Zofia Kurnatowska,Stanisław
Kurnatowski
Lubiń, woj. leszczyńskie. Stanowisko
1
Informator Archeologiczny : badania 14, 158-159
158
strukcji obronnej i ziem n ej. W wykopie na wale zewnętrznym odsłonię* to rodzaj pierwotnego umocnienia utworzonego p rzez nad sypanie, na w a r stwę w yznaczającą poziom użytkowania, gliny przem ieszan ej z piaskiem.
Badania wałów p otw ierdziły istnienie dwóch faz ich użytkowania. Badania będą··kontynuowane,
LUBIN Polska Akademia Nauk
w oj, leszczyń sk ie Instytut H is to rii Kultury
Stanowisko 1 M aterialnej
Zakład A rch e o lo g ii W ielkopolski w Poznaniu
Badania prow adzili doc. dr hab, Zofia Kurna towska i dr hab, Stanisław Kurnatowski. F i nansował W KZ w L eszn ie, T r z e c i sezon ba dań. Zespół architektoniczny i osadniczy klasztoru Benedyktynów /DC-XHI w ,/ . Badania prowadzono w sektorze V III po zachodniej stronie koś cioła i klasztoru. Stwierdzono tu istnienie głębokiego rowu - 1,2 m głębokości od pierwotnej powierzchni. P rzeb iega on prawie rów nolegle do zrekonstruowanej lin ii murów kamiennych z X II wieku w odległości około 11 m. Wspomniany rów ciągnie się na długości około 13 m, u ry wając się w c zę ś c i południowej, Z je go kontynuacją należy się lic zy ć natomiast w c zę ś c i północnej.
P r z y je go krańcu natrafiono na konstrukcję kamienną złożoną z kilku wielkich głazów ułożonych w półokrąg o 0 około 3 m. Być m o że były to umocnienia mostu lub zbiornika ? Opisany rów powstał w okresie wczesnego średniow iecza i został następnie jednorazowo za sypany nie później niż w początkach 2 połowy X III wieku. W iązało się to ze zmianą zagospodarowania p rzestrzen n ego tej p artii obiektu. Na m iejscu bowiem dawniejszego rowu powstał dziedziniec wybrukowany kam ieniam i. Nad nim zalegały warstwy niwelacyjne wyznaczające różne p race porządkowe w tej p artii obiektu.
N ajciekaw sze wyniki przyn iosły badania w sektorze V - w połud- niowowschodniej p artii obiektu, gdzie w poprzednich sezonach natrafiono na fragm ent absydy, rom ańskiej i resztk i murów kamiennych otaczają cych k la szto r. Wykonano tu szero k ie odkrywki wydobywając w całości mur południowy, narożnik południowo-wschodni założenia obronnego o ra z mocno zniszczony mur wschodni. W obrębie murów natrafiono na w arstw y gruzu, kości ludzkich, częściow o zasypiskowe, częściow o niwelacyjne, pod którym i wystąpiły pochówki świadczące o istnieniu w tej c zę ś c i cm entarza użytkowanego przypuszczalnie od wczesnego śred n iow iecza. Ogółem odkryto 38 pochówków, w w ięk szości słabo zachowanych, W niektórych m iejscach uchwycono trzy warstwy grobów nad sobą. Według oceny antropologicznej pochówki reprezentow ały gro by ludności św ieck iej.
159
-Nieoczekiwanym i najciekawszym rezultatem tegorocznych ba dań było odsłonięcie w południowo-wschodnich fundamentach narożnika murów obronnych - reliktów w cześn iejszego kościoła rom ańskiego. Były to c z ę ś c i absydy półkolistej o sięgającej 6 m, Udało s ię też powiązać z owym w cześn iejszym kościołem czę ść murów obwodowych, a m ianow icie znaczną p artię muru południowego, odznaczającego się archaizm em licowania. Różni się ono w yraźnie od ciosow ego lico w a nia absydy odsłoniętej w 1978 r . Czytelna stratygrafia odkrytych fr a g mentów sta rszego kościoła rom ańskiego um ożliwia określen ie c z s b u je go powstania na schyłek X I wieku. Wydaje s ię, że to przew aży szalę dyskusji na temat początków klasztoru na k o rzyś ć opinii u m ieszcza ją cej go właśnie w końcu X I wieku,
W wyniku tegorocznych badań jasno zarysow ały Bię trzy kolejne fazy przebudowy rom ańskiej: - n ajstarsza, z której pochodzi opisany fragm en t kościoła przypadałaby na schyłek X I wieku; drugą fa zę r o mańską należałoby u m ieszczać najdalej w 2 połowie X II wieku. W tym cza s ie przeprowadzono gruntowną przebudowę połączoną z przesunię ciem kościoła ku północy, zmianą je go o si, budową murów kamiennych otaczających k la s zto r o ra z systemu fos /?/ obronnych.
Następna przebudowa przypada na połowę lub 2 połowę X III wieku kiedy to zostają zlikwidowane i zasypane row y /fosy ?/, być m oże c zę ś ciow o zlikwidowany mur zachodni, przebudowany k ościół, wybrukowany - dziedziniec p rzed kościołem i zapewne przynajm niej częściow o w zn iesio ny k lasztor kamienny po północnej stronie kościoła.
Dalsze etapy budowy i przebudowy kościoła 1 klasztoru w okresie gotyku i baroku, są rozpoznane arch eologiczn ie w niewielkich jak dotąd fragm entach. LU B IN -S TA R E M IASTO Blok VII M ORACZEW O, gm. Łubowo woj, poznańskie Stanowisko 1 patrz okres nowożytny Muzeum A rch eologiczn e w Poznaniu
Badania prow adził m gr Czesław S trzyżew ski /autor sprawozdania/ pod kierownictwem naukowym dr W łod zim ierza Błaszczyka. Finansował W KZ w Poznaniu. C zw arty se zon badań. G rodzisko. Okres w czesnośred niowieczny /IX - 2 połowa X w, /,
W ostatnim sezonie wykopaliskowym prowadzono nadal prace na majdanie grodziska, eksplorując do calca warstwy kulturowe oraz obiek ty do głębokości 2,10 m - 4,80 m w 13 wykopach o łącznej powierzchni 325 m2. W c z ę ś c i zaś wschodniej o ra z północno-wschodniej wnętrza grodziska rozkopano fragm enty wewnętrznej c z ę ś c i wału.
