Irena Kutyłowska
Wojciechów, gm. loco, woj. lubelskie,
AZP
78-78/-Informator Archeologiczny : badania 27, 101-102
inform ator Archeologiczny 101
w kierunku obecnej rzeki Zgłowiączki. Spadek w arstw zawierąjących m ateria! zabytkowy i rozbiórkowy pochodzący z m uru wskazuje, że od strony zachodniej mamy do czynienia z reliktam i zasypanej fosy.
W stępna analiza m ateriału ceram icznego wskazuje, że pochodzi on z II i III etapu rozwoju rzem iosła garncarskiego wg J. Kruppego. Wymieniony horyzont chronologiczny koresponduje z ceram iką budow laną, a także sposobem budowy m uru.
Zamek powstał w XIV w. n a miejscu dawnego grodu K azim ierza Kon rado wica i został usytuow any u ujścia Zgłowiączki do Wisły. F undatorem obiektu był biskup Maciej z Gołań- czy, a kontynuatorem jego poczynań inwestycyjnych Zbyłut z Gołańczy. O stateczny k ształt zamkowi (dwa skrzydła — wschodnie i zachodnie, wieża bram na od południa, wieża w południow o-zachodnim narożniku) nadały działania budow lane prowadzone w XVI w. przez biskupów S tanisław a K arnkowskiego i H ieronim a Rozdrażewskiego. O dkryte re lik ty murów należy wiązać z ich inicjatywam i budowlanymi. Ryzalit można identyfikować jako fundam ent niewielkiej baszty umieszczonej w narysie m uru obwodowego od strony Zgłowiączki, widocznej n a rysunku A braham a Boota z 1632 r.
Spraw ozdanie złożono w archiw um Wojewódzkiego K onserw atora Zabytków we Włoc ławku.
Badania będą kontynuow ane.
W o jc ie c h ó w U n iw e r s y te t M a rii C u rie S k lo d o w -gm . lo c o , w o j. lu b e ls k ie skiej K ated ra Archeologii w L ublinie A ZP 7 8 -7 8 /—
B adania prowadziła dr hab. Irena Kutyłowska. P rak ty k i studenckie finansow ane przez U niw ersytet M arii Curie-Skłodowskiej w Lubli nie. Drugi sezon badań. Późnośredniowieczne fortalicjum z m urow a ną zabudową.
W drugim sezonie badań n a Wojciechowskim fortaiicjum staran o się odczytać pełny zarys kam iennych fundam entów późnośredniowiecznej Budowli I,
Wykopy o łącznej powierzchni 75 m2 zlokalizowano tylko w południowej partii m ajda nu. Udało się w nich stwierdzić, że Budowla I o długości 27 m (na osi wschód-zachód) i szerokości 9 m (na osi południe-pólnoc) była dworem jedn otrą kto wym i prawdopodobnie trójdzielnym (jeden m u r działowy — zachodni — stw ierdzono w 1992 r., być może relikty drugiego — wschodniego — odsłonięto w wykopie n r 4B/93). Z fundam entem południowej ściany dworu przew iązany je s t kam ienny fundam ent niewielkiej przybudów ki (szerokości 3 m, długości jeszcze nie uchwycono), być może mieszczącej pierw otnie zew nętrzną klatkę schodową, co by wskazywało, że dw ór mógł być piętrowy. Duże ilości gruzu z cegły palców ki występujące wzdłuż kam iennych fundam entów wskazują, że partie naziem ne dworu były najpewniej wzniesione z cegły, a grupujące się tylko wzdłuż ściany północnej ułam ki szkliwionej cegły palcówki pozwalają się domyślać, iż elewacja dworu od strony m ajdanu mogła mieć ozdobny w ątek z użyciem tej cegły. Uchwycony dotychczas zasięg posadzki z zapraw y Budowli II oraz rozm ieszczenie śladów po slupach jej zadaszenia (stawianych również w rozebranych fundam entach Budowli I — dworu) pozwalają obecnie wniosko wać, że m iała ona rozm iary ok. 7 x 15 m.
Powyżej rozebranych fundam entów przybudówki po południowej stronie dworu w ystą piły liczne późnośredniowieczne i nowożytne zabytki. Wśród nich na uwagę zasługują fragm . szklanych kielichów fletowych oraz m oneta Ludw ika — króla Węgier, Czech i Ślą ska — wybita w 1516 r. Z wykopów w obrębie dw om i przy jego fundam entach, uzyskano tylko nieliczne późnośredniowieczne i nowożytne zabytki z naw arstw ień rozbiórkowych.
M uiy fundam entow e przybudówki i dw oru zniszczyły północną część obiektu o szero kości 3 m na osi wschód-zachód, zagłębionego w ziemię (półziemianki?), z m ateriałem ceram icznym datow anym na XIII w.
102 Późne średniowiecze
M ateriały i dokum entacja znajdują się w K atedrze Archeologii U niw ersytetu M arii C urie-Sklodowskiej w Lublinie.
B adania będą kontynuow ane.
W o lb ó rz , s t. 2 3 M uzeum A rcheologiczne i E tn o g ra -gm . lo c o , w o j. p io t r k o w s k i e ficzne w Łodzi
A Z P 7 2 -5 5 /5 4
B adania prowadzili d r Aldona Chmielowska (autorka spraw ozdania) i m gr Mieczysław Góra. Szósty sezon badań.
Badania wykopaliskowe i geomorfologiczne prow adzone w 1. 1981-1985 pod k ie ru n kiem d r Aldony Chmielowskiej i mgr. Pawia M irosika w obrębie średniowiecznego układu przestrzennego (podwójnej owalnicy) w celu zlokalizowania śladów zanikłego grodu k a sztelańskiego, znanego jedynie ze źródeł pisanych (XI w., XII w.), nie odsłoniły w czesnośre dniowiecznych w arstw osadniczych.
Jedynym miejscem pozostałości drew niano-ziem nego założenia obronnego, niedostęp nym do 1992 r. dla penetracji archeologicznych, je s t niewielkie w zniesienie oznaczone n a planie Wolborza z 1927 r. jako „Niegdy zam ek” . W zniesienie to znajdiye się w obrębie 5 działek miejskich (nr 239-243) przy ul. Świętokrzyskiej, n a zachód od wspom nianej Owalnicy, ciągnących się do rzeki Moszczanki.
W 1993 r. trzech właścicieli wyraziło zgodę n a zbadanie omawianego obszaru m etodą wierceń ręcznym świdrem geologicznym. W ich wyniku okazało się, że n a głębokości ok. 50-60 cm od dzisiejszej powierzchni znajdują się resztki murów zam ku z XTV-XVIH w., zbudowanego przez biskupów włocławskich, władających kasztelanią w olborską od ok. 1148 r. W kilku odw iertach na większej głębokości, pod gruzem w apienno-ceglanym zna leziono węgle drzew ne i drew no z bliżej nieokreślonych konstrukcji. Przyszłe badania wykopaliskowe ostatecznie wyjaśnią, czy zam ek biskupi wzniesiono w XTV w. n a miejscu dawnego grodu kasztelańskiego.
Badania będą kontynuow ane.
W r o c la w - S ta r e M ia s to , K oordynatorem prac byl m gr Zdzisław p la c D o m in ik a ń s k i W iśniew ski, firm a „AKME"
B adania prowadził zespół, w tym pracownicy instytucji naukowych Wrocławia. Finansow ane przez Spółkę polsko-austriacką j. v. „IL- WRO”. B adania archeolog! czno-archi tektoniczne Starego M iasta we Wrocławiu. XI/XII w. po czasy współczesne.
* Literatura: „Silesia Antiqua”, t. XXXV 1993.
W y t r z y s z c z k a , s t . 1, Z a m e k F undacja „T ro p szty n ” K raków T r o p s z ty n
g m . C z ch ó w , w o j. t a r n o b r z e s k ie
A Z P 1 0 8-63/1
B adania prowadził zespól w składzie: m gr Eligiusz Dworaczyński — archeolog (autor sprawozdania), m gr inż. arch. W aldem ar N iew alda
