Wprowadzenie (Introduction)

(1)

Wprowadzenie (Introduction)

Media – Kultura – Komunikacja Społeczna 8, 5-6

(2)

Wprowadzenie

Introduction

O ddajem y w P a ń stw a ręce kolejny, ósmy ju ż tom roczn ik a „M edia - K u ltu ra - K o m u n ik acja Sp ołeczn a”. C ieszym y się, że redagow ane przez n as czasopism o u trw ala sw oją pozycję wśród periodyków naukow ych w Polsce i zysk u je aprobatę autorów . Św iadczyć o tym może coraz w iększa liczba tekstów n ad syłan ych do re d a k cji z n iem al w szystkich ośrodków ak ad em i ckich w k ra ju . P ragn iem y podkreślić, że nasz rocznik u zyskał dobrą ocenę podczas o sta tn ie j p ara m etry z a cji czasopism prowadzonej przez M in iste r stwo N au ki i Szk oln ictw a W yższego. Zgodnie z W ykazem czasopism pu nk tow anych ogłoszonym w 2 0 1 2 roku za arty k u ł opublikow any w „M ediach - K u ltu rze - K o m u n ik acji Sp ołeczn ej” autorow i przysłu guje pięć punktów.

W artość naukow ą czasop ism a tra k tu je m y ja k o w yzw anie i staram y się dbać o w ysoki poziom m erytoryczny oraz m etodologiczny publikow anych tekstów . K ażdy a rty k u ł je s t oceniany przez dwóch recenzentów , których tożsam ości red aktorzy nie u ja w n ia ją . O ob iek tyw izacji procesu recenzow a n ia św iadczy tak że to, że i recen zen ci nie z n a ją tożsam ości au tora.

P o stęp u jąc zgodnie z procedurą op isan ą szczegółowo n a stron ie in te r netow ej czasopism a, w ybraliśm y do n um eru ósmego cz tern aście a rty k u łów. Ich autorzy k o n cen tru ją sw oją uwagę n a problem atyce pochodzącej ze zróżnicow anych p rzestrzen i m edialnych, kulturow ych, a tak że dotyczącej w ielozakresow ej k o m u n ik acji rozu m ianej ja k o in te ra k c ja sp rz y ja ją ca prze kazyw aniu in form acji, ek sp re sji uczuć, m an ifestow aniu poglądów.

U jęty m w ty tu le rocznika zagadnieniom tow arzyszy zaw sze, co stało się ju ż trad y cją, n am y sł nad praw nym i k o n te k sta m i rzeczyw istości nacecho

w anej w ielom edialnością. O publikow ane w num erze arty k u ły u jęliśm y tym razem w czterech działach. W sk azu jąc n a m edia i kom u n ikację, lite ra tu rę , film i prawo, dążyliśm y do p od k reślenia ich w ieloaspektow ych związków. P rocesy kom u nikow ania były dla nas reg u łą porząd ku jącą cy rk u lu jące w otoczeniu m edialnym człow ieka treści. In teresow ały n as re la cje pom ię dzy podejm ow anym i przez autorów k w estiam i a tw orzyw am i k o n sty tu u ją cy m i nośniki. P od kreślić w arto, że sn u jący rozw ażania o coraz bard ziej p rzysp ieszającej k o m u n ik acji in terp e rso n aln ej i m asow ej autorzy, dostrze g ający tak że zagrożenia w yn ik ające z frag m en ta ry z a cji różnych adresow a nych do odbiorców kom unikatów , n ad al w cen tru m swoich zain teresow ań sy tu u ją człow ieka. P ersp ek ty w a antrop ocentryczna w b ad an iach z pogra nicza n au k o m ediach, o lite ra tu rz e , o k u ltu rze, ale też n au k praw nych, pozw ala m ieć n ad zieję, że ludzka podmiotowość, mimo w szechpotężnej i w szechobecnej k o m ercjalizacji, będzie sku teczn ie p rzeciw staw ian a tem u, w czym tkw i moc u przedm iotaw iania.

(3)

б U rszula Doliwa, Miłosz Babecki

P ro b lem aty k a podmiotowego p ostrzeg an ia człow ieka żyjącego w coraz bard ziej m ediatyzow anym otoczeniu społecznym je s t w n aszej opinii tym , co szczególnie in te re su je autorów pu bliku jących te k sty w n in iejszym nu m erze. W otw ierającym tom bloku tem atycznym pośw ięconym mediom i k o m u n ik acji zw ra ca ją n a to uwagę M iłosz B a b e ck i i U rszu la Doliwa. A utorzy a n a liz u ją przekazy audiow izualne, gry kom puterow e oraz telew i zyjne program y in form acyjn e, poszukując nie tylko wzorców sp rzyjających ich system atyzow aniu oraz tw orzeniu znaczeń, ale tak że w sk azu jąc n a po te n c ja ł um ożliw iający oddziaływ anie n a pozam edialną rzeczyw istość.

P ersp ek ty w a antrop ocentryczna je s t tak że bardzo w y razista w n a rra cjach konstru ow anych przez au to rk i p u bliku jące arty k u ły w części lite r a turoznaw czej num eru. E w a Szczepkow ska, B e rn a d e tta D a rsk a oraz Ja g o d a P a tu rej-G ran d y b erg p rzyg ląd ają się specyficznej re la cji, w k tó rej je d n o stk a - k o b ie ta - je s t przeciw staw iona system ow i czy to społecznem u, czy k u l turow em u. L oku jąc swe rozw ażania w odm iennych k o n tek sta ch h istory cz nych i geograficznych, au to rk i z w racają również uwagę n a n iep rz em ija ją cą w artość słowa, tw orzyw a rozbudow anych m odeli n arracy jn y ch , w alczącego o uwagę czy teln ik a przeobrażającego się w widza. N im zaś in te re s u ją się au torzy p u bliku jący arty k u ły w dziale filmowym. Szczególnie isto tn y je s t pierw szy z zam ieszczonych tu tekstów . A ndrzej P itru s, an aliz u ją c stra teg ie d oku m en talno-artystycznej e k sp re sji B illa Violi, pisze o zagrożeniach pod m iotow ości będącej efek tem kon ku ru jący ch porządków kulturow ych. P rz e ciw staw iając k u ltu ry etn iczn e dom inującem u paradygm atow i zachodniej cyw ilizacji, ch arak tery zu je je j n iszczycielski p oten cjał, tkw iący nie tylko w ludziach, ale też w przedm iotach ta k ich n a przykład ja k kam ery. Ich pojaw ienie się w n iezn ającej dotąd podobnych urządzeń społeczności, choć służyć m iało daw aniu św iadectw a o tym , co ulotne, odciskało piętno n a z a sta n e j rzeczyw istości. W zasygnalizow anym przez A. P itru s a porząd ku sy tu u ją się te k sty tak że innych autorów - M arioli M arczak, A rtu ra P isk orza, B a rto sz a K azan y i Aldony W itkow skiej. W tych opracow aniach is to tn ą rolę odgrywa portretow anie m ik rop rzestrzen i regionów, m iejsc, tak że p ortretow anie b iografii ludzi uw ikłanych w skom plikow ane i to k syczne re la cje in terp erso n aln e aktu alizow ane i dezaktu alizow ane przez czas, k tó ry nie zaw sze m a w alor system atyzow ania św iata.

Nieco in aczej, choć n ad al m ając n a uwadze problem atykę ludzkiej pod m iotowości, p o strzeg ają an alizow an ą rzeczyw istość autorzy tekstów pu bli kow anych w dziale praw nym . W arty k u łach J a c k a Ja n u s z a M rozka i J a rosław a Szczechow icza są poruszane kw estie dotyczące potrzeby rozw ażań o ochronie w olności wypowiedzi oraz czci. W tó ru ją im R ob ert P a try k D ziem bow ski i K ry sty n a Szczechow icz, an alizu jący sta tu s zn iesław ien ia i możliwo ści zw aln ian ia d zien n ik arza z tajem n icy d zien n ik arsk iej w polskim praw ie. N um er ósmy, ta k ja k dotychczas, kończą recen zje i kom u nikaty. Ich au torzy z a jm u ją się niezw ykle ak tu aln y m i zag ad n ien iam i medioznawczy- mi, m etodologicznym i i ku lturoznaw czym i obecnym i w dysku rsie n au ko wym polskim i obcojęzycznym .