W
dniach 22–26 maja 2014 r. w Seattle (Washington) odbyáa siĊ 64. doroczna konferencja International Communication As-sociation – Ğwiatowego stowarzyszenia bada-czy komunikowania i mediów. Tematem tego-rocznego spotkania, zatytuáowanego „Commu-nication and ‘The Good Life’”, byáa reß eksja nad rolą mediów i komunikowania oraz analiza wyzwaĔ wynikających z rozwoju nowych tech-nologii, spoáeczeĔstwa sieciowego oraz ekosys-temów cyfrowych. Wszystkie te problemy zo-staáy poruszone w dyskusji otwierającej spotka-nie, do której zostali zaproszeni Hua Wang, Mi-riam Meckel, Rich Ling oraz Mary Beth Oliver. Na rolĊ nowych mediów i technologii zwróciá takĪe uwagĊ prof. Francois Heinderyckx, który peániá funkcjĊ przewodniczącego International Communication Association.W trakcie kilku dni obrad 25 sekcji badaw-czych dziaáających w ramach ICA odbyáo siĊ po-nad 550 sesji tematycznych, które koncentrowaáy siĊ na wybranych zmianach, jakie dokonują siĊ we wspóáczesnym komunikowaniu i mediach. NajwiĊcej wystąpieĔ wygáoszono w trakcie ob-rad sekcji „Komunikacja i technologia”, „Komu-nikowanie globalne i zmiana spoáeczna”, „Ko-munikowanie masowe” oraz „Ko„Ko-munikowanie polityczne”. DuĪym zainteresowaniem uczestni-ków cieszyáy siĊ takĪe sesje tematyczne zorgani-zowane przez badaczy zajmujących siĊ studiami
nad dziennikarstwem. Poruszane problemy dotyczyáy w szczególnoĞci zmieniających siĊ teorii dziennikarstwa w epoce cyfrowej, zmian w sposobie pracy wspóáczesnych dziennikarzy, sposobów wspóátworzenia newsów z udziaáem publicznoĞci oraz wpáywu mediów spoáecz-noĞciowych na ewolucjĊ tradycyjnego pojĊcia dziennikarstwa. Obrady tematyczne poĞwiĊcone zmianom w polityce medialnej koncentrowaáy siĊ z kolei na nowych modelach regulacji oraz kwestii dostĊpnoĞci do internetu, a takĪe na pro-blemach ochrony danych osobowych i prywat-noĞci w mediach online. Szczególną uwagĊ po-ĞwiĊcono równieĪ badaniom sektora gier online. Prezentowane wystąpienia skupiaáy siĊ przede wszystkim na sposobach interakcji i mo Īliwo-Ğciach wykorzystania tego typu mediów do mo-bilizacji i zmiany spoáecznej. Obrady w sekcjach ICA sprzyjaáy przyjrzeniu siĊ rozwijającym siĊ obszarom zainteresowaĔ badaczy mediów na Ğwiecie oraz podjĊciu dyskusji nad klasyczny-mi koncepcjaklasyczny-mi. W tym kontekĞcie na uwagĊ zasáugiwaáo wystąpienie pt. Hallin and Manci-ni revisited: Four models of media systems Mi-chaela Brueggemanna, Svena Engessera, Edda Humprechta oraz Florina Buechela z Uniwer-sytetu w Zurychu, w trakcie którego autorzy na podstawie badaĔ empirycznych dokonali zmian w klasycznym podejĞciu do modeli systemów medialnych.
Sprawozdanie z 64. Konferencji International
Communication Association (ICA)
– „Communication and ‘The Good Life’”,
Seattle (WA), 22–26 maja 2014
156
Michaá Gáowacki Po raz szósty podczas konferencjiInterna-tional Communication Association sesjĊ tema-tyczną zorganizowaáo Polskie Towarzystwo Komunikacji Spoáecznej (PTKS), które jest czáonkiem zbiorowym ICA. W tym roku zostaáa ona poĞwiĊcona zmianom w systemach medial-nych w Europie ĝrodkowej i Wschodniej. Ma-jąc na uwadze 25. rocznicĊ upadku komunizmu w wielu krajach regionu oraz 10. rocznicĊ przy-stąpienia pierwszych krajów Europy ĝrodko-wo-Wschodniej do struktur Unii Europejskiej, podjĊto próbĊ podsumowania najwaĪniejszych debat o wolnoĞci mediów i kondycji sfery pu-blicznej w Buágarii, Chorwacji, Estonii, Polsce, Rumunii i na WĊgrzech. Celem spotkania byáa analiza transformacji mediów i dziennikarstwa w odniesieniu do wczesnych etapów przemian spoáecznych i politycznych oraz zmian, które dokonują siĊ wspóáczeĞnie za sprawą rozwo-ju nowych mediów i technologii. Szczególną uwagĊ poĞwiĊcono kwestiom związanym z od-powiedzialnoĞcią i pluralizmem mediów oraz z wpáywem nowych mediów na komunikacjĊ polityczną.
SesjĊ Polskiego Towarzystwa Komunikacji Spoáecznej poprowadziáa Prezes PTKS prof. dr hab. Iwona Hofman (Uniwersytet Marii Curie-Skáodowskiej w Lublinie), która prezentując zaáoĪenia i temat spotkania, zwróciáa szczegól-ną uwagĊ na rolĊ mediów i dziennikarzy w pro-cesach transformacji.
Obrady w sekcji PTKS rozpoczĊáo wystą-pienie dr. Michaáa Gáowackiego (Uniwersytet Warszawski) pt. Journalism culture and media accountability: Central and Eastern European perspective. W nawiązaniu do wyników badaĔ empirycznych miĊdzynarodowego projektu „Media Accountability and Transparency in Eu-rope (MediaAcT)”, autor podjąá próbĊ analizy zmian w kulturze dziennikarskiej w Estonii, Ru-munii i Polsce w perspektywie porównawczej. Wystąpienie miaáo na celu okreĞlenie ram dla analizy kultury dziennikarskiej i zidentyÞ kowa-nie gáównych róĪnic w oparciu o wybrane czyn-niki kontekstowe: wpáyw polityczny, wpáyw
ekonomiczny, rolĊ publicznoĞci oraz rozwój no-wych technologii. Studia zostaáy przeprowadzo-ne w odniesieniu do wybranych wyników badaĔ empirycznych, które zwróciáy uwagĊ na poziom paralelizmu politycznego, odpowiedzialnoĞü dziennikarzy wobec partii politycznych oraz sto-sunek dziennikarzy do skarg i krytyki ze strony uĪytkowników mediów online.
W sesji PTKS wziĊáa udziaá takĪe dr Ali-na Dobreva z European University Institute we Florencji (Wáochy), której wystąpienie dotyczyáo sposobów pomiaru wolnoĞci sáowa i pluralizmu w mediach. Autorka skupiáa siĊ przede wszystkim na wspóáczesnych debatach mających na celu zdeÞ niowanie pluralizmu w mediach. Prezentując wybrane koncepcje, podkreĞliáa záoĪonoĞü zjawiska i koniecznoĞü analizowania pluralizmu, z uwzglĊdnieniem aspektów prawnych, gospodarczych, politycz-nych i kulturowych. Celem wystąpienia byáa prezentacja pomiaru pluralizmu badania pilota-Īowego „Media Pluralism Monitor” w dziewiĊ-ciu krajach Europy – w tym w Buágarii, Estonii i na WĊgrzech.
Analiza porównawcza systemów medial-nych w krajach byáej Jugosáawii byáa tematem wystąpienia prof. Zrinjki Peruško z Wydziaáu Nauk Politycznych na Uniwersytecie w Za-grzebiu (Chorwacja). Badanie miaáo na celu dekonstrukcjĊ báĊdnego uogólnienia, które zakáada, Īe kraje naleĪące do grupy máodych demokracji mogą byü analizowane w ramach jednego modelu analitycznego. Podejmując dyskusjĊ z koncepcjami systemów medialnych, autorka zaprezentowaáa koncepcjĊ zwracającą uwagĊ na trzy okresy historyczne wpáywające na rozwój mediów w krajach Europy Po áudnio-wej i Wschodniej. Byáy to: a) rewolucje w XIX wieku, b) okres socjalizmu oraz c) wprowadza-nie instytucji demokratycznych na początku lat 90. XX stulecia. Klasyczna koncepcja trzech modeli mediów i polityki autorstwa Hallina i Manciniego zostaáa poszerzona o dodatkowe kryteria: wskaĨnik wolnoĞci sáowa, wielkoĞü rynku medialnego, poziom PKB i bezrobocia
157
Sprawozdanie z 64. Konferencji International Communication Association (ICA)... oraz wpáyw rozwoju szkolnictwa zawodowego
na jakoĞü dziennikarstwa w regionie.
W trakcie sesji Polskiego Towarzystwa Ko-munikacji Spoáecznej promowano tegoroczny, wiosenny numer oÞ cjalnego czasopisma PTKS “Central European Journal of Communication”. Reß eksje na temat opublikowanych w nim tek-stów zaprezentowaá prof. Gianpietro Mazzoleni z Uniwersytetu w Mediolanie, który w przygo-towaniu artykuáów do publikacji peániá rolĊ re-daktora goĞcinnego.
Sesja zamykająca konferencjĊ International Communication Association w Seattle zostaáa poĞwiĊcona wyzwaniom stawianym badaczom mediów i komunikowania w nowym Ğrodowi-sku medialnym. Przyszáoroczna, 65. konferen-cja ICA, odbĊdzie siĊ w dniach 21–25 maja w San Juan (Puerto Rico). JuĪ teraz ogáoszo-no, Īe tematem przewodnim spotkania bĊdzie wpáyw komunikacji na Īycie wspóáczesnego czáowieka.