Z wydawnictw Instytutu Badań
Literackich.
Biuletyn Polonistyczny 12/36, 24-29
utworów R eja r e f e r e n t k a s t w i e r d z i ł a , że " H i s t o r i a " w y sz ła ze " sz k o ły R e ja " , n ie z aś spod p i ó r a samego R e ja .
Podsumowania o b rad S e s j i dokonał p r o f . d r Jerzy Z i o m e k . W skazał on na n ie w ą tp liw y p o ż y te k , j a k i p r z y n io s ło z a p re z e n to w anie wyników p ra c y t y l u w a rsz ta tó w badaw czych, i d a ł w yraz p rz e k o n a n iu , że S e s ja n ie zamknęła badań nad Rejem, a t y l k o b y ła i c h etapem .
D o c .d r Tadeusz B ieńkow ski
6 . Z WYDAWNICTW INSTYTUTU BADAŃ LITERACKICH
P a u lin a B uchw ald-Pelcow a: S a ty r a czasów s a s k i c h . S t r . 34-7» 3 n l b . , i l u s t r . 10. Cena z ł 6 8 ^- O sso lineu m . W rocław- Warszawa -Kraków 1969« S tu d ia S t a r o p o l s k i e , t . XXV. W y b ierając za tem at sw o je j p ra c y s a t y r ę czasów s a s k ic h ,a u to r k a z a j ę ł a s i ę w n i e j utw oram i, w k tó ry c h - p rz y pomocy środków w łaściw ych s a t y r z e - przeprow adzona z o s ta j e k ry ty k a zaobserwowanego z ł a , zaróv/no w ż y c iu prywatnym , ja k p u b l ic z nym, o ra z wprowadzone z o s t a j ą , jak o p rz e c iw ie ń s tw o do ty ch n e gatywnych s tw ie r d z e ń , pewne p o s t u l a t y pozytyw ne. Ramy ch ro n o lo g ic z n e p ra c y , o k re ś lo n e w t y t u l e ja k o " c z a s y s a s k i e " , wyzna cza ok res panowania w P o ls c e dwóch Augustów: I I i I I I , o b e j m ujący l a t a 1696-1763» p rzy czym a u to rk a s t a r a s i ę uw yd atnić ukazane w b a d a n ia c h o s t a t n i c h l a t r ó ż n ic e k u ltu ro w e i l i t e r a c k ie m iędzy p o czątk iem te g o o k re s u a jego sc h y łk ie m .
M a te r ia ł w y korzystany w p ra c y p o c h o d z i w p rz e w a ż a ją c e j m ierze z przekazów ręk o p iśm ie n n y ch w ówczesnych sylw ach czy
z b io ra c h m isc e llan e ó w h is to r y c z n y c h i l i t e r a c k i c h .
Mic h a ł G ło w iń sk i: Pow ieść m ło d o p o lsk a. S tudium z p o e ty k i h i s - to r.y c z n e j. S t r . 301, 3 n lb . Cena z ł 55 » - O ssolineum . Wrocław-Warszawa-Kraków 1969. Z D ziejów Form A r ty s ty cznych w L i t e r a t u r z e P o l s k i e j , t . X I I I .
25
-Przedm iotem k s i ą ż k i j e s t m o n o g rafia .form pow ieściow ych o k r e s u M łodej P o l s k i , p rzy czym p rz e z pow ieść m łodopolską a u t o r rozum ie w z a s a d z ie p ro d u k c ję pow ieściow ą l a t 1890 - 1918, n ie t r a k t u j ą c jed n a k ty c h d a t jak o r y g o r y s ty c z n ie obo w iązu ją cych g r a n i c . C hodzi więc w ła ś c iw ie o w zorzec p o w ie ś c i młodo p o l s k i e j , a n ie m a t e r i a ł h is to r y c z n y m ie sz cz ą c y s i ę w tym p r z e d z ia l e ch ro n o lo g iczn ym , k t ó r y zwykło s i ę nazywać Młodą Pol s k ą . A utora i n t e r e s u j e n ie a n a l i z a n a jc ie k a w sz y c h i n a jw y b it n ie js z y c h p o w ie ś c i opublikow anych w o k r e s ie M łodej P o ls k i,le c z celem jeg o j e s t n a jo g ó l n ie j s z e z d an ie spraw y z m o żliw o ści ga tu n k u pow ieściow ego na tym e ta p ie je g o ro zw o ju , w c h a r a k te r y s ty c z n y c h d la przełom u wieków p o w ią z a n ia c h h is to r y c z n y c h . P rz e d s ta w ia ty p o lo g ię odmian p o l s k i e j p ro zy o p o w ia d a ją c e j o- o k re s u , s k u p ia ją c uwagę p rz e d e w szystkim na spraw ach kompozy c j i f a b u l a r n e j , k o n s tr u k c ji n a r r a t o r a i s t y l i s t y k i n a r r a c j i . Zbigniew G o liń s k i; E d y to rstw o - T e k s to lo g ia . P r z e k r o j e . S t r .
98, 4 n lb . Cena z ł 1 7 , - O sso lineu m . W rocław-W arszawa- Kraków 19^9.
K siążk a p r z y n o s i t r z y s tu d ia ,d o ty c z ą c e :p r z e d m io tu t e k s t o - l o g i i i zadań e d y to rs tw a , s to s u n k u wydawcy do a u t o r s k i e j gos p o d a rk i te k s te m , t z n . k w e s t ii tzw . "w o li a u t o r s k i e j " , m o ż li w o ści opracow ania t e k s t u o s ta te c z n e g o , o ra z n a r z ę d z i poznaw czy ch w b a d a n ia c h , t j . n ie k tó r y c h problemów t e r m i n o l o g i i . S t u d ia t e p o w s ta ły w wyniku r e f l e k s j i a u to r a nad próbam i p r a k ty cznych ro z w ią z a ń e d y to r s k ic h w in te n s y w n ie r o z w ij a ją c e j s i ę o s t a t n i o d z i a ł a l n o ś c i w y d aw n iczej; nad różnym i prop o zy cjam i te k s to lo g ic z n y m i w z a k r e s ie p u b lik o w a n ia pism klasyków l i t e - r a t d r y ; nad uporządkow aniem te o re ty c z n y m ty ch d o ś w ia d c z e ń ,k tó r e przekazyw ane bywały na o g ó ł ja k o u m ie ję tn o ś ć z m is tr z a na u c z n ia ; nad i s t n i e j ą c ą w d z ie d z in i e spraw e d y to rs tw a a p a r a tu r ą p o jęc io w ą i fu n k cjo n u jąc y m i te rm in a m i.
Zdzis.ław J a s t r z ę b s k i ; L i t e r a t u r a •pokolenia w ojennego wobec dwu d z i e s t o l e c i a . S t r . 265, 5 n lb . Cena z ł 2 5 , - Państwowy I n s t y t u t Wydawniczy. Warszawa 1969. H i s t o r i a i T e o ria L i t e r a t u r y . S t u d i a . 2 4 .
P rz e d m io te n k s i ą ż k i j e s t tw ó rc z o ść młodego środowiska w a r szaw sk ieg o o k re su w ojny, ze szczególnym uw zględnieniem a u t o rów o g ó ln ie uznanych p r z e z k r y ty k ę za n a jw y b itn ie js z y c h : Ba c z y ń sk ie g o , B orow skiego, G a jc eg o , T rz e b iń s k ie g o . Na p o d s ta w ie p rze p ro w a d z o n ej a n a li z y a u t o r z a p rz e c z a ogólnemu p rz e k o n a n iu , jak o b y wybuch wojny 1939 r . p rz e rw a ł rozw ój l i t e r a t u r y i j e j c i ą g ł o ś ć , i d o c h o d z i'a o w nio sk u , że tw ó rc z o ść p o k o le n ia wo je n n e g o , sta n o w ią c a nowy i odrębny e ta p w d z ie j a c h n a s z e j l i t e r a t u r y , ró w n ocześn ie tk w iła w t r a d y c j i , z w ła sz c z a w t r a d y c j i d w u d z ie s to le c ia , i k o r z y s t a ł a z j e j d o św ia d cz e ń , c z e r p a ła z j e j p o e ty k i ś r o d k i , m etody d la z n a le z ie n i a p o e ty k i w ł a s n e j , a d ek w atn ej do r z e c z y w i s to ś c i, w k t ó r e j p r z y s z ło d o jrz e w a ć twórcom. P o ls k a b i b l i o g r a f i a l i t e r a c k a za ro k 1 9 6 6 , Opracował Z e sp ó ł P o z n a ń s k ie j Pracow ni B i b l i o g r a f i c z n e j I n s t y t u t u Badań L i t e r a c k i c h PAN. R e d a k to r tomu:' T e re s a T y s z k ie w ic z . S t r . XXXII + 882. Cena z ł 2 5 6 ,- Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969»
Tom p r e z e n tu j e do kum entację ż y c ia l i t e r a c k i e g o , naukowo- l i t e r a c k i e g o i t e a t r a l n e g o w P o ls c e za ro k 1 9 6 6 i d a je b i b l i o g r a f ic z n y p r z e g lą d l i t e r a t u r y i badań nad n i ą o ra z r e c e p c j i l i t e r a t u r obcych na g ru n c ie p o lsk im . W s to s u n k u do w c z e ś n ie j sz y c h tomów PBL z a k re s m a te ria łó w z a re je s tro w a n y c h w tym r o c z n ik u u l e g ł is to tn e m u p o s z e r z e n iu : zdecydowano s i ę m ianow i c ie w yjść poza utw ory publikow ane drukiem i w łączyć do b i b l i o g r a f i i u tw o ry , k t ó r e d o c i e r a j ą do o d b io rc y za pomocą in n y c h środków masowego p rz e k a z u , ja k p ł y t y z. n a g ra n ia m i utwo rów l i t e r a c k i c h i program y P o ls k ie g o R a d i a i T e l e w i z j i P o l s k i e j /u tw o ry l i t e r a c k i e p rz e z n a c z o n e s p e c j a l n ie lu b adaptow ane do r e a l i z a c j i ra d io w e j lu b t e l e w i z y j n e j / . Pewnemu p o s z e r z e n iu u l e g ł y ró w n ież m a t e r i a ły d o ty c z ą c e t e a t r u i f i l m u .
L ,.u e r ia ł b i b l i o g r a f i c z n y zgrupowano w t r z e c h z a s a d n ic z y c h d z i a ł a c h : I . T e o ria l i t e r a t u r y ; I I . H i s t o r i a l i t e r a t u r y ; I I I . T e a tr , f i l m , r a d i o , t e l e w i z j a .
Jadw iga Sambor: B adania s t a t y s t y c z n e nad słow nictw em . /Na m a t e r i a le "Pana T a d e u s z a " /. S t r . 163, 1 n l b . Cena z ł
- 27
-2 6 , - O ssolineum . v7rocław-'.Varszawa-Kraków 1 9 6 9 .Z D z ie jów Form A rtystycznych, w L i t e r a t u r z e P o l s k i e j , t . X I I . P r a c a zaw iera k r y ty c z n e sp raw ozdanie ze s t a n u badań nad p raw id ło w o ś c iam i liczbow ym i, j a k i e zachodzą w s ło w n ic tw ie t e k stów języków n a t u r a l n y c h , wraz z p róbą i n t e r p r e t a c j i t y c h za l e ż n o ś c i . P r a w id ło w o śc i t e - mające c h a r a k t e r ś c i ś l e s t a t y s t y c z n y , a rów n oc z eśnie u n i w e r s a l n y , n i e z a l e ż n e bowiem od j ę zyka, e p o k i, s t y l u , a zatem w łaściw e w szystkim językom n a t u ralny m ś w i a t a - d o ty c z ą c z ę s t o ś c i słow n ictw a w t e k s t a c h .
P r a k ty c z n e z a sto s o w a n ie badań s t a t y s t y c z n y c h w y stępuje w b a d a n ia c h porównawczych, w b a d a n ia c h s t y l i s t y c z n y c h , a p rz e d e w szystkim p r z y rozw iązyw aniu problemów n a j b a r d z i e j podstawo wych d l a b a d a n ia form l i t e r a c k i c h , t j . p rz y ro z s trz y g a n iu w ąt p l i w o ś c i d o t y c z ą c y c h a u to r s tw a i c h r o n o l o g i i badanych tek s tó w .
P r z y p r z e p ro w a d z a n iu badań a u t o r k a p o s ł u ż y ł a s i ę s p o r z ą dzonym p r z e z s i e b i e sło w n ik iem frekwencyjnym "Pana Tadeusza*'. E l ż b i e t a S arn ow sk a-T em eriusz. Ś w iat mitów i ś w ia t znaczeń.Ma c i e j K azim ierz S a r b ie w s k i i problemy wiedzy o s t a r o ż y t n o ś c i . S t r . 173» 3 n l b . , i l u s t r . 7 . Cena z ł 3 0 , - O ssolineum . Wrocław-Warszawa-Kraków 1969* S t u d i a S t a r o p o l s k i e , t . XXIV.
. Z a s a d n ic z y p rz e d m io t p o d j ę t e j p r z e z a u to r k ę a n a l i z y s t a nowią p o w s t a łe na p o lsk im t e r e n i e , n a p is a n e w jęz y k u ł a c i ń skim, r ę k o p iś m ie n n e rozprawy t e o r e t y c z n e p i ó r a M acieja K a z i m ie rza S a r b ie w s k i e g o : "De Urbe e t Romanis" o ra z ,rDii Gentium". P o p rz e z wypowiedzi S a rb ie w s k ie g o w t y c h ro zp ra w a c h , a t a k ż e p o p r z e z pewne sądy zaw arte w in n y c h t r a k t a t a c h te g o a u t o r a , z w ła sz c z a w ro z p r a w ie "0 p o e z j i d o s k o n a ł e j " , podejm uje a u t o r ka p ró b ę i n t e r p r e t a c j i wiedzy o k u l t u r z e a n t y c z n e j - wiedzy n a l e ż ą c e j do e p o k i przełom u XVI i XVII w ., o b d a rz o n e j w ł a ś c i wościam i symptomatycznymi d l a tego o k r e s u .
Ten sposób p o stę po w an ia naukowego j e s t d ro g ą prowadzącą a u t o r k ę do u k a z a n ia i n t e r e s u j ą c e g o j ą problem u ren e sa n so w e j w iedzy o k u l t u r z e a n t y c z n e j .
Jadwiga. S i n i a r s k a - C z a p l i c k a : F i l i g r a n y p a p i e r n i p ołożonych na o b s z a r z e R z e c z y p o s p o l i t e j P o l s k i e j od p o c z ą tk u XVI do
połowy X V III w iek u . S t r . XV, I n l b . + 41, 1 n l b . , t a b L CCXXVIII. Cena z ł 1 5 0 ,- O ssolineum . W rocław-W arszawa- Kraków 1969* K sią żk a w Dawnej K u ltu rz e P o l s k i e j ,t .X V . P ra ca doc. S i n i a r s k i e j - C z a p l i c k i e j , r e p r e z e n t u j ą c e j I n s t y t u t C e lu lo z o w o -P a p ie rn ic z y , sta n o w i cenne o s ią g n i ę c i a na dro d ze u z u p e łn ia n ia lu k w naszym e d y to r s tw ie naukowym z z a k re s u h i s t o r i i p a p ie r n ic tw a . D otyczy ona f i l i g r a n i s t y k i , t j . n a u k i o znakach wodnych - bego d z i a ł u h i s t o r i i p a p ie r n ic t w a ,k tó r y n a jw c z e ś n ie j w z b u d z ił z a in te re s o w a n ie h is to ry k ó w , a r c h iw i stów i b i b l i o t e k a r z y . F i l i g r a n i s t y k a p o ls k a b y ła d o tą d r e p r e zentow ana zaled w ie trzem a n ie w ie lk im i z b io ra m i. Album d o c .S i n i a r s k i e j - C z a p l i c k i e j z a w iera ponad 1200 p rz e ry só w , sto so w a nych w p a p ie r n ia c h p o l s k i c h w o k r e s ie 250 l a t /XVI, XVII i p ie rw s z a połowa X V III w ie k u /. W artość je g o polega przede wszy s tk im na z e b ra n iu w jednym m ie js c u f il ig r a n ó w re p re z e n to w a nych w tru d n o n i e r a z d o stę p n y c h p u b l ik a c ja c h , a ta k ż e na uzu p e ł n i e n i u i c h lic z n y m i odm ianami.
Słownik języka Adama M ick iew icza. Tom VI: P. Redaktor: Konrad G órski. R ecenzent: S te fa n Hrabec. S e k reta rz r e d a k c ji: Zygmunt Dokumo. S t r . 619» 1 n lb . Cena z ł 235»- Osso lineum . Wrocław-Warszawa-Kraków 1969» . K o lejn y tom e d y c ji p r e z e n tu j ą c e j sło w n ictw o p o e z j i i p ro zy Adama M ickiew icza z a w iera h a s ła od " P ' do " P re z y d u ją c y " /d o k o ń c z e n ie l i t e r y P p r z y n i e s ie tom V I I / .
Ś re d n io w ie c z e . S tu d ia o k u l t u r z e . IV. R edakbor naukowy J u l i a n Lew ański. S t r . 5 21, 1 n l b . Cena z ł 9 0 ,- O ssolineum . Wrocław-Warszawa-Kraków 1969»
K o lejn y tom e d y c ji c i ą g ł e j stu d ió w o k u l t u r z e Ś re d n io w ie cza zaw iera t r z y ro zp raw y : J ó z e f a Szym ańskiego: "Ze studióy; nad ś re d n io w ie c z n ą h i s t o r i o g r a f i ą m a ło p o lsk ą . W iś lic k i k a t a lo g biskupów k ra k o w sk ic h " ; C a rlo V e rd ia n ie g o : "Problem y wzor ców p o l s k i e j < le g e n d y > o świętym Aleksym "; T adeusza D obrze n ie c k ie g o : " Ł a c iń s k ie ź ró d ła < R ozm yślania przem ysk iego > ". W ś w ie c ie p i e ś n i i b a j k i . S tu d ia f o l k l o r y s t y c z n e . Pod re d a k c j ą R yszard a G ó rsk ieg o i J u li a n a K rzyżanow skiego. S t r .
290, 2 n l b . , i l u s t r . 9 . Cena z ł 53,-. O ssolineum .W roc- ław-Warszawa-Kraków 1969»
Tom p r z y n o s i s z e s n a ś c ie stu d ió w z z a k re s u t e o r i i i h i s t o r i i badań f o lk lo r y s ty c z n y c h w P o ls c e , będących wyrazem c o raz żywszego w p o l s k i e j nauce pow ojennej z a in te re s o w a n ia f o l k l o rem w jeg o n a jro z m a its z y c h p o s ta c ia c h i w ró żn y ch o środk ach k r a j u . U c z e s tn ic z ą w nim t e ż n ie ty lk o pracow nicy Z akładu L i t e r a t u r y Ludowej IBL, a le i a u to r z y p o z a -ib lo w s c y , i z o śro d ków po zaw arszaw sk ich . Obrazuje- on w yniki p ra c z d z ie d z in y l u - doznawstwa i l i t e r a t u r y t r a d y c y j n e j , z d z ie d z in y związków l i t e r a t u r y u s t n e j , lu d o w e j, z p is a n ą , narodow ą, d o ty cz ą c e - w tym tom ie - p rz e d e w szystkim p i e ś n i ludow ych, b a je k ludowych i podań narodowych i lo k a ln y c h .
Opracowała Mgr A n ie la Piorunow a 29
-7 . KRONIKA NAUKOWA INSTYTUTU BADAŃ LITERACKICH
\
A. Uchwałą n r 1 /69 Prezydium P o l s k i e j Akademii Nauk z d n ia 18 lu te g o 1969 r . , w sp ra w ie w łą c z e n ia n ie k tó r y c h placów ek naukowych W ydziału I Nauk S p o łeczny ch PAN do in n y ch placów ek te g o W ydziału, p o stan o w io n o :
"P racow nię H i s t o r i i C zaso p iśm ien n ictw a P o ls k ie g o XIX i XX w iek u , pow ołaną Uchwałą n r 68/5 7 S e k r e t a r i a t u Naukowego P re
zydium P o l s k i e j Akademii Nauk z d n ia 10 g ru d n ia 1957 r . w s p ra wie po w o łan ia Pracow ni H i s t o r i i C zaso p iśm ien n ictw a P o ls k ie g o XIX i XX w ieku, jak o pom ocniczej p lacó w k i naukowo-badawczej W ydziału I PAN, w łącza s i ę do I n s t y t u t u Badań L ite r a c k ic h PAN
z dniem 1 k w ie tn ia 1969 r . " .
P raco w n ię t ę Uchwałą n r 35 /6 9 S e k r e t a r i a t u Naukowego P o l s k i e j Akadem ii Nauk z d n ia 29 k w ie tn ia 1969 r . um ieszczono w schem acie o rg an izacy jn y m I n s t y t u t u Badań L i te r a c k i c h PAK jako p u n k t V I I I je g o p io n u naukowo-badawczego.
J e d n o c z e ś n ie Prezydium P o l s k i e j Akademii Nauk w d n iu 6 m aja 1969 ro k u /Uchwała ni' 29/69» v? sp ra w ie w łą c ze n ia n ie
