Zebrania "czwartkowe".

Zebrania "czwartkowe".

Biuletyn Polonistyczny 20/3 (65), 82-83

82

Jan Błoński: Grotowski dzisiaj 21 października 1976

O d e jśc ie Je rz e g o C ro to w sk ieg o i T e a tru L a b o rato riu m od sz tu k i t e a ­ tr a ln e j s e n s u s t r i c t e k aże zastan o w ić s i ę nad: a j p rz y czy n a m i d e c y z ji, b) k ieru n k iem obecnych poszukiw ań ze sp o łu . P o rz u c e n ie te a tr u u z a s a d n ić można - zdradzanym p r z e z G rotow skiego od dawna - p rag n ien iem r a d y ­ kalnego zjed n o czen ia a k to ra i w idza o ra z lik w id a c ji w sz e lk ie j " r o li"

^rozum ianej jako n a rz ę d z ie r e p r e s j i j , a co za tym idzie - sp e k ta k lu jako p rz e d m io tu e s te ty c z n e g o . Celem obecnym za ś w ydaje s i ę d z ia ła ln o ś ć p e - d a g o g ic z n o -in ic ja c y jn a , z m ie rz a ją c a do p rz e k s z ta łc e n ia duchowego p a r t n e ­ rów '" b r a c i " , skupionych wokół L a b o ra to riu m) i o s c y lu ją c a , jak s i ę z d a ­ j e , w okół tem atów i p ra g n ie ń , w y stęp u jący ch n iegdyś w m isty ce p a n te is - ty c z n e j.

Byłoby jednak nadużyciem an alizo w ać - a tym b a rd z ie j o c e n iać - p o ­ dobne s ta r a n ia nie poznaw szy ich w osobistym d o św iad czen iu . Am bicją r e f e r e n ta było zatem tylko w sk azan ie ew o lu cji in te le k tu a ln e j ze sp o łu , k tó rą m ożna o d cz y tać z w ypow iedzi program ow ych i dokumentów p isa n y c h , tra k to w a n y c h jako św iad ectw a "d o k try n y " z e sp o łu .

J . B.

Jerzy Święch: Partyzancki raj 18 listopada 1976

O dczyt pośw ięcony szczeg ó ło w ej a n a liz ie tem aty czn ej i sem an ty czn ej p ie ś n i p a rty z a n c k ie j z la t 11 wojny św iato w ej.

Janusz Maciejewski: Krytyk pod presją 20 stycznia 1977

-83

tw ó rc z y c h , nic jako te n , kto w yw iera swymi sądam i p r e s j ę na ró ż n e in ­ sty tu c je życia lite ra c k ie g o i na jednostkow ych a u to ró w , a le jako p r z e d ­ m i o t , k tó ry sam s ta je s ię obiektem ró ż n o ro d n y c h n acisk ó w s y tu a c ji ż y ­ cia k u ltu ro w eg o (w praw dzie s ta r a s i ę im p rz e c iw s ta w ia ć , ale m usi s i ę z nim i lic z y ć i w w ielu w ypadkach im u le g a ć ). Owe n a c is k i d z ie lą s i ę , zdaniem r e f e r e n t a , na imm anentnc i tra n s c e n d e n tn e , a te o sta tn ie z k o le i - na form alne i n ie fo rm a ln e .

Do im m anentnych n a le ż ą : w zgląd na zało żo n eg o , k o n k retn eg o o d b io r ­ c ę , w zgląd na om aw ianego a u to ra i n a c isk ze s tro n y tr a d y c ji k r y ty c z n o ­ lite r a c k ie j (w tym ta k ż e - u p rz e d n io p r z e z danego k ry ty k a sfo rm u ło w a­ nych sądów ).

Do tra n s c e n d e n tn y c h form alnych: m ecenas (w tym tak że m ecenat pań stw o w y ), w ydaw ca, re d a k to r c z a so p ism a , c e n z o r . W re sz c ie do t r a n s ­ cen d en tn y ch n ie fo rm aln y ch : tak ie in sty tu c je ( p a r a in s ty tu c je ? ) opinii p u b lic z n e j, jak sa lo n czy k a w ia rn ia lite r a c k a .

W sz y stk ie te n a c is k i d o c ie ra ją do k ry ty k a nie jed n o k ieru n k o w o , a le we w zajem nych s p r z ę ż e n ia c h , c z ę s to n iw elu jąc s i ę w zajem nie (w zgląd na m e c e n a sa np. j e s t c z ę s to s p rz e c z n y z n acisk am i op in ii k a w ia rn i l i t e r a c ­ kiej fo ry tu ją c e j d ia m e tra ln ie ró ż n e w a rto ś c i).

W tej s y tu a c ji k ry ty k ma m ożliw ości i w y b o ru , i m an ew ru , w dużym sto p n iu o c a la ją c e g o m ożliw ość sw obodnego form ułow ania sąd u .

J . M.

SPRAWOZDANIA Z PODRÓŻY NAUKOWYCH

Sprawozdanie z pobytu naukowego w Moskwie (listopad 1975 — maj 1976) i w Leningradzie (czerwiec — październik 1976)

W zw iązku z prow adzonym i p rz e z e mnie p ra c a m i nad fo lk lo ry sty c z n y m i g atunkam i fabularnym i otrzym ałam ro c z n e stypendium naukowe Instytutu

B adań L ite r a c k ic h PAN w ce lu zapoznania s i ę z now oczesnym i badaniam i w tym z a k r e s ie w Zw iązku R adzieckim .