TYPES OF SILICICLASTIC SEDIMENTATION OF THE SILESIAN UNIT IN THE OUTER CARPATHIANS AS A COGNITIVE AND GEOTOURIST VALUE OF THE BESKID MAŁY MOUNTAINS
The largest group of abiotic nature objects located in the Beskid Mały Mts. are flysch rock outcrops represent valuable profiles in respect of science and education. They are precious investigative elements to cognitive deep water sedimentation as well as the processes and mechanisms taking place there.
Sediments origin in deep water environment within a point-sourced submarine fan were described in presented dissertation. Based on its maturity and lithofacies sequences was found that sediments origin in the inner, middle and outer part of submarine fan. Detailed sedimentological analysis enable to specify mechanisms of origin - debris flow, sandy debris flow, high concentrated density flow, turbidity flow and pelagic sedimentation.
In today's heightened interest in Earth sciences and a prosperity of cognitive tourism, particularly geotourism, research of flysch rocks outcrops are becoming fundamental. Educational potential and high value make these objects can be used in promoting knowledge in the natural sciences in the tourism activities in a manner understandable to different audiences. For this purpose, a geotourist route, which consists of a series of points describing the various zones of deep-water system and proposed directions for their proper management
Najliczniejszą grupą obiektów przyrody nieożywionej zlokalizowanych w Beskidzie Małym są odsłonięcia utworów fliszowych, które eksponują cenne pod względem naukowym i dydaktycznym profile. Stanowią one wartościowe elementy badawcze do prac nad poznaniem środowiska głębokowodnej sedymentacji, jak również procesów i mechanizmów tam zachodzących. W pracy opisano utwory powstałe w głębokowodnym środowisku morskim w obrębie jednopunktowo zasilanego stożka głębokowodnego Na podstawie wykształcenia osadów oraz następstwa litofacji stwierdzono, że powstały one w strefach wewnętrznej, środkowej i zewnętrznej głębokowodnego stożka. Szczegółowa analiza sedymentologiczna i badania struktur wewnątrzławicowych pozwoliły na wskazanie mechanizmów powstania ławic - spływów rumoszowych (debris flow) lub piaszczystych (sandy debris flow), spływów upłynnionego materiału, wysoko, bądź nisko gęstościowych prądów zawiesinowych i sedymentacji pelagicznej.
W dobie zwiększonego zainteresowania naukami o Ziemi i rozkwitu turystyki poznawczej, a w szczególności geoturystyki, badania odsłonięć skał fliszowych nabierają dużego znaczenia. Potencjał edukacyjny oraz wysoka wartość sprawiają, że obiekty te mogą być wykorzystane w promowaniu wiedzy z zakresu nauk przyrodniczych w ramach działalności turystycznej, w sposób zrozumiały dla różnych grup odbiorców. W tym celu opracowano trasę geoturystyczną, skupiającą kolejne punkty opisujące różne strefy głębokowodnego systemu, a także zaproponowano odpowiednie kierunki ich zagospodarowania.
