ROCZNIKI NAUK SPOECZNYCH Tom 5(41), numer 1 – 2013
WPROWADZENIE
Niniejszy numer „Roczników Nauk Spoecznych” powicony zosta rozwaa-niom na temat roli kapitau ludzkiego w rozwoju regionalnym. W Polsce od kilku lat trwa dyskusja na temat optymalnego modelu rozwoju regionalnego. Na pierw-szy plan wysuny si dwie koncepcje: zrównowaonego rozwoju oraz polaryza-cyjno-dyfuzyjna. Obecnie ta ostatnia wydaje si bardziej promowana w kontek-cie nowego paradygmatu rozwoju regionalnego Unii Europejskiej. Przedsta-wione koncepcje biegunowo róni si co do zaoe, ale ich czci wspóln jest pooenie nacisku na rozwój kapitau ludzkiego. Przy tej okazji warto zastanowi si nad tym, czy rozwój regionalny warunkuje rozwój kapitau ludzkiego, czy te jako kapitau ludzkiego warunkuje rozwój regionalny, a moe poród tych de-terminant wystpuj endogeniczne i egzogeniczne sprzenia zwrotne. W Polsce podmiotami inicjujcymi kierunki rozwoju regionalnego s województwa samo-rzdowe. Podmiotami, które kreuj rozwój regionalny, s samorzdy lokalne, partnerzy spoeczni i gospodarczy. Od jakoci kapitau ludzkiego zaley dyna-mika i kierunki przeobrae struktury i jednostek spoecznych, gospodarczych, a w konsekwencji kreowanie nowych wartoci intelektualnych, zmiana poziomu ycia, rozwój duchowy.
Niniejszy numer „Roczników Nauk Spoecznych” skada si z omiu artyku-ów, w których przedstawiono rozwaania na temat roli kapitau ludzkiego w rozwoju regionalnym. W pierwszym zaprezentowano przemylenia na temat jakoci dziaania administracji publicznej. Dodatkowo pokazano cechy dobrej i zej administracji oraz wynikajce z nich konsekwencje spoeczne i gospodar-cze. W kolejnym artykule naszkicowano zarys historyczny administracji pa-stwowej w Polsce, ze szczególnym uwzgldnieniem relacji samorzdu szlachec-kiego i wadzy pastwowej. Nastpny artyku przyblia zagadnienia zwizane z wiziami pomidzy jednostk a spoecznoci lokaln, otoczeniem, tosamo-ciami spoecznymi i regionalnymi jako wybór okrelonego stylu (i „jakoci”) y-cia. W konkluzjach podkrelono, e tosamoci te czyni z mieszkaców danego regionu podanych wyborców zaangaowanych w realizacj dziaa na rzecz „swojego miejsca”. Artyku czwarty podejmuje temat systemowej specyfiki wy-borów samorzdowych w Polsce. Poddane analizie zostay takie zagadnienia, jak: procesy decentralizacji, mechanizmy wprowadzania samorzdowego prawa
wy-borczego czy teĪ funkcje speániane przez wybory na poziomie lokalnym i regio-nalnym. W piątym artykule przeanalizowano przyczyny niedoreprezentowania kobiet w jednostkach samorządu terytorialnego. Zagadnienie to jest o tyle istotne, Īe inicjowanie kierunków rozwoju regionalnego i jego kreowanie przez podmioty publiczne powinno angaĪowaü caáą spoáecznoĞü regionalną i lokalną. W dalszej kolejnoĞci zaprezentowano zagadnienia związane ze specjalizacją regionów w kontekĞcie ich konkurencyjnoĞci. Poza tym przedstawiono najwaĪniejsze wy-zwania, moĪliwoĞci i dylematy w tym zakresie. Autor siódmego artykuáu opisuje determinanty rozwoju spoáeczno-gospodarczego w Polsce. Prezentuje wnioski na temat determinantów rozwoju, które dają szeroką perspektywĊ neopluralistyczną, traktowaną jako narzĊdzie uáatwiające konceptualizacjĊ dalszych badaĔ. W osta-tnim artykule przeanalizowano moĪliwoĞci wspierania rozwoju spoáeczeĔstwa In-formacyjnego w sáabo rozwiniĊtych województwach Polski Wschodniej poprzez realizacjĊ jednej z kluczowych dla rozwoju spoáeczeĔstwa informacyjnego w Pol-sce inwestycji wspóáfinansowanej z Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej – Projektu „Sieü Szerokopasmowa Polski Wschodniej”.
ZaáoĪeniem Autorów niniejszego tematu numeru „Roczników Nauk Spoáecz-nych” byáa teza, Īe bogactwem regionu są tworzący go ludzie, którzy w ramach jego granic zaspokajają swoje potrzeby oraz realizują swoje wartoĞci. Posiadanie i umiejĊtnoĞü realizacji sprecyzowanych celów, motywacja, mobilizowanie ener-gii spoáecznej, wola dziaáania, są jednym z najwaĪniejszych czynników rozwoju regionalnego.
