Streszczenie
Publikowane w serwisach dziennikarstwa obywatelskiego treci, których auto-rami s amatorscy dziennikarze, s na tyle liczne i tak rónej jakoci, e konieczne jest zastosowanie mechanizmów selekcjonujcych i porzdkujcych je według pew-nych zasad. Przybli moliwe metody, słuce zarzdzaniu treciami w serwisach, oraz zwizane z nimi problemy do rozwizania. Podstawowe typologie selekcji to: wstpna vs. ex post oraz wykluczajca vs. inkluzyjna. Wród metod selekcji mona wyróni: selekcj automatyczn, redakcyjn i demokratyczn. Wród metod rzdkowania treci mona wymieni: podział na kategorie, opisywanie treci za po-moc tagów – słów kluczowych oraz wyszukiwark; istotn kwesti jest równie kompozycja treci.
Słowa kluczowe: dziennikarstwo obywatelskie, internet, redakcja, selekcja, serwis internetowy, tagi, treci, uytkownicy, web 2.0., wyszukiwarka
1. Wstp
Internetowe dziennikarstwo obywatelskie, zwane równie dziennikarstwem społecznym lub od-dolnym, stanowi przeciwiestwo dziennikarstwa tradycyjnego, w ramach którego artykuły tworzo-ne s przez zespoły redakcyjtworzo-ne. Dziennikarzem obywatelskim moe by kady internauta, który opublikuje swój tekst w jednym z przeznaczonych do tego celu serwisów. Jest to dziennikarstwo amatorskie, chocia osoby majce due dowiadczenie w publikowaniu mog z czasem sta sie ekspertami w swojej dziedzinie. Czy jednak oznacza to, e kady moe opublikowa cokolwiek zapragnie? Nie – take tutaj istniej zasady selekcji. W przeciwnym razie dziennikarze obywatel-scy nie mieliby wcale czytelników, gdy serwisy byłyby przeładowane niepotrzebnymi i niecieka-wymi treciami, a te naprawd wartociowe byłoby trudno odnale . Dlatego te potrzebne s mechanizmy, które pozwalaj wytypowa najlepsze z tych amatorskich tekstów. Gdy ju selekcja zostanie dokonana, teksty trzeba uporzdkowa, czyli rozmieci w sposób zrozumiały dla czytel-ników, ułatwiajcy wyszukanie interesujcych materiałów.
Pojcie “treci” to polskie tłumaczenie uywanego w stosunku do internetowych publikacji terminu “content”, czyli dosłownie “zawarto”, czego polskim odpowiednikiem znaczeniowym jest “tre” lub “treci”. Słowo “materiały” bdzie tutaj uywane w tym samym znaczeniu. Z kolei,
piszc o poszczególnych publikacjach bdcych czciami składowymi serwisów, nie mówic o ich zagregowanej formie, uyj terminów “teksty” oraz “publikacje”.
2. Selekcja treci
Selekcja materiału determinuje decyzj, jakie treci i na jakich zasadach pojawi si na stronie głównej i innych podstronach serwisu. Im bardziej wyeksponowane miejsce, tym atrakcyjniejsze i lepsze materiały powinny si tam znale . Materiały, które zostały w procesie selekcji odrzucone, mog zosta w ogóle nie opublikowane, zarchiwizowane lub przesunite w mało eksponowane miejsce w serwisie.
2.1. Selekcja wykluczajca vs. inkluzyjna
Na pocztek naley rozróni selekcj wykluczajc oraz jej przeciwiestwo – selekcj inklu-zyjn (włczajc).
Selekcja wyłczajca to taka selekcja treci, która zakłada, i teksty ocenione negatywnie nie zostaj włczone w poczet treci dostpnych w serwisie, innymi słowy – zostaj odrzucone przed opublikowaniem. Dotyczy ona głównie serwisów, które nastawione s nie na udostpnianie inter-nautom miejsca na twórczo, lecz przede wszystkim majcych ambicje bycia internetow “gaze-t”, oferujc starannie wybrane, interesujce dla czytelników treci. Jedyna rónica midzy takim serwisem a gazet profesjonaln obecn w sieci jest włanie sposób doboru materiałów. Z zasady kady moe by autorem, ale finalnie – mog nimi by tylko wybrane osoby, dysponujce poten-cjałem zdolnoci i umiejtnoci napisania dobrego jakociowo tekstu.
Selekcja inkluzyjna nie wyłcza adnych treci, jednak wprowadza ich gradacj – im bardziej wartociowe (niezalenie od tego, w jakich cechach tekstu tej wartoci upatrujemy) s treci, tym bardziej wyeksponowane jest miejsce w serwisie, w którym zostaj umieszczone. Najlepsze teksty zostaj opublikowane na stronie głównej, podczas gdy te mniej wartociowe – na podstronach serwisu, na przykład na generycznych stronach przypisanych do poszczególnych autorów. Głów-nym celem stosowania selekcji materiałów jest taka ich alokacja, aby treci najbardziej atrakcyjne (niezalenie od tego, jak atrakcyjno ta jest pojmowana) znalazły si w najbardziej eksponowa-nych miejscach serwisu, z kolei te najmniej atrakcyjne – w miejscach rzadko odwiedzaeksponowa-nych. Dwa powysze rodzaje selekcji mog współwystpowa – na przykład, w serwisie moe istnie zasada, e cze tekstów jest odrzucana, innym za, zaakceptowanym, przypisywane s róne stopnie wi-docznoci.
2.2. Selekcja wstpna vs. ex post
Kolejna linia podziału dzieli selekcj na wstpn (ex ante, prewencyjn) i ex post. Selekcja wstpna oznacza ocen tekstu przed opublikowaniem. Decydujcy jest tu sam moment pojawienia si tekstu w serwisie – jeli proces selekcji, czy to inkluzyjnej, czy to wyłczajcej, odbdzie si przed tym, jak tekst znajdzie si w serwisie, moemy mówi o selekcji wstpnej. Selekcja ex post
zakłada, e teksty s najpierw publikowane w serwisie, potem za oceniane. Oba powysze rodzaje selekcji mog współwystpowa.
2.3. Metody selekcji
Przejd my do omówienia trzech głównych metod selekcji oraz sposobów działania, które skła-daj si na owe metody. Selekcja moe by zatem dokonywana: przez redakcj – jest to selekcja redakcyjna, przez uytkowników – selekcja demokratyczna, oraz przez wbudowane w system me-chanizmy – selekcja automatyczna.
2.3.1. Selekcja automatyczna
Selekcja automatyczna odbywa si bez udziału ludzi, na podstawie samych mechanizmów wpi-sanych w system jako jego zasady. Mog one by rozmaite, niektóre proste, inne bardziej rozbu-dowane. Najbardziej rozbudowane zasady automatycznej selekcji prowadz do stworzenia syste-mów “inteligentnych”. W oparciu o pojawiajce si sytuacje, na podstawie wbudowanych zasad i załoe tworz one zasady całkiem nowe, niejako “uczc si” na podstawie wbudowanej wiedzy i zdobywanego dowiadczenia. Poniej opisuj moliwe sposoby przeprowadzania automatycznej selekcji treci w serwisach.
Po pierwsze, selekcja oparta na długoci tekstu. Teksty dłusze ni okrelony limit znaków, czy te słów, s automatycznie eliminowane lub przesuwane w mniej widoczne miejsca serwisu. Cze-mu słuy ten zabieg? Tekst jest form wypowiedzi, która wymaga skupienia odbiorcy i powice-nia mu czasu. Z kolei internet jest medium, które potguje niecierpliwo odbiorców. Po pierwsze dlatego, i umoliwia w kadej chwili przeniesienie si na dowoln inn stron.
Po drugie – poniewa jest medium obrazkowym, czyli operujcym obrazem jako jednym z głównych rodków przekazu, co rozleniwia odbiorc, przyzwyczajonego do przyswajania infor-macji w sposób nie wymagajcy wysiłku. Z tych tez powodów teksty zamieszczane w internecie musza by o około połow krótsze ni w prasie lub w ksice. Automatyczna selekcja mobilizuje take twórców do pisania tekstów, które przekazuj myli autora w skondensowanej formie.
Po drugie, selekcja ze wzgldu na obecno zdj/ plików video. W medium opartym na obra-zie, tak jak internet, zdjcia s bardzo podane dla podniesienia atrakcyjnoci przekazu. Teksty zawierajce zdjcia, a nawet pliki video, mog by uprzywilejowane w procesie selekcji. Take w tym przypadku, taki wymóg mobilizuje twórców do zamieszczania zdj. [5]
Po trzecie, selekcja wykluczajca negatywne przekazy. Moe to by na przykład mechanizm wyszukujcy słowa uwaane za obra liwe. Wydaje si jednak, e tego rodzaju teksty powinny by dodatkowo sprawdzone przez administratora, gdy powysze mechanizmy mog okaza si za-wodne. Na przykład, obra liwe słowo moe by immanentn czci niektórych rodzajów tekstów; czci artystycznej kreacji czy te dziennikarskiej dokumentacji.
Po czwarte, selekcja ze wzgldu na aktualno. Jest to system selekcji obecny zarówno w tra-dycyjnych gazetach, jak i w mediach elektronicznych. Nowsze teksty pojawiaj si jako pierwsze, po nich nastpuj starsze, przy czym stare teksty s stopniowo zastpowane nowszymi w
ekspono-wanych miejscach serwisu. Zasada ta obecna jest we wszystkich omawianych serwisach. Mog jej towarzyszy wszelkie inne rodzaje selekcji. Aktualno tekstów jest bardzo wana, sprawia, e czytelnicy bd do serwisu wraca, liczc na to, e pojawi si w nim co nowego. Nawet najlepsze treci zostan po pewnym czasie – w internecie do krótkim – skonsumowane przez odbiorców, którzy bd domaga si przypływu nowych, atrakcyjnych materiałów.
Po pite, selekcja oparta na historii danego autora w serwisie. Jest to mechanizm co prawda au-tomatyczny, ale sprzony z innymi rodzajami selekcji, takimi jak redakcyjna i demokratyczna. Teksty autora mog by oceniane w oparciu o wczeniejsze dokonania, takie jak np. liczba i ocena dotychczasowych publikacji, liczba dodanych i otrzymanych komentarzy, liczba czytelników czy te dane dotyczce innych wyznaczników aktywnoci uytkownika w serwisie. Zastosowanie tej metody polega na napisaniu algorytmu, w którym trzeba uwzgldni opisane powyej dane.
Metody selekcji automatycznej wystpuj zazwyczaj w towarzystwie metody redakcyjnej lub demokratycznej, które omówi poniej, a które mona uzna za podstawowe. Selekcja automa-tyczna jest ułatwieniem, jednak z pewnoci nie zastpi selekcji opartej na decyzjach ywych lu-dzi, bowiem nie jest inteligentna w pełnym znaczeniu tego słowa.
2.3.2. Selekcja redakcyjna
Administrator serwisu to osoba pełnica funkcj “nocnego stróa”, czyli dbajca o to, eby w serwisie nie pojawiały si teksty łamice prawo i regulamin serwisu. Z kolei redaktor to osoba biorca aktywny i merytoryczny udział w procesie selekcji treci. Redaktor ten pełni rol "gate-keepera" czyli bramkarza, od wiernego decydujcego o tym, jakie teksty pojawi si w serwisie i w jakim miejscu. [3] Redaktor, indywidualny lub kolektywny, musi zwraca uwag na pewne walory ocenianych publikacji, w zalenoci od tego, jaki efekt chce osign. Czy wic serwis chce edukowa, czy bawi, czy dostarcza rzetelnej informacji, czy rozrywki? Czy chce przyciga czytelników sensacj i skandalem? Czy chce odwoływa si do publicznoci masowej, czy te jakiego wskiego jej wycinka? To przesdza, jakie teksty bd promowane w serwisie.
W kadym przypadku jednak teksty musz spełni nastpujce uniwersalne warunki. Po pierw-sze, musz by sprawnie napisane. Mam tu na myli zarówno talent autora, jak i bardziej przy-ziemne cechy tekstu, takie jak gramatyka i ortografia. W tym ostatnim przypadku redaktor moe wprowadzi poprawki. Po drugie, ich tematyka i tre musi by atrakcyjna dla potencjalnych czy-telników, zalenie od przyjtej grupy docelowej. Selekcja redakcyjna jest dobrym rozwizaniem dla serwisów oferujcych treci przeznaczone szczególnie dla mniejszych grup docelowych, bo-wiem w takich serwisach trudno byłoby zdoby baz czytelników, która umoliwiłaby wprowadze-nie sprawwprowadze-nie działajcej selekcji demokratycznej.
2.3.3. Selekcja demokratyczna
Selekcja demokratyczna jest dokonywana przez samych czytelników lub w wszym znaczeniu - zarejestrowanych uytkowników serwisu. Jej zastosowanie wymaga posiadania duej liczby
czy-telników, aby proces selekcji przebiegał bez zakłóce lub w ogóle mógł si odby. Selekcja ta moe by wstpna, lub te ex post, moe by zarówno inkluzyjna lub te wyłczajca.
Demokratyczna selekcja wstpna wystpuje wtedy, gdy teksty mog by przeczytane przez oceniajcych je uytkowników przed ich opublikowaniem. Wybór oceniajcych moe by losowy lub oparty na innych kryteriach, np. ich zadeklarowanych zainteresowaniach. Procedura polega na wysłaniu tekstów do uytkowników drog mailow. Istnieje te pomysł stworzenia “poczekalni” tekstów w samym serwisie, jednak pojawienie si tekstu w takiej poczekalni jest jego faktycznym opublikowaniem.
W odniesieniu do selekcji ex post, jest to zazwyczaj ocenianie ju opublikowanych tekstów przez ogół lub tylko zarejestrowanych czytelników. Im wysza suma lub rednia ocen, tym bardziej wyeksponowany w serwisie tekst. Dana publikacja, otrzymawszy odpowiednio niski (take w licz-bach ujemnych) poziom ocen (liczony bezwzgldnie, lub w relacji do poziomów ocen otrzymanych przez inne teksty) moe całkowicie znikn z serwisu. Systemy oceniania mog by bardzo róne. Oceny mog si sumowa albo te moe by z nich wycigana rednia. System oparty na sumie ocen wydaje si bardziej sprawiedliwy, jeli chodzi o serwisy mniejsze – gdy w przypadku serwi-su opartego na wyliczeniu redniej jedna skrajna, naruszajca reprezentatywn redni ocena mo-głaby diametralnie zmieni pozycj danej publikacji. Jednake w odniesieniu do duych serwisów pojedyncze skrajne oceny przyznawane tekstom nie maj duego znaczenia. Aby oceny oparte na redniej były sprawiedliwe, naleałoby ustali minimum osób oceniajcych, poza którym pojedyn-cze przypadki skrajnych, odbiegajcych od najczciej przyznawanych ocen były nieistotne dla ogólnej redniej. W systemie opartym na sumie, skala ocen musi by symetryczna – po obu stro-nach zera powinno by tyle samo stopni. W mniejszych serwisach bardziej sprawiedliwe bd systemy, w których jedna osoba moe przyzna jeden punkt – dodatni lub ujemny, czyli innymi słowy zagłosowa na tak lub na nie. Niejakim rozszerzeniem skali ocen oraz połczeniem metod selekcji demokratycznej z automatyczn, jest uzalenienie wartoci oceny od znaczenia uytkow-nika, który tej oceny udziela. Na przykład, uytkownikiem o wikszej sile oceny moe by taki, którego publikacje s dobrze oceniane lub szeroko komentowane, czy te uytkownik duo publi-kujcy i komentujcy (aktywny) – w zalenoci od przyjtej koncepcji. Selekcj demokratyczn mona uzupełni selekcj redakcyjn, na przykład wprowadzajc kolumny z tekstami “polecanymi przez redakcj”, w odrónieniu od zwykłego trybu wybierania tekstów przez uytkowników. 2.4. Selekcja a autorzy
Autorzy to, w odrónieniu od czytelników, aktywni twórcy treci serwisu. W odniesieniu do grupy autorów naley si przyjrze dwóm problemom: po pierwsze – kwestii zrozumiałoci zasad selekcji tekstów; po drugie, kwestii praw autorskich i zakresu moliwej ingerencji redakcyjnej. Zasady, z powodu których odrzucamy dane teksty, powinny by zrozumiałe i w ogólnym odczuciu sprawiedliwe. Istnieje tu ryzyko, e gdy teksty s wybierane przez redakcj, autor moe uwaa jej decyzj za arbitraln i niesprawiedliw. [2] Zasady selekcji mog by wewntrznie skomplikowa-ne, ale jednak te, które przedstawiamy uytkownikom, powinny by proste, inaczej zniechc si
oni do serwisu. Uczestnictwo w serwisie internetowym powinno by zabaw, a nie prac do wyko-nania. Reguły powinny by dobrze zrozumiałe nawet dla najmniej wnikajcego w nie autora. Inge-rencja w tekst jest absolutnie niezbdna, eby serwis zachował spójno, cho niektórzy autorzy nie akceptuj jej. Jest to niemniej niezbdna praca redakcyjna. Stosunkowo mało inwazyjn jej form jest skrócenie tekstu. Poprawienie tekstu pod wzgldem stylistycznym, a w skrajnym przy-padku – pod wzgldem merytorycznym - jest ju ingerencj, która zasadniczo zmienia autorstwo tekstu. Jest to ju właciwie tekst dwóch osób: oryginalnego autora i redaktora serwisu. Pojawia si problem praw autorskich. Czy i w jakim stopniu redaktor ma prawo zmienia nadesłany tekst? Czy moe zapisa odpowiednie zastrzeenia w regulaminie? To pytania, które warto sobie zada bada-jc temat.
3. Porzdkowanie treci
Poniewa przyrost treci w serwisach dziennikarstwa obywatelskiego jest duy, ponadto – z powodu rónorodnoci autorów – s one równie bardzo rónorodne, potrzebne s mechanizmy porzdkujce. Powinny one ułatwi zadanie osobom poszukujcym treci dotyczcych konkretne-go zagadnienia. Serwis, który dobrze porzdkuje treci, moe sta si z czasem baz danych, co przysporzy mu dodatkowych odwiedzin. Istniej trzy główne sposoby porzdkowania (i jednocze-nie wyszukiwania) treci.
3.1. Metody porzdkowania treci 3.1.1. Kategoryzacja
Kategoryzacja, czyli podział na predefiniowane kategorie, jest popularnym sposobem porzd-kowania treci, wystpujcym w zdecydowanej wikszoci serwisów dziennikarstwa obywatelskie-go. Wystpuje zarówno w tradycyjnej, drukowanej prasie, jak i prasie online tworzonej przez redakcje. Jaki powinien by podział na kategorie? Spróbujmy ustali kilka uniwersalnych zasad, odnoszcych si do rónych koncepcji kategoryzacji, które mog pojawi si w serwisach.
Po pierwsze, jeli serwis powicony jest publikacjom o tematyce ogólnej, kategorie na które jest podzielony powinny pokrywa całe spektrum moliwych tematów. Naley unika sytuacji, w której autor nie znajduje kategorii odpowiedniej dla swojego tekstu. Pewnym rozwizaniem zabezpieczajcym jest kategoria “inne”, “róne” lub “pozostałe”, jednak jej pojawienie si jest dowodem pewnej słaboci, niedoskonałoci systematyki zaproponowanej przez autorów serwisu. W niektórych przypadkach kategoria ta jest jednak niezbdna, bowiem zamiast niej musiałoby si pojawi duo mało znaczcych, pobocznych kategorii zawierajcych niewiele tekstów. Dobrym rozwizaniem jest ponadto umoliwienie zaproponowania przez uytkowników dodatkowych kate-gorii. W ten sposób serwis moe stawa si coraz bardziej uyteczny dla korzystajcych z niego internautów.
Po drugie - pojawia si pytanie, jak szerokie powinny by kategorie? Kategorie zbyt szerokie mog by niejasne dla uytkowników, z kolei kategorie zbyt rozdrobnione mog spowodowa ich
zniecierpliwienie. Rozwizaniem, zastosowanym w wikszoci serwisów, jest stworzenie ogólniej-szych kategorii i bardziej szczegółowych podkategorii, co ułatwia wybór zarówno autorom jak i czytelnikom tekstów.
Po trzecie, kategorie nie powinny si zazbia lub pokrywa. Granice pomidzy nimi powinny by wyra ne i nie pozostawia internautom adnych wtpliwoci.
Po czwarte, kategorie powinny by zrozumiałe. Nazwa kategorii i podkategorii powinny w za-rozumiały sposób komunikowa zarówno autorowi, jak i czytelnikowi, co mona w danej kategorii znale .
Po pite, pojawia si pytanie o podstaw, na jakiej dokonano podziału. Mona zastosowa dwa podstawowe rodzaje kategoryzacji: gatunkow i tematyczn. Podział gatunkowy bierze pod uwag gatunki tekstu, na przykład felieton, reporta czy wywiad. Podział tematyczny bazuje na tematach poruszanych przez publikacje. Kategoryzacje obecne w polskich serwisach dziennikarstwa obywa-telskiego w duej mierze wzorowane s na tradycyjnej prasie i portalach informacyjnych tworzo-nych przez redakcje. Jednak rozwizania wypracowane przez serwisy dziennikarstwa obywatel-skiego równie s dla prasy redakcyjnej ródłem inspiracji.
3.1.2. Tagi czyli słowa kluczowe
Tagi to słowa kluczowe przypisywane przez uytkowników do treci w celu ich opisania i ska-tegoryzowania. Treci s klasyfikowane przez dodanie do nich dowolnych słów kluczowych - tagów. Zalet tagów jest fakt, i tworz one naturalne, stworzone przez samych uytkowników kategorie odzwierciedlajce rzeczywisty podział tematyczny materiałów a take – co równie jest unikatow cech tagów - proporcje pomidzy rónymi tematami. To ostatnie jest osigane w pro-sty, sugestywny wizualnie sposób – tagi opisujce popularniejsze kategorie pojawiaj si napisane wiksz czcionk ni pozostałe. Dany tekst moe nalee do wielu grup i mona go przypisa do teoretycznie nieskoczonej liczby kategorii. Ludzie tagujcy informacj decyduj równie o tym, które kategorie informacji s waniejsze od innych. We my za przykład hipotetyczny serwis zaj-mujcy si publikacj poezji. Najpopularniejszymi słowami kluczowymi mog by w nim np. takie słowa jak „miło”, „smutek” czy „wiosna”, i to wskazuje na to, jakie tematy s najwaniejsze i najczciej poruszane przez autorów poezji. Z kolei zupełnie niepopularne mog okaza si np. takie słowa jak „polityka” czy „internet”. Tagi tworz map tego, co w danej dziedzinie wane dla ludzi, bdcych odbiorcami danych informacji. Załómy, e pojawienie si powyszych słów jako najwaniejszych kategorii w serwisie o poezji było łatwe do przewidzenia. W kocu, wiersze naj-czciej pisze si o miłoci. Co jednak, gdy takimi słowami kluczowymi oznaczymy serwis, który zajmuje si wydarzeniami i opiniami? I do tego, pokaemy tylko najwiesze publikacje? Gdy jako wana kategoria pojawi si na przykład nazwisko polityka, czy te kwestia, która jest przedmiotem publicznej debaty, tagi od razu wska nam, co jest wane, a co niekoniecznie. [4]
3.1.3. Wyszukiwarka
Wyszukiwarka to rozwizanie szczególnie przydatne w przypadku przeszukiwania tekstów. Niestety, wyszukiwarki przeszukujce bezporednio inne formy, na przykład obrazy czy muzyk, bez porednictwa przypisanych do nich słów, s jeszcze w powijakach. Mechanizmy wyszukiwaw-cze s zazwyczaj oparte na słowach kluczowych zwizanych z przeszukiwan treci, w rónych konfiguracjach (wszystkie słowa, jedno ze słów, którekolwiek ze słów etc.). Szukane słowo moe wystpowa w tytule publikacji, w jej treci, komentarzach do niej lub te by przypisanym do niej tagiem. Mona wyszukiwa na podstawie innych kryteriów, takich jak: data powstania tekstu, au-tor, suma ocen, liczba odsłon tekstu. Mog by tu równie zastosowane bardziej skomplikowane algorytmy, oparte na wbudowanych regułach, z czego najprostszym bdzie na przykład przeszuki-wanie na podstawie słów pokrewnych do słowa kluczowego.
3.2. Kompozycja tekstów
Kompozycja tekstów to problem znajdujcy si na przeciciu zagadnie selekcji i porzdkowa-nia treci. Kompozycja jest czci zagadnieporzdkowa-nia selekcji, bowiem w imi zachowaporzdkowa-nia dobrej kom-pozycji na przykład na głównej stronie serwisu, na której miejsce przeznaczone na publikacje jest z natury rzeczy ograniczone, trzeba wybra pewne teksty, odrzucajc inne. Naley pogodzi wy-móg, aby tekst był jednoczenie jednym z najlepszych obecnych w serwisie, z tym, eby kompozy-cja wszystkich tekstów nie była po prostu automatyczn kompilacj najlepszych z nich jakociowo. Po pierwsze, najlepiej wyeksponowane powinny by teksty uwaane przez redakcj za najbar-dziej godne uwagi. Mona tu, w ramach strony głównej, dodatkowo wyróni pewne publikacje, na przykład – nadajc im status “tekstów tygodnia”, lub te “tekstów dnia” i eksponujc w najwik-szym stopniu.
Po drugie, teksty powinny prezentowa pewn rónorodno – dajmy na to, na stronie głównej, gdzie znajduj si wszystkie teksty, powinny si znale publikacje poruszajce tematy nalece do rónych kategorii tematycznych w proporcjach, które odzwierciedlaj profil serwisu, zaintere-sowania czytelników, wag tematyki (czy te po prostu w proporcjach zblionych do równych). Zaley to od intencji redakcji serwisu i moe ona mie wpływ na kompozycj treci nie tylko w przypadku selekcji redakcyjnej, lecz take kierowa selekcj dokonywan przez czytelników – na przykład, pozwalajc na umieszczenie na stronie głównej tylko po jednym tekcie z danej kate-gorii tematycznej serwisu. Po trzecie, kompozycja tekstów powinna by atrakcyjna wizualnie, jeli chodzi o rozmieszczenie zdj, symetri, brak pustych miejsc.
4. Podsumowanie
Przedstawione w tym artykule metody selekcji i porzdkowania treci opracowane zostały na podstawie rozwiza zastosowanych w polskich i amerykaskich serwisach dziennikarstwa obywa-telskiego. Korzystałam przede wszystkim z zasobów serwisów: ithink.pl, wiadomosci24.pl, inte-ria360.pl, publikuj.net, slashdot.org. Skupiałam si bardziej na zadawaniu pyta i wskazywaniu
moliwych cieek bada, ni na udzielaniu wyczerpujcych odpowiedzi. Te mog by uzyskane jedynie na podstawie pogłbionych bada rónych rozwiza stosowanych w praktyce, które zo-stan przeze mnie przeprowadzone w niedalekiej przyszłoci. Badania takie mog wskaza na modele selekcji i porzdkowania treci, które s najbardziej funkcjonalne z punktu widzenia czy-telników tego typu serwisów.
Bibliografia
1. Bendyk E., Czytanie na ekranie, “Polityka” nr 32 (2257), 05.08.2000; s. 47
2. Goban-Klas T., Media i komunikowanie masowe – Teorie i analizy prasy, radia, telewizji i internetu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006
3. Graham P., Web 2.0., listopad 2005, http://www.paulgraham.com/web20.html
4. Keen A., Kult amatora – jak internet niszczy kultur, Wydawnictwa Akademickie i Profe-sjonalne, Warszawa 2007
5. Olszaski L. , Dziennikarstwo internetowe, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2006
PROBLEMS OF SELECTION AND CONTENT ARRANGING IN SERIVICES OF CITIZEN JOURNALISM
Summary
The publications on citizen journalism websites, authored by amateur journalists. are so numerous and diversified as to their quality, that it is inevitable to apply mechanisms enhancing their selection and ordering, according to certain rules. I am going to present possible methods of content management, and some problems occur-ing duroccur-ing their application. The main typologies of selection are: initial vs. ex post selection and exclusive vs. inclusive selection. Among the selection methods we can enlist: automatic selection, editor selection and democratic selection. Among the methods of content ordering we can enlist: division by category, tagging and search engine; an important matter is also content composition.
Keywords: citizen journalism, content, editor, internet, search engine, selection, tagging, tags, users, web 2.0., website
Agnieszka Wicek
agnieszka.wiacek@gmail.com
Wydział Zarzdzania Uniwersytet Warszawski ul. Szturmowa 3; 02-678 Warszawa
