Streszczenie
W artykule przedstawiono zagadnienia teoretyczne i praktyczne w ustalaniu kosztów powypadkowych w pojazdach. Prezentowana problematyka dotyczy czynno-Ğci i roli eksperta definiującego uszkodzenia pojazdu wraz z wykonaniem dokumen-tacji. Praktyczne zastosowanie nowoczesnych narzĊdzi informatycznych omówiono na przykładzie systemów eksperckich Audatex, InfoEkspert i EurotaxGlass’s. W arty-kule omówiono zasady ustalenia kosztów naprawy pojazdu, jego wartoĞci przed szkodą i w stanie uszkodzonym równieĪ z wykorzystaniem platformy Autoonline, a takĪe zdefiniowano tak zwaną szkodĊ czĊĞciową i całkowitą pojazdu.
Słowa kluczowe: opis uszkodzeĔ pojazdu, koszt naprawy pojazdu, wartoĞü pojazdu, wartoĞü pozostałoĞci, koszty powypadkowe, systemy eksperckie
1. Wprowadzenie
Eksploatacja pojazdu związana jest z moĪliwoĞcią jego uszkodzenia w zdarzeniu drogowym i problemem ustalenia kosztów naprawy. Te powinny byü elementem analizy kosztów powypad-kowych i opłacalnoĞci naprawy pojazdu. U podstaw leĪy tu rola eksperta definiującego sposób naprawy uszkodzonych elementów.
Ustalenie kosztów naprawy wymaga zastosowania systemów eksperckich, bazujących na da-nych producenta w zakresie technologii naprawy dla wykonania kosztorysu naprawy uwzglĊdniają-cego prace blacharskie, lakiernicze, mechaniczne i czĊĞci zamienne [1].
Gdy naprawa pojazdu nie jest moĪliwa technicznie lub jest nieopłacalna zachodzi koniecznoĞü wyceny wartoĞci pojazdu uĪywanego w stanie przed i po szkodzie z zastosowaniem systemów eks-perckich [2].
2. OglĊdziny pojazdu
NiezbĊdnym dla ustalenia kosztów powypadkowych są oglĊdziny pojazdu i zdefiniowanie, czĊĞci do wymiany lub naprawy. PoniĪej zestawienie czynnoĞci zweryfikowanych procedur [3].
Sprawdziü zgodnoĞü numeru rejestracyjnego z dowodem rejestracyjnym; Sprawdziü zgodnoĞü numeru VIN [4];
Ustaliü kolor, rodzaj lakieru;
Ustaliü rok produkcji i datĊ pierwszej rejestracji; Ustaliü wskazanie drogomierza;
OkreĞliü wyposaĪenie standardowe i dodatkowe;
OkreĞliü stan ogumienia i dokonaü pomiaru wysokoĞci bieĪnika, sprawdziü wskaĨniki TWI [5] z uwzglĊdnieniem obowiązujących przepisów [6].
Ustaliü konieczne naprawy, braki w wyposaĪeniu;
Dla precyzyjnego ustalenia kosztów powypadkowych stosuje siĊ tablety.
Rysunek 1. Tablet Fujitsu Siemens ħródło: [7].
W razie braku takiego sprzĊtu stosuje siĊ protokóły oglĊdzin z kolumną do wpisania kodu czĊ-Ğci Audatex [8] i formularze Audatex [9]. Rozwiązanie to wyklucza dostĊp do komponentów syte-mu Audatex ułatwiających ustalenie kompletacji w AudaVin [10].
Rysunek 2. Arkusz typu pojazdu MAN firmy Audatex ħródło: [9].
Rysunek 3. Szablon protokołu oglĊdzin z kolumną do kodów czĊĞci Audatex ħródło: [8].
3. Dokumentacja fotograficzna pojazdu
Pierwsze zdjĊcie ma obejmowaü przód i jeden bok, natomiast drugie, tył i przeciwległy bok pojazdu. NaleĪy uwidoczniü tablicĊ rejestracyjną;
Wykonaü zdjĊcie stanu licznika przebiegu pojazdu oraz numeru VIN; UjĊcia wykonaü prostopadle do płaszczyzny uszkodzeĔ.
4. Ustalenie kosztu naprawy pojazdu KN
W praktyce stosowane są systemy do kalkulowania kosztów naprawy Audatex i Euro-taxGlass’s bazujące na danych producentów pojazdów. Jedną z róĪnic charakteryzujących te sys-temy jest moĪliwoĞü okreĞlenia kosztów naprawy lakierniczej. Metoda AZT, jako wspólna dla obu systemów znalazła najszersze zastosowanie w kalkulowaniu tych kosztów [11].
SYSTEM DO KALKULACJI KOSZTÓW NAPRAWY NA PRZYKŁADZIE PROGRAMU AUDASTATION FIRMY AUDATEX
AudaStation jest to narzĊdzie informatyczne do kalkulowania kosztów napraw wykorzystujące najnowsze technologie [12].
• Pełny schemat pojazdu pozwala na wybór uszkodzonych czĊĞci;
• Operacje niezbĊdne do dokonania demontaĪu przylegających czĊĞci są automatycznie uwzglĊdnione;
• Koszty napraw są optymalizowane przez eliminowaniu prac lub czĊĞci duplikowanych. ALGORYTM KALKULOWANIA KOSZTU NAPRAWY POJAZDU W AUDASTATION
1. Wybór kodu producenta i typu głównego, stawek i operacji;
2. Dokładna identyfikacja pojazdu i wprowadzenie rodzaju operacji;
Rysunek 5. Okno identyfikacji pojazdu i wyboru operacji ħródło: [13].
3. Wprowadzenie rodzajów operacji ustalenie kosztu naprawy;
Rysunek 6. Okno wyboru operacji naprawy i wydruku ħródło: [13].
SYSTEM DO KALKULACJI KOSZTÓW NAPRAWY NA PRZYKŁADZIE PROGRAMU CARWERT Z MODUŁEM ERE FIRMY EUROTAXGLASS’S
Carwert to aplikacja do kosztorysowania napraw samochodów osobowych, terenowych i dostaw-czych na bazie danych i technologii producenta. Moduł kalkulacyjny zawiera numery czĊĞci i ich graficzną identyfikacjĊ oraz czasochłonnoĞci prac.
ALGORYTM KALKULOWANIA KOSZTU NAPRAWY POJAZDU W CARWERT ERE 1. Wybór pojazdu – marka, model, typ, wprowadzenie stawek;
Rysunek 7. Okno wyboru pojazdu i stawek roboczogodziny ħródło: [14].
2.Wprowadzanie rodzaju operacji;
Rysunek 8. Okno wprowadzenia operacji wymiany i/lub naprawy czĊĞci ħródło: [14].
3. Zatwierdzenie czĊĞci do kosztorysu nastĊpuje w oknie Wprowadzanie CzĊĞci.
5. Ustalenie szczegółowej wartoĞci pojazdu WR
Szczegółowa wartoĞü pojazdu wyliczana jest przy uĪyciu dwóch dostĊpnych systemów firm InfoEkspert lub EurotaxGlass’s z uwzglĊdnieniem oceny stanu technicznego pojazdu bazującej w na instrukcji rzeczoznawczej i powinna zawieraü wyczerpujący zakres danych technicznych, takich miĊdzy innymi jak [2]:
• Marka, model, typ i wersja nadwozia;
• Dane dotyczące roku produkcji i daty pierwszej rejestracji; • Dane dotyczące przeglądów technicznych;
• Rodzaj silnika i rodzaj napĊdu; • Liczba osi i ich rozstaw;
• Rodzaj, marka ogumienia i stopieĔ zuĪycia; • Przebieg kilometrowy;
• WyposaĪenie dodatkowe;
• Informacje o wczeĞniejszych naprawach, opis Ğladów napraw nadwozia; • Wymienionych istotnych zespołach i mechanizmach pojazdu;
• Rodzaj i stan powłoki lakierowej, stan skorodowania nadwozia; • IloĞü właĞcicieli i stopieĔ dbałoĞci o pojazd;
• Dane o szczególnych warunkach eksploatacji pojazdu;
• Opis braków w wyposaĪeniu pojazdu lub niesprawnoĞci zespołów.
Podstawą ustalenia wartoĞci rynkowej pojazdu jest wartoĞü bazowa. WartoĞü bazowa pojazdu to ustalona na okreĞlony miesiąc i rok wartoĞü rynkowa pojazdu bazowego przedmiotowej marki, typu, modelu i roku produkcji, wprowadzonego do eksploatacji 15 maja roku produkcji. Pojazd taki wyposaĪony jest standardowo, w dobrym stanie technicznym i bez uszkodzeĔ. Posiada waĪny przegląd techniczny i przebieg normatywny, wyposaĪony jest w ogumienie o zuĪyciu 50%.
Algorytm wyceny pojazdu opisany jest wzorem [2]:
(
B r)
w p x g nR
W
K
k
k
k
K
K
W
=
+
⋅
⋅
⋅
+
−
(Wzór nr. 1)gdzie:
WR = wartoĞü rynkowa pojazdu
WB = wartoĞü bazowa pojazdu
KR = wartoĞü korekty daty pierwszej rejestracji pojazdu
kw = współczynnik korekty wyposaĪenia pojazdu
kp = współczynnik dotyczący przebiegu pojazdu
kx = współczynnik korekt róĪnych pojazdu
Kg = wartoĞü korekty z ogumienie
SYSTEMY DO WYCENY WARTOĝCI POJAZDÓW UĩYWANYCH
W praktyce stosowane są dwa systemy do wycen wartoĞci pojazdów oferowanych przez firmy EurotaxGlass’s i InfoEkspert bazujące na danych zbieranych i weryfikowanych według wewnĊtrz-nych procedur [15],[16], [17].
SYSTEM DO WYCENY WARTOĝCI POJAZDÓW CARWERT WYCENA FIRMY EU-ROTAXGLASS’S
Carwert Wycena dostarcza danych do wycen samochodów osobowych, terenowych, ciĊĪaro-wych, dostawczych, motocykli oraz przyczep i naczep [15].
• ħródłem danych są portale internetowe, gazety motoryzacyjne, sieci sprzedaĪy pojazdów uĪywanych, monitoring najwiĊkszych giełd, firmy leasingowe, weryfikacja przez konsul-tantów;
• Pojazd bazowy ma poprawny stan techniczny, pojazd w ruchu, zarejestrowany w maju danego roku, ogumienie o zuĪyciu 50%;
• Identyfikacja samochodów odbywa siĊ po marce modelu typie, wersji wyposaĪenia, ro-dzaju silnika, pojemnoĞci i mocy, roro-dzaju skrzynki biegów i roro-dzaju nadwozia dopusz-czalnej masie całkowitej DMC, rozstawie osi.
ALGORYTM WYCENY POJAZDU NA PRZYKŁADZIE PROGRAMU CARWERT WY-CENA
1. Wybór pojazdu polega na wybraniu rodzaju, modelu, marki i typu samochodu i dalej wpro-wadzeniu daty pierwszej rejestracji oraz przebiegu;
Rysunek 10. Okno wyboru pojazdu ħródło: [17]
2. Okno WyposaĪenie umoĪliwia sprawdzenie wyposaĪenia seryjnego oraz dodanie opcji;
Rysunek 11. Okno wyposaĪenia pojazdu ħródło: [17].
3. Dokonywanie dodatkowych korekt dla pojazdu odbywa siĊ w oknie Korekty.
Rysunek 12. Okno korygowania wartoĞci pojazdu i ustalenia wartoĞci ostatecznej ħródło: [17].
SYSTEM DO WYCENY WARTOĝCI POJAZDÓW NA PRZYKŁADZIE PROGRAMU INFOEKSPERT PLUS FIRMY INFOEKSPERT
Program InfoEkspert PLUS umoĪliwia wykonanie wyceny wybranego pojazdu oraz sporzą-dzenie jej wydruku. W trakcie wyceny jest moĪliwoĞü wprowadzenia korekt wartoĞci bazowej. W celu okreĞlenia dokładnej wartoĞci pojazdu istnieje moĪliwoĞü modyfikacji wyposaĪenia. Edycji podlega równieĪ ogumienie. KoĔcowym efektem wyceny jest jej wydruk na, którym są dane iden-tyfikacyjne pojazdu, jego wartoĞü rynkowa, wyposaĪenie oraz nazwy i wartoĞci zadanych korekt. Do wyceny moĪna równieĪ dołączyü dokumentacjĊ zdjĊciową. Moduł wyceny pojazdu zawie-ra miĊdzy innymi:
• Dane samochodów osobowych, terenowych, dostawczych, ciĊĪarowych, autobusów, przyczep, naczep, ciągników rolniczych, przyczep i samochodów kempingowych; • WartoĞci pojazdów nowych i uĪywanych;
• ListĊ wyposaĪenia standardowego i dodatkowego;
• MoĪliwoĞü wyceny pojazdu znajdującego siĊ w bazie i wyceny pojazdu spoza bazy; • MoĪliwoĞü wprowadzania korekt wartoĞci bazowej i zdefiniowanych przez uĪytkownika.
ALGORYTM WYCENY POJAZDU NA PRZYKŁADZIE PROGRAMU INFOPLUS 1.Wykonanie wyceny rozpoczyna wciĞniecie przycisku Nowa wycena. Na ekranie pojawiają siĊ bazy pojazdów i moĪliwoĞü ich wyboru po marce, roku produkcji, nr INFOEKSPERT.
Po wyborze marki, modelu pojazdu nastĊpuje wybór jego wersji i roku produkcji.
Rysunek 13. Okno wyboru pojazdu ħródło: [16]
2.Zatwierdzenie wyboru pojazdu powoduje uruchomienie okna Dane pojazdu umoĪliwiającego ustawienie parametrów, które są wykorzystane w dalszych obliczeniach oraz za pomocą przyci-sku D przejĞcie do okna z danymi administracyjnymi. Po przejĞciu do okna wyposaĪenia pojaz-du moĪna dokonaü korekty i edycji jego kompletacji, wprowadziü inne wyposaĪenie, jako stan-dardowe lub dodatkowe z listy ogólnej.
Rysunek 14. Okno danych pojazdu i jego wyposaĪenia ħródło: [16].
3. Po wciĞniĊciu przycisku K system przechodzi do okna korekt wpływających na podwyĪszenie lub obniĪenie wartoĞci pojazdu. JeĞli dane zostały wprowadzone kompletnie system przewiduje automatyczne liczenie wybranych korekt. W zakładce z symbolem opony jest moĪliwoĞü
wylicze-Rysunek 15. Okno korygowania wartoĞci pojazdu i wydruków wyceny ħródło: [16].
6. Ustalenie wartoĞci rynkowej pojazdu uszkodzonego WP
W praktyce stosowane są systemy EurotaxGlass’s i InfoEkspert do wycen wartoĞci pojazdów uszkodzonych bazujące na danych zbieranych i weryfikowanych według wewnĊtrznych procedur. InfoEkspert ma moduł do wyceny pojazdu nieuszkodzonego i współpracuje w automatyce z modu-łem Audatex do kalkulowania kosztów napraw. CarWert EurotaxGlass’s ma własny moduł do kal-kulowania kosztów naprawy pojazdu ERE [16, 17] i do wyceny pojazdu nieuszkodzonego.
Alternatywą dla w/w systemów jest Platforma Autoonline, przy uĪyciu, której wycena wartoĞci uszkodzonego pojazdu odbywa siĊ na zasadzie licytacji internetowej [18].
W rzeczoznawstwie samochodowym wartoĞü rynkową samochodów uszkodzonych okreĞla siĊ trzema metodami: metodą stopnia uszkodzenia, kosztu naprawy i odzysku czĊĞci [2].
WYCENA WARTOĝCI POJAZDU USZKODZONEGO NA PRZYKŁADZIE SYTEMU INFOPLUS FIRMY INFOEKSPERT
Metoda stopnia uszkodzenia pojazdu
Metoda ta wymaga okreĞlenia wartoĞci rynkowej pojazdu Wr bĊdącej podstawą do dalszych obliczeĔ. WyjĞciowym elementem jest podział pojazdu na główne jego zespoły, okreĞlenie ich procentowego udziału w jego wartoĞci. Uproszczone tabele z danymi podziału kompletnych pojaz-dów na główne zespoły stanowią załącznik nr 2 i 3 do instrukcji numer 1/2005 [2].
Po zbudowaniu lub wyborze z tabeli udziałów głównych zespołów, okreĞlamy stopieĔ uszko-dzenia kaĪdego zespołu, wstĊpną wartoĞü głównych zespołów R oraz stopieĔ uszkouszko-dzenia x. War-toĞü pojazdu w stanie uszkodzonym okreĞlamy w tej metodzie ze wzoru [2]:
u
b
a
R
WPU
=
⋅
⋅
⋅
(Wzór nr 2)gdzie R – wstĊpna wartoĞü głównych zespołów a – współczynnik stopnia uszkodzeĔ
b – współczynnik zbywalnoĞci pojazdu uszkodzonego u – współczynnik uszkodzeĔ ukrytych wycenianego pojazdu
Metoda kosztu naprawy pojazdu
Metoda ta pozwala oszacowaü, jaka powinna byü wartoĞü pojazdu uszkodzonego, aby opła-calna była jego odbudowa. W metodzie tej wystĊpują dwa przypadki – analiza na bazie maksymal-nego i zredukowamaksymal-nego kosztu naprawy.
Dokonując wyceny wartoĞci pojazdu uszkodzonego tą metodą obliczenia realizowane są dla obydwu wariantów kosztów. WyĪsza wartoĞü przyjmowana jest, jako wartoĞü pojazdu uszkodzo-nego.
Maksymalny koszt naprawy wyliczany jest ze wzoru [2]:
N
W
W
PU=
R−
(Wzór nr 3)gdzie N – koszt naprawy pojazdu
Wr – wartoĞü rynkowa pojazdu nieuszkodzonego
Przy okreĞlaniu kosztu naprawy N przyjmowane są ceny nowych czĊĞci oraz pełne koszty roboci-zny i materiałów lakierniczych [2].
Zredukowany koszt naprawy wyliczany jest ze wzoru [2]: n zr R
PU
W
N
U
W
=
−
−
(Wzór nr 4)gdzie Nzr – zredukowany koszt naprawy pojazdu
Wr – wartoĞü rynkowa pojazdu nieuszkodzonego Un – ubytek wartoĞci naprawianego pojazdu
Przy okreĞlaniu kosztu naprawy Nzr przyjmowane są ceny nowych czĊĞci pomniejszone
proporcjo-nalnie do amortyzacji pojazdu, koszty robocizny naprawy i lakierowania obniĪone proporcjoproporcjo-nalnie do połowy amortyzacji czĊĞci i koszty materiałów lakierniczych z uwzglĊdnieniem ich redukcji proporcjonalnie do połowy przyjĊtej amortyzacji czĊĞci [2].
Metoda odzysku czĊĞci z pojazdu
Metoda ta stosowana jest, gdy zniszczenia pojazdu eliminują celowoĞü jego odbudowy. Wów-czas metodą oszacowania pozostałoĞci jest ustalenie listy czĊĞci i zespołów, które posiadają war-toĞü handlową i ich indywidualna wycena.
Wobec znacznych róĪnic w wartoĞci takich czĊĞci moĪliwe jest zastosowanie metody uprosz-czonej w oparciu o poziom cen nowych czĊĞci oraz amortyzacji pojazdu według wzoru [2]:
i i i PU
wa
b
Cczn
wocz
W
=
⋅
⋅
¦
⋅
(Wzór nr 5) gdzie N – koszt naprawy pojazduCczni – cena i-tej czĊĞci przydatnej do dalszego wykorzystania;
wa – współczynnik amortyzacji wycenianego pojazdu b – współczynnik zbywalnoĞci pojazdu
ce-Zasady okreĞlania wartoĞci rynkowej pojazdu uszkodzonego:
– okreĞlenie wartoĞci pojazdu uszkodzonego powinno byü poprzedzone wyliczeniem, co najmniej według dwóch metod;
– podstawową metodą szacowania wartoĞci pozostałoĞci jest metoda stopnia uszkodzenia, która powinna byü stosowana w kaĪdym przypadku;
– wyniki uzyskiwane metodą kosztu naprawy powinny byü brane pod uwagĊ w przypadkach, gdy przewidywana jest odbudowa pojazdu, a odzysku czĊĞci w przypadkach likwidowania pojazdu. ALGORYTM WYCENY POJAZDU USZKODZONEGO NA PRZYKŁADZIE PROGRA-MU INFOPLUS FIRMY INFOEKSPERT
1.Po wykonaniu kosztorysu w systemie Audatex nastĊpuje automatyczne wprowadzenie danych do systemu InfoPlus celem przeliczenia w metodzie kosztów naprawy. System tworzy równieĪ obraz uszkodzeĔ pojazdu z kalkulacji do metody stopnia uszkodzenia.
Rysunek 16. Okno wprowadzonych kosztów naprawy i obrazu uszkodzonych zespołów ħródło: [16].
2. Po wykonaniu obliczeĔ otrzymujemy wartoĞci pojazdu uszkodzonego według w/w metod.
Rysunek 17. Okno wyceny wartoĞci pojazdu uszkodzonego i wydruków ħródło: [16].
7. Ustalenie kosztów powypadkowych KPW
Koszty powypadkowe KPW zaleĪą, wiĊc od kilku zmiennych charakterystycznych dla
konkret-nego pojazdu i wynikających z zakresu jego uszkodzeĔ. Reasumując w sytuacji, gdy naprawa po-jazdu jest moĪliwa technicznie, a jej koszt KN nie przekracza wartoĞci pojazdu WR mamy do
czy-nienia z tak zwaną „szkodą czĊĞciową”, przy, której koszty powypadkowe KPW odpowiadają
kosz-tom naprawy pojazdu KN. Natomiast, gdy naprawa pojazdu nie jest moĪliwa technicznie lub koszty
naprawy KN przekroczą jego wartoĞü WR wówczas mamy do czynienia z tak zwaną „szkodą
całko-witą”, przy, której koszty powypadkowe KPW stanowią róĪnicĊ wartoĞci rynkowej pojazdu WR
i jego wartoĞci w stanie uszkodzonym WP.
Eksploatacja pojazdu – zdarzenie drogowe – uszkodzenie zmiana stanu pojazdu
OglĊdziny uszkodzonego pojazdu - zdefiniowanie uszkodzeĔ pojazdu - protokół oglĊdzin pojazdu
- wykorzystanie systemów Audatex i EurotaxGlass’s Ustalenie kosztów naprawy pojazdu Kn
- wykorzystanie systemów Audatex i EurotaxGlass’s
Ustalenie wartoĞci rynkowej pojazdu WR
- wykorzystanie systemów InfoEkspert i EurotaxGlass’s Porównanie kosztów naprawy pojazdu KNz jego
wartoĞcią rynkową WR
KN < WRSzkoda czĊĞciowa KN > WRSzkoda całkowita
Koszty powypadkowe KPW odpowiadają
kosztowi naprawy pojazdu KN
KPW = KN
Naprawa pojazdu i dalsze uĪytkowanie
Ustalenie wartoĞci pojazdu uszkodzonego WP
- wykorzystanie systemów InfoEkspert i EurotaxGlass’s - alternatywne zastosowanie Platformy Autoonline
Koszty powypadkowe KPWodpowiadają
róĪnicy wartoĞci rynkowej pojazdu WR i
wartoĞci jego pozostałoĞci WP
KPW = WR - WP
Likwidacja pojazdu - odzysk czĊĞci do ponownego uĪytku - recykling
- strzĊpienie -unieszkodliwianie
Bibliografia
1. Wielgołaski, W., Nowoczesne technologie napraw, AutoMoto Serwis, Warszawa 1995. 2. Instrukcja OkreĞlania WartoĞci pojazdów nr 1/2005, Stowarzyszenie Rzeczoznawców
Tech-niki Samochodowej i Ruchu Drogowego, Warszawa 2004.
3. Materiały własne, zweryfikowane w praktyce procedury towarzystw ubezpieczeniowych. 4. Potrykus J., Poradnik techniki samochodowej, REA Warszawa 2010.
5. Kozłowski M. i in., Mechanik pojazdów samochodowych czĊĞü I, Vogel BM Wrocław 2006. 6. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 31.12.2002r w sprawie warunków
technicz-nych pojazdów i ich niezbĊdnego wyposaĪenia Dz. U. z 26.02.2003r.
7. Strona internetowa Fujitsu Siemens. DostĊpne: http://pl.fujitsu.com/products/mobile/tablet 8. Materiały własne ze szkody komunikacyjnej Autocasco w samochodzie Fiat Doblo. 9. Materiały własne – wykorzystane w czĊĞci dane opracowanej opinii na podstawie
Postano-wienia Sądu Rejonowego w ĝwieciu nad Wisłą z dnia 11.08.2010r o powołaniu biegłego w sprawie ustalenia kosztów naprawy samochodu MAN.
10. Instrukcja obsługi AudaVin, luty 2004r Audatex.
11. Audatex, Lakierowanie – Naliczanie kosztów i Informacje techniczne, Instrukcje Audatex 2006.
12. AudaStation, Instrukcja obsługi, Audatex 2006.
13. Program AudaStation, Materiały informacyjne Audatex2010. DostĊpne:www.audatex.pl. 14. Program Carwert z modułem kalkulacyjnym ERE, Materiały informacyjne, EurotaxGlass’s
2007.
15. Instrukcja wyceny według EurotaxGlass’s, Warszawa 2005.
16. Program InfoEkspert PLUS, Materiały informacyjne Info-Ekspert2010. DostĊpne:www.info-ekspert.pl.
17. Program Carwert Wycena, Materiały informacyjne EurotaxGlass’s2010, DostĊpne: www.eurotax.pl.
18. Strona internetowa firmy Autoonline. DostĊpne: http://www.autoonline.pl/. 19.Opracowanie własne algorytmu ustalenia kosztów powypadkowych pojazdu.
TOOLS FOR FIXING COSTS ACCIDENT Summary
The article presents theoretical and practical issues in determining the cost of accidents in vehicles. Presented issues concerns the activities and role of the expert defines the damage to the vehicle, along with photographic documentation of per-formance while maintaining rzeczoznawczych procedures and uses the latest ad-vances in this field. Practical application of modern tools are discussed on the ex-ample of expert systems of companies Audatex, InfoEkspert and EurotaxGlass's. The article discusses the rules for determining the cost of repairing the vehicle, its value before the injury and the damaged condition also using AUTO online platform, and also defines the so-called partial and total loss of vehicle.
Keywords: description of the damage to the vehicle, the cost of repairing the vehicle, the vehicle value, residual value, the cost of accident, expert systems
PracĊ zrealizowano w ramach projektu „Techniki wirtualne w badaniach
sta-nu, zagroĪeĔ bezpieczeĔstwa i Ğrodowiska eksploatowanych maszyn”.
Numer projektu: WND-POIG.01.03.01-00-212/09.
Piotr Aleksandrowicz
Centrum Rzeczoznawstwa Samochodowego i Rekonstrukcji Wypadków Drogowych ALMOT-EKSPERT
ul. KusociĔskiego 1, 86-032 Niemcz e-mail: centrum@almot-ekspert.pl www.almot-ekspert.pl