Stefan Moysa
"Bibliographie 1925-1975", Hans Urs
von Balthasar, zestawiła (do r. 1965)
Berthe Widmer, przerobiła i
uzupełniła Cornelia Capol, Einsiedeln
1974 : [recenzja]
Collectanea Theologica 47/1, 246
246
R E C E N Z JEsprzed roku 1939, jak po drugiej w ojnie św iatow ej, których autorami są ka tolicy. Szkoda, że nie podano w sposób wystarczająco wyczerpujący, jak to ma m iejsce w św ietnych tłumaczeniach klasycznych, nowszych pozycji religioznawstw a — posługując się określeniem autora w stępu K e l l e r a — „burżuazyjnego”, które są cytow ane i uznawane przez znaw ców przedmiotu.
Mimo w yliczonych zastrzeżeń n ależy się cieszyć, że polski; czytelnik otrzy m ał tak znakomitą pozycję, która w ypełni w sposób poważny ogromną lukę w języku polskim w literaturze historii porównawczej religii,
ks. A n d rze j Ś liw iń ski, P elplin
Hans Urs von BALTHASAR, B ibliographie 1925—1975, zestaw iła (do r. 1965) Berthe W (i d m e r , przerobiła i uzupełniła Cornelia C a p i o l , Eirsredeln 1975, Johannes Verlag, s. 57.
Twórczość Hansa Urs v o n B a l t h a s a r a domaga się od dawna dokład nego ujęcia i opracowania. Pierw szym krokiem d'o tegio jest dokładna b iblio grafia całego olbrzym iego .dorobku auttora, której zebranie: n a pewno nie było łatw ym do w ykonania zadaniem . W p rzeciw ieństw ie do niżej omówionej b i bliografii prac d e L u b a c a nie zawiera ona żadnych opisów, a le jest jed y nie podzielona na następujące działy: w łasne książki (57 pozycji), artykuły (268), przyczynki do dzieł Zbiorowych (61), tłum aczenia (66), w ydania wyborów pism innych autorów (12), przedm owy i pojsłowia (88), recenzje (40), k ie r o w nictwo serii w ydaw niczych (13). N aprawdę trudno sobie w yobrazić, aby jeden człow iek m ógł tyle napisać, zwłaszcza jeżeli zwróci się uwagę na sam odzielne pozycje książkowe, wśród których jest w iele dzieł liczących po. kilkaset stron. Wśród tych ostatnich należy ,ma pierw szym m iejscu postaw ić 6-tom ow e już dzisiaj dzieło H errlich keit — zarys estetyki teologicznej; ponadto liczne opra cow ania ojców Kościoła .i ostatnio znów początek w ielk iej serii: Theodram a-
tik . Z tytułólw książek i opracowań widać, że autor nie interesuje się tylko
teologią, religią i ascetyką, lecz rów nież filozofią i literaturą. W iadomo, że v o n B a l t h a s a r nabył niesłychanie rozległe w ykształcenie, także d e L u b a c określa go jako — być może — najbardziej w ykształconego czło w ieka naszych czasów.
W yliczenie tytułów nie daje, oczywiście, poglądu na rodzaj twórczości autora. Nie ma w ątpliw ości, że ten, kto się choć fragm entarycznie z nią za poznał, w idzi w autorze nie tylko w ielk i um ysł na miarę autorów średnio w iecznych sum teologicznych, ale też człow ieka mającego n iezw ykłe w dzi siejszych czasach wyczucie, co jest, a co nie jest chrześcijańskie. Zaznacza się to zw łaszcza w jego ostatnich artykułach i książkach z okresu posoborowego.
Dotąd twórczość v o n B a l t h a s a r a nie znalazła należytego oddźwięku w kręgach teologicznych, być może na skutek jej, do pew nego stopnia, poetyc kiego charakteru, trudnego do .ujęcia w ścisłych kategoriach. N iem niej w y daje się, że w p ływ jego ostatnio w yraźnie wzrasta i, m iędzy innym i, szereg grup m łodzieży inspiruje się jego .teologią. N ależałoby sobie życzyć, by o-becna bibliografia przyczyniła się dio co-raz w iększego rozszerzenia tego w pływu.
ks. S tefan M oysa SJ, W arszaw a
K arl H. NEUFELD, Michel ŚALES, B ibliographie H enri de Lubac SJ 1925—
1974, Einsiedeln2 1974, Johannes Verlag, s. 87.
20 lutego 1976 r. H. d e L u b a c ukończył 80 lat. W prawdzie celem bibliografii, którą prezentujem y, nie jest uczczenie tej rocznicy, jednakże zwîraca. ona uw agę na człowieka i dzieło, które się nierozerw alnie zrosło