Maciej Orkan-Łęcki
Program literacko-estetyczny
krakowskiego "Świata" (1888-1895),
Aleksander Żyga, "Ruch Literacki" nr
6 (1975) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 19/3 (61), 250
/11/ ŻYGA A le k sa n d e r: P ro g ra m lite r a c k o - e s te ty c z n y k rak o w sk ieg o "Ś w ia ta " (1 8 8 8 -1 8 9 5 ). "R uch L ite ra c k i" 1975 n r 6 s . 379-390. W c h a ra k te ry s ty c e p ro g ram u lite r a c k o - e s te ty c z n e g o " ś w ia ta " au to r z w ra c a sz c z e g ó ln ą uw agę n a jego an ty p o zy ty w isty czn e, antydogm atyczne i antytendencyjne u k ie ru n k o w an ie. " Ś w ia t" , jak pokazuje a u to r, k o n s ta tow ał e s te ty c z n ą is to tę z jaw isk a l i t e r a t u r y , n ie o g ra n ic z o n o ść je j tem atów , c ią g ły ru c h i ro zw ó j z a p rz e c z a ją c y w tło czen iu m a te ria łu lite ra c k ie g o w ram y poetyk norm atyw nych. P ism o form ułow ało ta k ż e zad an ia k ry ty k i wo bec ta k ro zu m ian ej l i t e r a t u r y . O d rzu cało dotychczasow e p o staw y k ry ty c z n o lite ra c k ie T a in e ’ a , B o u rg e ta , L e m a itre ’ a . P rz e c iw s ta w ia ło im id e a ł k ry ty k i obiektyw nonaukow ej (je j p io n ierem był M iriam ) sk o n stru o w an y według m odelu H enneąuinne ’ a . Z a k ład ał on uw zględnianie id e o w o -a rty s ty cznego w kładu a r ty s ty i akcentow ał in d yw idualność dorobku au to ró w . Jed n ak że k o n fro n ta c ja p ra k ty k i k ry ty c z n e j p ism a z p o stu latam i estety zm u wy k azuje zn aczn ą ro z b ie ż n o ś ć m iędzy ideałem a jego r e a liz a c ją .
B P /6 1 /9 3 M .O .- Ł .
/I V / SIMONIDES D o ro ta : Z m etodyki b adań nad w sp ó łc z e sn ą p ro z ą u s tn ą . " L ite r a tu r a Ludowa" 1976 n r 1 s . 1 7 -26.
A u to rk a ro z w a ż a n a stę p u ją c e g ru p y zag ad n ień : a) sp o łe c z n a i nauko wa p rz y d a tn o ś ć w sp ó łc z e sn y c h u stn y c h p rz e k a z ó w o dem onach, s tra c h a c h itp . ; b) obiektyw na o c e n a p rz y d a tn o ś c i te k stó w w yzyskiw anych w a n a li z a c h fo lk lo ry sty c z n y c h (k ry ty k a p o d e jś c ia p re fe ru ją c e g o dawne tylko p r z e k azy ) ; c ) a n a liz a te k stó w u stn y c h p rzek azy w an y c h p rz e z d z ie c i jako w stęp do badań nad danym fo lk lo rem . P o nadto a u to rk a p ro p o n u je ro z p o c z ę c ie d y s k u s ji nad w spółczesnym folklorem o r a z p o stu lu je p ro w ad ze n ie doku m e n ta c ji w sp ó łcz esn eg o r e p e r tu a r u u s tn e g o .
