowany przez osoby ankietowane rodzaj czekolad. A,B – różnice istotne statystycznie p≤0,05
lad gorzkich Miśniakiewicz (9) oraz Grauer i współpr. (11) podkreślili fakt wyższego (ok. 62%) zainteresowania tego typu wyrobem. W USA (4) konsumenci deklarowali spożycie czekolad ciemnych, do których są zaliczane czekolady gorzkie na poziomie 35%. Przypisuje się to temu, że w większym stopniu takie czekolady preferują osoby starsze, które wybierają je świadomie ze względu na znajdujące się w nich w więk-szej ilości składniki takie jak polifenole oraz substancje mineralne, przyczyniające się do poprawy stanu zdrowia (4, 11, 13). Czekolady białe, niezależnie od wieku konsumentów i ich miejsca zamieszkania cieszą się niskim spożyciem (4).
W Polsce asortyment słodyczy w tym wyrobów czekoladowych jest bardzo sze-roki i zróżnicowany. Wiąże się to z jednej strony z dostosowywaniem technolo-gii ich produkcji do światowych trendów np. produkowanie słodyczy o walorach prozdrowotnych (zawierających często składniki dodatkowo wprowadzane w celu podwyższenia tej cechy), powrót do prostoty i do produktów naturalnych a) b)
Ryc. 9. Preferencje w znajomości (a) i nabywaniu (b) wyrobów czekoladowych z grupy „premium” wśród osób ankietowanych.
Fig. 9. Preferences in acquaintances (a) and acquiring (b) chocolate products from the „premium” group by respondents.
a) b)
Ryc. 10. Deklaracja nabywania (a) i znajomości składu czekolad (b) typu „light” przez osoby ankietowane. Fig. 10. Declaration of acquaintance (a) and knowledge of the composition of chocolate (b) type “light” by respondents
jących się zaledwie z kilku składników i to składników znanych i stosowanych od lat w tradycyjnych technologiach, ale z drugiej strony z nowymi potrzebami konsumentów. W związku z tym w ankiecie uwzględniono pytania odnoszące się do znajomości i chęci kupowania przez studentów łódzkich uczelni wyrobów czekoladowych z grupy „premium”, „light” oraz nowości produktowych. Wyniki badań przedstawione na ryc. 9 a,b – 11 a,b wskazały na bardzo niską akceptację tego rodzaju wyrobów przez ankietowanych. W przypadku wyrobów „premium” znajomość i nabywanie tych wyrobów deklarowało odpowiednio 9 i 8% ankieto-wanych. Mogło to wynikać z wyższej ceny tych produktów, co również sugerują autorzy raportu (12). Wyroby te postrzegane są jako produkty luksusowe, które charakteryzuje doskonała jakość oraz wyszukane kompozycje smakowe. W prze-prowadzonych badaniach (dane nie publikowane) największy odsetek (ponad 60%) respondentów wskazywało na cenę jako jeden z bardzo istotnych parametrów de-cydujących o zakupie czekolad. Tak niskie wyniki ankiety mogły również wynikać z faktu, że w ankiecie w przewadze uczestniczyli studenci studiów niezwiązanych z technologią żywności i żywienia człowieka. Było to więc ważne z punktu wi-dzenia poznania zachowań konsumenckich studentów kształcących się na różnych uczelniach i różnych kierunkach. Dla ankietowanych istotne były również przy-zwyczajenia do zakupu tradycyjnych wyrobów czekoladowych i znanych fi rm. Ten parametr oceny wybrało odpowiednio ok. 70 i ponad 60% respondentów. Podobne zależności obserwowano w odniesieniu do pytań dotyczących czekolad „light” (ryc. 10 a i b). Dodatkowo należy zwrócić uwagę na fakt, że studenci w niskim lub bardzo niskim stopniu zwracali uwagę na skład i wartość energetyczną wyrobów tego typu. Wartość energetyczna 100g słodyczy zawiera się w przedziale 310–550 kcal. Wyższymi wartościami ww. parametru odznaczają się czekolady (niezależnie od ich rodzaju) oraz chałwa, natomiast cukierki, żelki, wykazują niższe wartości energetycznej (21). Z analizy danych (badania nie publikowane) wynika, że na skład i wartość energetyczną produktu zwracało uwagę odpowiednio ok. 13% i 8%. Także analiza wyników badań prowadzonych przez Miśniakiewcz (9) oraz Czupilowską (19) wykazywała, że konsumenci najmniejszą uwagę przywiązywali do wartości energetycznej wyrobów czekoladowych.
a) b)
Ryc. 11. Deklarowane przez osoby ankietowane zainteresowanie (a) i nabywanie (b) nowości wśród wyrobów czekoladowych.
Ankietowani również nie deklarowali wysokiego (25%) zainteresowania nowymi wyrobami czekoladowymi (ryc. 11a), ale z drugiej strony w ponad 50% nabywali je (ryc. 11b). Takie rozbieżności mogą wynikać np. z tzw. „impulsowego” kupowania tego typu wyrobów lub ich niskiej ceny promocyjnej. Wyniki badań potwierdziły, że polski konsument jest jednak konsumentem tradycyjnym na co zwrócili uwagę autorzy raportu (11), chociaż z drugiej strony badania prowadzone przez
Czupilow-ską (19) wskazały, że konsumenci w wieku do 30 lat mieszkający w Warszawie są
otwarci na nowości w asortymencie czekolad. PODSUMOWANIE
Analiza danych wykazała, że studenci łódzkich uczelni z reguły prezentują ty-powe zachowania konsumenckie w odniesieniu do spożycia słodyczy, w tym do konsumpcji wyrobów czekoladowych. Spośród wyrobów czekoladowych ankieto-wani najczęściej wybierali czekolady, a w tej grupie czekolady mleczne, natomiast niską akceptacją cieszyły się czekolady gorzkie, „light”, premium oraz inne nowości produktowe zawierające składniki pochodzące z ziarna kakaowego, co może wyni-kać z faktu, że w większości respondenci studiowali na kierunkach niezwiązanych z technologią żywności i żywienia człowieka. Konsumenci deklarowali, że wyroby czekoladowe spożywają kilka lub raz w tygodniu i jest to najczęściej jedna standar-dowa tabliczka czekolady lub niewielka ilość np. w postaci batonika. Produkty te są konsumowane przede wszystkim w domu w celu zrelaksowania się czy poprawie-nia nastroju, ale również w chwili emocji. Otrzymane wyniki dowodzą, że wśród studentów łódzkich uczelni wskazana jest edukacja żywieniowa, także w aspekcie konsumowania słodyczy.
W. K r y s i a k
CONDITIONS FOR CONSUMPTION OF SWEETS, INCLUDING CHOCOLATE PRODUCTS BY LODZ STUDENTS
S u m m a r y
Introduction. Nowadays the style associated with health and rational nutrition is promoted in
hu-man nutrition. Considering the current trends, consumers of sweets have a choice of a large range of products, for example enriched in various and new ingredients that give an interesting combination of fl avors, sweets containing sugar substitutes and lactose free. It is important to know how new products are perceived by young people.
Aim. The aim of the research is to assess the conditions of confectionery consumption, including
chocolate products, by students of Lodz universities. The research allowed to assess and compare what factors decide on the choice of students on sweets, chocolate, and what chocolate products they most willingly consume and whether they are aware of their choices.
Material and methods. In the research a questionnaire was used, which was carried out via the
Internet based on an original questionnaire consisting of one and multiple choice questions. The research was conducted in February-April 2016, and it covered 308 students of Łódź universities representing, among others: Lodz University of Technology, University of Lodz, Medical University and other uni-versities, eg art. The results were analyzed statistically using the Statistica 10.0 PL package (StatSoft) and the Excel 2013 spreadsheet. The non-parametric Chi-square test with Pearson’s correction was used for the analysis, assuming the signifi cance level of p≤0.05.
Results. The analysis of the data showed that students of Lodz universities usually present typical
consumer behavior in relation to the consumption of sweets, including the consumption of chocolate products. Of the chocolate products, the respondents chose chocolate most often, and in this group milk chocolates. Low acceptance was enjoyed by bitter chocolates, “light”, premium and other product novelties containing ingredients derived from cocoa beans. Consumers declared that chocolate products are consumed several or once a week and it is usually one standard chocolate bar or a small amount, eg in the form of a bar. These products are consumed primarily at home in order to relax or improve mood, but also at the moment of emotions.
Conclusions. The obtained results prove that nutritional education is recommended among students
of Łódź universities, also in the aspect of consuming sweets. PIŚMIENNICTWO
1. Gawęcki J.: Żywienie człowieka, Podstawy nauki o żywieniu, Wyd. PWN, Warszawa 2018. – 2. Seń M., i współpr.: Urozmaicone spożycie żywności przez studentów różnych uczelni w Polsce, https:// repozytorium.ka.edu.pl/ dostępne 2014. – 3. Fernández-Murga L., et al.: The impact of chocolate on cardiovascular health. Maturitas, 2011; 69(8): 312-321. – 4. Kerimi A., and Williamson G.: The cardiovas-cular benefi ts of dark chocolate. Vascardiovas-cular Pharmacology, 2015; 71(8): 11-15. – 5. Krysiak W., Żyżelewicz D.: Walory odżywcze czekolady. Cukiernictwo i Piekarstwo, 2007: 11: 4-5. – 6. McEwen B.J.: Medical Synopsis: The cardiometabolic benefi ts of chocolate – can chocolate be the elusive elixir to optimum health? Advances in Integrative Medicine, 2018; (Article in press). – 7. Jarosz M.: Normy żywienia dla populacji Polski. Wyd. Instytut Żywności i Żywienia, 2017. – 8. Amitava D., and Kimberly K.: Tea, Cof-fee, and Chocolate: Rich Sources of Antioxidants. in Antioxidants in Food, Vitamins and Supplements. Chapter 13, 2014; 237-257. – 9. Miśniakiewicz M.: Innowacyjność a oczekiwania konsumentów na rynku wyrobów cukierniczych, Innowacyjne rozwiązania w technologii żywności i żywienia człowieka, Wyd. Oddział Małopolski PTTŻ, Kraków, 2016: 40-47. – 10. Samolej K. i współpr.: Analiza rynku czekolady w Polsce, dostępne www.studium.agrobiznes.up.lublin.pl dostępne maj 2017.
11. Grauer P., i współpr.: Rynek słodyczy w Polsce, raport sporządzony we współpracy KPMG oraz Polbisco, 2014. – 12. Drążek M., i współpr.: Zmiany preferencji Polaków w zakresie konsumpcji żywności, raport sporządzony przez Bank BGŻ BNP PARIBAS, Agrokonferencja 2015. – 13. Zujko i współpr.: Estimation of dietary intake and patterns of polyphenol consumption in Polish adult population. Adv. Med. Sci., 2012; 57(2): 375-384. – 14. Kongres Słodycze Sweets&Snacks 2016-relacja na żywo, Źródło: https://www.wiadomoscihandlowe.pl/artykuly/kongres-slodycze-sweets-snacks-2016-relacja-na-zyw, 9399. – 15. Hasik J., Gawęcki J.: Żywienie człowieka zdrowego i chorego Cz.2. 2008. – 16. Wanat G., Woźniak-Holecka J.: Ocena konsumpcji produktów zawierających kofeinę wśród młodzieży akademic-kiej i licealnej. Probl. Hig. Epidemiol., 2011; 92(3): 695-699. – 17. Zaborskis A. et. al.: The infl uence of chronological period of data collection on differences in reported dietary intake among school-aged children surveyed in 39 countries. J. Nutr. Educ. Behav. 2014; 46(5): 359-369. – 18. Müller K., et. al.: Lunch at school, at home or elsewhere. Where do adolescents usually get it and what do they eat? Results of the HELENA Study. Appetite, 2013; 71: 332-339. – 19. Czupilowska K.: Innowacje produk-towe w świetle preferencji konsumentów w segmencie czekolady na przykładzie rynku FMCG, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania 2014; 38(1): 137-148. – 20. Ilow R., i współpr.: Oszacowanie całkowitego potencjału antyoksydacyjnego wybranych produktów spożywczych przez studentów Akademii Medycznej we Wrocławiu w latach 2005-2007, Bromat. Chem. Toksykol., 2012; 45(3): 995-1000.
21. Normy żywienia dla populacji polskiej. Narodowe Centrum Edukacji pod red. M. Jarosz, Wyd. IŻiŻ Warszawa, 2017 dostępne https://ncez.pl/upload/normy-net-1.pdf
