• Nie Znaleziono Wyników

Urządzenia szkolne i pomoce naukowe

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Urządzenia szkolne i pomoce naukowe"

Copied!
99
0
0

Pełen tekst

(1)

~RllnlfnlA ~lK~lnf

I

nun

nA~K~Wf

"

I

II

Ii

, __ ~_____________ I

SPOI:,I\A AKCYJNA

NASZ SKLEP-URANIA

WARSZAWA

• . : _ _- - - . - - - --.---_-~---- . " U " . _~~----~= _ ~ lrrrrr.:

(2)

5 ,)

no

1\)

lX..

U

J(::J;

"'UVVA.a.-I:

.>

1. Do katalogu niniejszego odbiorcy otrzymuja liste cen,

2. Przy zam6wieniach prosimy 0 dokladne podawanie numeru

przedmlotu katalogowego.'

3. Opakowanie oblicza siCi: po cenie kosztu wlasnego.

4. Przedmioty przed pakowaniem Sq dwukrotnie sprawdzane, pakowanle wykonywa wyszkolonypracownik.

5.

J

edynie uzasadnione reklamacje uwzgledniamy w ciqgu dni osmiu od daty otrzymania przesylkl.

6. Prosimyo hardzo dokladne przegladanle materjalu opakun-kowego, w kt6rym czesto pozostaja drohne przedmioty.

s.

A. "Nasz Sklep-

Uran:a"

dostarcza

row-niez

wszelkie

pomoce

naukowe, nie

obiete

katalogiem

niniejszym.

(3)

~29.

KATALOG OG6LNY

URZADZENIA SZKOLNE·

I

POMOCE NAUKOWE

1M

DO/noslqska Blblloteka Pedagogiczna

II"I;;Jj""

WR00038726

,

NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA

DZIAI:". POMOCY NAUKOWYCH, WARSZAWA

(4)

Dolnoslaska Biblioteka Pedagogiczna we Wroc!awiu

WR00038726

(5)

PRZEDMOWA.

Oddajqc mmeJszy katalog do uzytku naszych Szanownych Odbiorcow pozwalamy sobie zwrocic uwage na jego odrebtiy charakter, obejmuje on bo-wiem te tylko sprzeiy i pomoce naukowe, kiore sq wykonane w naszych wlas-nych wytworniach, oprocz niewit,zkiej liczby przyrzqdow, zrobiowlas-nych przez miejscowych [achowcow - rzemieslnikow podlug naszych projektow i wska-zowek,

Od dwu 'dziesiqtkow lat juz zgorq instytucja nasza pozostaje na uslu-gach polskiego szkolnictwa i przez caly ten okres swej dzialalnosci zawsze aiawniala dqzenia, aby w miare tnoznosci wyzyskac miejscowq wytworczosc w kierunku zaopatrywania szkol w pomoce naukowe krajowego pochodzenia. Dqzenia ie ujawnialy sie dwoiakim sposobem: z jednej strony przez

opracowa-nie pewnycn typow przedmioiow i powierzenie odpowiednim wytworniom ich

wykonania, z drugiej - przez organizowanie na swoim wlasnym terenie po-trzebnych wytwortii i pracowni. Nasza wytwornia mebli szkolnych iwyrobow z drzewa ma juz za sobq pieknq tradycje przeszlo dwudziestoletniej pracy dla potrzeb szkolnictwa i polozyla niemale zaslugi na tem polu przez opracowanie I wprowadzenie szeregu typo» mebli szkolnych, a przedewszystkiem higjenicz-nych i praktyczhigjenicz-nych lawek szkoltiych, ktore zyskaly powszechne uznanie w kra-ju i-enane sq nawet zagranicq. Deieki naszej inicjatywie oraz bezposrednie] dzialalnosci juz od szeregu lat nauczycielstwo pols/de bylo w moznosci poslu-giwaniasie przy nauczaniu potnocami naszego wlasnego lub kraiowego wy-robu, jak globusy, latarnie pro jekcy[ne, przyrzqdy fizyczne i rozne przybory laboratoryjne; przez naszq instytucif byly dokonane pierwsze wydawttictwa obrazowe i kartograficzne do uzytku szkolnego; w naszych pracowniacli byly sporzqdzane roznego rodzaju zbiorki i preparaty przyrodnicze; z naszq po-mocq urzqdzaly sie w.polskicli szkolach pierwsze pracownie, sale wyktadowe i gabinety, "

W ostainicli czasach udalo nam sie szczesliwie rozwiqzac jedno z naj-waznieiszycli i zarazem jedno z najtrudniejszych przedsiewziec w zakresie tobu pomocy naukowych: zorganizowalismy zakrojonq na wiekszq skate wy-twornie przyrzqdow fizycznych, ktora juz dzis jest wstanie pokryc w znacznej

(6)

4 NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA.

mierze zapotrzebowanie naszego szkolniciwa zarowno pod wzgledem iiosci I roznorodtiosci iypow, jak i pod wzgledem pierwszorzedne] iakosci wyrabia-nych przyrzqdow,

Yak wifC juz od poczqtku istnienia naszej instytucji mysiq przewodniq i tiieustannem dqzeniem jej kierowniciwa bylo wyzyskanie krajowej wytwor-czesci dla potrzeb szkolnictwa. Dzialalnosc w tym kierunku wciqz poteguje sie, obeimujqc swym zakresem coraz szersze horyzonty, aby nareszcie dopiqc tego, ze polska wytworczosc bedzie w stanie zaspokoic calkowicie ogromne jeszcze potrzeby wciqz rozrastajqcego sie polskiego szkolniciwa.

Wiqze sie to wsposob oczywisty z pozytkiem og61nym, poniewaz wyro-by nasze, jak to dalo sie juz stwierdzic konkreinie, nie usiepuiqc w niczem wyrobom, sprowadzanym z zagranicy, bedq od nicli napewno iansze, a wife dosiepnieisze diu niezamoznycli czesio szkol, bedq celowo przystosowane do miejscowych potrzeb, a co najwazniejsza, pieniqdz, wydatkowany na potrzeby szkolniciwa, pozostanie calkowicie w kraju, co przyczyni sif do rozwoju poi-skiego przemyslu, aw zwiqzku z tern - do wzrostu zamoznosci spoleczensiwa, do podtr..ymania bilansu

w

gospodarce paiistwowe],

D'ziaialnosc wifC naszej insiytucii juz od dawna kroczy po linii slusznych i zdrowych hasel, tak popularnycli u nas w dobie obecnej, kiore propaguia samowysiarczalnosc gospodarczq, opartq na wzmozone] wytworczosci krajowej. Ufamy ze dqzenia nasze, z uwagi na zaznaczony wyzej ich charakter, dzis szczegolnie] znatdq przychylny oddzwiek w spoleczensiwie i zyskajq po-parcie zainteresowanych czynnikow, a to zarowno przez wzglqd na wlasciwie poiete dobro ogolno-spoleczne, jak i z rac]i stworzenia dodainicli warunkow dla rozwoju szkolniciwa, ktore tq drogq bedzie tnialo ulatwiotie zorganizowanie nauczania 0 charakterze nowoczesnym, gdzie na pierwszy plan wysuwajq sie pracownie i gabinety szkolne, jako czyntiik, odgrywajqcy tak waznq rolf;' w dzisieiszycli systemach wychowania i wyksztalcetiia.

(7)
(8)

Dobre urzadzenie wnetrza szkolnego, t.j. sal wykladowych, pracowni i gabinetow, wymaga z jednej strony stworzenia w nich dla mlodziezy szkolnej warunkow pracy,

od-powiadajacych zasadom higjeny i pedagogiki, z drugiej - zapewnienia jaknajlepszych

warunk6w pod wzgledern uzytkowania i konserwacji mniej lub wiecej licznym pomocom naukowym, jakiemi winna rozporzadzac dana szkola.

Mozna z zadowolenielTl stwierdzic, ze wzgledy higjeniczne znajduja [uz dzis duza

doze zrozumienia, i zabiegi 0 celowe umeblowanie klas szkolnychzaznaczaja sic: coraz

siIniej. W mniejszym natomiast stopniu uwzgledniane S11 warunki przechowywania i

za-bezpieczenia pomocy naukowych, zdobywanych nieraz z duzyrn wysilkiem, kt6re nie sa odpowiednio ulokowane i nalezycie zabezpieczone, wskutek czego latwo ulegaja zapsuciu

i przedwczesnemu zniszczeniu, przyczyniajac materjalne straty inwentarzowi szkolnernu

i tracac zarazem na wartosci w znaczeniu dydaktycznem, nie mowiac juz 0 tern, ze sarno

utrzymanie porzadku i ladu na terenie gabinetu i pracowni rna doniosle znaczenie

wy-chowawcze. ]edynie sluszna wydaje sic: tu zasada, ze nie nalezy zaopatrywac szkoly

w pomoce naukowe, dop6ki nie zapewnimy im znosnych warunk6w konserwacyjnych. Przy zaopatrywaniu uczelni w te czy inne meble nalezy piinie baczyc na to, aby odpowiadaly one tym roznorodnyrn warunkom, jakie skladaja sic: na dobry sprzet

szkol-ny. Wchodza tu w gre przedewszystkiem takie czynniki, jak wlasciwy typ, dobra

kon-strukcja i odpowiedni materjal. Kazdy mebel szkolny powinien bye [ednoczesnie

prak-tyczny, estetyczny i higjeniczny. Za praktyczny mozerny uznac taki sprzet szkolny, kt6ry

dzieki wlasciwej konstrukcji pozwala osiagnac jaknajwiecej korzysci przy zuzyciu jak-najmniejszej ilosci terenu, a dzieki solidnemu i trwalemu wykonaniu nadaje sic: do

wie-loletniego uiycia. Wzgledy estetyczne wyrnagaja, aby poszczeg6lne sprzety, zachowujac

wdzieczna prostote obok dobrych proporcji, wiazaly sic: w milq dla oka calosc

architek-toniczna, Dla uczynienia zadosc wymaganiom higjenicznym i dydaktycznym stawiac na-lezy sprzetowi szkolnemu takie warunki, ktore zapewnilyby jaknajwiecej wygody przy jego uzytkowaniu, nie sprzyjaly gromadzeniu sic: kurzu i nie stanowily przeszkod pod

wzgledern oswietlenia.

Z powyzszych uwag wynika, ze sprzety szkolne musza bye bardzo starannie opra-cowane i wykonarie, a uzyty na nie materjal drzewny winien bye w dobrym gatunku i na-lezycie wysuszony, w przeciwnym bowiem razie kosztowny nawet sprzet staje sic: wkr6tce

malo uzytecznyrn gratem. Odpowiednirn na umeblowanie szkolne materjalem jest dobre

suche drzewo sosnowe, posiadajace ladny rysunek przekroju, wzglednie latwe do

wysu-szenia i sprawiajace najmniej niespodzianek w uzytkowaniu. Meble sosnowe sa w

uzy-ciu praktyczne, pod wzgledern estetycznym przedstawiaja sic: dobrze, sa od innych

tan-sze i nie znosza t.zw. fuszerki, ukrytej czesto w rneblach fornierowanych.

Drobne warsztaty, gdzie niejednokrotnie zamawia sic: umeblowanie dla szkol, nie posiadaja zazwyczaj takich warunk6w, ktore dawalyby im rnoznosc naleiytego

wywia-zania sic: pod kazdyrn wzgledem, Tylko wieksze specjalne wytwornie, uprawiajace

pro-dukcje w danym kierunku na wieksza skale, rnaja moznosc zarowno opracowania typ6w w porozumieniuz cdnosnemi czynnikami, jak i nalezytego ich wykonania, rozporzadzajac odpowiednio przystosowanemi urzadzeniami oraz przygotowanemi zapasami doborowego materjalu drzewnego.

Nie nalezy tei powodowac sic: przesadnem poszukiwaniem tanich ir6del, bo ta

ta-niosc czesto w nastepstwie zbyt drogo kosztuje, jezeli sprzet jest wykonany niewlasci-wie, lub po krotkirn przeciagu czasu staje sic: niezdatnym do uzytku, wymaga ciagtych reparacji i poprawek, a w rezultacie, zamiast oczekiwanych korzysci, przysparza jedynie klopotow, niedogodnosci i przeszk6d w pracy szkolnej.

(9)

NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA. 7

I. MEBLE SZKOLNE.

351. Lawki szkolne 2-osobowe, typ "Urania". Posiadaja pulty zsuwane

z wycieciern, oddzielne oparcia oraz podnozki. Wykonane z drzewa sosnowego, zaciaganego politura na kolor jasnoorzechowy lub natu-rainy kolor drzewa; pulty brzozowe, trawione chemicznie na kolor

czarny. Wyrabiane sa w 6 wielkosciach, odpowiednio do wzrostu

rnlodziezy szkolnej.

351. tawka dwuosobowa. 252. tawka jednoosoboW3.

Przy zam6wieniu nalezy poslugiwac sie ponizej zamieszczona ta-belka:

NF\ KF\ZDE 10 l.F\WEK NF\LEZV ZF\MOWIC

lawek wymiaru I 2

I

3

I

4 I 5 I 6

dla wzrostu (w crn.) {od 120

I 132 I 144 I 156

I

168 1 do 132 144 156 168 180 Dla klasy

I

Wiek s r e d n l S Z T U K

przygot. ntzszej 8 - 9 lat 6 4 I

przygot. wyzsze] 9 - 10 , 4 5 1

I

pierwszejdrugiej 1O~1111 -12

..

..

I 54 45 1

trzeeiej 12-13 " 2 5 3 ezwartej 13-14

..

4 5 1 plate] 14-15 " 2 5 3 sz6stej 15 -16

..

4 5 slodrne] 16-17

..

2 5 o srne] 17 -18

..

1 5 180 iwyz. 1 3 4

352. Lawki szkolne t-osobowe, wykonane jak Nr. 351. .

(10)

8 NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA.

i O. P.. Pulty stale

z

wycieciami, Wykonane z drzewa sosnowego,

zaciaganego politura na kolor Jasny lub orzechowy. Pulty trawione

na kolor czarny.

353. tawka dwuosobowa. 361. tawka-biureczko do domowego uzytku,

354. Lawki szkolne 2-osobowe, jak wyzej, tylko z pultami zsuwanemi.

361. Lawka-biureczko do uiytku domowego. Daje sie latwo przystosowac

365. Katedra.

do wzrostu dziecka i rnoze sluzyc na caly okres nauki szkolnej,

za-pewniajac mlodziezy wygodne i higjeniczne warunki pracy w domu. Posiada szateczke na ksiazki i zeszyty.

(11)

NAsz SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA. 9

362. Lawka-biureczko, jak wyzej, bez szafeczki.

365. Katedra na wzniesieniu, sosnowa, zaciagana politura na kolor

orze-chowy lub naturalny kolor drzewa. PuIt brzozowy, trawiony na kolor

czarny. Z szuflada.

:375. St6l eksperymentalny do fizyki lub chemji, dlugosci 400 cm.,

szero-kosci 100 cm. i wysokosci 90 cm. Plyta wierzchnia (blat) debowa

4 em, gruba, wykonana sposobem ramowym z wstawianemi w rame

taflami debowerni, trawiona na kolor czarny i przepojona gorqcym

olejem lnianym. Sp6d stolu z drzewa sosnowego, politurowanego

na kolor jasny lub orzechowy. W plycie znajduje sie wanna

,Pneuma-tyczna olowiana z olowiana rura odplywowa oraz otw6r do nasa-dzania komina wyciagowego na kanal wyciagowy, umieszczony we-wnatrz stolu. Zar6wno wanne, jak i otw6r kanalu wyciagowego

na-krywa sie debowerni nana-krywami. W spodzie stolu znajduja sie

2 szafki dwudrzwiowe oraz 8 szuflad. Z prawej strony przy stole

umieszczony jest zlew z olowiana rura odplywowa, Nad zlewem,

o iIe stol rna sluzyc do chemji, moze bye umieszczony podw6jny kran do wody z ruchomym wysokim kranem do napelniania woda

gazo-mierza; 0 ile stol sluzy wylacznie do fizyki - zwykly kran wodny.

Pod plyta, nazewnatrz, przeprowadzona rura gazowa z 4 kranami do nasadzania weza gumowego od palnikow gazowych oraz prze-wodniki elektryczne z 2 kontaktami do pradow niskiego napiecia

i przewodniki elektryczne do oswietlenia. Z lewej strony plyta stolu

moze bye przedluzona opuszczana klapa, 50 ern. dluga, wykonana

tak, jak plyta stolu, Przewodniki elektryczne oraz rury:

wodociago-wa, odplywowodociago-wa, gazowa i wyciagowa - doprowadzone sa do

po-dlogi.

'9175. Szafka wyciagowa dostawiania na stole eksperymentalnym nad

ka-nalern wyciagowyrn, debowa, ze wszystkich stron oszklona, wys.

60 cm., szer. 50 em. i gleb, 40 em.

'9178. Komin wyclagowy, blaszany, do nasadzania na kanal wyciagowy

stolu eksperymentalnego.

'9180. Szaia wyciagowa na spodzie szafkowym, 230 ern, ,wyseikosci, 115 ern.

szerokosci i 60 cm. glebckosci, sosnowa, zaciqgana politura, z 3 stron

oszklona, z podnoszona na przeciwwagach dolna czescia sciany

frontowej. Plyta na dolnej szafce pokryta gruba blacha olowiana..

Na dole szafka dwudrzwiowa do przechowywania sprzetow i

na-czyn. Bez instalacji wodnej i gazowej.

:9185. Konsola do wag, plyta debowa wym. 60

X

40 cm., z szuflada, na

(12)

- - - , - - ~ - . . / ' = - ; 7 ~

l..----:i?J

~

» - •

/1

T

~~

0 0 - _ 11 I /

r

olD.\\ "

r-'

I \

\ \

"~II

0 '0

1I1h-

1

U--""'--,

\

' I

II

t:'

1

Jl(\

II

I

I[

,

1

\'-'V

[

"':,,''''~"~'"'' ,.~

W'''''w,

I

~

-::=:

"

9178 1<omin wy-ci~!Jowy. ----..- ,

'/,1\(

/. r

t \\' /

I-/'

/

/

"

. ,/ /,' ;' I rm:szSr;.L.EP,,:uR:~Nlf.\ ::i,.R. ~ 9175. Szafka wycill!Jowa.

'1

.4IA·i~; "'ii'~~

~

315a~-ifran.iiosfofu eksperymentalnego. <C

z

E

~

<

<:t:: ~ .,;l '0 0-Cf)

<C'

~

0::: :::l I 0-U.l

s2

a: N a: <:t:: Z o

-

375. Stol eksperymentalny.

(13)

NASZ SKLEP-URANlA, SP6LKA AKCYJNA

381. St61 do cwiczen z fizyki lub ehemji, jednostronny 2-osobowy,

dlu-gosci 120 em., szer. 70 em. i wys. 80 em., so snowy, zaciagany poli-tura na kolor jasny lub orzeehowy. Plyta dostatecznie gruba wy-staje brzegami 0 tyle, ze daja sie don swobodnie przykrecac wszel-kiego rodzaju irnadla, uzywane w praeowni. Pod plyta znajduje sie

polka, przedzielona przegroda, Budowa stolu masywna i moen a,

tak ze moze on sluzyc w razie potrzeby do obr6bki metali na

ima-dlach, wzgl. tokarenkaeh. ~ .~ ~ II ~

~

Ii

~~

::://

#<

:,/~

{:

/jj i I /

Ij;/

/; I ?I j I / ! ' /

/1

I I I/' / I

;/1

; I ; I;

~

~ l---

,---;-~'/

0/

I;

/ I

II /

II

,II

Ilij

.1 11/I ~'--'--

<>

I II ~

~

/:"'

n ' - .

~

-

'-===

~

URJ=1Nlj:;J SA . . 'w'RIi' S Z R\.f l=1 400. Krzeselko dla przedszkoli i szkol powszechnych. 391. Taboret dla pracowni.

9180. Szafa wycill!Jowa. 381. Stot do 6wiczen z fizyki.

382.

Stol,

jak poprzedni, dlug. 150 em., szer. 80 em.

384. Stolik Gaussa do ustawiania przyrzadow,

385. St61do cwiczen z biologji, jednoosobowy, dlug. 80 em., szer. 50 crn.,

kryty linoleum bronzowem, pod plyta znajduje sie polka. Wyko-nany z drzewa sosnowego, zaciaganego politura na kolor jasny lub orzeehowy.

386. St61do cwiczen z biologji, w wykonaniu jak poprzedni, tylko zamiasr

(14)

12 NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA.

391. Taboret dla pracowni z wglebionem siedzeniem, z drzewa sosno-wego, zaciqganego politura.

385 i 386. Steit do cwiczell z biologji.

:395. Stoliki dla przedszkoli, 4-osobowe, w 3 wysokosciach, dlug, 105 cm., szer. 80 crn., sosnowe, zaciagane politura.

395. Stolik dla przedszkoli. 397. Stolik dla 8zkeit pcwszecnnych

:397. Stoliki do szk61 powszechnych, 2-osobowe, z p6lkq pod plyta, dlug.

120 cm., szer. 42 cm., z kalamarzykiem porcelanowym, nakrywanym

.>

h?J \ / ' 11/

~A'

~ "

,

~ .,; ~

eP

.

~~ " J(j " ~ 403. St6t szkolny. ~ ~ NASr.:SKI..E:P-URRN1R5.R. 1/

,~

~

407. Krzesto szkolne.

(15)

NASZ SKLEP-URANJA, SPOLKA AKCYJNA. 13

blaszka, oraz wglebieniem na pi6ra i olowki. Uzywane Sq w klasie

zamiast lawek. Sosnowe, zaciagane politura na kajar jasny

lub-orzeehowy.

400. Krzesetka dla przedszkoIi i szkol powszeehnyeh, wymiarami przy-stosowane do wzrostu dzieei, konstrukcja odpowiadaja wymaganiom higjeny. -,

t:

-- _.- - .. - - - _. -~ -e-C -,il

I

---,----

=

-. .-.. .. -- •. - ---,_.

I

. -~-_._- --. - I -I~

II

l

I

\).1

\~

I

II NFlSl SI1;lEP uRflNlIlso\J;111Sl,""1~~:I

J)

415. Tablica przesuwana,

403. Stoly szkolne 2-osobowe, dla starszej mlodziezy, uzywane w

kla--sach zamiast lawek szkolnych, dlug. 130 em., szer. 50 cm., z polka pod plyta, z 2 otworami na kalamarze i wglebieniem na pi6ra, olowki etc.

407. Krzesla do powyzszych stolow.

410. St61 dla nauczyciela, dlug. 140 em., szer. 70 em. i wys. 80 em., kryty

(16)

14 NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA.

411. Stol, jak poprzedni - dlug. 110 cm., szer. 60 cm.

412. St61 dlug. 120 cm., szer. 60 cm., wys. 80 ern. z plyta brzozowa,

tra-wiona na kolor czarny, z polka pod plyta.

-415, Tablica przesuwana. W obramowaniu, utworzonem z 2 masywnych

slupow, zwiazanych ze soba u g6ry i u dolu, przesuwaja *~ w

kie-runku pionowym 2 tablice 0 wym. 100

X

140 cm., kryte linoleum,

tak, ze _gdy jedna sciagana jest ku dolowi, druga wznosi sie ku g6rze; podczas gdy na dolnej tablicy piszemy, kreslirny lub rysujemy, audy-torjum rna moznosc ponad nami odczytywac to, co jest na g6rnej

""-~ I

-I

'---- -~

]-

u l"...

0 0

"'':'~L 5t'~f"'-u'1"''''1-I':'FIwf.lR::>U~wt:l

/

~

441. Szafa bibljoteczna. f=

"~r

1:./_

I / , /,

t.

//

.

-/ / / '/

1/

/ /

-11-

/ / / / "/ //; / / /" ;'

B]~

/ / /

I;

/ / //

,

)~ I / /

-//

>

/ .,?

0

~

NRSZ SKL..E:p- URANIR S.I=1__ WRRSlr-1WR.

V

442. Szafa biologlczna.

tablicy, przyczem cala powierzchnia tabliey jest dostepna i moze bye

nalezycie wyzyskana. Tablica wraz z obramowaniem przylega plasko

do sci any, zawieszona na 2hakach, i rnoze bye w razie potrz "by

latwo usunieta.

416. Tablica przesuwana, jak poprzednia, wypelniona w dolnej czesci fi-lunkami, zaslaniajacemi sciane.

417. Tablica jak Nr. 415, 0 wymiarze tablic 85

X

125 ern,

420. Tablica szkolna pojedyiicza, kryta linoleum Co zielonem, wym.

100

X

140 em. Moze bye zawieszona wprost na scianie lub

ustawiona na odpowiednich stalugach.

(17)

NASZ SKLEP-URANIA, SP6tKA AKCYJNA.

422. Tablica, jak poprzednia, wym. 60

X

90 em.

427. Tablica szkolna, wym. 100

X

140 em., malowana.

428. Tablica szkolna, jak poprzednia, wym. 85

X

125 em.

-429. Tablica, jak poprzednia, wym. 60

X

90 em.

432. Stalugi do tablic 0 wym. 100

X

140 em.

433. Stalugi do tablic 0 wyrn. 85

X

125 em.

15

-

c

-I /

i\

"/ _.-// / / / I -' / / / / /

,

/ / / ) )

--~

--=

f?=;;T-/ \ ~ / ~ ~

-/ 446. Szafa doprzyrz~d6w.

434. Stalugi do tablic 0 wym. 60

X

90 em.

441. Szafa bibljoteczna szkolna, wys. 200 em., szer. 100 em. i gleb. 28 em.,

z podw6jnemi oszklonemi drzwiami. Wewnatrz znajduje sie 5 p6lek,

kt6re mozna przestawiac na dowolna wysokosc. Sosnowa, zzewnatrz

i wewnatrz zaciagana politura. Moze sluzyc i do odczynnik6w

che-micznych.

442. Szaia do pracowni biologicznej, jak poprzednia, tylko z-

przesuwa-nemi drzwiami.

(18)
(19)

NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA. 17

2825. Gablotka do mine-ralciw.

2826. Gablotka do mine-ralOw.

karni, wys. 125 em., szer. 150 em. i gteb, 40 em. Z drzewa

sosno-wego, zaciagana politura na koJor jasny Jub orzeehowy.

446. Szafa do przyrzadow 1ub zbior6w, wys. 250 em., szer. 200 em. igl~b.

60 em., z 3 stron oszkJona od gory do dolu, 0 2 paraeh drzwi

lama-460. Wieszak do map.

\¢~

v

~7

J:;;p tf;''''''·0,"".,.s c~••n,.~

(20)

18 NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA.

nych, z 4.przestawianemi p6lkami, rozbierana. Sosnowa, zaciagana

politura na kolor jasny lub orzechowy.

447. Szafa, jak poprzednia, szerokosci 150 ern.

1

475. Pudlo do obraz6w.

\

468. Podstawa

do modeli. 476. Pudlo do papier6w.

452. Szafka pod latarnie projekcyjna, z platforrna nachylana pod katem

za pomoca sruby. Wewnatrz miejsce na latarnie oraz szereg

pole-czek .na przezrocza i materjaly do odczyt6w i pogadanek.

NRSZ SIILEP_ URI1t-i1

f\ 3.1'\. WRRSZAWFI.

472. Podstawa do alfabetu, z pudlem.

L

471. Podstawa do alfabetu. 2827. 2825. 2826. 460.

Komoda do zbior6w mineralogicznych, z gablotkq oszklona 0 16

szufladach.

Gablotka do mineralow 0 2 szufladkach. \

Gablotka do mineralow 0 5 szufladkach.

Podstawa do zawieszania map i tablic (wieszak), z urzadzeniern

(21)

NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCY]NA. 19

463. Podstawa do przechowywania map, z 15 przegr6dkami.

465. Wskaz6wka do map, tablic i obraz6w swietlnych, dlug. 2 metry.

466. Wskazowka, jak wyzej, dlug. 1 m.

468. Podstawa do modeli rysunkowych, podnoszona na dowolna wysokosc. 471. Podstawa z listwami do zestawiania liter alfabetu ruchomego.

N!1SZ Srd..Ef:~URRN1r-1 S R W ' . RRSZR\v'R I 479. Warsztat stolarski. 485. Liczydfo Lay'a. I»»C"XQJ »»xoo::; ~~'»]«JC". ~""

;=~~l>

,

U,.- ~RSZSIHEP'URRN1R Sf'!\':A

Rs :. n \.l 11PJ

0

482. Liczydfo szkolne. 484. Liczydfo szkolne. 477. Wzrostomierz.

472; Podstawa do alfabetu ruchomego, z pudlem 0 27 przegrodach do

przechowywania i segregowania liter.

475. Pudlo do przechowywania obraz6w, naklejonych na karton. 476. Pudlo do papierow.

477. Wzrostomierz, przetwierdzany do sciany.

(22)

20 NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA.

482.. Liczydlo szkolne, wys. 175 em., szer. 105 em., z.duzemi galkarni

w dwu koloraeh, z walkami do objasnienia ulamk6w, z zamykanem korytkiem do przechowywania galek i ulamk6w, z tabliczka

odrny-kana do pisania kreda,

483. Liczydlo szkolne, wys. 132 cm., szer. 86 cm., z korytkiem, walkarni do objasnienia ulamk6w i tabliczka nieruchorna.

484. Liczydlo szkolne, wys. 75 em., szer. 60 crn., do stawiania na stole, bez ulamk6w.

485. Liczydlo syst. Lay'ado nauki rachunk6w w zakresie 20, z dwukolo-rowemi galkami, wkladanerni do otwor6w, z korytkiem do przecho-wywania galek.

490. Rysownica, wym. 105

X

72 ern.

491. Rysownica, wym. 85

X

67 em.

(23)
(24)

Nauczanie fizyki w szkolach w dobie obecnej oparte jest w znacznej mierze na pracach eksperymentalnych, dokonywanych w pracowniach szkolnych badz w charakterze demonstrowania podczas wykladu, badz pod postacia cwiczen uczniowskich. [eden i dru-gi rodzaj pracy pociaga za soba potrzebe nalezytego zaopatrzenia szkoly w przyrzady fizyczne zarowno do doswiadczen pokazowych, jak i do, cwiczen praktycznych.

Przy zaopatrywaniu gabinetow fizycznych zagadnienie [akosci przyrzadow jest

sprawa bardzo doniosla z punktu ich wartosci dydaktycznej. Niestety, czesto sie zdarza,

ze gabinety szkolne posiadaja wiele przyrzadow, noszacych charakter poniekad dekora-cyjny, kt6re nie ' daja szkole nalezytych korzysci wskutek malo sprawnego ich

iunkcjo-nowania, spowodowanego wadliwa konstrukcja i niewlasciwern wykonaniem. Bez

prze-sady rnozna powiedziec, ze takie przyrzady sa raczej szkodliwe, gdyz zawodzac przy demonstrowaniu, obnizaja wartosc eksperymentu w oczach audytorjum, a znowu przy cwiczeniach wprowadzaja zniechecenie i brak zaufania do pracy laboratoryjnej.

Taki niekorzystny stan gabinetu fizycznego rna miejsce najczesciej wtedy, kiedy szkola, rozporzadzajac skromnym funduszem na ten eel, uwaza za wlasciwe jaknajobfi-ciej zaopatrzyc swo] gabinet w znaczeniu ilosciowern i z koniecznosci poszukuje wtedy [aknajtansze] tandety, jedynie nazwa i zewnetrzna postacia przyporninajaccj dane

przy-rzady, natomiast przy uzyciu nie odpowiadajacej swernu przeznaczeniu. Czyz nie lepiej

byloby w podobnych wypadkach zakupic skrornniejsza liczbe przyrzadow, ale takich,

ktore dawalyby gwarancje, ze beda z korzyscia wyzyskane przy nauczaniu? Zrozumiala

jest ambicja szkoly, ktora pragnie jaknajpredzej posiadac bogato zaopatrzony gabinet, ale czyz mozna bedzie chlubic sie gabinetem, obfitujacym w malowartosciowe przedmioty

i noszacyrn wszelkie cechy bezuzytecznej rupieciarni? Sluszniejsza jest rzecza sprawe

organizowania gabinetu posuwac naprz6d powolniej, ale za to pewniej, Na szczescie,

takie ujecie sprawy [uz dzis ugruntowuje sie coraz szerzej, i dose czesto rnozna spotkac

gabinety fizyczne, postawione na nalezytyrn poziornie pod wzgledern ich jakosci, Ze

wszech miar byloby pozadanern, aby wszystkie szkoly, w imie slusznie pojetych wlasnych korzysci, zwracaly baczniejsza uwage n,a istotna wartosc nabywanych przyrzadow i za-opatrywaly sie przedewszystkiern w przyrzady zasadnicze i niezbedne, ale za to zbudo-wane solidnie i dzialajace bez zawodu.

Drugiem bardzo waznern zagadnieniem, dotyczacem gabinet6w i pracownifizycz-nych, jest sprawa konserwacji przyrzadow naukowych, kt6re juz z racjiswej delikatnej i czesto skomplikowanej budowy latwo moga ulegac zepsuciu przy nieumiejetnem

obcho-dzeniusie z nierni. 0 tern nalezy parnietac zawsze, zaczyriajac juz od chwili

rozpakowy-wania otrzymanych dla gabinetu przedmiot6w.

Kwestja dobrych pomieszczett dla przyrzadow jest sprawa pierwszorzednej wagi.

Og6lne warunki takich pomieszczeri sa nastepujace: 1) dobrzc wentylowany i suchy

10-kal; 2) temperatura jednostajna, niezbyt wysoka ; 3) oswietlenie umiarkowane; 4)

wy-godne (Iuzne) rozmieszczenie przyrzadow: 5) zabezpieczenie od kurzu przez uzycie

szczelnych szaf. .

[ezeli gabinet fizyczny posiada przyrzady dobre, ulokowane w odpowiednich po-mieszczeniach i uzytkowane z zachowaniem wskazanych ostroznosci, mozerny bye pewni, ze zuzyty na jego utworzenie fundusz oplaci sie sowicie przez dlugotrwala i pozyteczna

(25)

NASZ SKLEP-URANIA. SP6LKA AKCYJNA.

II. PRZYRZj}DY FIZYCZNE.

23

8481. Statyw

Bunsena 8477. Statyw syst. Volkmanna. ",,' 5751. Uchwyt dopr~tow. '.

I. PRZYRZi1DY OG6LNEGO UZYTKU.

8477. Statyw systemu Volkmanna:

a) tr6jn6g wiekszy, h) lapa do chlodnic,

b) ]] rnniejszy, i) pret dlugosci 750 mrn.,

c) lqcznik podw6jny krzyzowy, k ) ] ] ] ] 600]]

d ) ] ] ]] koricowy, 1 ) ] ] ] ] 250]]

e) lapa wieksza, m) k6lko srednicy 120 mrn.,

f) ]] mniejsza, n) ]] ]] 90]]

g) ]] plaska, 0) przeciwwaga 1 kg.

5751. Uchwyt do pretow metalowych, przytwierdzany do stolu. Moze bye

uzywany zamiast statywu Volkmanna.

8478. Statyw Bunsena, ciezka plyta z pretern 750 mm. wysokosci, .

(26)

24 8481. 8471. 8472. 384. 8926. 8927. 5756.

NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA.

Statyw Bunsena, mniejszy, z kompletem, skladajacyrn sie z 2 laczni-k6w, lapy i kolka.

Stolik okragfy podnoszony, na tr6jnogu metalowym, 15ern. srednicy.

"

"

'J

" "

"

25 " "

Stolik Gaussa, antymagnetyczny, z okragla plyta 40 ern. srednicy,

podnoszona w granicach pomiedzy 80 i 140 ern. Sluzy do ustawiania

aparat6w.

Tr6jn6g zelazny do palnika, wys. 200 mm., srednica pierscienia 120 mm.

Tr6jn6g zelazny do palnika, wys. 150 mm., srednica pierscienia

100 mm.

Lampa lukowa typu Classena. Wegle pod katern prostym; zuzywa

5 amp. (lub wiecej) pradu: nadaje sie do wielu doswiadczeri z optyki oraz do latarni projekcyjnej.

5756. Lampa Classena . 8471. Stolik podnoszony.

5757. 5758. 5759. 5760. 5765.

. Szczelina do lampy Classena. Diairagma do lampy Classena.

Opornik " " " n a 120 wolt.

" " " " " 220 "

Aparat projekcyjny do lampy Classena, uzywany do projekcji

(27)

rzu-NASZ SKLEP-U:RANIA, SP6LKA AKCYJNA. 25

5765a. Aparat projekcyjny.

5765 b. Aparat p'rojekcyjny.

8181. Naczynle dortecl, 5875. Sferometr.

5871. Model nonjusza. 5865. .Metr pionowy

cania na ekran doswiadcz eri, kt6rych innym sposobem nie mozna

uczy-nit widoczncmi db calego audytorjum, i do wyswietlania przezroczy.

8181. Naczynie do rteci, zelazne, z kranem. Ulatwia oszczedne manipulo-wanie kosztownym metalem.

(28)

26 NASZ SKLEP-URANIA, SPOlKA AKCYJNA., a) z regulatorern doplywu powietrza,

b) z kranem.

8179. Mozdzierz stalowy Abicha, srednica otworu 15 mm.

II. M I A R Y.

5865. Metr pionowy 0 pcdzialce milimetrowej, z przesuwana wskazowka na podstawie metalowej.

5871. Modelnonjusza drewniany.

5875. Sferometr do wymierzania krzywizny soczewek dla obliczenia pro-mienia tej krzywizny. Podzialkawskazuje zdokladnosciado1/200 m.n.

8963. Waga techniczna.

5881. Pion metalowy,duzy.

5882. Pion metalowy, mniejszy.

5895. Poziomnica (Iibelka) okragla.

5901. Prostopadlosciany z roznych metali (zelazo, mosiadz, cynk,

alumi-rijurn, olow).

5906. Szesciany z roznych metali 0 krawedzi 25 mm. (zelazo, rnosiadz, cynk, alumirijum, olow).

5911. Wake metalowe (zelazo, mosiadz).

8963. Waga techniczna, obciazenie do 3 kg., czulosc 0,05 g., ze zdejmo-'wanemi szalkami, z podnosnikiern.

8964. Waga techniczna,obciazenie do 500 g., czulosc 0,01 g., ze srubami regulacyjnemi, podnosnikiem i pionern. Nadaje sie zar6wno do

(29)

do-NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCY]NA. 27

swiadczeri pokazowych, jak i do cwiczeri praktycznyeh na

kazdyrn-poziornie.

8965. Waga szkolna,obciazenie do 500 g., czulosc 0,02 go, z laweczka, za--stepujacatrzecia szalke przy cwiczeniach hydrostatyeznyeh.

5953. Dynamometr

sprl)iynowy. 89640 Waga .tecnnlcma,

8965. Waga szkolna. 8285. Ollwainiki.

8966. Wagaszkolna,obciazenie do 300 g., czulosc 0,05 go, z laweczka.

8285. Odwazniki precyzyjne od 0,01 do 200 go, mosiezrie, niklowane, wy-sokie, komplet w pudelku krytem. Odwazniki gramowe w ukladzie ;

200 - 200 - 100 - 50 - 20 - 20 - 10 - 5 - 2 - 2 - 1 g.;~

Odwazniki miligramowe: 500 - 200 - 200 - 100 - 50 - 20

(30)

28 NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA. 8966. Waga cwiczeniowa. wa-do 100 g. " 200 g. " 500 g. " 1000 g. 30 mm. do skonstruowania

"

"

"

"

"

"

"

"

a) dokladnosc I. b) dokladnosc II.

Odwazniki precyzyjne ad 1 do 200 g., mosiezne nikIowane, wysokie,

w pudelkukrytem, w ukladzie: 200 - 100 - 50 - 20~20 -

10-5 - 2 - 2 - 1 g. Dokladnosc III.

Dynamometr sprezynowy pig Maey'a

"

" "

Kula moslezna z uszkiem, srednicy

hadla.

Kuladrewniana z uszkiem, srednicy 30 mm. do skonstruowania

wa-hadla. ~286. 5962. '5950. ;5951. 5952. 5953. ':5961. III. MECHANIKA.

\6001. Rama z kompletem do rnechanlki. Jest to rodzaj przyrzadu

uniwer-salnego, obslugujacego cala -niernal dziedzine mechaniki. Nadaje sie zar6wno do doswiadczeri pokazowych, jak i do cwiczeri. Wszystkie poszczeg6lne przyrzady kornpletu wykonane precyzyjnie, tarcie zmniejszone do mozliwych 'granic. Przy pomocy ramy z kompletem mega bye zademonstrowane: a) skladanie i r6wnowaga sil nier6w-noleglych, b) skladanie i r6wnowaga sil r6wnier6w-noleglych, c) dzwignie, d) bloki i wielokrazki, e) kolowrot, f) r6wnia pcchyla, g) trzy przy-padki r6wnowagi, h) moment bezwladnosci, i) wahadlo, k) rezo-nans wahadel, 1) sp6Jczynnik tarcia.

(6015. Model wagip/g Buffa, ze zmiennym srodkiem ciezkosci belki,

(31)

NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA.

6001. Rama do mechaniki.

6021. Model wagi dziesietnej, caly metalowy, z szalkami na pretach dla

objasnienia roznych stosunk6w porniedzy dzwigniarni.

6026. Waga rzymska drewniana.

6026. Waga rzymska, model z belka drewniana na stalowej osi, z metalo-wem zawieszeniern, ciezarkiern i haczykiem.

(32)

30 NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA. '£027. Waga rzymska, model metalowy, z szalka.

6051. Diwignia dwustronna, rnosiezna, bardzo czula i dokladna.

e

6027. Waga rzymska ielazna. 6015 Model wagi Buffa.

6021. Model wagi dzlesletne].

'6052. Komplet ciezarkow do diwigni, z 13 szt. po 50 g., na plytee drew-nianej.

6053. Dzwignia drewniana z metalowem zawieszeniem. 6054. Ciezarki mosiezne pojedyricze, wagi po 50 g. .6055. .Ciezarki mosiezne pojedyricze, wagi IpO25 g.

(33)

NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA. 31

6061. Wahadlo krzyzowe Oberbecka, do oznaczenia srodka ciezkosci i

r6w-nowagicial podpartych oraz praw wahadla fizycznego.

6051 i6052. Dzwigniai komplet clezarkow. 6061. Wahadlo Oberbecka.

6076. R6wnia pochyla, na srubach regulacyjnych, z ruchorna skala wyso-, kosciwyso-, ruchomym blokiemwyso-, w6zkiem i dwiema szalkami.

(34)

32 NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA.

6081. Przyrzad wyjasniajacy dzialanie klina pig Fricka, drewniany, z me-talowym bloczkiem i szalka do obciazeri.

6085. Model sruby ostrogwintowej, drewniany, z nakretka rozbierana,

5 6 7 8 9 o 3 4 5 6125. Wahadlo Foucault'a 6101. Przyrzl!d Atwooda.

6101. Przyrzad spadkowy Atwooda do oznaczenia przyspieszenia w ruchu pionowym, z metronomem j urzadzeniern elektromagnetycznem do jednoczesnego uruchomienia metronomu i ciala spadajacego, z korn-pletem ciezarkow.

61.05. Przyrzad spadkowy Atwooda bez metronomu i urzadzenia elektro-magnetycznego.

(35)

NASZ SKLEP-URANIA, SP6tKA AKCYJNA. 33

6125. Wahadlo Foucault'a pig Weinholda okolo 4 kg., zawiesza sie na drucie sufitu na kardaiiskiem zawieszeriiu. przy pomocy diwigni.

Kula 100 mm. srednicy, wagi stalowym, przytwierdzonym do Stolik na tr6jnogu podnoszony

6151 a. Girollkop unlwarsalny 6151 b. Blrusknp anlwersalny.

6151. Giroskop uniwersalny, Przy osadzeniu w podstawcebqka, umie-. szczonego w widelkowatej oprawce, mamy giroskop Bohnenbergera, kt6ry sluzy do pokazania, ze cialo swobodnie wirujace zachowuje kierunek osi obrotu. Przy uzyciu oprawki z poziomym pretern otrzy-mamy giroskop Fessela do dernonstrowania ruchu precesyjnego.

6176. Wirownica.

6176. Wirownica wieksza, masywna, precyzyjnie wykonana, 0 bardzo rna-lern tarciu, posiada ruch scisle centryczny, co jest niezbednyrn

(36)

wa-34 NASZ SKLEP-URANIA, SPOl.KA AKCYJNA.

runkiern dobrej wirownicy. Moze bye umieszczona w poziomem lub

pionowern polozeniu,

6177. Wirownica mniejsza, 0 budowie i wykonaniu, jak poprzednia.

Wszyst-kie przyrzady uzywane do wiekszej wirownicy, nadaja sie calkowicie

i do mniejszej, 6181. 6182. 6183. 6184. 6185. 6186. 6187. 6188. 6189. 6190. 6191. 6200. 6205. 6211. 6212. 6213. 6214. 6215. 6216. 6221. 6225. 6228. 6229. P r z y r z l! d y dow iof0 w n icy:

Model regulatora Watta.

Przyrzad wyjasniajacy sptaszczenie ziemi.

Naczynie do oddzielania cieczy roznej gestosci.

Przyrzad prob6wkowy Bertrama do wyjasnienia zasady centryfugi.

Przyrzad kulkowy, wyjasniajacy wplyw masy i wielkosci promienia

na wielkosc sily odsrodkowej,

Rurka Tyndalla z kleszczami do zilustrowania przemiany ciepla

na prace.

Syrena tarczowa Seebecka, dajaca akord. Kolo zebate Savarta, dajace akord.

Wirujl!cy szestian lustrzany do analizy obrazu fal akustycznych,

Tarcza Arago z wirujacern pol em magnetycznem.

Induktor ziemski do wykazania pradow indukcyjnych, powstalych w zwojach wlrujace] szpuli pod wplywern magnetyzrnu ziemskiego.

Kolejka odsrodkowa, Po spadzistej rynnie blaszanej, wywinietej po

drodze w piersci~n, toczy sie kulka drewniana, utrzyrnywana w

pier-scieniu dzialaniern sily odsrodkowej.

Blok precyzyjny rnosiezny, z zaciskiem, pozwalajacyrn przytwierdzac go w dowolnem miejscu.

Bloczek alumiiljowy z 1 haczykiem.

" " z 2 haczykarni.

Bloczek drewniany w metalowej oprawce, z 1 haczykiern ..

" " , , " " z 2 .haczykami.

Wielokrazek aluminjowy 0 bloczkach ustawionych szeregowo.

Wielokrazek aluminjowy 0 bloczkach ustawionych r6wnolegle.

Blok roznicowy mosiezny.

Kolowr6t drewniany z zaciskiem metalowym. Model kolowrotu poziomego, drewniany. Model kolowrotu pionowego, drewniany,

(37)

NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA. 35

6205. Blok· precyzyjny.

o Q l

6211i 6212 Bloczki aluminjowe.

6215. Wielokrllzek 6216. Wielokrllzek 6221. Blok rOini-szeregowy rownoleg'y. cowy.

IV. CIECZE I GAZY.

6276. 6281. 6282. 6293. 6325. 6331.

Mlynek Segnera, blaszany.

Kolo nasiebierne, model blaszany.

Kolopodsiebierne, model blaszany.

Cylinder blaszany z otworkami na roznej wysokosci do wykazania zaleznosci cisnienia na sciane od wysokosci slupa wody.

Walec do stwierdzenia prawa Archimedesa.

Przyrzad do stwierdzenia prawa Pascala 0 wielkosci parcia na dno

(38)

36 NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCY]NA.

6350. Prasa hydrauliczna. 6332. Przyrz/ld do prawa Pascala

6332. Przyrzad do stwierdzenia prawaPascala, pig Weinholda.

,'6350. Prasa hydrauticzna, model zelazny, PozwaIa wywierac cisnienie do 1500 kg.

(39)

NASZ SKLEP-URANIA, SPoLKA AKCYJNA. 37

6440. Plilku'e Magdeburskie

ielazne. 6447. Manometr Bourdona.

. 6355. Plywak, tonacy w cieplej, plywajacy w zimnej wodzie.

6425. Pompa pneumatyczna olejowa syst. Fleussa. Wyciaga powietrze szybko, dziala niezawodnie, daje rozrzedzenie ponizej 1 mrn. slupa rteci, Dodatnie strony tego systemu pompy polegaja na tem, ze: a) posiada zamiast kranu wentyl, b) douszczelnienia pompy, jak rowniez do wypelnienia szkodliwych przestrzeni uzywa sie oleju, ktory jednoczesnie zapewnia lekki chad tlokowi.

6465. Model .smigi aeroplanu.

6426. Talerz szklany z manometrem i kranem trzydroznyrn do pompy ole-jowej.

6430. Pompa pneumatyczna tlokowa z talerzem szklanym0 srednicy 200 mrn.

Przyrz~dy do pompy pneumatycznej:

6435. Dzwon szklany z otworem u gory, zatykanymkorkiem szklanym, Otwor rnoze bye rowniez zatykany korkiem gumowym z urnocowana w nim arrnaturka do zawieszaniadzwonka elektrycznego.

(40)

38 NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA,

6437. Baroskop uIepszonej konstrukcji, daje wyniki nawet przy slab em roz-rzedzeniu.

6440. P61kule Magdeburskiezelazne, srednicy lOO"mm.

6441. PolkuleMagdeburskiemoslezne nikIowane, srednicy 70 mm.

6445; Rura do spadku cial w proznl, dlug. 150 ern.

6446. Fontanna

w

prozni,

6447. Manometr Bourdona,duzy modeIdemonstracyjny.

6448. jajko elektryczne, daje piekne efekty przy wyladowaniach elektrycz-nych w rozrzedzonem powietrzu.

6449. Cylinder zelazny do obciagania pecherzem,

6465. Model smigi aeroplane podl. prof.

L.

Kozinskiego. Skrzydla smigi sa ruchorne.. Od ustawienia skrzydel smigi zalezy wiekszy lub mniej-szy op6r powietrza. Przy ustawieniu srubowern zjawia sie ruch

po-stepowy. Madej pozwala rowniez wyjasnic zasade wiatrakaT

wen-tyIatora.

V. C I E P L O.

6511. Pierscien Gravesanda z kulka do demonstrowania rozszerzania sie

cial stalych od ciepla. Kula 0 duzej srednicy, dzialanie niezawodne.

6515. Przyrzad Tyndalla. Ogrzana sztaba zelazna, kurczaca sie przy osty-ganiu, lamie grube pretyz zelaza lanego.

6521. Przyrzad do demonstrowania rozne] rozszerzalnosci linjowej w pr~­ tach z roznych metaIi. Specjalnie skonstruowana rynienka blaszana pozwala na r6wnomierne ogrzanie obu pretow.

6525. Przyrzad do wykazania linjowego sp61czynnika rozszerzalnosci cial

stalych, znakomity przyrzad do cwiczeri praktycznych, daje wyniki jaknajlepsze,

6531. Przyrzad Ingenhouse'a do wykazania roznego przewodnictwa

ciepl-nego w roznych materjalach,

6533. Przyrzad do demonstrowania rozszerzania si~ ogrzanego powietrza. 6535. Kalorymetr .wodny, rnosiezny, nikIowany, z mieszadelkiern,

umieszczo-ny na podstawkach z korka wewnatrz plaszcza ochronnego. Uzywany

do cwiczeri.

6541. Kociolek do oznaczania punktu wrzenia, 0 podw6jnych sciankach,

z rurka wodorniarowa. Uzywany do cwiczeri praktycznych.

6545. Kociolek Papina na tr6jnogu zelaznyrn, z grubej bIachy miedzianej Iub rnosieznej, zaopatrzony w manometr metaIowydo 3 atmosier, terrno-metr do 1500 oraz klape bezpieczenstwa,

(41)

NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCY]NA. ·39

6548. Kolba Paplna, mosiezna, niklowana, z dluga szyjka, w kt6rej chodzi

tlok, wypychany preznoscia pary. Sluzy do wyjasnienia zasady

rna-szyny parowej.

6550. Kule do zamrazania. Komplet z 5 kul i jednej sruby do szczelnego

zarnkniecia kuli, napelnione] woda, Przy zamrazaniu wody kule

nie-zawodnie pekaja,

65i1. Przyrzad do rozszerzatnoscl.

6525. PrzyrzlId do wykazania sp6!czynnika rezszerzalnaso].

"

"

"

"

Naczynie do wykazanla niejednakowego promieniowania ciepla z

po-wierzchni blyszczacej i matowej czarnej. Ogrzewa sie przy pornocy

pary.

Przyrzad Hope'go, Cylinder szklany z okalajaca go rynna blaszana

do Iodu, z 2 termometrami na roznej wysokosci; Sluzy do wykrycia

w wodzie warstw 0 roznej gestosci oraz do oznaczenia temperatury

wody przy najwiekszej jej gestosci, Model silnika spalinowego 2-taktowego.

4 6570.

6556.

6576. 6577.

(42)

40 NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA.

6535i 7191. Kalorymetr i Przyrzad Joule'a.

VI. A K U STY K A.

6545. Kociolek Papina.

6611. 6612.

Kamertony na rezonatorach, para,

z

mloteczkiem do wytwarzania

drgari.

Kamertony na rezonatorach, para, z przesuwanym ciezarkiern, do dudnieri.

(43)

NASZ SKLEP-URANlA, SPOLKA AKCYJNA. 41

6615. Kamerton do zapisywania drgan, duzy, z raczka drewniana plytka

szklana,

6618. Pigury Chladniego: imadlo i 3 plytki roznego ksztaltu.

6625. Manometr plomykowy do doswiadczeri w zakresie wykrywania fali

glosowej.

Nr\5"Z. Sy\L£P-\.JRF\~\R::.\-1.\·J!.iR'S'LH\ R.

6660. Rura do interferencji diwj~ku.

6630. 6631. 6635. 6636. 6637. 6638. 6640. 6641. 6645. 6647. 6649. 6652. 6653. 6655. 6657.

Monochord (scnometr ), z 2 strunami, naprezanemi kluezem oraz trze-cia struna zakoriczona hakiem do zawieszania ciezarkow, dlug. 120 em. Monochord, jak poprzedni, dlugosci 95 em.

Piszczalka fletowa z tlokiem i podzialka na tloku, daje cala game ton6w.

Piszczalka fletowa otwierana, pozwala dokladnie obejrzec jej budowe.

Piszczalka Iletowa z membrana,

Piszczalka stroikowa (jezyczkowa ), model rozbierany.

Komora powietrzna (windlada) z klawiszami, do piszczalek

organo-wych,

Model skrzypiec. Szereg pretow metalowych, umieszezonych na pudle

rezonansowem przy pociagnieciu smyczkiem daje game chrornatyczna. Metalofon (cyrnbalki metalowe) z paleczka oraz deseczka do wywo-lania rezonansu.

Ksylofon (cymbalki drewniane) z paleczka.

Tubafon.Rurki metalowe, zawieszone na strunach, daja piekne tony.

Cylinder do rezonansu kamertonow. Nalewajac wody do cylindra

szklanego, obserwujemy zjawiska rezonansu w zaleznosci od wyso-kosci slupa powietrza w cylindrze.

Rurki z tloczkami, kt6re daja tony przy wyciaganiu tloczk6w. Tuba akustyczna,

(44)

42 NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA.

6660. Rura do interferencji dzwieku pig Weinhold a, rnosiezna, na

podsta-wie drewnianej, z gwizdawka GaItona.

6665. Rura Kundta, uproszczony model cwiczeniowy, z zaciskami do

urno-cowania.

VII. 0 P T Y K A.

6751. Zwierciadla pod katem,

6756. Przyrzad do demonstrowania praw odbicia swiatla,

6761. Wanienka blaszana ze szczelina do wykazania praw zalarnania

swia-tla w plynach.

6765. Wanienka do demonstrowania zalaman swiatla w plynach,

prosto-katna, z bokami i dnern ze szkla, na podstawie.

6767. Ciemnia optyczna (Camera obscura).

~~~

~ ~ ~

C7P;..

~ ~ ~

6770-6786, tawa eptyczna zprzyrzadaml,

6770. Lawa optyczna do pokazow i cwiczeri oraz oznaczeri fotometrycznych,

150 em. dluga, z podzialka milirnetrowa, z 4 statywkarni na

sanecz-kach do umieszczania przyrzadow, zestoliczkiem okraglym.

6771. Komplet z 5 soczewek w oprawkach, do lawy optycznej.

6772. Lusterko wklesle W oprawce " " "

6773. Oprawka metalowa (plerscien) do ekranu "

6774. Oprawka do ekran6w kartonowych " " "

6776. Fotometr Bunsena " " "

6775. Lampka syst, Heinera

12

swiecowa " " "

6777. Ekran zeiatka i znakiem F " " "

6778. Oprawka z oslona do

zarowkt

i znakiem F "

6779. Diafragma " " "

6780. Oprawka do zarowkl "Mignon" " " "

6781. Oprawkado zarowki "Edisson" " " "

6786. Przyrzad do pierscieni Newtona, do demonstrowania barw

interferen-cyjnych.

(45)

NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA.

VIII. MAGNETYZM I ELEKTRYCZNOsc.

43

a) Mag net y z

m.

6825. Stolik magnetyczny z 2 sztabkami magnesowemi, pierscieniern zelaz-·

nym, pretern i strzerniaczkiern do zawieszania magnesu oraz pudel-·

kiem z sitkiem do opilek zelaznych. Odpowiedni do cwiczeri,

6815. Stolik magnetyczny. 6840 lqla inklinacyjno-deklinacy[na,

6831. Igta magnesowa na podstawce metalowe], model demonstracyjny, igla widoczna z wiekszej odleglosci.

6832. Igta magnesowa na podstawce metalowej, ksztalt zwykly, igla na agacie.

6835. Igta magnesowa zwykta, z g16wkq mosiezna, bez podstawki.

6840. lgta inklinacyjna i deklinacyjna. Moze bye uzywana w plaszczyznie pionowej oraz w charakterze galwanoskopu.

6845. Pudelko moslezne z sitkiem do opilek zelaznych,

6190. Tarcza Arago z wirujacern polem magnetycznem.

b) E 1

e

k

t r

0

s tat

y k a.

6865. Elektroior mosiezny niklowany, z plyta ebonitowa i flanelka do pocie-· rania plyty. Wykonany solidnie, dziala bez zawodu.

6876. Elektroskop zwykly, z listkami papierowemi.

6880. Para elektroskop6w pig Kolbe'go z przeladowywaczem, z 4 gilzami

papierowemi, bardzo czule, dlugo trzyrnaja ladunek, dzialanie widocz-ne z wiekszej odleglosci,

(46)

44 NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA. -6891. Wahadelko.elektryczne na izolowanej podstawce.

,6893. Wahadelko elektryczne podwojne, Kulki bzowe zawieszone na 2 szkla-nych ruchomych ramionach.

6865. Elektrofor.

690I. Kondensator pig Weinholda.

IJ

6915. Konduktor Macha.

III II

'6895. Elektrometr syst. Kolbe z kondensatorem i kula pusta.>:

6901. Kondensator pig Weinholda, skladajacy sie z plyty kauczukowej i dw6ch krazkowrnetalowych, z wahadelkami, na podstawie izolo-wane].

6905. Siatka pig Kolbe'go, z papierowemi Iistkami, na izolowanym statywie, z raczkarni kauczukowemi.

6908. Konduktor stozkowy pig Kolbe'go, rnosiezny, niklowany, z probna

kulkai paleczka z[istkami.

6911. Konduktor kulisty pig Faraday'a, z wahadelkiern i 2-l11a polkularni do . zbierania elektrycznosci z powierzchni kuli.

;6915. Konduktorpyg Macha, rozciCj,gany, dernonstruje il11niejszeni~si~ na-piecia ladunku elektrycznego przy zwiekszeniu pojernnosci konduktora.

(47)

NASZ SKLEP-URANIA, SPo-LKA AKCYJNA. 45

6926. Rozbrajacz do butelek lejdejskich, z raczka kauczukowa, 0 budowie

prostej, ramionach nieruchomych.

6928. Rozbrajacz wiekszy, z raczka kauczukowa, z ramionami rozchylanemi.

6930. Rozbrajacz duzy, z 2 raczkami kauczukowemi, rozchylany naksztalt szczypiec.

6935. Stolik izolacyjny na porcelanowych izolatorach.

6938. Wiatraczek Franklina.

6911. Konduktor Faraday'a.

c) E 1ek t rod y n amik a.

6975. Ogniwo Wolty,model skladajacy sie z 2 plytek, miedzianej icynkowej, kt6re mozna lqczyc ze soba,

6976. Ogniwo Wolty,skladajace siez 2 par plytek miedzianych i cynkowych, umieszczonych w naczyniu szklanem.

6985. Ogniwo Greneta l-Jitrowe, z 2 weglami i 1 plytka cynkowa, podno-szona ku g6rze, kiedy element nie jest czynny.

6986. Ogniwo Meidingera.

7001. Slupek Holtza, skladajacy sie z ciezkie] podstawy metalowej i preta

mosieznego, izolowanego od podstawy kauczukiem. Pret posiada

otwory i sruby dla umocowania w nich pretow metalowych i

prze-wodnikow elektrycznych przy doswiadczeniach z elektrycznoscia.

7025. Kluczsprezynowy do wlaczania pradu, z zaciskiern dla sprezyny celem trwalego polaczenia.

(48)

, 0 1 2

') 1.\ \ \'

i

l-, I. ,]

\ \ NI\OZ SV,LE -UR~NI~ I

I

46 NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA.

7051. Komutator Ruhmkorffa (przelacznik), model laboratoryjny, do 6

am-per6w.

'7075. Pachytrop laboratoryjny, do Iaczenia akumulator6w grupami po

20 amp. oraz r6wnolegle.

7100. Busola stycznych.

7081. Przetacznik rteciowy, kontaktuje przez rtec niezawodnie, bardzo dobry

do cwiczeri.

NI\31 'S1\LEF'· U1nlNlA s.n\H\~'S'ZFI\.m

7025. Klucz sprezynowy, 7115. Galwanometr do cwiczerl

7100. Busola stycznych z 40 zwojami, podzielona na 3 serje po 4, 12 i 24

(49)

NASZ SKLEP-URANIA, Spot.KA AKCYJNA. 47

busoIi odpowiedniej czulosci. Pod skala znajduje sie zwierciadlo dla

unikniecia paralaksy .przy odczytywaniu. Bardzo dobry przyrzad

cwiczeniowy,

,. S

"1

. 11 1

./0

'/

NFlSZ SilL P- uRnNIFl

7140. Wolto-amperomierz. 7110. Galwanometr demonstracyjny.

7110. Galwanometr demonstracyjny pionowy. Posiada dwa uzwojenia

o oporze 0,2 i 80 ohm6w. Dzieki specjalnejkonstrukcji igly

magne-7150. Opornik zatyczkowy.

sowej galwanometr uzyskal bardzo duza czulosc i pozwala wykrywac

prady rzedu 10-5 amp. Szpulka, przesuwana w kierunku pionowym,

daje moznosc zrnieniac czulosc galwanornetru. Moze sluzyc do

(50)

48 NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA.

7115. Galwanometr pionowy, w skromniejszem wykonaniu, zmontowany na drewnianej podstawie, igla magnesowa .wraz zoprawka wyjmowana -ze szpulki, szpulka ma dwa nawiniecia, 0 oporze 0,2 i okolo 35 ohm6w. Dostatecznie czuly (reaguje i na termoprady), nadaje sie do cwiczeri.

7121. Galwanometr syst. Wiedemann-Noaka, do cwiczeri praktycznych.

7131. Model galwanometru astatycznego pig Weinholda, z lusterkiem i po-wietrznem hamowaniem.

7140. WoIto-a~peromiel'z dla pradu stalego z 5 obszarami pomiarowemi. Przez odpowiednie Iaczenia moze sluzyc do porniarow, jako

arnpero-7205. Woltametrgazowy. 7201. Woltametr miedziowy.

7150. 7153. 7155. 7161. 7163. 7171.

mierz, woItomierz i galwanometr. Moze bye Z powodzeniem

uzy-wany przy cwiczeniach.

Opornik zatyczkowy z dokladnie ocechowanemi szpulkami oporowemi, posiada opory: 1 --,- 2 - 3 - 4 - 1

°

~ 20 - 30 - 40 - 100

=

. = 210 ohm6w. Dobry przyrzad cwiczeniowy,

Opornik zatyczkowy, jak poprzedni, do 1110 ohm6w.

Opornik zatyczkowy do 111ohm6w.

Deska z oporami nieznanemi, do cwiczen, 0 4 zaciskach.

Deska, jak poprzednia, 0 7 zaciskach.

Deska oporowa porownawcza, z naciagnietemi drutarni z roznych ma-terjal6w, 0 roznych przekrojach i roznej dlugosci.

(51)

NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA. 49

:r.

-F.!F

7175. Szpulki z roznerni nieznaneml oporaml, do cwiczeri.

'7185. Mostek Wheatstone'a, dlugosci 1 metra, ze skala milirnetrowa. Drut

na calej dlugosci mostka posiada 1 ohm oporu. Model pro sty i bardzo praktycznydo cwiczeri.

7185. Mostek Wheatstone'a.

7191. Przyrzad pig joule'a do wykazania cieplnego dzialania pradu

elek-trycznego. Przystosowany do uzycia z kalorymetrem.

7201. Woltametr miedziowy do badania zaleznosci pradu elektrycznego od

ilosci wydzielonej w pewnym czasie miedzi.

7205. Woltametrgazowy do cwiczeri.

7225. Ramka astatyczna do stolika Ampere'a.

7225. Stolik Ampere'a z solenoldem. 7225. Rarnka do stolika Ampere'a 7211. Termoelement pig Seebecka, skladajacy sie z polaczonych ze soba

plytek miedzianej i argentanowej, wewnatrz kt6rych umieszczona jest

igla magnesowa. Powstajace przy podgrzaniu plytek prady termiczne

wychylajaigl~magnesowa,

7225. Stolik Ampere's, prostej ulepszonej konstri..tkcji, z alurnirijowerni

(52)

50 NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA.

7250. Elektromagnes rnaly w ksztalcie podkowy, z kotwica,

7252. Elektromagnes duzy, z dwiema cewkami 110 X 70 mm., zmontowa-nemi na desce, z hakiem do zawieszania i kotwica, do obciazenia na 20 amp. Elektromagnes ten jest bardzo silny i nadaje sie do wszelkiego rodzaju doswiadczeri.

7252. Elektromagnes. 7256. Wah.adlo Waltenhofena.

7256. Wahadlo Waltenhofena, uzywane z elektromagnesem Nr. 7252 do de-monstrowania pradow Foucault'a, powstajacych przy wahaniu sie plyty miedzianej porniedzy biegunami elektromagnesu.

7261. Przyrz/Jd do dia-iparamagnetyzmu. 7265. Kola Barlowa.

7261. Przyrzad do dia- i paramagnetyzmu, do elektromagnesu Nr. 7252.

(53)

NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA. 51

7275. Cewki do indukcji, jedna wsuwana w druga, z rdzeniem zelaznyrn

i okraglyrn magnesem. I

7281. Cewki do indukcji

pig

Weinho1da, pozwalaja dernonstrowac

wszyst-kie zjawiska, dotyczace pradow indukcyjnych.

'6191. Induktor ziemski przystosowany do wirownicy.

7291. Mikrofonweglowy.

7275. Cewki do indukcji.

7300. Motorek

pig

Ritchie, z silnym magnesem trwalym oraz 2-ma

wiruja-cemi szpulkami. Sluzy do demonstrowania zasady motoru oraz

dy-nama.

(54)
(55)
(56)

srcdki pomocnicze przy nauczaniu geografji mozna podzielic na dwie grupy ; 1) takie, 'kt6re maja zastosowanie przy cwiczeniach pomiarowych w zakresie geografji

astronomicznej i fizycznej, geodezji, meteorologji i hydrografji, 2) t. zw. srodki

pogla-dowe, kt6re szczeg61niej przy nauczaniu geografji odgrywaja waznairole, ze wzgledu na

to, ze bezposrednie obserwacje i ujecie calosci pewnych zajwisk w tej dziedzinie sa dla nas niedostepne, i musimy dopornagac wyobrazni, poslugujac sie pewnemi srodkami, uzrnyslawiajacerni pojecia terenowe i zjawiskowe.

Przy zaieciacb praktycznych duz,,! wartosc przypisuje sie dzis przyrzadorn do

cwi-czen mierniczych, kt6re, obok innych korzysci, przyczynia si~ do poglebienia umiejetnosci

swiadomego czytania map, stanowiacej jeden z gl6wnych celow nauczania geografji.

[ezeli chodzi 0 srodki poglqdowe w nauczaniu geografji, to obok map wszelkiego

rodzaju i0 roznorodnej tresci, reljef6w, wykres6w, obraz6w i najrozmaitszych

zbior6w,-na czolo niezbednych srodkow pomocniczych wysuwaja sie te, kt6re sluza do uzmyslo-wienia i wyjasnienia pewnych zjawisk z geografji astronomicznej, jak globusy, tellurja, zenitarj a i t. p.

Z porniedzy pomocy naukowych, nalezacych do kaidej z wyiej zaznaczonych grup, w' programie naszej dotychczasowej wytworczosci zostaly uwzglednione przedewszyst-hem te, kt6re byly nam wskazane przez czynniki rniarodajne, jako najniezbedniejsze i da-[ace najwiecej korzysci przy nauczaniu.

(57)

NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA.

III. PRZYRZ~DY DO GEOGRAFJI. 1. KOMPLET MIERNICZY SZKOLNY.

55

D-ra Waclawa Jezierskiego.

Wprowadzenie poczqtk6w miernictwa do program6w szkolnych wywo-lalo potrzebe obmyslenia wzglednie prostych, a zarazem dose scislych przy-rzadow, nadajacych sie do zastosowania w szkolach. Wytw6rnia nasza opra-cowala i wykonala podlug wskazowek. d-ra W. Jezierskiego taki komplet,

:; I

16

Statyw, wllgielnica. lata, tyka i szpilki.

i ten zostal zakwalifikowany przez Ministerstwo W. R. i O. P. do uzytku szkol.... nego. Komplet nasz umozliwia dokonanie pomiar6w terenowych, sluzacych do sporzadzania planu okoIicy, i dostarcza uczacej sie mlodziezy wdziecznego

i interesujacego jq materjalu do pozytecznych cwiczeri

w

porze Ietniej.

W sklad "Kompletu mierniczego szkolnego" wchodza nastepujace przyrzady: ,

1. S tat yw un i w e r s a I n y 03 rozstawianych okutych nogach i glowicy ze stozkiem, dajacyrn sie dowolnie pochylac na wszystkie strony. Statyw sluzy do ustawiania na nim przyrzadow geodezyj-nych podczas dokonywania pomiar6w.

(58)

56 NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA.

2. P ion, sluzy do ustawienia statywu dokladnie nad danym punktem.

3. 6 t Y k m i ern i e z ye h, okutyeh na koricu, dwumetrowej

dlu-go sci, pomalowanyeh naprzemian bialo i ezerwono, aby w kazdern

miejseu i otoezeniu byly widoezne z. wiekszej odlegloseL,,--Tyki

sluza do wytyezania prostyeh w terenie.

BU801a.

4. 2 I a. t y n i wei a e y j n e, dlugosci 2 metr6w, ok ute na

koii-each, z podzialka centyrnetrowa, znaczona eyfami w odstepach

'de-. eymetrowyeh, widoczna z wiekszej odleglosci'de-. Przyrzad ten sluzy

do mierzenia roznicy wzniesieii dw6eh danyeh punkt6w.

I{~tomierz.

5. T a s rn a m i ern i e z a parciana, dlugosci 25 metr6w, w

pu-delku, z korbka do zwijania. Przy pomoey tasmy mierzy

siedlu-gosc prostyeh, wytyczonych w terenie.

(59)

NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA. 57

obrecz, z druga obrecza dodatkowa, SzpiIki wsadza sie w ziernie podczas wytyczania i mierzenia prostych.

7. W ~ g i e I n i c a (krzyzak Iub ekier), skladajaca sie z 2 zlaczo-nych pod katern prostym alidad z podw6jnemi przeziernicarni. Slu-zy do przeprowadzania prostopadlych d~ siebie Iinij w terenie. 8. K q tom i e r z (gonjometr). Jest to alidada, obracajaca sie na

pionowej tarczy metalowej, podzielonej na 360°. Do poziomego ustawienia tarciy sluzy umieszciona w srodku przyrzadu poziomni-ca okragta, Katornierz sluzy do wymierzania katow, pod jakiemi przecinaja sie proste w terenie.

9. Bus a I a, duza, z zatrzymywaczem dla igly magnesowej, z po-dzialka znaczona ad 0° do 360°, umieszczona: na plycie rnetalowej porniedzy dwiema przeziernicami. Sluzy do wyznaczania azymutu (kata, jaki tworzy dana prosta w terenie z p6lnocnym kierunkiem poludnika ziemskiego).

10. S t a I i k m i erni c z y '(rnensula). Jest to rodzaj rysownicy, umieszczanej poziomo na statywie. Sluzy do szybkiego rysowania planu bez dokonywania pomiar6w, gdzie warunki terenowe nie \ pozwalajana dokonanie pomiar6w dokladniejszych.

,,

-,

B"

mlernlozy.

11. Pac h y los cia m i e r z (klinometr), p61 krazka metalowego

z podzialern na stopnie, ustawionego pionowo, z przywieszonym w srodku pion em. Przyrzad ten sluzy do mierzenia roznicy wznie-sienia dw6ch danych punkt6w. Mozna tez z jego pornoca oznaczyc szerokosc geograficzna danego miejsca przez wymierzenie kata od-chylenia slorica ad zenitu w poludnie, w dniu por6wnania wiosen-nego Iub jesienwiosen-nego.

(60)

58 NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA.

Pcchytosclomlerz.

12. P 0 z i 0 m n i c a puszkowa sluzy do poziomego ustawiania tych

przyrzadow, kt6re nie maja na stale poziomnicy.

UWAGA: Do kazdego .Kompletu mierniczegoszkolnego"

doda-jemy obszerna broszurke, opracowana przez

J.

Horzel-skiego, w kt6rej zainteresowani znajda dokladny opis przyrzadow, spos6b ich uzycia oraz przyklady doko-nywania pomiar6w terenu.

2. ZEN I TAR

J

U M.

D-ra Waclawa Jezierskiego.

Przyrzad ten ujmuje i wyjasnia jedno z najtrudniejszych w nauczaniu zagadnieri, a mianowicie racjonalna demonstracje ruch6w ziemi i kierunku padania promienia zenitalnegooraz sprawe strefklimatycznych, kt6rych to zagadnieri nie rozwiazuje w dostatecznej mierze powszechnie uzywane tel-lurjum.

Globus 0 srednicy 26 cm. z zaznaczonemi mocno zwrotnikami, kolami

biegunowemi i rownikiem osadzony jest osia na katornierzu, tak, ze moze bye

rozmaicie nachylany wzgledern ekliptyki, zakreslanej przez srodek globusu

podczas jego ruchu postepowego. Os przy ruchu globusu zachowuje zawsze

ten sam kierunek nachylenia. Ostatniemi czasy w budowie zenitarjum

(61)

mecha-NASZ SKLEP-URANIA, SP6LKA AKCYJNA. 59 nizmu, utrzymujacego niezmienne nachylenie osi globusu wzgledern ekliptyki,

kt6ra to inowacja jest bardzo wskazana ze wzgledow dydaktycznych. [ako

ir6dlo swiatla, posylajace w kierunku prostopadlym do powierzchni globusu wiazke r6wnoleglych promieni i.dajace na nim okragla plarnke swietlna, sluzy zarowka elektryczna, ukryta w lunetowej oprawce i obslugiwana : pradem. z baterji kieszonkowej,

Przyrzad wykonany bardzo starannie, trwale i estetycznie.

Zenitarjum.

3. TELLURJUM - ZENITARJUM.

Przy wyjasnianiu w szkole zawilych zjawisk z zakresu geografji astro-nomicznej niezbednyrn srodkiern pomocniczym dla walczacej ze szczeg6lniej-szemi trudnosciarni wyobraini dziecka jest tellurjurn, przyrzad, sluzacy do, uzmyslowienia obrotu i obiegu ziemi i ksiezyca, a przez to i wyjasnienie zja-wisk geograficznych, bedacych wynikiem tych ruch6w.

. W skonstruowanem przez nasza wytwornie tellurjum usuniete zostaly pewne braki, spotykane w uzywanych dotad tellurjach pochodzenia zagra-nicznego, a mianowicie:

1) zamiast przewaznie uzywanych malych globus6w 12 centymetro-wych zastosowany zostal globus 18 centymetrowy, daleko odpo-wiedniejszy do demonstracji.

(62)

intensyw--60 NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA.

niejsze dzieki zastosowaniu lusterka szklanego w charakterze re-flektora.

3) Skomplikowany mechanizm, wywolujacy zawile ruchy ziemi i ksie-zyca, czesto niezbyt sprawnie Iunkcjonujacy i ulegajacy zepsuciu wskutek slabej budowy innych tellurjow, w naszym przyrzadzie

zo-stal znacznie ulepszony i zbudowany trwale i bardzo starannie,

po-niewaz nie potrzeba bylo liczyc sie z tern, aby przyrzad byl lekki,

kt6ry to wzglad brany jest pod uwage przy Iabrykacji na eksport tel-lurj6w zagranicznych i odbija si~ ujemnie na ich jakosci,

R

Tellurjum-zenitarjum.

Nowoscia nigdzie dotad nie spotykana, a bardzo cenna, zastosowana 'przy naszem tellurjum jest to, ze rnoze ono bye uzyte i w charakterze zeni-tarjum przez latwe do uskutecznienia przesuniecia w mechaniimie oraz przy-.stawienie do oswietlenia dobud6wki, zaopatrzonej w odpowiednia optyke, Tym sposobem tellurjum zostalo uzupelnione wielce pozytecznyrn dodatkiem, kt6ry wypelnia powazna luke, jaka pozostawala zawsze przy uzrnyslawianiu .zjawisk z geografji astronomicznej przy pomocy tellurj6w dawnego typu.

Tellurja - zenitarja wyrabiamy w dwu odmianach:

a) ze swieca, jako ir6dlem swiatla, odpowiednie dla szkol, nie po-siadajacych pradu elektrycznego,

(63)

NASZ SKLEP-URANIA, SPOLKA AKCYJNA.

4. G LOB US Y.

61

Globus, jako najwierniejsza matematyeznie podobizna ziemi, jest nie-zbednyrn srodkiern pogladowym przy nauezaniu geografji, poniewaz na nirn.. w przeciwieristwie do mapy, obraz powierzehni ziemi nie ulega znieksztalce--niu i caly jej obszar przedstawiony zostaje w tern samem zmniejszeznieksztalce--niu. Po-siadamy globusy wlasnego lub krajowego wyrobu w nastepujacych wielko--sciach i odmianaeh:

1) Globus srednicy 18 cm.,oklejony mapka Iizyczna. 2) Globus, jak poprzedni, z pohidnikiem metalowym.

3) Globus srednicy 26 em., oklejony rnapka fizyczna,

4) Globus, jak poprzedni, z poludnikiern metalowym. 5) Globus srednicy 33 em., oklejony mapka fizyczna,

6) Globus, jak poprzedni, z poludnikiern metalowym.

5. KULA INDUKCYJNA.

Kula 0 srednicy 33 em., pomalowana czarna matowa Iarba, spoezywa na. podstawie tekturowej w odpowiedniem zaglebieniu. Moina na niej kreslic

dowolne linje kreda. Sluzy jako srodek pomoeniezy 0 duzej wartosci meto-dyeznej przy wprowadzaniu uezni6w w szereg pojec z geografji matematyez-rrej bez narzueania ieh od poczatku w formie gotowego juz obrazu, jakim jest: globus z jego osia i siatka geograficzna,

(64)
(65)

IV. W Y D A·W

N I C TWA

Cytaty

Powiązane dokumenty

Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris – portal wiedzy dla nauczycieli&#34;1. współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego

Wyjaśnij pochodzenie danego sformułowania i wytłumacz jego dzisiejsze znaczenie.. Zwróć uwagę, kto w starożytności

Nauczyciel podaje uczniom treść ćwiczenia do wykonania – uczniowie otrzymują od nauczyciela kilka terminów literackich ( te same terminy dla każdej grupy) i polecenia dokonania

Podsumowując, książka jest napisana głównie dla osób, które poszu- kują uzasadnień rozstrzygnięć bioetycznych odwołujących się do kon- cepcji prawa naturalnego.. W

Dostęp do usług oferowanych przez sieć szerokopasmową motywuje abonenta do wyposażenia gospodarstwa domowego w nowe urządzenia elektroniczne jak komputery i odbiorniki telewizyjne

} to okazałoby się, że funkcja ta jest stosowana jedynie do elementów pasujących do ”#a1”, czyli do elementu o identyfikatorze a1.... Ustawianie klas CSS

Резюмируя изложенное выше, следует также отметить, что проектная деятельность, как практический метод обучения межкультурной коммуникации на

[r]