Andrzej Żaki
Kraków - Wawel
Informator Archeologiczny : badania 5, 183-185
183
północ od u l? Dominikańskiej? Uzyskano bardzo in teresu jąoe rezu ltaty odnośnie pierwotnego ukształtow ania terenu, występowania poziomów wcze snośredniowiecznych i średniowiecznych.* Uzyskano wyniki z b liż a ją tma do rozwiązania k w estii zasięgu północnej granicy osady na Okolę oraz k w estii przebiegu j e j f o r t y f ik a c ji w tym re jo n ie ?
KHAK&W Muzeum Archeologiczne w Krakowie Obszar wokół Wzgórza Wawelskiego
Badania prowadził mgr D ali Z altz oraz mgr Jacek Reynlak pod klerownlotwea mgr Kazimierza Rad wańskiego. Finansowało ikizeum Archeologiczne w Krakowie? Osadnictwo wczesnośredniowieczne 1 średniow ieczne, średniowieczne fo r ty fik a c je m ie js k ie j
W związku z dużymi robotami instalacyjnym i 1 podnóża Wawelu na u l j Podzamoze, Idziego om a od strony Wisły, prowadzono obserwa c je arch eologiczn e, odkrytych reliktów architektonicznych oraz głębo k ości zaleg an ia o a lo a j Uohwyeono wczesnośredniowieczne pozloąy kul turowe w znaoznej c z ę śc i związane z osadą podgrodową Okołu.
Ustalono rzędne zalegan ia c a lc a piaszczy stego oraz sk ały wa p ien n ej, zyskując d alsze elementy d la rek o n stru k cji pierwotnej topo g r a f i i t e j częśo l m iasta? Na omawianym teren ie uchwycono 1 dokładnie zlokalizowano c ią g i obronnych murów m iejskich w bezpośrednim Ich sty ku z fortyfllHŁe jaml wawelskimi?
KHAK&W - WAWEL Państwowe Zbiory Sztuki na Wawelu i Kierownictwo Odnowienia Zamka Królewskiego na Whwelu
Badania prowadził doc. dr Andrzej Żaki wraz z zespołem? Finansowały Państwowe Zbio ry Sztuki 1 Kierownictwo Odnowienia Zamku na Wawelu? Dwudziesty drugi sezon badań. Grodzisko głównie w .I l - H I I , nadto r e lik ty osadnictwa starożytn ego, średniowiecz nego 1 nowożytnego?
Głównym odcinkiem badawozym był dzied zin iec zewnętrzny, przy le g ły do południowego skrzydła budynku muzealnego /Nr 5 /, w którym w la ta c h ubiegłych odkryto częśó budowli absydowej, zwanej roboczo przedromańsklm kościołem B? Szeroka odkrywka na dziedzińcu, w m iejscu
184
spodziewanego zamknięcia k o śc io ła lu t czworobok absydy od stron y pół nocnej , się g n ę ła aż do sk a liste g o podłoża na głębokość ponad 7 m? Rozpoznano w n ie j 54 warstwy kulturowe, zgrupowane w 26 zespołach? W lcb obrębie odkryto szereg reliktów zabudowań średniowiecznych 1 nowożytnych oraz domniemane fragmenty l i n i i obronnej z w? X III /Kon rada Mazowieckiego/J
Poniżej n atrafion o na d alsze p a rtie omentarza /zbadano 5 grobów/ oraz wątki murów przedromańkklch z kamienia płytkowego wiązanego za prawą gipsową, jednakże pierw otnej formy zamknięcia k o ścio ła rozpoz nać nie zdołano? Będzie to celem d a lsz e j ekaplow tcjl przyległego od cinka terenu? Znaleziono liczn e zabytki ruchomej m?ln? denar z w? X /Niemcy ? / i odważnik ołowiany?
w połndniowej ozęści przyziemia budynku muzealnego, przy gotyo- klm marze obronnym, wznowiono badania mające na c e la rozpoznanie zaple* cza k ościo ła przedromańsklego 1 przyległego cmentarza? Dotychczasowe prace przyniosły ważne u sta le n ia o traty g z aflc z n e , dotyczące okresu zn iszczen ia k o śc io ła 1 ozasów późniejszych?
w związku z a k c ją zabezpieczania Smoczej Jamy kontynuowano
2
praoe o charakterze badawczo-ratownlczym w odkrywce pow? 78 m nad stropem komory B ja s k in i. Odsłonięto tu llo o maru gw iaździstego 1 starszy ch murów nowożytnych? wydobyto duże i l o ś c i drobnych zabytków ruohomyoh, głównie z doby nowożytnej, c z y li z okresu, w którym pow s t a ł cały badany kompleks nawarstwień kulturowych?
W rasa oh prac mtownlcĘrch na t m s le budowy /wymiany/ ciągów elektrycznych w zachodniej p a r t i i wzgórza wawelskiego / r e j ? IX/ roz poznano w paru punktach ślady wozesnośrednlowleoznego, spalonego wa łu obronnego 1 odkryto r e lik t y trzeoh nurów nowożytnych. Wśród n le- llcznyoh zn alezisk aa nwagę zasłu guje duży fragment naczynia g r a f i towego o średnicy wylewu ok? 32 cm 1 grubośol ścianek 11-16 mm, po chodzący z I lub I I fagy wczeenego średniow iecza? wykonane tu w ler- eenla penetrometrem geologicznym na p rzestrze n i około 30 m umożliwi ły rozpoznanie k o n fig u racji skały 1 stw ierdzenie istn ie n ia grubego płaszcza warstw wczesnośredniowiecznych?
Największe pod względem przestrzennym piaoe ratownicze prowa dzono u podnóża Wawelu w związku z robotami wodociągowymi przy u l? Podzamoze za odcinku od Plant po zbieg u lic Grodzkiej 1 Bemardyń- e k le j? Podjęte w zimie /przy wielostopniowych mrozach/ trwały do póź nej je s i o n i, przynosząc szereg pierwszorzędnych danych s t r a ty g r a f ic z nych, odkrycia reliktów zabudowy m ieszkaln ej, a zw łaszcza elementów fo r ty fik a c ji z późnego 1 prawdopodobnie wczeenego średniow iecza? Przy po d ejściu na Wawel ed u l? Kanonicznej odkryte p o z e e tało ścl
śro&alo-18$
wiecznego /1 p ó śn le jzz e g o / założen ia brannego na ztykn narów obron- nyeh Whwelu 1 n la e ta ? Przy u l? Grodzkiej odzłonląto fragnznt nara n ie ja k ie g o , zązlad ojąoego z dawną braną Grodzką? W p o b liża tego n am , w klerunka północnyn, t j ? ka kościołow i św? Idziego, n atrafion o na r e lik t y trzech bodynków nlezzkalnych z ozazów nowożytnych, na połnd- n le zaś - na naaypy hunosow o-gllnlaate, które nogą byś p o z o z ta ło śc lą nieznanych dotąd, choć hlpotetyoznle rekonatrucwanych, wczeznośred- nlowleoznych l i n i i obronnyoh, wiążących Wawel z podgrodź len - Okołen?
U podnóża Wawela od a trony połndnlowo-zachodnlej 1 zach odn iej, na a tokach wzgórza 1 płaakloh bolwarach nad Wlzłą, prowadzono praoe typa badawczo-mtownlczegc na tr a a le poapleaznle wykonywanyoh wykopów pod o ią g l olopłownlezo 1 gazowe? Dłngośó kontrolowanych wykopów wy- n oalln 170 n, zzerokośó 280 on? wyróżniono ta $ zespołów waratw knl- tarowych, odzłonląto r e lik t y narów ozterech budowli najpewniej nowo żytnych, w tyn dc aa rybaoklego d łu go ści 11,8 u, wydobyto duże i l o ś c i o eran lk l z różnych okrezów omz Inne zab y tk i, w tyn k llk an aśo le no nę t , nie na 1 wyłącznie nowożytnyoh?
Drobne badania ratowniczo prowadzono ponadto w plwnioach waohodnlego akrzydła zankn / r o j ? X I/ i w pśłnocno-wachodnlch p artiach krużganków dziedzińca arkadowego, w a le n l Władyzława IV / r e j ? X III/ 1 przy barbakanie tegoż k ró la / r e j ? XIV/? wyniki tych badań przynlo- a ły p arą la to tły c h przycinków architekton icznych ?
Uznpełnlonlen wyliozonyoh prao były badania w lortniozo, wyko nywane częściowo w ranach d z ia ła ln o śc i Zespołu badań nad przedloka- oyjnyn Xrakowen / p r i K on iajl A rcheologicznej Oddziała PAN w Krako w ie /? Ogśłen wykonano 98 odwierty penetronetren /41 na wzgórza wawel- ak ln , $2 u podnóża/ oraz 8 przy ponocy świdra o średnicy 8 c a l i /4 na Wawela, 2 a podnóża/? Rozpoznano watąpnie n lążazośó, oharakter /ak ład przyrodn iczy/, a nawet wiek waratw knltorcwyoh na wielo odcinkach, nobwyoono też ślad y dawnych powodzi, a w rejo n ie n l? Podzanoze 1 Ber- nardyńaklej waratwy nawałów rzecznych ponad 2-netrowoj n lą ż a z o śc l, potw ierdzające a r^ łe o lo g lc z n le przebieg odnogi Bodawy.
KBAKbw №izean Archeologiczne w Krakowie p l ? Wloaay Indów 8/4
Badania prowadził ngr Jacek Boynlak pod klerownlctwen ngr K azlnlerza Hadwańaklego? Plnanzowało Mazean Archeologlozne w Krako w ie? Plorwzzy aezon badań. 0zadnie twe wezeanośrednłowieczna, r e lik ty zabudowy średnlowlec zna j ?