Jolanta Jakóbczyk- Gryszkiewicz
Bogdan Włodarczyk
C H A R A K T E R Y S T Y K A K A N D Y D A TÓ W N A STUDIA
Z G EO G R A FII TU R Y ZM U I H O TELA R STW A W U N IW ER SY TEC IE ŁÓ D Z K IM W R O K U A K A D EM IC K IM 1994/1995. (PIER W SZY N A B Ó R N A STU D IA Z G EO G RA FII TU R Y ZM U I H O TE LA R STW A )
LE C A R A C T É R IST IQ U E DES CA N D ID A TS AUX ÉTUDES DE LA G É O G R A PH IE DE TO U R ISM E ET D 'H Ô TELLER IE
EN A N N ÉE SCO LA IR E 1994/1995. (PR EM IER R EC R U T EM EN T AUX ÉTU D ES DE LA G É O G R A PH IE DE TO U R ISM E ET D’H Ô TELLERIE) TH E D ESC R IPTIO N OF TH E CA N D ID A TES FOR STUDIES AT TH E D E P A R T M E N T OF T H E G EO G RA PH Y OF TO U RISM AND HOTEL M A N A G EM EN T, U N IV ER SITY OF LÓDŹ, IN TH E A CADEM IC Y EA R OF 1994/1995 (T H E FIR ST R EC R U ITM EN T FOR TH E STUDIES
OF TH E G EO G R A PH Y OF TO U RISM AND H O TEL M A N A G EM EN T)
W roku akadem ickim 1994/95 na kierunku geograficznym W ydziału B io logii i N auk o Ziem i U L z inicjatyw y K atedry G eografii M iast i Turyzm u otw o rzono n o w ą specjalność z naborem od pierw szego roku studiów - geografię tu ryzmu i hotelarstw a.
Zainteresowanie now ą specjalnością było duże. N a 30 miejsc przydzielonych pierwotnie przez władze U L (później limit ten został zwiększony do 46) zgłosiło się 147 kandydatów - statystycznie przypadało zatem 4,9 kandydata na 1 miejsce.
Egzam in w stępny był dw ustopniow y i składał się z części pisem nej i ustnej. Pisem ny m iał charakter testu z geografii (zakres zagadnień - szkoła średnia). N astępnie, niezależnie od w yników testu, kandydaci przystąpili do egzam inu u- stnego z geografii (ze szczególnym uw zględnieniem regionów turystycznych) oraz spraw dzianu znajom ości z języka obcego w form ie konw ersacji. W czasie egzam inu ustnego z geografii egzam inatorzy opierali się na danych zam ieszczo nych w ankiecie, k tó rą kandydaci w ypełniali pierw szego dnia, po egzam inie tes towym . A nkieta była tak skonstruow ana, że pozw oliła na dość dokładne scha rakteryzow anie kandydata na studia, uw zględniając jeg o zainteresow ania geo- graficzno-turystyczne, m otyw acje wyboru takiego kierunku studiów , plany na przyszłość, znajom ość w alorów turystycznych m iejsca zam ieszkania, Polski i Europy.
Spośród 147 kandydatów na studia aż 89% stanow iły kobiety. W iększość m łodzieży rekrutow ała się z samej Łodzi (42,2% ), w ojew ództw a łódzkiego (13,6% - w tym sporo z Pabianic i Zgierza) oraz w ojew ództw ościennych (12,2% ). Pojedyncze osoby przyjechały z bardzo odległych części Polski - np. A ugustow a, G dyni, Janow a Lubelskiego, a także W arszaw y, C zęstochow y, Sos now ca, G liw ic, K onina (rys. 1). G ros osób rekrutow ało się z absolw entów lice ów ogólnokształcących (76,2% zdających), niekiedy z liceów ekonom icznych i zaw odow ych (ok. 5% ) oraz z techników (7,5% ) i innych szkół zaw odow ych (11% ). C ztery osoby spośród zdających skończyły średnie szkoły hotelarskie, zaś je d n a gastronom iczną.
© M ik o ła jk i A u g u s tó w Z a m b ró w P łoc k K o n in le lc h a tó w Pion k i łn # H2a iR a d o m s k o • * \ S k a rZ y s l K lu c z b o rk t C z ę s to c h o w a K o c h a n o w ic e Ja n ó w L u b e ls k i. K ę d z ie rzyn -K 6 2 le • Sosno* G liw ic e Iw a n o w ic e LICZBA OSÓB • 1 A -A le k s a n d ró w K -K o n s ta n ty n ó w 6-10
Rys. 1. Pochodzenie terytorialne kandydatów na specjalność geografia turyzmu i hotelarstw a zdających egzamin wstępny w roku 1994
Dessin 1. Origine territoriale des candidats spécialité Geographie Tourisme et Hôtellerie se présentant à l'exam en d'admission en 1994
N a pytanie o posiadanie upraw nień turystycznych tylko 9,5% kandydatów odpow iedziało tw ierdząco. Pojedyncze osoby posiadały upraw nienia takie jak:
ratow nik W O PR , żeglarz i sternik jachtow y, przew odnik beskidzki. C ztery oso by, z racji sw ego w ykształcenia, w skazały na upraw nienia technika hotelarstw a, deklarow ały upraw nienia w ychow aw cy kolonijnego.
Przeszło 1/3 zdających należała do różnych oragnizacji turystycznych - zaz w yczaj do PTTK (20,4% ) i PTSM (13,6% ), sporadycznie do PZŻ (2% ). Po nadto pojedyncze osoby były członkam i Ligi M orskiej, Y M CA, ZHP, SKPB oraz szkolnych klubów turystycznych. Odznaki turystyczne posiadało niecałe 16% zdających. N ajczęściej była to odznaka G O T (9,4% ), odznaka kajakow a i turystyki pieszej. Jedna osoba posiadała żeglarską odznakę turystyczną, jed n a sreb rn ą PT T K oraz je d n a brązow ą PTSM .
Jak w ynika z dokonanego przeglądu, zainteresow ania turystyczne m łodzieży m ierzone zdobytym i dotychczas upraw nieniam i, odznakam i i członkostw em w organizacjach turystycznych, były raczej niew ielkie. Egzam inujący spodzie wali się w iększej aktyw ności turystycznej. Aktywności tej nie potw ierdziło rów nież uczestnictw o w im prezach turystycznych. W iększość osób deklarow ało w ankiecie, iż w ypoczynek organizuje sobie indyw idualnie. Prawie 1/5 ogółu kandydatów stw ierdziło, że nie uczestniczyło w ciągu ostatniego roku w żadnej im prezie turystycznej, a w ięc tym samym nie w yjeżdżało naw et na wakacje. N iew ątpliw ie je s t to zw iązane z postępującą pauperyzacją znacznej części spo łeczeństw a. P ozostałe osoby deklarow ały udział w w ycieczkach (15,6% ogółu zdających), rajdach górskich (12,9% ), im prezach szkolnych (6,1% ), obozach i im prezach ZHP (po 5,4% ). Pojedyncze osoby uczestniczyły w obozach żeglar skich, jeździeckich, spływ ach kajakow ych, im prezach row erow ych, biwakach. Jedna osoba brała udział w znanych im prezach m iędzynarodow ych ja k Camel T ropy i T rans Africa.
C iekaw e były odpow iedzi uzasadniające w ybór studiów. Św iadczyły one w dużej m ierze o pewnej niedojrzałości m łodzieży. Przeszło 41% ogółu zdają cych stw ierdziło, iż w ybrało ten kierunek studiów , aby m óc podróżow ać po św iecie, a 8,2% w idziało w nim spełnienie bliżej niesprecyzow anych marzeń. Praw ie 1/5 kandydatów na studia pragnęła pogłębić sw o ją w iedzę, zaś 10,9% wskazywało na możliwości zdobycia wiedzy praktycznej. Co czwarty zdający de klarował swoje zainteresowanie turystyką (13,6%) bądź geografią (12,3%). N a ciekawy program studiów wskazało 7,5% ogółu, a na możliwość zdobycia solid nego wykształcenia 8,2%. Nieliczne osoby wiązały z przyszłymi studiami na dzieję na gruntowne poznanie języków obcych (7,5%) oraz stwierdzały, że jest to kierunek z przyszłością (6,1%). Część młodzieży widziała w tych studiach źró dło przyszłych dochodów ( 8,2%), a także możliwości pracy z ludźmi (8,2%) oraz promowania Polski (6,1%). Przeszło 5% ogółu nie napisała żadnego uzasadnie nia, zaś pojedyncze osoby wskazywały na chęć podjęcia w przyszłości pracy w szkole, bądź przyznawały, że wybrały ten kierunek za nam ow ą znajomych.
Z uzasadnieniem w yboru studiów w iązały się ściśle odpow iedzi na następne pytanie dotyczące planów na przyszłość. N ajw ięcej, bo aż 23,1% ogółu zda
jących, chciało w przyszłości po prostu podróżow ać - w tym je d n a osoba do okoła św iata. P racę w biurze turystycznym , najchętniej własnym , planow ało 22% ogółu, zaś bliżej nieokreśloną w łasną inicjatyw ę 17,7%. Jako przyszłego pilota w ycieczek, raczej zagranicznych, w idziało siebie 17% ogółu, jak o prze w odnika 6,8% , nieliczne osoby rozw ażały też m ożliw ości zostania stew ardessą. Pracę w hotelu i schronisku deklarow ało 12,2 % ogółu, natom iast 2% pragnęło w przyszłości być w łaścicielam i w łasnej sieci hoteli i restauracji. Po prostu cie kaw ą pracę planow ało 6,8% ogółu, natom iast nie m iało żadnych planów 5,4%. P ojedyncze osoby deklarow ały, iż ich celem je s t ukończenie studiów , założenie rodziny, urodzenie dziecka, gotow anie, a na przeciw ległym biegunie znalazły się osoby pragnące upraw iać agroturystykę, ekoturystykę, turystykę kongreso w ą i sp o rto w ą bądź w ieść ciekaw e życie. Jedna osoba m iała oryginalne plany zostać ’’w olontariuszem w G hanie” . Żadnych planów na przyszłość nie m iał co dw udziesty zdający.
Jak w idać znaczna część m łodzieży w swoich planach kieruje się m arze niam i, w ykazując dużą niedojrzałość, em ocjonalność i m ało realistyczny stosu nek do rzeczyw istości, ale jest to typow e dla wieku m łodzieńczego. Bardziej dorosłe spojrzenie na życie prezentuje przeciętnie co trzeci kandydat na studia.
A nkieta zaw ierała także serię pytań m ających na celu spraw dzenie znajo mości różnych części Polski i Europy oraz spraw ność posługiw ania się mapą. N a m apie Polski i Europy należało zaznaczyć regiony bądź m iejsca, które się znało z ostatnich w akacji lub z kilku lat. Jedno z pytań dotyczyło opinii o m iej scow ości, w której zdający m ieszkał - czy posiada ona w alory turystyczne i j a kie. O dpow iedzi na te zagadnienia stały się podstaw ą do rozm ow y na egzam inie ustnym . Egzam inujący najczęściej zadaw ał pytania na tem at zadeklarow anego w ankiecie regionu Polski bądź Europy, ja k też m iejscow ości rodzinnej kan dydata. W w ielu przypadkach deklaracje m ocno odbiegały od rzetelnej geogra ficznej znajom ości regionów . Co więcej w przypadku m iejsc zakreślonych na m apie Europy okazało się, iż s ą to regiony, które zdający nie tyle zna, co chętnie by poznał. M łodzież nierzadko nie w ykazyw ała w iedzy na tem at swojej m iej scow ości, nie um iała ocenić je j w alorów turystycznych, posługiw ała się stereo typam i na je j tem at lub deklarow ała brak jakiegokolw iek zdania. N iew iedzę o m iejscu sw ego zam ieszkania łub brak na ten tem at zdania w ykazało aż 34% ogółu zdających. Jako nieatrakcyjną nazw ało sw oją m iejscow ość 23,2% ogółu, zaś średnio atrakcyjną 15%. O pinie te rzadko były um otyw ow ane. B ardzo czę sto dotyczyły one Łodzi - z tego m iasta rekrutow ało się, przypom nijm y, 42,2% ogółu zdających. N ieliczne osoby stw ierdziły, że Ł ódź je s t jed n ak w m iarę atrakcyjnym m iastem i w ytłum aczyły sw oją opinię. M łodzież, która odpowie* działa, iż m iejsce je j zam ieszkania je s t atrakcyjne stanow iła 28% (niestety nie zaw sze było to um otyw ow ane).
N a pytanie o regiony Polski, w których kandydat spędził w ciągu ostatnich 5 lat w akacje aż 46,2% ogółu w skazało w ybrzeże (różne je g o części). N astępne
w kolejności były góry - głów nie Tatry (25,8% ), Sudety (21,6% ), Bieszczady (13,6% ), Beskidy (12,9% ), G óry Św iętokrzyskie (9,5% ) oraz jezio ra (35,4% ). Sporadycznie w skazyw ano W arszawę, okolice Łodzi, K raków i Jurę K rakow sko-C zęstochow ską, K azim ierz, Szczecin, Toruń, Poznań i Bory Tucholskie.
O koło 5% ogółu zdających zadeklarow ało, iż nigdy nic było poza granicam i Polski. Pozostali przew ażnie wskazyw ali najbliższych sąsiadów naszego kraju - Słow ację (31,3% ), N iem cy (27,9% ), Czechy (24,5% ), a także choć ju ż w m niejszym stopniu Litw ę (5,4% ), U krainę (4,8% ), B iałoruś (4,8% ) oraz Rosję (4,6% ). Poniew aż je d n a osoba m ogła w skazać w iele różnych m iejsc to, podob nie ja k w przypadku znajom ości Polski, sum a w szystkich udziałów znacznie przekracza 100%. Sporo osób zw iedziło także F rancję (20,4% ), W ęgry (16,3% ), A ustrię (15,6% ), W łochy (15% ), H olandię (8,2% ), a także W ielką B rytanię (6,8% ), H iszpanię (6,2% ) i Szw ajcarię (5,4% ). G eneralnie przew ażał kierunek zachodni i południow y w penetracji Europy i podróże do dalej położonych państw zachodnich były częstsze niż do sąsiadów Polski zza w schodniej gra nicy. Pojedyncze osoby deklarow ały znajom ość krajów skandynaw skich (N or w egia, Szw ecja, Finlandia, Dania), G recji, byłej Jugosław ii, Portugalii i Belgii.
Kto dostał się na studia, przechodząc przez trudne egzam iny w stępne? Z da jący ch bardzo dobrze i dobrze było 25% - w tym 9% ogółu osób uzyskała same
piątki, 7% piątki i czw órkę, zaś 9% same czwórki. W śród przyjętych na studia przew ażały kobiety (81% ogółu). M łodzież ta rekrutow ała się głów nie z liceów ogólnokształcących (93% ogółu przyjętych). Przeszło połow a przyjętych pocho dziła z Łodzi (56,8% ), a także w ojew ództw a łódzkiego (16% ) i w ojew ództw ościennych (13,6% ). Co dziesiąta osoba m ieszkała w bardziej oddalonych w oje w ództw ach, je d n a osoba w W arszaw ie i je d n a w Toruniu.
N a tle w szystkich zdających m łodzież, która dostała się na studia w yka zyw ała w iększą aktyw ność turystyczną będąc w 64 % członkiem różnego ro dzaju organizacji turystycznych i zdobyw ając różnorodne upraw nienia i odznaki turystyczne. N ależy jed n ak podkreślić, że w tym gronie znaleźli się rów nież ci, którzy żadnej takiej aktyw ności nie zdeklarow ali.
Znajom ość Polski i Europy zarów no ta zadeklarow ana w ankiecie ja k i spraw dzona w czasie egzam inu okazała się bardzo dobra i dobra. N ie wszyscy znali Europę z autopsji - 36% ogółu przyjętych znało, poza P o ls k ą zaledw ie jed en kraj europejski lub też nie znało wcale.
D r Jolanta Gryszkiewicz Wpłynęło:
M gr Bogdan W łodarczyk '0 grudnia 1994 r.
K atedra Geografii M iast i Turyzmu Uniwersytet Łódzki
al. Kościuszki 21 90-418 Łódź