DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rped.2018.10.1-1
SŁOWO DYREKTORA INSTYTUTU PEDAGOGIKI
WYDZIAŁU NAUK SPOŁECZNYCH KUL
Jubileusz XXXV-lecia pracy naukowo-dydaktycznej Pani Prof. KUL, dr hab. Aliny Rynio daje całej społeczno ci Instytutu Pedagogiki KUL, a zwłaszcza pra-cownikom Katedry Pedagogiki Chrze cija skiej mił okazj do wyra enia słów uznania i ycze oraz wdzi czno ci za Jej ofiarn prac i obecno w ród nas. Wdzi czno t Instytut Pedagogiki i Katedra Pedagogiki Chrze cija skiej
wyra-aj zgodnie ze zwyczwyra-ajem akademickim przez dedykowany Pani Prof. Alinie Rynio okoliczno ciowy numer „Roczników Pedagogicznych” z tekstami Jej naj-bli szych współpracowników, przyjaciół i doktorów wypromowanych na Jej Seminarium doktoranckim z Pedagogiki Chrze cija skiej.
Zebrany wybór tekstów dotyczy głównie teorii wychowania, która stanowi podstawow dyscyplin naukowej działalno ci Prof. Aliny Rynio, wyznaczan i ubogacan przez kolejne rozprawy przygotowane na stopnie naukowe doktora i doktora habilitowanego. Teksty te stały si punktem wyj cia dla przyszłych doko-na Katedry Pedagogiki Chrze cija skiej KUL w dwudoko-nastoletniej historii jej dzia-łalno ci. Powstanie katedry zostało koncepcyjnie przygotowane przez Pani Prof. Alin Rynio, i z poparciem Rady Instytutu Pedagogiki oraz Rady Wydziału Nauk Społecznych KUL przedstawione Senatowi Akademickiemu KUL, który w 2005 r. utworzył Katedr ; na jej kierownika została powołana dr hab. Alina Rynio.
W te konteksty wpisany zostaje obecny numer specjalny „Roczników Peda-gogicznych”, który przedstawia si jako publikacja o szczególnych walorach for-macyjnych i naukowych, inspiruj cy do podejmowania namysłu nad teori wychowania uprawian w duchu chrze cija skim. Numer jest wyrazem wdzi czno ci Pani Prof. Alinie Rynio od pracowników Katedry Pedagogiki Chrze cija -skiej KUL, współpracowników i przyjaciół z Instytutu Pedagogiki KUL, którego była dyrektorem w latach 2008-2012, a którzy w tej formie wyra aj podzi ko-wanie za Jej prac naukowo-dydaktyczn i organizacyjn w naszym rodowisku. Doda nale y, e Prof. Alina Rynio zwi zała si z Instytutem niemal od samych
pocz tków przywrócenia studiów na kierunku pedagogika w KUL, podejmuj c w nim prac w 1982 r. (a zatem w rok po wznowieniu studiów na tym kierunku). Pracowała najpierw w Sekcji Pedagogiki, od 1996 r. przekształconej w Instytut Pedagogiki KUL pocz tkowo jako asystent, potem adiunkt, adiunkt z habilitacj i nast pnie profesor nadzwyczajny. Jako profesor nadzwyczajny podj ła współ-prac z Zakładem Pedagogiki Pa stwowej Szkoły Wy szej im. Papie a Jana Pawła II w Białej Podlaskiej.
Jubileusz pracownika akademickiego jest szczególn okazj do spojrzenia wstecz i zach ca do podj cia próby dokonania charakterystyki tej działalno ci i samej sylwetki Jubilatki.
Dorobek naukowy Prof. Aliny Rynio charakteryzuje ró norodno do jasno okre lonych obszarów, form wyrazu i problemów, które stanowi dla niej istot refleksji nad wychowaniem. Znajdujemy w tym dorobku publikacje naukowe, zarówno ksi kowe – wydawane jako monografie autorskie, jak i publikacje zwarte pod własn redakcj lub współredagowane, liczne artykuły – m.in. w zna-cz cych zna-czasopismach naukowych, równie felietony, zna-cz sto głos w dyskusji wyra aj cy Jej stanowisko, a tak e reminiscencje i wspomnienia zamieszczane w dziennikach i wywiadach, wiadectwach i biografiach.
Ogl d tego dorobku pozwala stwierdzi , e charakteryzuje go otwarcie na podej cie teologiczne i filozoficzne, psychopedagogiczne i socjologiczne do wy-chowania, co nadaje mu wyra ny rys interdyscyplinarno ci – zauwa anej zwłasz-cza w okresie pełnienia funkcji Dyrektora Instytutu Pedagogiki KUL w Lublinie – od roku akademickiego 2008/2009 do 2011/2012.
Na podkre lenie zasługuje aktywno w zakresie kształcenia i rozwoju młodych pracowników nauki, czego dowodem s promocje nowych doktorów, których wykaz podaje niniejszy numer. wiadczy o tym tak e zaanga owanie w Mi
dzy-wydziałowe Interdyscyplinarne Studia Doktoranckie (MISD) realizowane w KUL od roku akad. 2011/2012.
Talenty społeczno-organizacyjne, wypróbowane i potwierdzone wieloletnim sta em w ramach Uczelnianej Solidarno ci, pełnione funkcje organizacyjne i na-ukowe zadania, a tak e społeczna działalno przedstawiaj Dr hab. Alin Rynio jako do bogat we wszelkiego rodzaju inicjatywy, w tym wielkie konferencje zwi zane z prac Katedry Pedagogiki Chrze cija skiej KUL, której jest kierowni-kiem. Wymieni tutaj nale y m.in. wielk mi dzynarodow Konferencj na temat
Wychowania chrze cija skiego (której owocem jest publikacja nosz ca tytuł
Wy-chowanie chrze cija skie. Mi dzy tradycj a współczesno ci , Lublin, 2007, ss. 1152), a tak e Media w wychowaniu chrze cija skim (2010) czy Wczoraj i dzi
pedagogiki uniwersyteckiej w wietle twórczo ci Stefana Kunowskiego (2010) i
Pe-dagogika na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II. Historia i współ-czesno (2011); jak równie jubileuszow konferencj Instytutu Pedagogiki zwi zan z XXX-leciem jego reaktywacji (w kwietniu 2011 r.) i Kongres Rodziny zorganizowany w 2015 r.
W ród pól działalno ci i szczególnych obszarów zaanga owania i zainte-resowania Prof. dr hab. Aliny Rynio, mo emy wskaza zwłaszcza:
1. dorobek i twórczo o charakterze biografistycznym, ukierunkowane na analiz przesłania pedagogicznego w. Jana Pawła II, kard. Stefana Wyszy -skiego, ks. Luigiego Giusaniego, ks. Mieczysława Brzozow-skiego, Wojciecha Chudego. Wydobywa Ona i na wietla sytuacj yciow wymienionych autorów, do czego przyjmuje – jako podstaw – personalistyczn inspiracj , pozwalaj c na uj cie podmiotowo ci ucznia i nauczyciela w procesie nauczania – od na-uczania pocz tkowego a po poziom akademicki – a tak e na realizacj nana-uczania i wychowania z poszukiwaniem wzajemnych uwarunkowa mi dzy funkcj adap-tacyjn a emancypacyjn ;
2. pedagogika chrze cija ska z podstawowymi jej problemami, zwi zanymi m.in. z mediami, czy wychowaniem religijnym i jego uwarunkowaniami wiato-pogl dowymi, podej ciami i modelami edukacji katolickiej z uwzgl dnieniem tradycji katolickiej my li pedagogicznej;
3. trzeci nurt poszukiwa zwi zany jest z poprzedni grup problemow – i dotyczy ró nych koncepcji realizowania szkolnej edukacji, wł cznie ze szkoł
katolick . W podejmowanych zagadnieniach, zwłaszcza zwi zanych z pedago-gik szkoły katolickiej, powtarzaj si pytania o mo liwo ci i sposoby realizacji w niej wychowania moralnego, czy te o kształtowanie charakteru moralnego oraz wychowanie do wolno ci i odpowiedzialno ci;
4. ciekawym, zarysowuj cym si w tkiem w tym dorobku s poszukiwania zwi zane z aksjologi pedagogiczn , zarówno aksjologi procesu wychowania,
jak te nauczania, z jego struktur i elementami, w ród których zaznacza si zwłaszcza problem warto ci humanistycznych, analizowanych zarówno w kon-tek cie twórczo ci pedagogicznej wybranych pedagogów, jak te w odniesieniu do pracy i aktywno ci pedagoga na rzecz własnego rozwoju intelektualnego i mo-ralnego (pedeutologia);
5. do liczn reprezentacj w tym dorobku stanowi teksty b d ce
sprawoz-daniami, zaj ciem stanowiska wobec kwestii praktycznych, yciowych oraz społecznych itp., zwi zane tak e z bezpo rednim zaanga owaniem Prof. Rynio
w tych obszarach ycia społecznego, a zwłaszcza w Ruchu Komunia i
Wy-zwolenie (Comunione e Liberazione).
Dorobek ten w przewa aj cej mierze daje si wyra nie usytuowa w nast -puj cych dyscyplinach i ich grupach problemowych: pedagogice chrze cija skiej,
biografistyce, teologii i filozofii wychowania, teorii wychowania i pedagogice szkolnej, pedagogice szkoły wy szej oraz pedeutologii. Mo na oczywi cie za-uwa y wyst puj ce korelacje poruszanych problemów pedagogicznych z psy-chopedagogik (stanowi c kwestie formowania dojrzałej osobowo ci itp.), czy te bezpo rednio z tezami antropologicznymi oraz aksjologi pedagogiczn .
Cały dotychczasowy dorobek naukowy Prof. Aliny Rynio, wymienione wy ej kierunki jej poszukiwa i obszary bada , znajduj syntetyczne odzwierciedlenie w niniejszej jubileuszowej publikacji, stanowi c rodzaj próby syntezy pozwa-laj cej stwierdzi , e ju na obecnym etapie naukowego rozwoju Jubilatki mamy do czynienia z bardzo dojrzałym spojrzeniem na wiele zagadnie stanowi cym warto ciowe podstawy na drodze rozwoju do pełnej samodzielno ci w pracy naukowej, zwi zanej tak e z kierowaniem zespołow prac badawcz oraz wspie-raniem swoim do wiadczeniem naukowym i kompetencjami przyszłych pracow-ników nauki. Za tym przemawia do dobra intuicja w podejmowaniu istotnych aspektów codziennego ycia, które wymagaj te wnikliwo ci, aby je rzeczywi -cie w sposób znacz cy i skuteczny rozwi zywa .
Psychologiczne i teologiczne wykształcenie, zdobyte podczas studiów i nadal intensywnie rozwijane, stawia naukow aktywno Prof. Aliny Rynio w tych bardzo wa nych obszarach bada pedagogicznych, w których wypracowała i ci -gle wypracowuje swoje oryginalne miejsce w my li pedagogicznej, zauwa ane w pedagogice uprawianej w Polsce.
Z szacunkiem i wdzi czno ci odnosimy si do dorobku Pani Profesor, w któ-rym odnajdujemy kontynuacj prawie ju stuletniej tradycji kształcenia pedago-gicznego w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, ale zarazem wzbogacenie pe-dagogiki w Polsce, zwłaszcza o jej wymiar integralny, aksjologiczny i antropolo-giczny. W uznaniu dla szerokich zainteresowa Pani Profesor wyra amy zarazem przekonanie, e pozwol one na dalsze realizowanie w ród nas twórczej aktyw-no ci w poszukiwaniu oryginalnych rozwi za problemów wychowania współ-czesnych pokole .
Gratuluj c Jubileuszu, w imieniu Instytutu Pedagogiki, pracowników i studen-tów ycz Pani Profesor dalszych sukcesów, długich lat w zdrowiu, w atmosferze zasłu onej satysfakcji – tak wa nej do dalszych twórczych działa dla dobra pedagogiki w KUL i w Polsce.
Dzi kuj c natomiast w obecnym momencie Pani Profesor za trud i zaanga o-wanie w prac w ród nas, wyra am szczególn wdzi czno za „dyrektorski” okres prowadzenia Instytutu Pedagogiki (2008-2012), za dotychczasowe kierowa-nie Katedr Pedagogiki Chrze cija skiej KUL, za prowadzone z pasj wszelkie zaj cia akademickie i za yczliw kole e sk współprac naznaczon przyja ni . Dzi kujemy tak e Bo ej Opatrzno ci, która obdarowała i nieustannie obdarowuje nasz Instytut wieloma szansami, w ród nich szans spotkania Pani Profesor, Pani my lenia, wiadectwa ycia i determinacji w działaniu.
W poczuciu ogromnej wdzi czno ci za dar Osoby, z okazji XXXV-letniego Jubileuszu pracy Pani Profesor w Instytucie Pedagogiki KUL, składamy te naj-serdeczniejsze yczenia na przyszło : yczymy ustawicznego post pu w nauko-wym rozwoju – oczywi cie w zdrowiu i w tej sile oraz energii działania, które dotychczas charakteryzowały Pani Profesor. yczymy tak e pogody ducha i dalszych osi gni dla dobra nauki polskiej oraz pomna ania chwały i sławy naszemu rodowisku, wyra amy zarazem gł bokie przekonanie, e wiedza,
do-wiadczenie i zdolno ci organizacyjne Pani Profesor poprowadz do dalszych i jeszcze wi kszych osi gni .
Wszelkiego dobra i obfitych Bo ych łask!
Ad Multos Annos, Wielce Szanowna Pani Profesor – Droga Jubilatko!
Ks. prof. dr hab. Marian Nowak
Lublin, 7 pa dziernika 2017 r.
