14. Sesja Zgromadzenia i Rady Miêdzynarodowej Organizacji Dna Morskiego
Kingston, Jamajka, 16.05–6.06.2008
W dniach 16 maja–6 czerwca 2008 r. w Kingston na Jamajce odby³a siê 14. Sesja Zgromadzenia i Rady Miê-dzynarodowej Organizacji Dna Morskiego (MODM). Tegoroczna sesja mia³a wyj¹tkowy charakter. G³ównym punktem obrad by³y wybory sekretarza generalnego MODM. W tym roku w szczególny sposób zosta³a wyró¿-niona Polska. Zaszczyt przewodniczenia obradom zgroma-dzenia 154 krajów, bêd¹cych cz³onkami Miêdzynarodowej Organizacji Dna Morskiego, przypad³ przedstawicielowi Polski dr. hab. Ryszardowi Kotliñskiemu, profesorowi Uniwersytetu Szczeciñskiego, dyrektorowi generalnemu Wspólnej Organizacji INTEROCEANMETAL (IOM) (ryc. 1).
Nowym sekretarzem generalnym MODM zosta³ Nee Odunton Allotay (Ghana), pe³ni¹cy dotychczas funkcjê zastêpcy sekretarza generalnego organizacji. Nee Odun-ton Allotay zast¹pi³ na stanowisku sekretarza generalne-go swojegeneralne-go znakomitegeneralne-go poprzednika, który zajmowa³ to stanowisko od 1996 r., przez trzy kolejne kadencje; by³ nim Satya Nandan (Fid¿i).
Udzia³ Polski w pracach Miêdzynarodowej Organizacji Dna Morskiego ma swoj¹ historiê od czasów jej powstania w 1996 r., a pocz¹tki wspó³pracy z organami administracji dna morskiego trwaj¹ ju¿ ponad 20 lat. Na tegorocznej sesji Polska przed³u¿y³a swoje uczestnictwo w Radzie MODM na lata 2009–2012.
Aktywnoœæ naszego kraju w pracach Miêdzynarodo-wej Organizacji Dna Morskiego ma istotne znaczenie ze wzglêdu na polskie interesy zwi¹zane z eksploracj¹ dna morskiego w strefie Clarion-Clipperton, po³o¿onej na Oceanie Spokojnym. Polska, jako uczestnik Wspólnej Organizacji INTEROCEANMETAL z siedzib¹ w Szczeci-nie, przygotowuje siê do eksploatacji konkrecji polimeta-licznych, spoczywaj¹cych na dnie morskim na g³êbokoœci oko³o 4500 m w obrêbie dzia³ki o powierzchni 75 000 km2
. IOM uzyska³a od MODM status „inwestora pionier-skiego”, pozwalaj¹cy na eksploracjê dna morskiego w poszukiwaniu z³ó¿ konkrecji polimetalicznych oraz umo-¿liwiaj¹cy w przysz³oœci uzyskanie licencji na wydoby-wanie tych konkrecji z udokumentowanych z³ó¿. Dotychczas status „inwestora pionierskiego” ma zaled-wie 8 podmiotów reprezentuj¹cych takie kraje, jak: Japo-nia, Chiny, Federacja Rosyjska, Indie, Korea Po³udniowa, Niemcy, Francja oraz organizacja INTEROCEAN-METAL, do której nale¿¹: Bu³garia, Czechy, Kuba, Pol-ska, Federacja Rosyjska i S³owacja.
Obecnie zainteresowanie wielu krajów kieruje siê w stronê potencjalnych podmorskich z³ó¿ zwi¹zanych ze strefami ryftowymi i wulkanizmem podmorskim. Pod-czas 14. sesji Miêdzynarodowej Organizacji Dna Mor-skiego kontynuowano dyskusje nt. stworzenia aktów prawnych, które bêd¹ regulowa³y zasady prowadzenia
prac poszukiwawczych w celu odkrycia z³ó¿ siarczków polimetalicznych i naskorupieñ kobaltonoœnych. Droga do osi¹gniêcia porozumienia wszystkich krajów w zakre-sie sformu³owania tych przepisów wydaje siê jeszcze d³uga.
Podczas tegorocznych prac Rady Miêdzynarodowej Organizacji Dna Morskiego, dotycz¹cych przygotowa-nia projektów aktów prawnych (reguluj¹cych prace poszukiwawcze), wyraŸnie zaznaczy³y siê ró¿nice w sta-nowiskach niektórych krajów: Chin, Federacje Rosyj-skiej, Indii, Argentyny, Brazylii czy Australii. Szczególnie du¿o kontrowersji wzbudzi³y sprawy okreœlenia maksy-malnej powierzchni obszaru poszukiwañ oraz wysokoœci i sposobu naliczania op³aty za licencjê. W najbli¿szych latach mo¿na spodziewaæ siê znacznego zainteresowa-nia wielu krajów poszukiwazainteresowa-niami podmorskich z³ó¿ rud metali i wydaje siê, ¿e bêdzie tu obowi¹zywa³a zasada: kto pierwszy ten lepszy.
Andrzej Przybycin
730
Przegl¹d Geologiczny, vol. 56, nr 8/2, 2008
KONGRESY, SYMPOZJA I KONFERENCJE
Ryc. 1. Prof. dr hab. Ryszard Kotliñski, dyrektor
generalny Wspólnej Organizacji INTEROCEAN-METAL, przewodnicz¹cy obrad 14. Sesji Zgroma-dzenia i Rady Miêdzynarodowej Organizacji Dna Morskiego
