Elżbieta Jaworska
"Asnyk znany i nieznany", Maria
Szypowska, Warszawa 1971 :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 15/44, 161
/11/ SZYP0W3KA Maria: Asnyk znany i nieznany. Indeks opra cowała A.Piorunowa. PIW. Warszawa 1971 s. 862, t a b l.40.Lu d zie ź.ywi.20, z ł
85,-Szczegółowa i najobszerniejsza z dotychczas wydanych mono g ra fia b iogra ficzn a, k tó rej tworzywem są zachowane m ateriały au tob iograficzn e, korespondencja, pamiętniki współczesnych,do tychczasowe opracowania, twórczość oryginalna Asnyka, a także utwory innych autorów związane z jego życiem. Autorka, która dokonała olbrzymiego wysiłku badawczego, by wszystkie te mate r i a ł y zgromadzić i uporządkować, posługuje s ię często metodą k on fron ta cji różnych przekazów, dotyczących tych samych epizo dów b io g r a fii roety, i ukazuje je w ten sposób we właściwym ś w ie tle . Zgodnie z tradycją s e r i i , w k tó re j książka s ię ukaza ła , b io g ra fia łączy elementy udokumentowanej v ie romancee z próbą zarysowania epoki od strony kulturaln ej i p o lity c zn e j.
BP/44/73 E l.J .
/11/ TRZEBUCHOWSKI Paweł: F ilo z o fia pracy Stanisława Brzo zowskiego. IW "PAX". Warszawa 1971 s. 228, nlb. 4, bibliogr., z ł
25,-Esej naukowy omawiający f i l o z o f i ę pracy Brzozowskiego i j e j miejsce r światopoglądzie i myśli pisarza. F ilo z o fia pracy jest
centrum ...yśli Brzozowskiego, stanowi o jedności jego różnorod nego dorobku. Jest to f i l o z o f i a bezpośredniego kontaktu z rze czyw istością, przezwyciężająca statyczne, oderwane od rzeczy w is to ś c i, obojętne w sensie etycznym w izje świata.Praca,"czyn nik syntetyzujący rzecz z umysłem", je s t jednocześnie aktem twórczej aktywności, aktem poznawczym i wartościotwórczym. Do 3wej f i l o z o f i i pracy dochodził p isarz poprzez krytykę roman tyzmu - f i k c j i historycznych i mistycznych i l u z j i , pozytywiz mu - naturalistycznego mouizmu i scjen tystyczn ej g n o zeo lo g ii,
oraz racjonalizmu - rozumianego jako prymat porządku poznania nad działaniem , jako abstrakcyjny, zewnętrzny stosunek do pra wa, obyczaju, moralności, wytwórczości.
