Andrzej Kosiorek
Sochaczew - Poświętne, woj.
skierniewickie
Informator Archeologiczny : badania 14, 218-219
218
P P Pracow n ie K onserw acji Zabytków
Pracow nia A rch eologiczn o- Konserwatorska
Oddział w W arszaw ie
Badania prowadziła m gr Martyna M ilewska. Finansował W KZ w Gdańsku. P iąty sezon
badań. Zamek średniowieczny /od końca X III w . /. Kontynuowano badania terenu otaczającego zachowany budynek zam kowy. We wschodniej c z ę ś c i dziedzińca odsłonięto negatyw fundamentu średniowiecznego muru obronnego o d d zielają cego zamek od m iasta. Sta nowi on kontynuację lin ii przebiegu muru odsłoniętego w poprzednich sezonach. Z zasypiska w m iejscu po rozebranym zapewne w wieku X V II fundamencie uzyskano bogaty zb ió r kafli płytowych, naczyń glinianych, polewanych o ra z m ajollkowych.
W rejo n ie południowo zachodniego stoku skarpy zamkowej odsłdnlę- to kamienny fundament prostokątnej w ieży dostawionej do południowo-
zachodniej ściany zamku. W ieża ta, o wym iarach 15 x 7 m, zbudowa na była w średniowieczu, jednak później niż budynek zamku, a w ięc przypuszczalnie w X V wieku. Rozebrana zaś została wedle źród eł pisa nych w roku 1772. E ksploracja wykopów w rejon ie w ieży dostarczyła wielu interesujących zn alezisk średniowiecznych /ułamki naczyń glin ia nych, przedm ioty Żelazne/ jak i nowożytnych /fragmenty naczyń pole wanych, majolikowych, szklanych, k afli mlekowych, wyroby żelazne, fa j ki holenderskie, kościane oprawki sztućców/.
M ateria ły zabytkowe 1 dokumentacja badań znajdują s ię w Pracow ni A rch eologiczn o-K on serw atorsk iej P P P K Z O/W arszawa.
Badania zostały zakończone.
Konserwator Zabytków Archeologicznych
Biuro Badań 1 Dokumentacji Zabytków
w Skierniewicach
Badaniami kierow ał m gr A n d rzej K osiorek. Finansowało Biuro Badań i Dokumentacji Zabytków w Skierniewicach. P ie rw s z y sezon badań. Zabudowa przykościelna /2 p o i.X IV w . - 1 p o l.X V w ./ .
Na teren ie Poświętne - według źród eł historycznych i arch e o lo gic z nych /badania R . Jakimowicza i K . Mus tanowie zo we j/ - m iał istn ieć koś ció ł farny zbudowany w X V wieku, zniszczony p rze z Prusaków w 1794 r . SO CH ACZEW -Pośw iętne
w o j. skiern iew ick ie SKARSZEW Y w o j. gdańs kle
219
Ponadto Rocznik Ś w iętokrzyski, Nowy /XV w . / wspomina, że w X II wieku istniała tu kaplica pw. św . T r ó jc y , w której rzekom o m iał u m rzeć Bolesław K rzyw ousty.
W związku z prowadzonym i w Sochaczewie pracam i kanaliza cyjnym i na w/w teren ie o ra z przypadkowym odsłonięciem i zn is zc ze niem fragmentu b liżej nieokreślonego muru, rozp oczęto badania r a tow nicze.
Założono 10 wykopów sondażowych o łącznej pow ierzchni 98 m2 o ra z wykop główny /03 " 7*2 m2/ wokół zniszczonego fragm entu muru.
Rezultatem badań je s t odsłonięcie reliktów obiektu o wym iarach 8,80 x 6, 60 m i zachowanej w ysokości 0,90 - 1,40 m . Grubość murów wahała s ię od 0,80 - 1,60 m . Obiekt posadowiony na zbitym plasku zm ie szanym z gliną - bez fundamentów kamiennych - zbudowany był z cegły palcówki spojonej zaprawą wapienną o żółtawym odcienku w n ieregu larnym wątku.
Charakterystyczną cechą były zlokalizowane w zachodniej ścia nie 4 sklepione kolebkowo nisze /wysokość 0,75 m/, z których 2 zo stały zniszczone w czasie prac kanalizacyjnych.
Od nich prow adziły w głąb obiektu, płytkie / 0 ,2 0 - 0,30 m / prostokątne kom ory /wym iary 3,80 x 0,80 m /. Dwie z nich posiadały w połowie długości posadzkę ceglaną.
W chw ili obecnej trudno je s t jednoznacznie o k re ś lić funkcję obiektu - być m oże cegieln ia przykościelna /?/.
Natomiast na podstawie pom iarów cegły je go budowę można wstępnie datować na 2 p o ł.X IV w . - 1 p o ł.X V w. Koniec użytkowania przypada prawdopodobnie na rok 1794, kiedy Prusacy z n is z c z y li istniejący na Pośw iętnem k ościół farn y i je go zabudowę gospodarczą. W arstw osad niczych nie udało s ię uchwycić ze względu na ich p rzem ieszan ie i l i c z ne wkopy współczesne m .in . dół po wapnie.
W trak cie badań odkryto ponadto pozostałość po cmentarzu za łożonym na m iejscu zniszczonego kompleksu kościelnego w X IX wieku. Stanowiły go szk ielety ludzkie ułożone prawdopodobnie w drewnianych trumnach /zbutwiałe szczątk i drewna wokół szkieletów/ bez wyposaże nia.
Na m a teriał ruchomy składały s ię bardzo lic zn e fragm enty ce ram iki z polewą i bez, fragm enty k afli z przew agą polewy zielon ej, fragm enty butelek szklanych o ra z fragm enty żelaznych okuć m .in .: d rzw i. M ateriał ten charakteryzuje zróżnicowanie chronologiczne /X IV -X IX w ./ . Do ciekawszych znalezisk za lic z y ć należy monetę AuguBta Et Sasa.
P o zakończeniu badań wykopy zasypano zaznaczając p rzy b liżo ny zarys obiektu. W chw ili obecnej trw ają prace nad całościowym opracowaniem wyników.
