R ecenzje
397
Autorzy, opisując kolejno najcenniejsze zabytki tóchniki w Zagłębiu Staro polskim, sugerują pewne form y kształtowania środowiska przyrodniczego wokół nich. Formy te jednak nie są zgodne ze wstępnym postulatem artykułu głoszącym potrzebę przywrócenia krajobrazu wokół zabytków do stanu z okresu ich powsta nia. Autorzy ¡nie 'przedstawiają metod odtwarzania tego stanu, lecz ograniczają się do wysunięcia koncepcji opartych W zasadzie tylko na kryteriach estetyki.
J . J .
H I S T O R I A Z A K Ł A D Ó W G E O G R A F 1 C Z N O - K A R T O G R A F I C Z N Y C H W G O C I E
Z okazji obchodzonego w październiku 1960 r. jubileuszu 175-lecia Zakładów Gfiograficzno-Kartogtaficzhych im. Hermana H aacka w Gocie w „Przeglądzie Geodezyjnym” (nr 8/1961) ukazał się artykuł Stanisława Kryńskiego, w którym autor poza relacją iz uroczystości jubileuszowych zamieścił krótką historię zakładów.
Przy tej okazji autor wspomina, że w pobliżu Goty dokonano pom iaru jednej z baz dla słynnego łańcucha triangulacyjnego, który posłużył do powiązania trian- gulacji Europy zachodniej z triangulaoją rosyjską.
J. J.
A R T Y K U Ł Y P O L S K I C H H I S T O R Y K Ó W T E C H N I K I W C Z A S O P I S M A C H O B C Y C H
W ciągu drugiej połowy 1961 r. Ukazało się w publikacjach zagranicznych kilka artykułów naszych historyków techniki.
D w a z nich, ¡pióra doc. W . Jewsiewiokiego, dotyczą dziejów techniki filmowej. W ydawnictwo Kom isji Historii Nauk Przyrodniczych, Medycznych i Tech nicznych Czechosłowackiej Akademii Nauk „Sbornik pro dejiny prírodnich ved a techniky” apubliikowało w roczniku 6 z 1961 r. obszerny artykuł Pokus o perio- dísaci dejin filmové techniky na záklede obecného rozvoje kinematografie. Autor, analizując rozwój kinematografii ¡z punktu widzenia technicznego, ekonomicznego i artystycznego, daje projekt periodyzacji ogólnych dziejów filmu, stosując ją — co jest niewątpliwie sprawą dyskusy/jną — także i do dziejów poszczególnych elementów kinematografii, a w szczególności do dziejów techniki film owej. P erio- dyzacja jest przy tym bardzo szczegółowa, tak że W okresie od 1895 r. do chwili obecnej autor rozróżnia aż 12 okresów. Artykuł stanowi interesującą i pobudzającą dyskusję próbę rozwiązania ważnego i d la innych dziedzin historii techniki zagad nienia metodologicznego. Polskiego czytelnika zainteresuje fakt, że doc. Jewsie- w ieki wymienia w artykule spoa-ą licizibę polskich uczonych i wynalazców, którzy przyczynili się d o powstania zaczątków techniki film owej (Witelo, Kopernik, H e weliusz) i do jej rozwoju (Prószyński, Lebiedziński, Szczepanik).
Drugi artykuł doc. Jewsiewickiego ukazał się w wydawnictwie Kom isji Tech niki Ukraińskiej Akademii Nauk „Narisi z istorii tiechniki” (rocznik 7 z 1961 r.). Artykuł nosi tytuł Jan Szczepanik — widatnij polskij winachidnik i daje zwięzłą biografię i analizę dorobku w ybitnego wynalazcy.
Autorem d w u artykułów w języku angielskim z zakresu historii technologii w y ro b ó w żelaznych jest d r J. Piaskowski.
W „Journal of The Iron and Steel Institute” (vol. 198 z lipca 1961 r.) ukazała się obszerna i bogato ilustrowana praca Métallographic investigation of ancient iron objects from the territory between the Oder and the, basin of the Vistula river.